Donderdag 30
1904.
No. 5520.
53e Jaargang.
Feuilleton.
SLA I I,II PA LUIEII te Londen,
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verechynt DinsdagDonderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per post /'1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke rogel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvortentiën per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlyke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in .ekening gebracht.
IORTEORACHT9
Telephoon 19.
Tolephoonzaken.
In ons nummer van 23 dezer deelden we
met een enkel woord mee, dat bij Kon. be
sluit van 9 Juni wijzigingen zijn gebracht in
de bepalingen op het gebruik van de Rijks-
telephonen voor iuter-communalen (thans:
interlocalen) dienst. We vermeldden daarbij
art. 7, waarop 't wel het wel het meest aan
komt, en gaven als nze meening te kennen,
dat ook deze verandering weer geen ver
betering zou blijken.
Laat ons nu nog meedeelen, dat het be
sluit eerst gister dus bijna een week
later officieel ter kennis is gebracht van
de ambtenaren van liet Rijks-telephoonbureel
hier en art. 7 nog even herbalen.
Het luidt:
Voor een interlocaal gesprek van 3 minuten of
minder wordt betaald 30 cent: voor een dringend
interlocaal gesprek van drie minuten of minder wordt
betaald fl. Deze betalingen gozcbiedea vóór bet ge
sprek.
Voor elke verlenging gedurende drie minuten of
minder wordt eveneens 30 cent. respeotieveliik fl
betaald.
Bjj opheffing van de interlocale verbinding, omdat,
aan do oproeping geen gehoor ia gegeven, wordt de
helft van het betaalde teruggeven.
De geaboun eerden van een lokaal telephoonnet,
die van hun perceelen uil geregeld interlocale ge-
•prekkeu wenschen te voeren, storten voor de koateu
daarvan een door den Directeur-generaal der poste
rijen en telegrafie te bepalen som in voorschot.
Do geabonueerden die dit niet hebben gedaan,
kunnen niettemin interlooale gesprekken vooren,
doch betalen voor deze gesprekken boven hel tarief,
genoemd in bat eerste lid van dit artikel, 10 ceut
per geprek.
De voor bedoelde gesprekken versobuldigde bij
dragen worden per quitantie ingevorderd.
Bij nalatigheid in de betaling van zoodanige
quitantie op vertoon, kan aan den geabonneerde
het verder voeren van interlocale gesprekken, anders
dan in de openbare spreekcellen, geweigerd worden.
Ook de deskundige medewerker van hot
«Handelsblad" it maar weiuig te spreken
over de wyziging
Hij schrijft: terwijl de telegraaf een middel
tot gedachtenwisseling is geworden waarvan
duizenden zich bedienen, blijft het telephoon-
verkeer nog hoofdzakelijk beperkt binnen de
grenzen van de Gemeente. Bij de schrifte
lijke en mondelinge behandeling, in October
jl., van de telegraaf- en telephoonwet in de
Tweede Kamer, heeft men omtrent het tele-
graphisch en telephonisch verkeer heel wat
cijfers gekregen. Onder andere is toen mede
gedeeld, dat het aantal locale gesprekken van
1895 tot 1903 vermeerderde van 7 000000
tol 38000000, het aantal interlocale en inter
nationale gesprekken van ruim 100000 tot
ruim 1 000000 (volgens een andere opgave
PENSION OPOLIS.
83.
Da dames bleven nog een kwartiertje plakken en
praatten over een nieuwe vereenigiug. Mevrou»
Von Kettler wae ongewoon levendig on hoe meer
epeeches zy afstak, des te meer dacht Hilda„Lieve
zielik heb met baar te doen. Ze praat zich tnoed
in in den grond van haar hart heeft ze niet den
minsten lust om het vele werk te doeu dat aan haar
baantje zal verbonden zyn".
