MUZIKALE BLOEMLEZING.
Gemengd nieuws.
Marktprijzen.
Afweiig wu de beer W. G. Klomp.
A*u de orde was alleeu de Taatitelling van bet
Jaarverslag over 1900, dat door den Secretaris, mr.
W. D. Caudri, werd goleaen.
Het gaat welhaast In druk ait en du* kunnen we
on* thans bspalen tot de boofdsaken.
Br werden 18 maand-vergaderingen gehouden, vau
welke twee werden bijgewoond door den Ryka-vee
arts W. H. van Haasten, éen door den Inepeoteur
der Volkshuisvesting en éen door den Iuapecteur
der Vnlksgesondbeid.
Over 't algemeen was de gezondheidstoestand gun
stig; besmettelijke siokten kwamen slechts sporadisch
voor, terwijl geen voor de gezondheid sohaceljjke
bedrijven in de Qomeants worden uitgeoefend.
Vooral de oudere woniugen hebben slechten af
voer van menage-water. Bon belangrijke verbetering
voor dien afvoer uit de woningen der .Bouwmaat
schappij" bracht het riool in den Arnhemschen straat
weg; nochtans deden de eigenaar* die woningen niet
aansluiten, zoodat dit langs wetteffjken weg aal ge
regeld moeten worden.
Over dien afvoer uit een perceel aan de Lange-
straat kwam men tot minnelijke schikking; omtrent
een perceel Achter Luiaard i* men in onderhandeling
in den ergerlijken toeiland aan het Lieve Vrouwe
kerkhof zijn voorzieningen te wachten omtrent een
klacht aan do Van Oldoubarneveldt-laan i* bij onder
zoek de waarheid daarvan niet gebleken.
Do overneming door de Gemeente van het Rijlcs-
riool in Arnhoimohen- en Leu*derweg is than* een
feit geworden. Do Commissi», die daarto» adviseerde,
verwacht daarvan zeer veel nut.
Werk is gemaakt van de spoorsloot aan den
Utrecbt6chon weg, terwijl getracht wordt d» ffecaliën
vroeger te doen halen en de straatreiniging doel
matiger te doen geaohieden.
Het openbaar privaat b<j de Sint Agatha-straat
werd opgeruimd, evenals mestvaalten, varkenshokken
en bondestallen aldaar en Achter het Oude Wees
huis.
Over sen systematisch woningondersoek werden
oorrespondentiën gevoerd met het Gemeentebestuur,
dat bezwaar moest maken oui daarvoor een ambte
naar af te staan, omdst, naar zijn meening, deze
geen twee heeren te gelijk dan dienen.
Intusschen vingen twee leden der Commissie dat
onderzoek aan en hopen dit stelselmatig voort te
zotten. Ben gevolg van bun onderzoek, datzicbnog
slecht* uitstrekte tot de woningen tussohen Spui,
Zand, Bloemendaal en Plantsoen, was, dat iu de
Sint Agatha-straat drie woningen onbewoonbaar
werden verklaard en andere zijn of worden hersteld.
Ook zijn in de Groote Haag woningen hersteld,
evenal» in de Teut-straat en aan de Stationsstraat,
waar een buis in eleohte specie werd opgetrokken.
Do Commissie adviseerde op verzoek van den In
specteur der Volksgezondheid nopens de oprichting
der Chemische fabriek .Voorwaarts". Hel Gemeen
tebestuur volgde haar advies bij de toekenuing der
voorwaarden van opriobling. j
Besmettelijke ziekten kwamen weinig voor en
slechte zeer enkele met doodelgksn afloop. Gecon- I
stateord werden 10 gevallen van dipbteritia en 14
van roodvonk.
Dankbaar werden de hulp en de voorlichting der
medici hier ter stede gememoreerd.
De Commissie bealoot, niet in te gaan op het ver
zoek der Commissie te Appingadam c. a. om deel
te nemen aan een actie tegen de Vaccine-wet.
Met groote dankbaarheid werd ook gewag gemaakt
van den voorgenomen bouw en de beschikbaarstel
ling van een barak voor besmettelijke siekten op
hot terrein van bet .Aldegonde-gasthuis" door mr.
baron Van Boetzelaer.
