Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
omdat liet financieel met bij machte is veei
tien dagen te voren zijn behoeften in t
slaan, nog wel tegen contante betaling.
Zöo zal 'tgaan, dat despoorroenschen, or
de chefs te believen, van de coöperatie z»
betrekken zoolang ze contant geld hebbeni
dit op, dan wordt er geborgd by «woedend
kruideniers" die dan naar hun geld kunnei
fluiten.
N'iet in oppositie tegen doch in samen
werking met handelaren en nijveren ligt cl
toekomst der zich machtig wanende II. S. M.
die spr. wilt toeroepen: Bezint eer gij be
gint; beter ten halve gekeerd dan ten heek
gedwuild. (Applaus)-
De Voorzitter zegt, dat dit verweer
schrift gegrond is op hetgeen voorafgaat aai
de Statuten der vcrbruiks-vereeoiging ei
waarin duidelijk staat te lezen, dat ih
organisatie in haar geheel wordt, tot slant
gebracht mot (b») hulp dor .Maatschappij, en
niet andersom.
Spr. had voor zijn betoog en andiv uit
gangspunt, namelijk de onwaa dige hou ling
van ile Directie der il. S. M. welke hei oude
raadseltje opgeeft of tie kip dan wel hoi ei
er 'i eerst was Of de winkelstand door den
kater dan wel door de kal wordt gebeten,
is vrijwel 'tzelfde; de wonde is er niet
kleiner om. Uier is maar de vraag: wie
geeft, liet geld, de f20 000 jaarlijks; voorwaar
geen kleinigheid.
Het Hoofdbestuur der coöperatieve ver
eeniging, bijna en misschien ook wel allen
van de afdeeling tractie, poogt liet dwaal
begrip ingang te doen vinden, alsofjdestoffelijk
minder bedeelden in be'.er conditie zullen
komen, terwijl juist de hoofdambtenaren er
in zitten en or van profiteered Ken over
groot deel van liet kapitaal komt van de
Maatschappij de coöperatie komt, als gezegd,
vooral ten bate van de hoogergesalarieerden
ile minder loon trekkeuden kunnen niet
contant inslaan voor veertien dagen de ver-
eeniging za! Mra gaan werken voor niet-be-
atnbten en ontaarden gelijk «Eigen Hulp"
reeds is ontaard d.i. werken voor wie 't niet
nuodig hebben.
De uitdrukking «eenige kruideniers", in
het verweerschrift gebezigd, noemt spr.
zonder aarzelen verachtelijk en logenachtig.
De conclusie, op het Congres te Rotrerdam
genomen, duidt op heel wat meer dan op
«eenige kruideniers". En die conclusie is
aan den Directie bekend,
Het ii de plicht der Handelsverenigingen,
deze onhoudbare beweringen te weerleggen
en geweld met geweld te keeren. De Middel-
standsbond kan nu niet anders doen dan de
handschoen oprapen, die de H. S. M. hem
toewierp.
Dat ileze vertoogen nog niet in druk zijn
verspreid, vindt ook hierin zijn gron dat
verzekerd werd door de H. S. M. dal de
handelaren en de nijveren haar noodig hebben
en niet omgekeerd en dat dus de Maatschappij
zich niet van het pad zal laten brengen.
In die mpening wordt men óok versterkt
door de beschikkingen der Maatschappij op
de vertoogen van de Tweotsehe handels ver-
eenigingen, welke thans besloten hebben, zoo
weinig mogelijk per H. S. M. te verzenden.
Als de aandeelhouders mettertijd zien, dat
het goederenvervoer zoozeer airmm, zullen zij
de Directie wel dwingen eenige octaven lager
te zingen.
Een feit is het, dat de Maatschappij de
goederen voor deze coöperatie kosteloos ver
voert en jaarlijks f20 0U0 stamkapitaal geeft.
Spr. ontving van vele leden tal van courant-
uitknipsels door welke hij uit alle oorden des
lands werd ingelicht omlrentdezenrepié-aille-
maatregpl, Daarbij was óok een berielit ora-
irent «Éigen Hulp" te 's-Gravenhage, dat in
de eerste vijf maanden van 1903 omzette
ruim 9 ton en in den zelfden tijd van 1904
bijna een millioen. Juni 1904 was f 10 000
hunger dan haar naamgenoot van 1903. Een
coöperatieve vereeniging is dus lang niet
gering te schatten.