En 'twas zoo. Haar moeder kreeg kippevel als
zy er aan dacht wat haar als Presidente wachtte
ze zou natuurlyk alles zoonrat alleen moeten bedis
selen, althans de volle verantwoordelijkheid dragen,
't Allerliefst had zy 't later blyven bij het plan; maar
het Bpook op den achtergrond, die barones er
was geen andere uitweg;'t moest du» maar gebeuren.
Mevrouw Von Kettler was geen slechte vrouw;
zij gunde iedereen het beste, óok ziohzelve, en ze
zou dan ook niet zich doodgekniesel hebben als zy
op dit oogenblik de tijding had ontvangon, dat me
vrouw Von Dornbaoh tot een beter leren was opge
roepen.
De Dornbachs lieten nog maar altjjd op zicb
wachtten. Hoewel de „Beberswalder" hun komst
als zeor spoedig had voorspeld, kwamen ze nog maar
altyd niet.
„'t Lijkt wel een beroemde schoolryder in den
circus" bromde de overste. A lie plaatsen zjjn bezet,
allen kijken naar den ingang, de muziek begint
telkens weer netzelfde deuntje, wanhopig leest men
voor de honderd zooveelste maal het programma,
maar de kerel komt niet; hjj staat de eene cigaret
voor en de andere na te rooken en denkt: „wacht
maar; voor my is hoofdzaak, dat ik de spanning
850ÜÜ en 1 110000). Al hipt daaruit dus
wel, dat juist hei interlocale verkeer sterk
toenam (immers ongeveer vertienvoudigde,
tegenover oen vervijf- en verzesvoudiging
van hel locale verkeer) toch volgt daaruit
tevens dat de omvang van het interlocale
verkeer tegenover het locale nog niet groot is.
Dat komt nog te meer uit door oen ver
gelijking rnet het interlocale vorkeer in andere
landen en met het telegraphischo verkeer in
ons land. Terwyl het aantal interlocale ge
sprekken per 1000 inwoners by ons 149 be
draagt, is dat aantal roof Zwitserland 1409,
Denemarken 1469, Duitschland 1570, Noor
wegen 1775. En tegenover de 1000000 of
1 IU0Ü0Ó interlocalegesprakkan staan 3000000
telegrammen.
Wat dit laatste belangt, ook wanneer men
de rekening scherper opmaakt en van de
3 000000 telegrammen do 70000 stadstele-
grammett aftrekt en voorts in aanmerking
neemt, dat een aantal telegrummen telegra-
phisch antwoord uitlokken, welk element men
in het aantal telephoongesprekkon natuurlijk
niet terugvindt, daar het antwoord in het
gesprek zelf is opgenomen, dan blijft noch
tans de verschillende verhouding van locaal-
en interlocaal verkeer bij telegraaf en tele
phoon opmerkelijk. By de telegraaf immers
blijkt het interlocale verkeer 39 maal zoo
groot te zyn als het locale by de telephoon
bestaat haust juist de zelfde verhouding in
in omgekeerden zindaarby is immers het
locale verkeer 38 maul zoo groot als het
interlocale.
Dat inlusschen in vijf jaren het telephoon-
verkeer (totaal) met 18% is gestegen en het
telegraafverkeer met slechts 0.3%, terwijl do
opbrengst van het telephoonverkeer met 17
steeg en die van de telegraaf met 1.21
verminderde, bewijst wel, dut het telephoon
verkeer de neiging heeft om het telegraaf
verkeer gedeeltelijk te verdringen. Maar die
blijkelyke behoefte aan telephoonverkeer doet
het betrekkelijk interlocale verkeer des te
sterker uitkomen als een gebrek.
Nu is dezer dagen een Koninklijk besluit
verschenen dat in de regeling van het inter
locale telephoonverkeer eenige niet onbelang
rijke wijzingen brengt en dat vermoedelijk
wel ile strekking heeft om de uitbreiding
van dat verkeer in de hand ie werken. De
minder belangrpe wijzingen die door dit
Kon. besluit in de bestuande regeling zyn
aangebracht, laten wij nu rusten en vestigen
uitsluitend do aandacht op drie bepalingen
van meer belang.