De verschillen!» gestichten voor ziekenverpleging
werdsn op geregelde tijden bezocht.
Gebreken aan driukwater bj zei woningen aan den
Lousderweg en twee aan de Breeztraat werden ver
holpen. By na alle woningen aan de Aldegonde-straat
en vele van de .Bouw-maatscbappg" hebben sleobt
drinkwater. Rechterlijke beslissing is ingeroepen.
Omtrent de melk van „Amerefortia" kou, op ver
zoek van Baarn, een guustig rapport worden over
gelegd.
De Commissie ontwierp een nieuw Reglement op
de Vee- en vleeschkeuring, ter vervanging van dat
van 1858; het had een heftig verweerschrift der
slagers ten gevolge, die in bun verzet gedeeltelijk
gesteund worden door de Kamer van Koophandel.
De Commissie zoüd inmiddels een wederantwoord
aan het Gemeentebestuur.
Het advies der Commissie voor de nieuwe Ver
ordening op de straat-poli tie werd voor een groot
deel gevolgd. De onlwerp-Bouwverordening is gron
dig door de Commissie onderzocht en met voorge
stelde wjzigingen teruggezonden aan B. en \V.
De Voorzitter stelde voor, het verslag aldus vast
te stellen, aan den Inspecteur te verzenden en iu
afschrift mee te deelen aan het Gemeentebestuur,
met welk voorstel de Commissie zich vereenigde.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Tot Bestuursleden der Centrale anti-revo-
luionaire kiesvereeniging «Nederland en
Oranje" in het hoofdkiesaistrict Amersfoort
zijn in de Maandagavond te Zoi9t gehouden
vergadering gekozen de heeren ds. A. M.
Donnet' en H. Koning, te Amersfoort, L. On-
vlee, te Baarn, en Jan van Zanten te Zeist.
Op die vergadering komen we nader terug.
Het zesde Jaurfeest der plaatselijke afdee-
ling van den »Chr. Nationalen Werkmans
Bond" is gister op luisterrijke wijze gevierd.
Bij den dienst in de Groote kerk die zeer,
druk bezocht was, voerde de Eere-Voorziiter,
ds. H. J. ter Haar Romeny, het eerst het
woord en deed hij, nu in gebed te zyn voor
gegaan, zingen Gezang 1834.
Na hem sprak ds. A. Wartena, thans pre
dikant te Gouda, naar aanleiding van I Pe
trus II17, die, na herinnerd te hebben hoe
in de even elf jaren sedert hij Amersfoort
verliet, hier alles zóo veranderd is dat by er
zich thans bijna als vreemdeling gevoelde,
woes op de daden der Chr. arbeiders-veree-
nigingen vooral in het begin des vorigen
jaars en, na den tusschenzang Gezang 12: 4,
meer speciual sprak over den «Chr. Nationa
len Werkmans Bond",
De slotzang was Psalm 879, terwijl de
dienst omtrent 9 uur eindigde.
UiBtoravond hield in „Amieitia" onder het
gehoor van een vrij tulrijk publiek, waaronder
zeer veel leerlingeu der H. II. S., dr. Bleekrode
uit 'sGravenhage een zeer belangwekkende rede
over de „middelen om vuur te verkrijgen."
Spr. begon met te zeggen, dat het kiezen van
een onderwerp van een lezing voor eeu zoo ge
mengd publiek, als gewoonlijk net Nut van het I
Algemeen te zien geeft, vooral voor een nutuur-
en scheikundige groote moeilijkheden oplevert,
omdat, zooale van zelf spreekt, deze dan geen
gelegenheid heeft, het onderwerp dieper weten
schappelijk te bespreken. Hij hoopte echter dat
dit onderwerp allen toehoorders belang zou kun
nen inboezemen.
Men kan gerust zeggen, dat hoe beter en ge
makkelijker uien vuur kan maken, des te boo-
ger men ook in beschaving staat. Vuur-kennen
is eeD eigenschap van het menschelijk wezen.