Spr. weet niet of de II. S. M, zal slagen,
doch vreest dit te meer als we in de Statuien
lezen dat (art. 9) zelfs de leden van den Ruud
van Administratie er van kunnen profitecren
en zien (art. 25) dat hel Hoofdbestuur be
voegd is, ook niet-personeel te doen aansluiten
bij zoogenaamde onder-vereenigiugeri (bijv.
een geheel muiiek-gezelschap). En noe er
inee wordt omgesprongen, moge hieruit
blijken, dat een correspondentschap minstens
100 en ten hoogste 500 leden rnoet tellen;
hier, te Amersfoorr, zijn geen 100 leden en
toch weik het correspondentschap reeds.
Spr. weidde nog uit over de decentralisatie
welke, getuigen èn de onderteekening én het
verweerschrift on de Statuten, zoo centraal
mogelijk is.
Mettertijd zal echter wel blijken, dat èn
voor de Directie èn voor het. personeel deze
fraai opgepoetste medaille een keerzijde heeft,
t De vraag is thans: wat zal 'leze vereeni
ging doen
De heer H. Schimmel wenschte, dat
zij zich aansloot bij Alrneloo.
De Voorzitter was daar togen. Sluiten
we ons aan, dan moeten we ook alle bepa
lingen nakomen. Wat voor Almcloo goed
is, kan voor Amersfoort verkeerd zijn. Men
moet rekening houden met de locale toe-
stande. Rotterdam werkt óok op zichzelf:
I waarom zouden wij óok niet op ons zeiven
optreden 1
liet speet spr. dat Alrneloo plompverloren
de zaak heeft geëntameerd. Sur. had ge-
hoopt dat de Bond in zijn g heel ware opge-
I treden en betreurt het, dut het Rondsbcstuur
nu, na een jaar, nóg niet heeft doorgetast,
j Wel schrijft het in zijn jongste nummer
I van het «Orgaan":
De coöperatie dor H. IJ. S. M.
I Zooals ivo ook uit hot verslag dor Jaarvergadering
van den Ned. Koek- en Bankothakkersbond zien,
ueemt de actie logen de begunstiging, welke do
Directie dor il. IJ. S, M. schenkt aan de coöperatieve
verbiuiksvereeuigitig van haar personeel, steeds toe.
Van de klacht der Aluielosehc Handelaveroouiging
heeft de Direetic zich niet oen praatje afgemaakt
de steuu, door vrij vervoer ene. aan ;lecoöperatieve
ver brui ksvereenigtng gegeven, was niets anders dan
wat de Directie altijd doet tegenover voreouigingen
van haar persoueel
I Vrij vervoer van aangekochte of te leveren waren
I 'i Is eigenlijk looit te dwaas om van to spreken
Kil daaronboveu de morcole steun, die de Directie
j dor II. IJ. S. M. aan tie vethruiksverüenigiug geeft?
I Vraagt er ieder spoorwegman maar eens naar! Hij
zal u wat auders roggen
I Hoe trouwens onder de spnorweguionsehen de
I allerslechtste middelen dienst moeten deen om deze
coöperatieve vereeniging „er in" te krijgen, daarvan
I is het volgende een hewys.
j In „liet Vliegend Wiel", 't orgaan van don Bond
van II. S. M.-personeel, die, zooals men weet, tegen
I de socialistische organisatie onder de spoorwegtnau-
nen is opgericht in dit blatl, tlal met zijn Houd
J op L>üzonderen steun der Directie aanspraak mag ma-
I ken, lezen we de volgende leugenachtige voorstelling,
die dienen moet om do ambtenaren aan te sporen,
j lid der coöperatieve vereeniging te worden
j „Eu gij, ambtenaren, die een „stand" hebt op te
houden, gij die alzco uwe boodschappen netjes aan
huis bezorgd krijgt, hebt gij wel eens bedacht hoe
I uwe vrouwen, die er zelf niet op u t kunnen gaan,
i worden bedrogen en nog vaak opgelicht
bovendien, in den vorm van minder ge
wicht en hoogcreu prijs.' Uwe vrouwen zullen
l' daarop wel kunnen antwoorden. Maar toch
zij t gij i u tie meeste gevallen wee r loos aan
de winkeliers overgeleverd, omdat gij nu
eenmaal een „hear" en uw vrouw oen „dame" is en
gij alzoo niet gaarne al te vaak reclameert ten einde
niet voor „kale jakhalzen" te worden uitgemaakt.
Spr. vindt het eenvoudig schandelijk, dat
in een door de Directie der II. S. M, ge
creëerd en gesubsidieerd blad de winkelier
wordt voorgesteld als oneerlijk meusoh en
een soort vampyr.
