Zaterdag 7
Januari
1905.
No. 5602.
548 Jaargang.
Tweede Blad.
MUZIKALE BLOEMLEZING.
Stadsnieuws.
FIRMA A- H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvcrtentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25; eikeregel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT
Telephoon 19.
Heden verzenden wij aan de daarop ge-
abonneerden aflevering 7 van den Derden
jaargang van onze premie «De Muzikale
B1 o e m I e z i n g".
Deze aflevering bevat, behalve de gewone
•Wenken van een ouden muziekmeester",
kunslenaars-biographieën en berichten, bene
vens zeer lezenswaardige mededeelingen op
muzikaal gebied, de volgende muziekstukken:
1. Nichts fiir Ungut, polka voor piano,
door Carl Faust2. Rondo uit .Sonatine op. 49.
voor piano, door L. von Beethoven 3. Etoiles
d'or, voor piano, door Theod. Espen4. Es
muss geschieden sein, voor piano en zang,
door Franz Abt.
De «Muzikale Bloemlezing" kost voor de
abonné's op ons blad slechts 00 cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
drie maanden 0 afleveringen met 30 a 35
muziekstukken ontvangt.
KENNISGEVING.
Straten.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter algemeene kennis, dat het ver
boden zal zijn anders dan stapvoets te rijden
in het gedeelte van de Langestraat tusscben
de Varkensmarkt er» de Krankeledenstraat.
Waarschuwingsborden zyn aangebracht.
Amersfoort, 7 Januari 1905.
"BurgeiirtrtftAt? er. Wethouders voornoemd,
De BurgM&fMstoc,
WUIJT1ERS.
De Secretaris,
Van REIGERSBERG VERSLUIJS,
waarn. Secretaris.
Vrijwillige dienstneming by het
Instructie-Bataljon.
(INGEZONDEN.)
Eenige dagen geleden deelden de couran
ten mede, dat hei Instructie-Bataljon te
Kampen voltallig was en er derhalve, voor-
loopig, geen jongelieden konden worden
aangenomen.
Die voltalligheid bewijst, dat vele ouders
het nut van de inrichtiug inzien en over
tuigd zyn, hun zonen langs dien weg een
goede toekomst te verzekeren.
Half Januari komen er wèer een honderdtal
plaatsen en wij hopen dat die, voor een groot
deel, nu eens door Amersfoortsche jongelie
den zullen worden ingenomen (reeds ver
scheidene meldden zich aan).
Ouders van flinke jongens, die 15l/j jaar of
ouder zyn, van jongens die, Lagor onderwijs ge
noten hebbende, over indiensttreding denken,
raden wy ernstig aan, den Commandant van
het Instructie-Bataljon per brief om inlich
tingen te vragen. Zij ontvaDgen dan kosteloos
een net geïllustreerd boekje, dat hun van
alles op de hoogte brengt. Ook het Garni-
zoens-bureel hier ter stede verschaft gratis
alle inlichtingen.
Waar wij in een voorgaand artikel schre
ven: «Een korporaal uit Kampen heeft recht,
d&ar in garnizoen te komen, waar zyn ouders
dat wenschen", gebruikten wy eene minder
juiste uitdrukking 't ls geen recht, maar een
van hoogerhand goedgekeurd gebruik om
de korporaals in te deelen bij het regiment
hunner keuze.
In de laatste jaren werd van dat gebruik
nooit atgeweken.
Dat men ook hier in dienst kan treden, is
voldoende bekend. Als een groot voordeel
daarvan moet beschouwd worden, dat de
joDgeling al zyn vrijen tijd te huis onder het
oog (Ier ouders doorbrengt, terwijl hij even
spoedig als te Kampen in de termen valt
om tot korporaal bevorderd te worden.
De overgang van de school tot het mili
taire leven gaat ginds echter geleidelijker en
ook kan daar veel meer zoj'g aan de alge
meene ontwikkeling worden besteed.
De Kapitein,
E. G. STAAL
Amersfoort, Januari 1905.