De ervaring leert dat dieren van lager orde, zelfs
de anthropomorphe apen, die den mensch zeer
nabij komen, geen juiHt begrip van het vuur
kennen. In navolging van de menschen en door
hun gevoel geleid, kunnen zij er toe komen om
zich bij het vuur te warmen, doch zij hebben geen
begrip van het onderhouden van het vuur. Er
moet een tjjd zijn geweest, waarin men het vuur
niet kende, ja, nu nog vindt men in Tasmanie,
menschen die vuur niet kennen.
Men meende vroeger dat het vuur van godde-
lijken oorsprong was (fabel van Prometheus, die
'tvuur nan Zeus ontstal) waarschijnlijk door het
zien vnn den bliksemstraal, die misschien wel
tot 't ontstaan van die fabel aanleiding heeft
gegeven.
Er is geweest een tijd waarin men het vuur
aanbad.
Bewijzen dus, dat het vuur als iets zeer voor
naams werd beschouwd. De oude philosophen
namen dan ook 4 elementen aan: aarde, water,
lucht en vuur. Wij noemen deze geen van allen
elementen, want volgens ons begrip is een ele
ment die stof die niet meer in andere stoffen met
andere eigenschappen te ontbinden is. Het vuur
is een versohij osei, dat ontstaat wanneer twee licha
men zich bij een temperatuur van 800 900'
met zuurstof verbinden.
Oudtijds kende men 2 methoden om vuur te
maken, n.I. vuurslaan en vuurwrijvenVuurslaan
in de steenperiode en vuurwrijven in lateren tijd.
Dat laatste doen we eigenlijk nu nog, echter ge
bruik makend van een licht ontvlambare 9tof
phosphor (waarover later).
Dus door beweging, door arbeid (z. g. natuur
kundige methode). Verder maakte men vroeger
nog gebruik van brandspiegels en brandglazen.
(Het verhaal dat een Roraeinsche vloot door mid
del vun brandspiegels zou zijn in brand gestoken,
moet ais onwaar worden besohouwd). Spr. haalt
dan nog aan enkele feiten, waaruit de vereering
voor het vuur blijkt, als de tempel van Vesta in
Rome, waarvan de tempelmaagden (Vesthaalsche
maagden) op straffe des doods moesten zorgen
voor het „eeuwige vuur" op het brandaltaar
de vereering door de ridders van het Gulden
vlies enz.
Iu 1827 vond Malherbe de z.g. „vuurpomp"
uit, en hoogst eigenaardig mag het heeten dat
ook in Sumatra de inboorlingen een dergelijk
toestel gebruikten.
Een andere methode is de scheikundige me
thode, waarbij 3 voorwaarden moeten worden in
acht genomen n.I. 2 stoffen zullen zich onder
vuur verschijnsel verbinden le als zij een neiging
(affiniteit) daartoe bezitteD, 2e als zij in poeder-
vorm en 3e op een zekere temperatuur worden
gebracht. Hiervan toonde hij enkele proeven, b.v.
zwavelbloem en ijzerpoeder, inwerking van het
zwavelzuur op suiker gemengd met chloorzure
potasch enz.
In 1827 maakte Chauselles do eerste lucifers,
uitgaande van de laatste proef uiet zwavelzuur.
Tegenwoordig gebruiken we lucifers van phos
phor gemaakl. Phosphor moet reeds vroeger
aan de Arabieren en alchymiaten bekend zijn
geweeBt, maar is sedert verloren gegaan.
Eerst in 1660 gelukte het een zekeren Brandt
in Hamburg het phosphor weer te vinden, bij
toeval natuurlijk.
De beenderen van den mensch bleken phos
phor te bevatteu en zoo'n voorname stof te zijn
ook in de hersenen, dat de beroemde Hollander
Molenschotk uitriep „Ohne Phosphor keine Ge-
danke."
Van die phosphor kennen we 2 soorten, de
zeer vergiftige gele (licht brandbaar) en de, door
gele phosphor te verhitten tot op 350°, roode
phosphor die minder gevaarlijk is.
