Donderdag 29
December 1904.
No. 5598.
54e Jaargang.
Stadsnieuws.
Feuilleton.
0P DEN ENZ-M0LEN.
a^id .?;«.d. M di«
UITGAVE:
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
r Uond"<u"J- Zaltrttymiddag. Abonnement per 3 maanden f\.—.
offiriilL P°St/.Uü' Advertenttën 1-6 repels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale.;
Zer rnw° e®eni"Bss'lvmenti™ per regel -15 cent. Reclames t-5 regels/1.25;eikeregel
nolo, n' i I00te e^ters na»r plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
ij advertentiën van buiten de stad worden de iucasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
^BURGEMEESTER der gemeente A MERS-
Gelet op eene missive van den Voorzitter der
M°Swet-Van 0nd®r,oek• ingevolge Art. 104 der
Brengt ter openbare kennis, dat de onder
staande lotelingeu tot het onderzoek naar hunne
nullUire bekwaamheid en lichamelijke geoefend
heid zich moeten aanmelden aan de Infanterie-
Kazerne te Amersfoort op den 5. Januari 1005
des vooruuddugs te 10 uur:
R. P. van der Mark,
H, J. van der Veer,
E. J. Bloemink,
W. de Vries.
Amersfoort, 27 December 1Ö04.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJT1ERS.
Bij de gistermiddag van 2.15 lot 5.15 onder
voorzitting van den Burgemeester jhr. J.
W. A. Barchman Wuijtiers van Vliet ge
houden Raadsvergadering waren tegenwoor
dig alle 10 leden en de waarnemend Secretaris
jhr. S. M. van Reigersberg Versluijs; éen
vacature.
De notulen der zitting van 21 November
werden z. d. vastgesteld gelijk zij door den
fuogeerd Secretaris zijn ontworpen.
Ingekomen waren: Van den Minister van
Rinnenlandsche zaken een schrijven van II
November waarbij Z. Ex. berust in de be
noeming van den heer J. Fledderus tot tijdelijk
leeraar aan de Burger Avondschoolvan
Gedeputeerde Staten goedkeuringen op de
Raadsbesluiten van 21 November nopens de
salaris-regeling der onderwijzeressen Oerle-
mans en Koentz en nopens den verkoop van
hoornen op starneen afschrift van het Kon.
besluit houdende goedkeuring van het besluit
tot regeling der jaarwedden van ambtenaren
van den Burgerlijken Stand mededeelingen,
dat de Begrooting der Schutterij voor 19uö
en dat het 2de aan vu'.ingskohier der Inkom
stenbelasting, dienst 1904, zijn goedgekeurd
alsmede goedkeuringen der Raadsbesluiten
van 21 November tot tijdelijke in gebruik
geving van de voormalige Gasfabriek aan
den heer G. van Eist, zeeppoederfabrikant,
en tot aangaan der geidleening met het
Pensioenfonds voor burgerlijke ambtenaren
alle aangenomen voor kennisgeving.
Nog was ingekomen een Missive van d.n
Commissaris der Koningin waarin wordt mee
gedeeld, dat de Ministers van Binnenlandsche
Zaken en van Oorlog het niet wenschelijk
achten, dat de dd. Schutterij wordt gelijk
gesteld met een rustende, gelijk de Raad
verzocht aangenomen voor notificatie. De
Schutterij blijft dus tot 1907 in wezen.
Oók was ingekomen het volgend Rapport
van B. en W. van 8 December nopens den
want zyn hwr wu J iB grijzen. Zijn gelwt
ta«4 MO» f "JX k»»
Jïïïhï d.» b«l
Wu dU d. „5
bö d-b -jupj i, ,4 kooT(ucbtiK# bu.1
«er hu dien £^.b®®' hwlde den ketting by den
Toen nam hy de '®r"fr®'- ""n de deur, zoosl»
Christa Maria stond met k_am; o0k was
«nders wel deed, wanneer y molenwert op-
li M b«.: M
Ee» «"""f"'ui"S k.lm «bijiim.
h.d mout. om koot Ï""V boorde bg .t.or
gashouder waarover reeds in de vorige zitting
zoo veel werd gesproken.
In uw vergadering v»n 21 November 1.1. werd
net verlange» te kennen gegeven, nadere in
nemingen te mogen onlv»ngen omtrent den goheelen
loop van zaken welke Burgomeeeter en Wethouders
aanleiding hebben gegeveu, aan den Raad voor te
stellen de levering van een gashouder aan A. Klünne
te Dortmund op te dragen voor de lom van f89 200,
ternyl aanvankelijk door bem een aanbieding was
gedaan voor oen som van f42 400.