Uit de rekening der classis Amersfoort van
de Ned. Hervormde Kerk over 1904 blijkt,
dat ontvangen is: aan bijdragen voor de
Algemeene kas van de '24 Gemeenten f450,
voor de Wet en Weezenbeurs f70, voor het
Hulppetisioenfonds van 7 Gemeenten f00;
voor het Fonds voor noodlijdende kerken en
personen f 437.59voor het Fonds tot ver
betering der schraalste predikantslractemen-
ten f31.50; voor het Studiefonds f5: voor
4 exemplaren Handelingen der Synode f22;
voor de generale kas 1616.95. BovendieD
werd uit de Weduwen-en Weezenbeurs ont
vangen van den Quaestor-generaal f2000.
Het totaal der ontvangsten bedroeg dus
f3093.04.
De uitgaven bedroegen f 3167.12l/2. name
lijk: pensioen aan 10 predikantsweduwen,
f 21 "25, aan bestuurskosten f560.621/2, kosten
vergadering f<50, aan 3 emeriti-predikanten,
uit het Hulppensioenfonds, elk f 100aan
éen Gemeente f120 uit bet fonds schraalste
tractementen.
Aan den Quaestor-Generaal der Synode
kon dus een batig saldo van f525.9U/j wor
den toegezonden.
Opmerkelijk is het, dat in deze classis een
steeds grooter aantal Gemeenten een inza
meling houdt voor de Generale kas. Van
öe Geinebuiu.-. -jonden thans 17 een bij
drage voor dat doel.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft een scbryven gericht aan de Gedepu
teerde Staten der Provinciën, waarbij hun
wordt verzocht, de aandacht van de Ge
meenteraden, die nog geen voorschriften als
zijn bedoeld in art. 1 der Woningwet, hebben
vastgesteld, er op te vestigen, dat door de
Tweede Kamer reeds is goedgekeurd het
wetsontwerp tot wijziging van ae artt. 8 en
51 van de Woningwet, waarbij de termijnen,
in die artikelen gesteld, met een jaar worden
verlengd, en wordt bepaald, dat deze wijzi
ging wordt geacht te zijn in werking ge
treden den 1 Augustus 1904, en tevens
daarbij die Gemeenteraden dringend aanbe
volen, de nog ontbrekende voorschriften zóo
tijdig vóór 1 Augustus 1904 aan Gedepu
teerde Staten toe zenden, dat met dien ter
mijn de Bouwverordeningen onder hun
goedkeuring tot stand zullen zijn gekomen.
Nu er een kabel is gelegd naar Barneveld
enz. zyn de telegraafpalen aan de Korte-
gracht weggenomen.
By kennisgevingen in dit nummer wordt
meegedeeld, dat het Smallepad van heden
tot 44 dezer voor alle verkeer is afgesloten
en dat voortaan stapvoets moet gereden in
bet gedeelte Langestraat tusschen Varkens-
markt en Krankeledenstraat.
De heer H. C P. Ch. Busquet is voor éen
jaar herbenoemd tot tijdelijk klerk ter Ge
meente-secretarie.
Het landschap van den heer A. P. H. J.
van Weezei Errens, dat deze week by Valk
hof! stond geëxposeerd, is verkocht.
De beer A. Bongers, leeraar aan de Rijks
Normaal-inrichting hier en Hoofd der Ooster-
school te Baarn, heeft zich genoodzaaktjgezien,
wegens ongesteldheid ontslag uit eerstge
noemde betrekking te vragen.
De 2e luitenant der cavalerie Ü.-I. leger
V/. Storm van Leeuwen wordt met 1 Juni
ontheven van zyn detacheering bij het es
kadron ordonnansen en zal in Juni zijn be
stemming naar Indië moeten volgen.
De bij de Landweer nieuwbenoemde offi
cieren worden 14 dezer door hun districts
commandanten beëedigd.
Luitenant A. J. Vaiewink, thans van het
8e regiment infanterie te Doesburg, wordt
1 Februari overgeplaatst naar het 9e regi
ment te Leeuwarden.
Luitenant M. A. C. Goester, van de cava
lerie O. 1. leger, is werkzaam gesteld bij den
topographischen dienst te Batavia.