In 1833 werden, in Duitschland en Oostenrijk
de eerste lucifers van phosphor gemaakt. En nu
is er een reusachtige fabricage van lucifers,
Zweden levert b.v. per jaar 50 milliard lucifers,
Frankrijk, dat een .Staatsmonopolie vandeluci-
fersfabricage beeft, ontvangt daardoor jaarlijks
7 millioeo gulden, en men rekent dat over de
de geheele wereld iedere seconde 12000 lucifers
worden gebruikt.
In Nederland is de bereiding van lucifers
met gele phosphor verboden, omdat zij zoo scha
delijk werkt op het menschelijk lichram.
Spr. vertoonde nog enkele proeven met ter
miet dat een temperatuur van 8000 kan ver
schaffen, waarna een kleine pauze werd gehouden.
Daaruu begon spreker hot tweede gedeelte zijner
lezing en liet ods met behulp van zeer goed ge
slaagde lichtbeelden een reisje maken in den
Kaukasus naar Bakoe het middelpunt van de
groote petroleum-industrie, terwijl hy enkele ma
chines de zuivering van de aardo'ie verklaarde.
Ten laatste liet hij ons zien den tempel van de
aanbidders van „het eeuwige vuur" en besloot
met de woorden
„En waar vroeger de vrome gezangen der vuur
aanbidders ten hemel stegen, waar menschen
vroeger hun lofzangen aanhieven voor hunne
priesters die zich jaren lieten begraven of op
andere manieren kwelden, daar hooren we nu
een voortdurend gesnor van de kolossale machi
nes, die ons de petroleum verschaffen".
De lezing haa een enorm succes. De pret
tige en aangename wijze, waarop spreker zijn
voordracht met geestige gezegden wist te kruiden,
heeft zeer zeker het zijne daartoe bijgedragon.
Het tweede abouuements-concert, gister
avond door een twaalftal musici onder leiding
van beer G. Bikkers in «De Arend" gegeven,
was eveneens zeer druk bezocht.
De muzieknummers, behalve de Mignon-
fantnisio na de nogal lange pauze, werden
op zeer verdienstelijke wyze ten gehoore
gebracht, maar vooral lokte het «Hollaudsch
dames zang- en dansquartet telkenmale als
het optrad applaus, zóo zelfs, dat het bisseeren
m°Een werkelijk aardige avond, die den onder
nemer, den heer Wérjr, wel moed zal ge
geven hebben om er dezen winter nog een
paar te doen geven.
Men verzoekt ons mee te deelen, datde
repetitie van »Jubal" morgenochtend te tien
uur aanvangt en niet om half elf, gelijk ,n
een der bladen werd vermeld.
Weer en terreinen dienende zal morgen
het tweede elftal van Quick op het terrein
aan den Leusderweg een oefenspel houden
tegen het eerste van U. D. I.
Het derde van U. D. 1. krijgt wellicht P. H.,
uit Deventer, te gast.
Het tweede van U. D. I. zal te Utrecht
in de tweede klasse-competitie voor den U.
P. V. B. uitkomen tegen het tweede der U. V. V.
De godsdienstoefeningen der Evang. Lu-
thorsche gemeente te Baarn zullen voortaan
in liet kerkgebouw van den Protestantenbond
gehouden worden en wel voor de eerste
maal op morgen, Zondag 14 Februari, des
ochtends half elf. Als voorganger zal optre
den ds. J. L. F. de Meijere, van Amersfoort,
die voigens kerkelijk reglement ook is aan
gewezen om voor het godsdienstonderwijs te
zorgen.
Met het afbreken der R. K. kerk te Baarn
is men reeds zoover gevorderd, dat van het
schip der kerk nog slechts enkele stukken
muur over zyn. Den toren zal men de vol
gende week laten vallen en wel op een
eigenaardige manier. Men zal n.I. een strook
steenen aan de zijde van liet schip uithak
ken, maar die telkens aanvullen met hout
blokken. Is zoo de geheele strook met. hout
gevuld, dan wordt dit aangestoken en het
gevaarte slaat dan naar het ruim der kerk.
De netto opbrengst der uitvoering te Baarn
van het kleine koor a capella bedraagt f365,
welke som is bestemd voor het Emma-fonds".