De heer Van d e r M e ij d e u meent,
dat de vereeniging best zelfstandig kan op
treden en besluiten, niet meer per H. S. M.
te vervoeren.
De heer F r e d e r i k s meent, dat het Bonds-
bestuur eerst dan officieel kan optreden als
bet voldoende gegevens boeit. Het mag zich
niet blootstellen aan een échec, waartoe het
immers zon komen als het hulf-itigelicht
kwam.
De heer E g g i n k acht den Bond te laks
en respecteert het optreden van Alrneloo.
Velen: Er is maar éen weg: représaille-
maatregelen te nemen eer de coöperatie
veld wint.
De heer V a n der M e ij d e n meent, dat
als de coöperatie er niet »in" wil waarop
nog geen groote kans bestaat dat dan in
alle eeuigszius groote plaatsen winkels zullen
worden geopend, waar Jan en alleman kan
koopen en het personeel moet koopen.
De Voorzitter meent, dat deze coöpe
ratie reeds een soort van verkapte gedwon
gen winkelnering is.
De heer Houbaer vraagt of het Bestuur
reeds een soort actie ontwierp. Vóór alles
moet ook buiten de vereeniging worden be
kend gemaakt, dat de zaak hier in den breede
is besproken.
De Voorzitter meent, dat de Pers
hiervoor wel zal zorgen en leest nu de volgende
motie:
De vereeniging „Handel eu Nijver
heid" tc Amersfoort,
bijeengekomen in maand-vergadering
op 15 Augustus 1904,
besluit:
zoo min mogelijk goederen te ontvangen
en te verzenden per llollandsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij, doch dit per
Nederlandsche Centraal Spoorweg of
andere gelegenheid te volbrengen, be- i
houdens de gevallen, waarin door andere
vervoermiddelen daarin niet kan worden
voorzien
draagt aan het Bestuur op, te trachten
de uitvoering van dit besluit zoo alge- j
ineen mogelijk te doen zijn.
De heer Van der M e ij d e ti herinnert,
dat spoorlui zeggen, dat i i Oostenrijk drie
jaar. achtereen de zelfde storm ontstond, doch
dat nu »ze uit de hand eten". De spoorlui
vergeten echter, dat in Oostenrijk alléén
Staatsspoorwegen zijn, terwijl hier te lande
concurreeronde maatschappijen zijn. Als we
hier krachtig optreden, eendrachtig vol
houden en ile daad bij 't woord voegen, dan
zullen de aandeelhouders alras aandringen op
herziening. En de spoormannen zullen dan
werkelijk niet worden afgezet of bedrogen
of aangezien als «kale jakhalzen".
De Voorzitter merk! nog op, dat hj
de Maatschappij tol Exploitatie van Staats
Spoorwegen niet het minste plan bestaat,
óok coöperalielje te gaan spelen.
De motie wordt nu aangenomen bij accla
matie.
De Voorzitter zegt, ilit het Bestuur
nu ten spoedigste maatregelen zal overwegen
en deze aanstonds zal bekend maken.
Eén lid stelt voor, aan alle hoeken der
straten een biljet te doen aanslaan, houdende
het beleefd verzoek, zoo min mogelijk per
H. IJ. S. M. te verzenden of te doen ver
zenden en te reizen.
De V o o r 7. i 11 e r zegt overweging toe in
de Bestuursvergadering en ook het verzenden
een er circulaire aan alle stadgenooten met
een dergelijk verzoek.
Aan de orde komt nu punt 3: ballotage
van 3-candidaat-leden, die worden aange
nomen. Inmiddels hebben ziel) 3 nieuwe
leden aangemeld. Het ledental bedraagt
thans 100.
Punt 4: Ingekomen stukken is, behalve de
reeds ter sprake gebrachte courant-uitknipsels,
een schrijven van de Middelstandóbond tot
vorming eener plaatselijke commissie welke
de oprichting eener algemeene commissie
voor informatie- en in ensso-wezen zal voor
bereiden over heel het land. Voorzitter dier
plaatselijke commissie, welke in de volgende
vergadering wordt gekozen, is de hoer G.
Merns, door du Algemeene vergadering van
den Bond op 30 Juni benoemd. Het rapport
wordt vóór 1 November ingewacht.
Nog is ingekomen een convocatie voor de
op 17 Augustus te Amsterdam te houden
Algemeene vergadering van den «Bond van
veraênigingen voor informatie- en in casso-
wezen", welke, ten gevolge van het besluit
van 30 Juni, wel zal opgaan in den «Ned.