Naar aanleiding daarvan bebben wjj de eer, met
over egging van een rapport van den Directeur van
(1e Gasfabriek, ter verklaring van de toedracht der
zaak, voorzoover deze by de prijsopgave betrokken
is geweest, U liet volgoude mode te deelen
Bij schrijven van 80 Maart 1904 deelde de Direc
teur der Gasfabriek ons mede, dat de gasproductie
zoodanig was toegenomen, dat, met het oog op de
nog steeds te verwachten toeneming daarvan, de
veiligheid yin hel bedrijf eischte, dat in de gasber-
ging spoedig werd voorsien door het bijbouwen van
een gashouder.
Tevens werden daarbij overlegd drie prijsopgaven
vau A. Klünne, te Dortmund, al3i voor een enkel
voud igen gashouder met 6000 M' inhoud voor f 46 000
en met fumleering voor f43600; voor een gashouder
éénmaal geteleicopeerd, met 6000 M1 inhoud, ad
f 33 240en voor een gashouder éen maal getelescopcerd
8000 M' inhoud voor f41 700, met fiiDdeering ad
,sooals uil de aanbieding blijkt, ie de constructie
berekend op 200 Ko. winddruk en een aneeuwba-
lasting van 40 Kc. per MJ en laDgenlinle rolgeleiding
(patent-Klönne) aangebracht, dus de constructie van
de zelfde soliditeit als de bestaande gashouder van
4300 M' inhoud, welke ook door de firma Klünne
gebouwd is en iu 1889,1900, bij hooge ijzerprijzen,
(39 800 zonder fuDdeering gekost het ft, zoodal de
tegenwoordige aanbieding zeer billijk mag worden
genoemd."
Hoezeer de aanbieding van do firma Klöune ons
college niet aanneemlyk voorkwam, werd al aan
stonds de wenschelykbeid uitgesproken, ook andere
fabrikanten, ter verkrjj giug van concurreerende pryzeu,
in de gelegenheid te stellen naar dtze leverantie
mede te dingen, en werd besloten, bovenbedoeld
schrijven van den Directeur om advies te stellen in
handen van de Gae-com missie.
Wjj ontvingen daarop bet hiernevens overgelegd
scbvijven van de Gas-commissie dd. 6 Mei 1904.
Overeenkomstig het daarin nedergelegd advies werd
besloten, in verschillende bladen bekend te maken,
dat vóór 1 October 1904 aanbiedingen werdeu inge
wacht voor het leveren van een gashouder en dal
de voorwaarden op aanvrage aan de Gasfabriek zouden
te bekomen zijn.
De hierop by den Burgemeester ingekomen prijs
opgaven, waarvan enkele bij ontvangst geopend zijn
wegens gemis van eenige aanwijzing op bet adres,
dat de inhoud een prijsopgave bevatte voor de leve
ring van een gashouder, zijn tot Maandag 3 October
1804 in bewaring geblevou bjj den Gemeente-Secre
taris, op welken dag zij des voormiddags door den
Burgemeester en den Secretaris, met opening van
die welke Id gesloten couvert waren, zijn nagezien.
Nadat ook de Wethouder Visser in den namiddag
van dien zelfden dag inzage der aanbiedingen had
genomen, zijn Dinsdag 4 October in den voormiddag
alle brieven bevattende prijsopgaven benevens de
projecten, in tegenwoordigheid eu op verzoek van
genoemden Wethouder aan den Directeur der Gas
fabriek ten Stadbuize, tot nader onderzoek vau de
constructies, ter hand gesteld.
Woensdag 5 October d.a.v. heeft de Voorxitter van
de Gas-commissie den Burgemeester mededeeling ge-
daau van een nader ingekomen schrijven van de firma
Klünne. bevatlende een lagere aanbieding dan die,
zich bevindende onder de aanbiedingen, den vorigen
dag den Directeur der Gasfabriek te hand gesteld.
.Ja, ja, Cbrista, dat bad je zeker niet gedacht, hè
Êrust balde de vuisten en int1de den mo.en ia
om niets te hooren en te zien van hetgeen er in de
kamer voorviel.
„Haar man is gekomen Dat was alles, waaraan
by" denken kon. Nu was de man hier wiens bestaan
hij tegenover zichzelven had geloochend, omdat bjj
er niet aan wilde gelooven.