Het is in het leven als in de sneeuwhet
pad dat men slechts volgt, is veel gemak
kelijker dan dat hetwelk men baant.
Heel eenvoudig kan men zien of de melk
al dan niet met water vermengd is door
een gewone schoone naainaald te nemen, die
loodrecht in de melk te steken en langzaam
er ook weer loodrecht uit te halen. Is de
melk orivervalseht, dan zal een klein dropje
aau de naald blijven zittenis er daarente
gen water bij gevoegd, dan zal er zelfs niet
het minste aan de naald achterblyven en
doze bij bet uithalen geheel schoon schijnen,
In de gemeente Balgooi, tellende ongeveer
590 iuwoners, is in Januari geen enkele
aangifte voor de Nationale militie gedaan,
als gevolg van de omstandigheid, dat daar
in 1885 alleen meisjes werden geboren en
ook onder hen, die er zich vestigden, nie
mand zich dit jaar behoefde aan te geven.
Heden verzenden wij aan de daarop ge-
abonneerden aflevering 9 van den Tweeden
jaargang van onze premie «De M uzi kal
B 1 o e m 1 e z i ri g".
Deze aflevering bevat, behalve de gewone
«Wenken van een ouden muziekmeester",
kunslenaars-biographieën en berichten, bene
vens zeers lezenswaardige mededeelingen op
muzikaal gebied, de volgende muziekstuk
ken 1. Waldblümchen, voor piano, van Edro.
Abes3er; 2. Rêve dans les Alpes, wals voor
piano, O. Köbler; Marschfertig, voor piano,
Rob. Meister; Prélude, voor piano, E. Rosen
thal Es war ein Traum, piano en zang, van
E. Lassen;
De «Muzikale Bloemlezing" kost voor de
abonné's op ons biad slechts 60 cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
drie maanden 0 afleveringen met 30 4 35
muziekstukken ontvangt.
De aangekondigde gratis-verloting van een
prachtige pianino, 25 kunstplaten naar schil
derijen van beroemde meesters, formaat
35Vj X 92% c.M., en 100 rijk geïllustreerde
boekwerken zal plaats hebben in Mei a. s.
Elke abonné op de »Muzikale Bloemleziug"
ontvangt in tijds geheel kosteloos een lot.
Een dollen tocht, die gelukkig goed afliep,
heeft een vrouwtje uit Witterswii, in Zwit
serland, gemaakt, tegen wil endank. Zy was
hij kennissen te Fliihen, een plaatsje in de
nabyheid, op visite geweest; des avonds zou
ze weer naar Witterswii, met den bergspoor-
trein. Ze stapte in een waggon, die op de
rails stond, en dacht te vertrekken. Of het
nu kwam door de ontroering van het af
scheid, of door wat ook, een feit is, dat ze
niet zag, dat er geen locomotief voor den
waggon was. Geduldig wachtte het vrouwtje.
Eerst kwam or geen beweging in den wagen
tot hy plotseling begon te rollen. De con-
ductaur scbetn «ei'geten la liobbsn de lam
rast te zetten, éneller en sneller ging het
roertuig. Eindelijk begon de Trouw te be-
grijpen, dut er ieti nut loden hank
ferwonderd keek ze neer buiten. Dan. Bon-
kerden de lichten van haar dorp. Ze wille
er uit. De trein scheen zich echter nergens
aan te storen maar holde voort, de arme
vrouw heen en weer schuddend. Als in een
droom vlogen Eitingen en Therwil voorby
en nog altijd ging de waggon verder en
verder de hellingen af, ongestremd in zyn
Daar flikkerden eindelijk de lichten van
Bazel hier moest de tocht een einde nemen.
Plotseling een stoot, een gekraak en de wagen
stond recht overeind. De vrouw had wonder
boven wonder geen letsel bekomen.
De verhooging van het gewicht der ge
wone brieven van 15 tot 20 Gram welke
met 1 Apil 1900 in het Duitsche Rijk is
ingevoerd, heeft, in stryd met de voorspel
lingen, winst in plaats van verlies opgeleverd,
De Minister Von Stephen durfde den maat-
regel (die in Oostenrijk al '20 jaren geleden
is ingevoerd) niet aan, omdat hij voor een
mindere ontvangst van 4 a 5 millioen Mark
vroesde, en zijn opvolger Von Podbielski
raamde, toen hij voorstelde er toe over te
g»san, den achteruitgang op '2% millioen.