Ten eerste wordt bepaald, dat personen
die, wonend in een plaats waar geen locaal
net is, aangesloten zijn aan de Rykslolcphoon,
niet alleen interlocaal maar ook locaal, dus
onderliug met elkaar, kunnen spreken. Het
tarief daarvoor wordt gesteld op 2% cent
per gesprek, te korten op een in voorschot
te storten som van fl. Hierdoor wordt een
eind gemaakt aan oen dwazen misstand nl,
aan de omstandigheid, dat twee in een plaats
aungeslotenenen aan de Rpsielephoon wel
met personen elders, maar niet met elkaar
konden spreken. Alleen zier: wy niet in,
waarom de storting vooraf, die ten aanzien
van interlocale gesprekken facultatief is ge
laten, voor de locale gesprekken in Rps-
verkeer verplicht wordt gesteld. Is hot omdat
men de 20 cent extra, die by mot-storting
den gebruiker van het interlocale verkeer in
rekening worden gebracht (vermoedelp te
beschouwen als oen soort van risico-premie,
die de goede betalers bijbrengen tot dekking
van eventueele wanbetalers) onevenredig hoog
acht by een tarief van 2% cent'? Maar er
wai dan ook voor Rpslocaul-verkeer wel
licht wat af te doen en bovendien zou men
het gebruik maken van dut verkeer a 12%
cent bij niet-vooruitbetaling dan toch aan
het oordeel van de belanghebbenden zeiven
telephoneeren, vindon weinig aanleiding tot
stuiten maar willen dan ook voor zoo'n
enkele maal allicht wel 12% cent beluien.
Ten tweede is het interlocale tarief her
zien. Tot nu toe betaalde men intusschen
twaalven en vieren 50 cent per gesprek van
3 minuten eu gedurende de rest van den
dag 25 cent. met verdubbeling by dringende
aanvraag.
Dat verschil in tarief voor verschillende
deelen' van den dag vervalt nu. Het heeft
tot veel klachten aanleiding gegeven en, naar
wel eens beweerd werd, zelfs totjmisbruiken.
Er ia nu een unitbrm-turief ingevoerd van
30 cent, maar tevens is het tarief voor drin
gende gesprekken óok uniform gemaakt en
wel tot het hooge bedrag van fl.
Terwijl dus, ten aanzien van het gewone
tarief, voor het verlies van «ie middagsprp-
verhooging vergoeding wordt gezocht door
een tarief verhooging van 23%, wordt, ten
uanzion van de dringende gesprekken, voor
dat verlies een vergoeding gezocht vuil 100%
tariofsverhooging.
Het voordeel van de nieuwo regeling zal
daardoor uitsluitend worden genoten door
hen die gewend of Moor hun zaken) genood
zaakt waren, 's middags te telephoneeren.
onder Beurstyd. Voorzoover zij gewend
waren, in dien tijd dringend te telephoneeren,
blijven zy in denzelfuun toestand daar zij
vroeger in die uren toch óok reeds f1
dringend gesprek betaalden; maar voor,.ouver
zy gewend waren, onder Beurstyd niet»
dringend te telephoneeren, zullen zy nu ge
baat worden door do tariefsverlaging vun 50
cent tot 30 cent, dat is dus door oen ver
laging van 40
Hot nadeel van de nieuwe regeling daaren
tegen zal worden gedragen door diegenen,
die voor het voeren van een gesprek niet
aan oen bepaaldon tyd gobonden zyn en die
dat tot nu toe dus bi) voorkeur 's ochtends
of 's avonds deden. Daar ze gowoonlp
dringend opriepen als ze niet ill te lang
wilden wachten en dat om de zeilde reden
dus wel zullen blpen doen, zyn zy het, die
de verhooging van f100 n.l. van 50 cent
tot fl. zullen moeten betalen on, zelfs els ze
behoorden tot de niet-dringende oproepers,
toch niot altijd de 20 vorhooging moeten
opbrengen, Dat ze in 't vervolg 'a middags
niet meer zullen behouven te betalen dan
's ochtends is voor hen een schrale troost,
daar zy niot buiten hooge noodzaak zullen
telephoneeren in de drukke middaguren.