Als wezenloos dwaalde hij door den molen, en
terwijl hij anders den groet beantwoordde, zelfs van
den miDSten leerjongen, keek hij, wie hem nu groette,
een poos lang aan, alsof bjj niet begreep, wat deze
bedoelde en zonder deu groet te beantwoordden.
Doch Mahler bleef niet lang in den molen, bjj
word voortgedreven naar zijn kamer: daar kon hij
gija teleurstelling verbergen, dacht hy.
Op de trap ontmoette bij de oude Doortje.
Het ia goed, dat u terug is," vertelde zij. „De
juffrouw heeft op u gewacht. Er is bezoek gekomen.
Haar bestuur is nu ten einde; maar zy is daar vol
strekt niet boos om
Meer kón Ernst niet uitbrengeDzijn lippen schenen
verdroogd en zjjn oogen schitterden koortsachtig.
Wie anderB dan do molenaar Enz? Van Amerika
komt bij terug; een fijn heer; een schatrijk man.
Nu gal hier alles op zyn Amenkaansch worden
ingerioh^'o*^ juffrouw prekenga haar roepen"
gebood Ernst barscb.
Dat zal moeilijk gaan op dit oogenblik.
"Dan vertrek ik tonder afscheid te nemen."
En nu wij aan bet oogenblik zijn genaderd, waaf-
aan enkele ledun Uwer vergadering zulk een buiten
gewoon gewicht hechtten ter beoordeeling van de
vraag in hoever de firma Klünne kenDiszou kunnen
verkregen bebben van de gedane aanbiedingen, welke
aanleiding zoude kunnen gegeven bebben lot een
lagere prijsopgave, stellen wjj er prjjs op, nadrukkelijk
te verklaren, dat by die in de vorige zinsnede be
doelde bespreking tuszehen den Burgemeester en den
Voorzitter der Gas-commissie, nocb den volgenden
dag iu de vergadering van B. co W. eon eukel woord
gesproken is, en zelfs geen oogenblik gedacht is aan
de mogelijkheid, dat de firma Klünne door den Direc
teur der Gasfabriek in kennis zou gesteld zjjn met
db aanbiedingen van haar concurrenten, waardoor
toen noch later sprake is geweest van eenige ver
denking hoegenaamd van ouedole praktijken in deze
zaak, waardoor dau ook in ODze vergadering van 6
October d.a.v. weiuig aandacht is gescboukeD aan
deze tweade aanbieding van de firma Klünne en dit
snik aan den Wethouder Visser is ter baud gesteld
ter behandeling door de Gas-sommissie.
Uit het boveustsande, in varband met de gegeven
iulichliugen van den Directeur der Gasfabriak, zal
Uyr vergadering, naar wjj vertrouwen, overtuigend
blijkan, dat de firma Klünne noch dooreen onvoor
zichtigheid van da zijde van den Directeur, noch door
onachtzaamheid van onze zijde vóór de indieuing
van zijn tweede prijsopgave (welke de zelfde dagteeke-
niug droeg als zyn torste prijsopgave en blijkbaar
geantidateerd is om niet als ongeldig ter zijde gelegd
te worden) kennis beeft kunnen nemen vau de be
dragen, waarvoor de overige fabrikanten de levering
van een gazbouder hebben aangebodeu.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort, enz.
üe Directeur der Gasfabriek rapporteerde
30 November
Ingevolge Uw verzoek ter mededeeling van hetgeen
ik mij zou kunnen herinneren omtrent het openen
der Iusclirjjvingebiljetten voor den gashouder, heb
ik de eer U mede te deelen, dat de Voorzitter der
Gas-commissie mij op Diusdag 4 October j.l.'s mor
gens per telephoon verzocht, tegen elf uur op het
Stadhuis te willen zjjn, teu einde de stukken voor
deu gashouder, die daar waren ingekomen en ge
opend, in ontvangst te nemen.
Nadat ik de stukkeo, in bjjzyn van den Voorzitter
der Gas-commissie en deu Gemeente-Secretaris in de
kamer van den Secretarie ter loops bad iugezien,
zijn deze ter Secretarie ingepakt en even na 12 uur
door een werkman der Gasfabriek afgehaald en op
mijn kantoor neergelegd.