Rond van vereenigingen v.m den handel-
drijvenden middelstand".
Ingekomen zijn óok het Jaarverslag der
Haarlemsche Handels vereeniging over 1903,
een m.iandiijst van wanbetalers van die ver
eeniging over Mei en een van Deventer,
evenzeer over Mei, benevens het Jaarverslag
der Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Amersfoort over 1903. Het laatste zal in do
eerstvolgende vergadering worden behandeld
de eerstgenoemde liggen ter inzage voot» de
leden in het bureau der vereeniging, Appel
markt 15.
Nadat de Voorzitter nog bad meege
deeld, dat de vereeniging omtrent I October
haar hoog geacht en zeer gewaardeerd Be
stuurslid den lieer 1. van Hoogstraten zal
verliezen, die elders zich metterwoon gaat
vestigen, sloot bij tegen elf uur de vergadering.
Onder zeer talrijke blijken van belangstel
ling mocht gister pastoor G. J. Vastert, pastoor
van Onze Lieve Vrouwe Hemelvaart, zijn
zilveren priester-jubileum herdenken.
Bij monde van den heer A. H. van Kalken
werd hem namens de parochianen een som
gelds geschonken, welke dejnbilaris bestemde
voor de voltooiing van den Kruisweg zijner
kerkde heer I). P. Hamers bood hem namens
het Kerkbestuur een Mariabeeld aan.
Toen de jubilaris de óok door den feestdag
van Maria Hemelvaart overvolle kerk betrad,
hief het zangkoor het «Laudate Uominum"
aan.
De heer M. Monasch, conrector van het
Ned. Israclieliseh seminarium te Amsterdam
en candidaat-rabbijn, zal worden beroepen
tot rabbijn voor Amersfoort en Drente.
De Ministers van Marine, Financiën, Kolo
niën en Oorlog verleenen deze week geen
audiëntie.
De Minister van Binneulandscbe Zaken
vertoeft nog buitenslands.
De Commissie voor het huldeblijk voor
wijlen den componist G. A. Heinze, waarvoor
ook uit Amersfoort bijdragen zijn gezonden,
heeft de uitvoering van liet monument opge
dragen aan den heer L. M. van Tetterode,
beeldhouwer te Watergraafsmeer.
De onthulling zal vermoedelijk plaats heb
ben in de tweede helft van October.
In een deel der oplaag van ons vorig nummer
konden we nog vermelden, dat bij Kon. besluit
is benoemd tot Commissaris van politie te
Amersfoort de heer A. Nijholl', thans Commis
saris van politie te Culemborg.
Het telegram bereikte ons te laat om bet
nog in <le ganscbe editie te kunnen opnemen.
De beer L. A. Veenhuizen, commies 2e
klasse bij den bestelgoederendienst der H.
IJ. S. M. liier, is bevorderd tot commies le
klasse.
I)e lieer G. van Ede, de bekende rijwiel
handelaar aan de Langestraat, heeft altijd
wat nieuws; maar toch, wat hij nu gaat in
den handel brengen, is wel geheel nieuw.
Ilij verkooptlucht. Lucht, strikt ge
nomen jo zaak voor rijwiel, motor of auto;
zonder lucht, slappe banden en met slappe
banden ben je toch heelemaal niets, al heb
ja ook tie prachtigste 1e klus kar.
Enfin, de heer Van Ede is eenig contractant
voor Amersfoort en omstreken voor lucht,
lucht in een syphon, hij wijze, van de kool-
zuur-cylinders. Is je band leeg, je schroeft
even je ventiel aan en je hand loopt vanzelf
vol. 't Vervelende oppompen he ft uit.
Voor drie cent per dag kan jo binnenkort
overal zooveel lucht in je band laten loopen
als je maar zelf wilt.
Nog een paar jaar verder en we bobben
hier tc Amersfoort, wat men to New York
vindt, langs de straten automatische lucht-
gevers; een groot in de sleuf et) je band is
zoo hard als je maar denken durft.
De temperatuur van het water in de Nieuwe
zweminrichting was gisterochtend te 7 uur
GÜ° en hedenochtend 61° F.
Luitenant J. A. Pet, sedert 12 Augustus
1901 van liet. 5e regiment infanterie gedeta
cheerd bij de landmacht in Suriname, zal na
ommekomst van zijn verlof weder worden
ingedeeld bij het 5e regiment.
Ritmeester jhr. J. L. Mock, van het depot-
eskadron le regiment, huzaren, zal weldra
den dienst met pensioen verlaten.