Zoodat wij arosso tnodo meenen te
mogen zeggen, nat door het nieuwe tarief
oen prijsverlaging van 40 voor een deel
der Beursmannen (nl. die niet-dringend
plachteud te telephoneeren) zal worden bo-
fPetse courant is gedmkt met üe couranl'inkt ran de firma
vertegenwoordiger J. J. Êi/OiVSHlS', kantoor en magaalpn Corneti Trompstraat 1
ItOTT tCiiti iM.
verhoog".
,'tls toch ook moeilyk, 'tjou naar den zin te
maken" meende rijn vrouw. Toen Dornbach roi>«
komen, speelde je op en nu hy niet komt, spccljo
óok op".
Hy vond het niet do moeite, hiorop te nutwoordeu.
Hij wist maar al te goed, dat zyn vrouw nóg slechter
te spreken was over mevrouw Von Dornbach de
barones, zooals hij haar noemde dan hy over den
nieuwen collega.
Ook mevrouw Von Kettler vond het byna ongepast,
dat de Dornbachs er nog niet waren en zocht steeds
vruchteloos naar woorden om uit to drukken hoe
zy hun wegblijven vond. Eerst wss zy bauggoweoHt
vflor de rivaletoen was ze boos op haar geworden
ea i.ie boosheid maakte l.unr dapper; nu was zo be
reid don kaïup op te nemen, zij verlangde er zolfs
naar en nu bleef „de barones" weg. Dat was meor
dan laf; 'l was om er medelijden mee te krijgen.
Als de „Beberswalder" 'savonds werd gebracht,
was er altyd twist over wie van de beide echtgenooton
het courantjo 'teerst zou doorzien. Elk van do twee
wilde 'teerst zien of er iets over de Dornbachs in
stond eu als er weer niets in stond, begon do oversto
te razen: „Misselijke krant. Hoo kun 'took ander»'/
Hoe zou ook in zulke negorij een fatsoenlijk blad
kunnen uitkomen De redactie ia iu 't minst niet
berekend voor haar taak. Hoe zou't ook? De courant
wordt met den dag slechter. Bolerhararaeupapier,
andere niets. En advertenties: „een kalfdragende
koe to koop". Wat kan me dat schelen Ik wil
weten wanneer Dornbaoh komt en dal zotten de ezels
er natuurlijk niet in".
„Maar man hoe kan je nu tooh zóo onbillijk zijn"
trachtte mevrouw te sussen „vroeger, toon je President
werd van de Wandelclub, hadt je niet» dan lof.
Hoe kan na de redactie 'tor in zetten als ze 'tzelf
niet weet?"
Dan moeten ze maar informeoren" sloeg de overste
door. „Waarom 'schrijft die ezel dan een courant?
Waarom schrijft hij niet: „Naar wy die lui schrijven
altyd in den pluralis majestaticus, zeker omdat zij
r.og altijd gelooven aan de Kouiugin der Aarde, je
Koningin wél dat zie je dag aan dag, in Transvaal,
met zoogenaamde spoorwegwaarden en dorgolijk out-
tuig; ze moeten die krantenmakerij verbieden
naar wy van de meest gezaghebbende bron vernemen,
komt de familie Von Dornbach morgonouhteud kwart
vóór twaalvon hier ter stede aan." Hy kan dat
nieuwtje beginnen mot „van onzeu spuoialeu corres
pondent". Dat is óok eon aardigheid van zulke pruts-
blaadjes; boe onboteekenden ze zyn, (les lo meer
speciale correspondenten bebben ze. En dal gelooven
de menschen nog. Lost hem ten minste iets over
do Dornbachs schrijven; als 't mis is, kan hy 't im
mers in hot volgende nummer herroepen. Ik be
dank bij 't einde van 't kwartaal voor dm couranten
en neom het Trouonbriezeuer dagblad. Daar staat
óok wel niet voel in, maar to Trouenbriozen ben ik
ton minste bekend en daar heeft een kaltdragondo
kou althans nog eenig interesse voor ma, want dan
lees ik ten miuste den naam van huur eigeuaar nog".