Het Bestuur der Kiesvereeniging «Amers
foorten dat der Vrijzinnige Propaganda-
club te Amersfoort verzoeken ons, onder
onze berichten op te nemen, dat in eene ge
combineerde vergadering der Kiesvereeniging
«Amersfoort" en der Vrijzinnige Propaganda-
club op Donderdag 5 dozer de navolgende
motie met algemeene stemmen is aangenomen
«De vergadering, gehoord de mededeelin
gen van den heer J. M. Ttiiel aan den heer
J. H. A. F„ Visser als zou door den heer D.
Gerritsen in de gecombineerde vergadering
der Kiesvereeniging «Amersfoort" en Vrij
zinnige Propaganda-club op 28 November
1904 gesproken zijn over een finantieel voor
deel 'ten bate van den Wethouder E. L.
Visser bij de inschrijving van een gashouder,
verklaart, dat die mededeelingan beslist on
waar zyn en spreekt omtrent die mededee
lingen hare diepe verontwaardiging uit".
Dit is de lichtzijde in het leven van den
journalis.t die heel hard moeif werken, veel
barder dan de lezer wel denkt die nimmer
onder de oogen krijgt hetgeen te veel werd
geschreven en gezet en dus maar als oud
bakken ongelezen weer wordt weggemaakt,
dit is de lichtzijde in zijn leven, dat hij van
het eene etmaal in het andere by'eesJa-uinsten
moet bijwonen die veafewK/i-Woreed verschillen
en er tevens voor moet zorgen, dat bij er
heelemaal sin" is, dat zoo min mogelijk door
hem over 't hoofd wordt gezien, onverschillig
of 't een politieke lezing geldt, als gisteravond,
dan wel een voorstelling van Speenhoff's ge
zelschap, als eergisteravond.
En toch, was 'tdan Donderdagavond in
«De Arend" niet ernstig? Werd daar niet
toegepast de leer van het sridendo dicere
verum", wel niet in alle, maar toch in de
meeste nummers. We denken aan «De
speelpop", zoo mooi gezegd door mevrouw
De la Mar-Klopper, aan Faure's «Charitè",
werkelijk goed gezongen door mevrouw
Speenhof!, en aan de meer ernstige voor
drachten van Speenhof!.
Speenhof!, die voor de eerste maal hier
optrad, werd door een mooie zaal en een
goede zaal warm ontvangen 't was zeldzaam
vol in »De Arend" en er was een publiek,
dat we er nog nooit zagen, zelfs niet bij
«Vrouwenbescherming".
En zijn voordrachten sloegen geweldig in,
zoowel de luimige ('t nieuwe Lied van de
Vegetariërs, waarin de ultra-consequenties
nóg verder worden doorgevoerd dan in het
overbekende eerste liedde gevolgen der
Drankwetde nuttige en de vrije vrouw)
als de ernstige (twee menschen, de vijf
équinages, de brieven van de moeder, van
het leeiyke meisje en van de schoonmoeder).
Niet het minst door zijn eigenaardige wijze
van voordragen, het juist accentueeren en
de sobere en toch zoo passende begeleiding.
Als hij volgende maand hier terug komt,
kan hij rekenen op een nóg voller zaal.
Het quartet was heel goed en muzikaal,
óok in zijn accompagnement, vooral in het
toegiftje, de «Sérénade des mandolines".
Mevrouw Speenhoif had aanvankelijk een
beetje voetlichtkoorts, doch herstelde zich
alras, vooral toen ze wat bijval kreegin
haar transiormatie-liederen, na de pauze,
was ze zeer goed.
Nap. de la Mar heeft èn in «Onfeilbaar"
èc in »Na 't soupeetje" weer eens laten zien
wat hij kan zeggen en vooral spelen. Er
waren er, die 'teerste blijspelletje voor de
derde maal zagen, met even veel genoegen
als toen ze er kennis mee maaktenen als
«diseur" had weer 'n reuzen-succès.
Er werd veel gehaald, dikwijls bij open
doek ternggeroepen en 't. wil ons voorkomen,
dat do warme ontvangst ook de optredenden
wat warmer maakte en hun zich geheel deed
geven. Zelfs Speenhof? kreeg er schik in.
En dal zegt heel veel.