De uitkomst in het eerste jaar (8 maanden)
was echter geheel anders; er werd uit de
brieven van enkel en dubbel gewicht (zonder
de locale brieven) te zamen ruim 12 millioen
Mark meer ontvangen dan in 1899, nadat
in de vier vorige jaren te zamen de stijging
slechts 13 millioen Mark had bedragen voor
beide soorten. In 1901 steeg de opbrengst
met V2 millioen, in 1902 weder met 4%
millioen Mark. In ruim 3»/2 ja*'' is het aan-
tal enkele brieven (tot 20 Gram) van 768
tot 932 millioen opgeklommen en dat dei-
dubbele is (na eerst wat gedaald te zijn)
van 82.2 tot 85.7 gestegen. De verlaging van
het port door toelating van hooger gewicht,
heeft dus hel briefverkeer enorm doen stijgen,
in 't eerste jaar ongeveer 4maal zooveel als
de gemiddelde stijging der gewone brieven
in de vijf jaren vóór den maatregel.
De «Mannheimer Industrie Ztg." vestigt in
haar December-nummer de aandacht van
fabrikanten op het feit, dat steenkolen min
der goed branden, wanneer zij langen tijd
in de open lucht hebben gelegen, bloot ge
steld aan alle klimatische invloeden onder
zoekingen tocb hebben aangetoond, dat de
brandbaarheid zelfs 15 en 20% vermindert,
al naar mate de kolen korter of langer lig
gen opgeslagen. In Engeland beeft men
onlangs de proef genomen met het bewaren
van steenkool in water, wat een verrassend
resultaat opleverdezij brandde uitstekend
en gaf de zelfde hitte als vóór degproef. De
Engelsche marine maakte hiervan aanstonds
gebruikvooral voor haar kolenstations,
waar de opslag doorgaans zeer groot is, was
deze ontdekking van groote waarde. Men
hoopt dan ook elders de waardeverminde
ring van steenkool, tengevolge van opslaan
in de open lucht, door onderdompeling in
water te bestrijden.
Amersfoort, 12 Februari 1904.
Appelen f.a f.— Peren f 4
f Zandaardappelen f2.80 4 f3.10. Hoen
dereieren f3.90 a f4.30per 100 stuks. Boter
f 1.35 k f1.50 p. k. Kippen f k f
Kuikensf0.80f 1.20 Piepkuiken» fl.—4
f 1.30 Ganzen f0. 4 f 0.— Eenden f 0.90 4 11,25
Hazen t 0.—afO.—Wilde konijnen f0.— 4
f0.Tamme konynen f0.80 4 fl.50 p.
«t. Duiven f0.504f0.70. p. paar. Vette
varkens f0.— 4 10.—. Magere varkens
f10.4 f 13.Zeugen f50.- 4 f60.
Biggen f7.— 4 f9.—
Aangevoerd waren ongeveerheet.
Appelen, 0 heet. Peren, heet. Klei-
aardappelen, 150 heet, Zandaardappelen,
35000 st. Hoendereieren, 1200 kilo Boter.
Vette varkens, 10 Magere varkens, Var
kens voor exportslageryen, 140 Biggen en
8 Zeugen.
374sU> STAATSLOTEHIJ.
Vijfde Klasse. Vierde of laatste week.
Trokking van 11 en 12 Februari 1904.
(4100 loten.)
Ten kantore van den collecteur A. C. R.
O. LEINWEDER te Amersfoort (Broeda-
straat 22) zijn aan do navolgende nummert
te beurt gevallen:
Prijzen van f70.
6974 8344 en 11874.
Te zamen 3 pryzen.
Zonder prys zijn uitgetrokken:
1069 1707 1709 2368 2371 2375 2383
2854 2857 8331 8332 8341 8342 13505
43599 14175 44185 18913 en 18932.