Het humeur van een oversto werd van dag tot
dag slechter; ook hij wachtte met ongeduld op con
overste en zou hem zoggen: „Hier bon ik; probeer
nu maar, me eon beentje te lichten". Dat waobton
maakte hem oven zenuwachtig alt indertijd in den
oorlog, toen hy byna drie uur lang is resurva lag.
Kwam hij nu maar, dan zou hjj hom wel te Ijjfgauu,
maar weten, dat de vijand in amutooht is eu goen
voeling met hein krijgen, is om razend te wordou.
Nóg ondurigor was zyn vrouw. De voreeuiging
was gesticht en met op éeD na algemeeue stominon
was zij tot President» gekozen natuurlijk was
die óene stom uitgebracht door mevrouw Bodeutooh,
maar ze zou haar dit wol te avond uf tu morgen
inpeperen maar zy verweuschto nu telkens
I al 't oogenblik waarop zy tot de onzalige geduchte
was gokooien, dio vcreooiging in 'l leven to roepon.
't Had haar handen vol works gegeven twee koer
per dag hield ze zitting en haar huis werd om zou
to zeggen bestormd door de armen de tweede meid
had haar dienst reeds opgezegd omdat zo zóo dikwijls
naar de bel moest loopen. En dan al „dat vieze volk"
zo op wal se uil de klanglicdoren hoorde;"haar hert
bloot geheel buiten spol. En dan dat ziekenbezoek!
Soms twee, .drie trappen hoog en door eleclit ge
plaveide steegjes waarbjj haar eksteroog haar bij lede
ren pas hr'sohe pijnon veroorzaakte. Zo moost tooh
persoonlijk er zicli van gaan overtuigen of 'l waar
nas, wat de arrnou haar hadden verteld. Maar wal
baantjol En boe meer ze uu te loopen had, dee to
meer haatte sjj „do barones" wier schuld het wae,
dat zij zich dien last op den hals had gehaald.
Mevrouw Von Kottier haatte do demo, die baar
pornonnlijk absoluut onbekend was, maar Hilda
haatte tiaar nog meer dan vader en moedor samen.
Dit kwam zóo.\ 't Was haar moeder niot mogelijk,
alles alleen te doeu en daar deze althans in du eersten
lijd, de plichten aan haar ambt verbonden zoo
nauwkeurig mogelijk moost nakomen, en niet overal
te gelijk kon zyn omdat zjj maar twee boenen en
strikt genomen slcohts óon voet had, moest Hilda
bijspringen. Er ging goen dag voorbij waarop z\j
niet ten minste drie maal or op uil werd gezonden
om ecu arm gezin te bezoeken of 't oen ol ander af
lo spreken mot de leden dor voreoniging, die lever-
antiun deden. Zjj was metterdaad do onbezoldigde
bode dor voreoniging en dat buiuitje beviel buur in
de verste verte niet. 't Ergst waa echter, dat zjj
evenveel koeren por dag zioh moest verklooden. Haar
moedor had haar voor liet armenbezoek eeu vreuzuljjk
eenvoudig japunnetjo laten maken, dal Hilda af
schuwelijk voud en haar volstrekt uiet kleedde. Zjj
had gehuild toen te er do eerste maal mee up straat
moest, maar 't had haar niot» geholpen baar moeder
had oathegorisch verklaard
,,'tZou eenvoudig meer dan onmeneohelyk wezen
als jij naar een nriuo vrouw ging met oen duur
fouiard-costuum on oen ondwrok van rulzch-zjjde.
In plaats van haar op lo beuren door je bezoek, zou
jo baar afgunstig maken",
ll'orai vvrvolytL)