Tot ruim half een bleef ik mot den Voorzitter der
Gas-commissie op het Stadhuis ter bespreking over
het plaatsen van een cokeskacbel op de nieuwe
Secretarie en voDd, thuis gekomen, een brief van den
h«er Klünne, waarin een tweede, lagere aanbieding,
ouder voorwendsel dat geen rekening was gehouden
met de uitvoerpremie,
Hiervau gaf ik direct den Voorzitterjper telephoon
kennis en Yroeg ik, deze aaubiediug uog in aan
merking kon worden gebracht, waarop ik tot ant
woord kreeg, dat Burgemeester en Wethouders
daarover moesten beslissen en ik den brief maar
zoolang moest laten liggen.
Deu volgeuden dag heeft de Voorzitter met mjj
de stukken nog eens nagezieu en den brief in ont
vangst genomen, om deze den volgenden dag in de
vergaderiug van Burgemeester eu Wethouders te
kunuen voorleggen.
Nadat in de vergadering der Gaa-commissie op
Maaudug 17 October 's avonds ten Stadbuize, waar
alle stukken aanwezig waren, het rapport dier com
missie was opgemaakl, heb ik, met voorkeunis van
don Voorzitter, uit beleefdheid alle inschrijvers op
18 October per brief bericht gezonden van de ver
schillende inschrijvingen en de te leveren ijzerge-
wichten.
Een paar dagen daarna kreeg ik bezoek van de
lieeren Van dur Kuyl, uit Slikkerveer, en kwam
ook juist toevallig de Voorzitter der Gas-commissie
binoen, zoodat die by het onderhoud tegeuwoor-
dig was.
De heeren Vau der Kuyl gaven te kennen, dat
zy den gashouder zoo heel graag zouden willen
bouwen, meenden als Nederlaudsche fabrikanten
de voorkeur te mogen hebb6n, beloofden Alle ge-
wensebte veranderingen te willen aanbrengen als dit
voor hen niet meer kosten veroorzaakte en waren
genegen, hun prjjs met flóOO te verminderen, dus
f'2<5D lager te brengen, dau die van Klöune. Ik heb
bun toen gezegd, dat vrij, nu Je pryzeu bekend
waren, geen nieuwe aanbieding meer konden aen-
Eenigo dagen later is een schriftelijke aanbieding
van Van dar Kuyl in genoemden geest ingekomen
bij Burgemeester eu Wethouders en beeft de beer
Van dor Kuyl nog eenige mnlen een bezoek teu
Stadbuize of in ieder geval bier ter stede afgelegd,
waarbij dan lelkeDS beloften om goed werk te zullen
leveren, gegeven werden,
Eeu dezer bezoeken heeft plaats gehad op 29
October daar, toen ik 's morgens op bet Stadbuie.
moest zijn, de Voorzitter der Gas-commissie en de
Burgemeester mij mededeelden, dat Van der Kuyl
er 'B morgens weer geweest was en nu schriftelijk
zou opgeven, waar en welke gashouders bij gebouwd
had en tevens een verbeterd ontwerp zou indienen.
Naar aanleiding van dat nader schrijven werd op
Dinsdag 8 November in een vergadering der Gas-
commissie 's middags ten Stadbuize de gunning nog
maals besproken en heb ik daarna mijn schrijven
vau 9 November sau Burgemeester en Wethouders
gericht.
Vrijdag 11 November, 'a morgens, versoclit de
Voorzitter my bij hem te komen en deelde my
mede Burgemeester en Wethouders besloten hadden,
dat de Gas-commissie de door Vau der Kuyl gele
verde gashouders ïd Bussum en Baarn zou gaan be-
I zichtigen en ik bjj de Directeuren dier Gasfabrieken
1 zou aauvrageu of buu oen bezoek der Gas-commissie
op Maandag 14 November gelegen zou komen.
Bij mijn thuiskomst was daar reeds telephonisch
bericht ontvangen, dat ik nog Diet naar Bussum en
lisarn moest schrijven, daar eeu brief van Vau der
Kuyl was ontvangen, waarbij bij mededeelde de
ijzerdikten voor den gashouder wel iu overeenstem
ming met de andere aanbiedingen to willen breDgen
doch dan zijn eerste inscbrjjvingscyfer moest aan
houden.
Het bezoek aan de Gasfabrieken te Bussum en Ie
Baarn is toen vervallon en door Burgemeester en
Wethouders besloten, deu gashouder aan Klünne op
te dragen.