Het kuil van belang zijn te weten, dat van
heden tot 25 dezer in de Legerplaats bij
Oldcbroek rij- en schietproeven worden ge
nomen met het nieuwe snelvuurgeschut.
In de Zaterdagavond in «Ons II lis" ge
houden vergadering van aandeelhouders in
de Naamlooze Vennootschap «Volkshuisves
ting" werd het Bestuur andermaal gemach
tigd tot het aangaan eener hypothecaire gold-
burning groot. 120000, rentende 4"2% met
unnuiteit op f400 met do «Nederlandsche
Hypotheekbank" gevestigd le Rotterdam en
zulks om in de Haag tien woningen te sloepen
en daarna te verbeteren.
Du hypotheek is gevestigd op 42 nog ge
heel onbelaste woningen op het terrein bjj
den Unechtschen weg.
Werd in de vergadering van 25 .Vlei mach
tiging verleend tot eventueulen verkoop van
terrein der Vennootschap aan de coöperatieve
bouw-verceuiging «Eigen dak", van H. S.
M.-personeel, deze transactie is niet doorge
gaan, daar «Eigen dak" gaat bouwen aan
den Soesterweg.
liet concert, Zondagavond in den tuin van
«De Arend" gegeven door een orkest uit
Utrecht onder directie van den heer G. J.
Davelaar, was, ondanks het dreigende weder,
een beslist succes.
Er was zelfs veel publiek.
Programma van hel concert bij gunstig
weder Donderdagavond te half acht op het
terras van «Amicitia" te geven doordestaf-
muziek van het 5e regiment infanterie, ouder
directie van den heer G. K. G. van Aaken:
1. „The Directorate", march Sousa.
'2. Ouverture „Euryanthe" O. M. vou Wcber.
3. „Auf Üliiokcs VVogeu",
Walzer Waldteufel.
4. Grosze Fan tui si e aus der Oper
„Die Zauberflüte" Mozart.
5. Einleilung sum dritten Act
und Brautohor aus
„Lohengriu" Rich, Wagner.
6. Suite du ballet „Coppélia" Léo Délibes.
I. Introduction et Valse do la poupéeII. Dame
dc féte et Valse des beuresIII. Czardas (danse
hongroise); IV. Galop final.
7. u „La Séréuata" (Engellied) Braga.
b „iCIangc vont Rbeiu",
Gavotte Latann,
8. Grande fantuisie de l'opéra
„La title du Régiment". Donizetti.
Een latitaarnblusscher, die gister tegen
middernacht aan den Koppel de lantaarns
uitdraaide, is in de Eetn geraakt en zou zeker
verdronken zijn als de heeren Van Goor en
Houtzaager, die zeer toevallig nog in de
nabijheid waren, hem niet hadden opgemerkt
en door handreiking hadden gered.
Bij hoog water ware de man reddeloos
verloren geweest.
Een prachtige jachthond, die over den af
sluitboom was gesprongen, werd hedenmiddag
aan den overweg bij den Hooglaudschen weg,
terwijl hij zijn baas nakeek, die in den trein
naar Nij kerk zich verwijderde, door een af-
komenden trein gegrepen en vermorzeld.
Bij de Zaterdag ten overstaan van notaris
Joh. Knoppers gehouden verknoping van het
winkelhuis Langestraat 89, bewoond door den
heer 0. Maas, met tuin en uitgang in de
Nieuwstraat, groot 3 A. 3D c.A., en twee
woonhuizen aan dc Nieuwstraat nos 1 en 3,
samen groot 84 c.A., werden deze samen
verkocht, voor f12 080.
Twee perceelen bouwterrein aan de Gast
huislaan werden verkocht voor f050.
Gelooft niet hen die uw handelingen prijzen,
maar hen die uw gebreken berispen.
Verleden week is een wereldstad geboren I
Het Australische Huis van Afgevaardigden
besloot, datde Hoofdstad van den Australischen
Statenbond voorstaan gevestigd zal zijn te
Dalgely, dat alzoo bestemd is om het Washing
ton van Australië te worden. Reeds vroeger
nam de Australische Senaat een dergelijk
besluit.
Voorloopig is de nieuwe wereldstad nog
slechts in embryo aanwezig.
Op tal van overigens goede kaarten zal
men het tevergeefs zoeken. Maar het ligt
wij garandeeren de betrouwbaarheid onzer
modedeehng in liet Bombala-district,
Nieu w-Zuid- Wales.
De gansche bevolking bestaat voorloopig