Toen ik mjj op last van Burgemeester en Wet
houders Donderdag 17 November 's avonds van 8
tot 9 uur eu Vrjjdag 18 November 's middags van
2 tot 4 uur in de Raadszaal beschikbaar had gesteld
om de Raadsleden in te lichten, waren alle stukken
daar aanwezig, doch zjjn deze alleen door de heeren
Plomp, Vele-Heyn eu Oosterreen ingezien.
De brief van de Gus-commissie van 6 Mei
1904 luidt:
Onder terugzending der missive van den Directeur
der Gasfabriek, met bijlagen, houdende voorstel tot
uitbreiding der Gasfabriek door het plaatsen van een
Dieuwen gashouder, in onze handen gesteld om
advies, hebben wij de eer Uw college voor te stellen
een advertentie te plaatsen in de couranten, waarin
I prijsopgave wordt gevraagd voor het leveren van een
gashouder met een inhoud van 8000 M1 onder bjj-
voeging, dat bij den Directeur der Gasfabriek Daders
j inlichtingen zijn te bekomen,
I Wel werd in onze vergadering de moeilijkheid
i overwogen bjj hel doen eener keuze, ïudien ver
schillende zystemen worden aangegeven en waarvan
I wellicht groot verschil in prijs een gevolg zal zijn,
- maar toch meenen wij tot bet uitlokken van con-
currentie te moeten adviseeren.
De Gas-commissie, enz.
De Voorzitter stelde voor, hat rapport
Met een paar sprongen was Ernet boven aan de
trap en verdween in zjjn kamer.
De oude Doortje liep, zoo vlug als haar jichtige
boenen het toelieten, naar beneden, sloop in de huis
kamer stil achter den stoel van Christa Maria en
(luisterde haar eemge woorden in het oor.
De molenaarater ontstelde en werd bleek.
„Neem mij niet kwalijk", zeide zjj, „men heeft
mjj noodig".
„Wat is er dan?"
tegen den muur.
„Doortje.... wil hij weg?... Is het waar?"
„Ja, hij zei, dat by u wilde sprekenanders moest
hy vertrekken zonder afscheid te nemen".
„Witar ie hy
„In zyn kamer".
„Ga hem roepen... Of neen; wacht, ik zal hem
zelf halen
De schoone molenaarster snelde da oude meid
voorbjj deze keek haar glimlachend Da.
Weinige seconden later stond Christa Maria voor
de deur van zyn kamer. Zjj moest adem schappen
haar hart klopte onstuimig. Daarbinnen liep hij met
zware schreden heen en weder.
Zjj klopte zacht aanhij hoorde het niet. Haar
moed verminderde en zy begoD ook te beseffeD, dst
het niet paste, zóo voor zijn deur te staan. Maar
moeit zij hem dan laten heengaan? Moest zij hem
loslaten voor immer?
Ten tweeden male klopte zjj en nu UmeljjkluiJ.
Een oogenblik was het stil in de kamer, toen
boorde zij naar deur loopen. Daar stood Mahler
tegenover de echoone Christa Maria, die een gezicht
zette alsof zjj wel wist, dat zij schuld bad.
„Wilt ge me spreken, Mahler? Kom dan mee
naar beneden in de groote kamer; daar is bet warm".
Even werktuiglijk als zij gesproken bad, even
werktuiglijk volgde hij haar. Hy had geen oogen
voor de feestelijk versierde kamer, voor den schoonen
dennenboom, voor de tafela met fraaie geschenken
zijn blik ruitte alleen op baar, die nu in het schemer
licht tegenover hem stoud.
Haar oogen, die smartelijk verwijtend op hem
rustten, vulden zich met tranen, toen z'y met bevende
lippon vroeg: „Wilt go weg van hier?"
„Ja", antwoordde tiij barsch. „Wat doe ik nog
hier! Een ander is gekomen om mjjn plaats in te
nemen ikik kan niet getuige zyn van ik
zou het niet kennen verdragen, Chrieta Mariade
marteling zou to groot zjjn. Daarom ga ik op staanden
voet heen. Vaarwel, juffrouwik dank u voor al
uw goedheidmaar het was niet goed van u dat
u mjj in den waan liet, dat u ongetrouwd was. Dat
was niet goed van u en niet barmhartig ook, want...
u zult het wel reeds weten, datdat ik u heb
liefgehad sedert het eerste oogenblik, dat ik u zag.,
dat ik u liefheb, zóo oprecht, zóo hartstochtelijk,
als die oude gryskop onmogelijk kan doen. Vaar well
Ik wensch u een prettig Kerstfeest!"
(Slot volgt.)