Over hek blijspel „De Hofslechter", dek Maandag
in „Amicitia" gaet, schrijft het „Algemeeo Handels
blad" van 3 November:
GitUrtn ging voor een volle zeel de premiè-e ven „Da
Hofslacbter"- bij Het Nederlaoisoh Tooneel. „Dia
Herren Söhne" is geen nieuw stuk. Er komt een
grep in voor, die het een datum geefthofslechter
Rommel schelt in zijn engst voor de vier duels, die
zjju zoon moet uitvechten, den eersten Burgemeester
ven Berlijn op om hem te Tragen die duels te be
letten. Men weerschuwt hem den Burgemeester
niets te seggen, went bet duel is strefbeer. En sla
dan de eerste Burgemeester Kirscbner hem
vraagt wet hij verlengt, weet Rommel in zijn ver
legenheid niet andere te vragen den: „Is u nog
altijd niet bevestigd t" Het stuk dateert dut uit
Kirschner'e „Ich kenn warten'"-iijd. En de aardig
heid die gisteren gedebiteerd werd over den Keizer
van de Sahara is later ingevoegd.
Trouwens de leeftijd ven bel «tuk doet ziet» ter
zake. Wie bet vroeger zsg ven Willem ven Zuylea
ik meen dat die het nog gespeeld heeft zal
het nu bjj Het Nederlendsch Tooneel nog wel eene
willen zien bet is een dier stukken, die men gauw
vergeet, maar die aardig genoeg zjjn om daarna nog
eens weer gezien te worden. Wel is hel derde bedrijf
veel minder dan de eerste twee en kostte het den
schrijvers Walther en Stein veel moeite in dat
bedrijf alles nog tot een goed einde te brengen, meer
de andere zijn aardig genoeg om ona genoeglijk te
laten lachen, bijna voortdurend.
En Het Nederlandsch Tooneel «peelt bei stiit-gwL.
Antwerpenaren hebben ons %ezegdLe Roohe's beete
rol is „de Hofslacbter";, Hal is zijn genre, veel meer
den heldenrollen, duu sterk geaccentueerde karakter
rollen. En d«t. is blijkbaar niet onjuist, „Cyrano"
heeft La fi.oche zeer goed gespeeld, maar de roman
tiek wan Rostand staat ook ver van „Voerman
"Henschel" en den overste 3chwartze. In „De Hof-
staebter" heeft hjj den in den grond goedigen Rommel,
die thuis graag den baas speelt, die bulderen kan
en dan weer zoo gemoedelijk is, maar die soms ook
handig een uiteenzetting vermijdt, goed gespeeld.
Hij heeft aan de figuur niet de eenheid kunnen
geven, die de acbrijvers haar onthouden hebben:
klaar en duidelijk is dit karakter niet, Maar hij
heeft geamuseerd, het meest nog wel in zijn leuk
ontwijken vau den strijd die zijn vrouw, metdrieandere
vrouwen als achterhoede, met hem wil beginnen;
ook toen hij stond tegenover den afgevaardigde
Gimpern. Dat bij toen juist het meeat echt waa,
pleit voor zijn spel, dat niet in grove effecten, heftig
bulderen en dergeljjae kracht zoekt. Misschien heeft
bij zelfs soms niet genoeg gebulderd wij hadden
niet den indruk dat bjj zóo grof was, dat iedereen,
tot zijn knechts toe, bjj hem weg moest loopen.
Maar dit ia misschien slechts een kluchtefiectje van
de schrjjvers, die den naam „blijspel", dien zij aan
hun stuk gaven, wel eens vergaten.
Niet minder dan La Roche waa Tourniaire in do
rol van den jongen Gimpern. Ongelooflijk jong aag
bjj er uit, en bjj speelde zóo opgewekt en met zóó
veel zekerheid terwijl toch ijjn doofheid al in
staat moest zjjn, hem een gevoel van ongerustheid
te geven dat bet een lust waz. Zjjn opschrijven
van het contract met Gusti waa een comedietje op
zich zelf.
Mej. Van Korlaar in het bijzonder in haar goedig
bangig, aarzelend doen zeer uiteeoloopende types
van de „komische Alte" speelt deze actrice voor-
trefljjk. Een pluimpje aan mevr. Richard-Braaken-
siek voor goede typetje in grime, houding, manier
van spreken, dat zj) gemaakt had van het bitae en
toch bange magere kind met een bril op. En van
mej. Hopper moet vermeld, dat zjj een rol, waarin
zij eenvoudig en gewoou had te zjjn, veel natuurlijker
speelde dan vroeger.
J. H. Róssing schrijft in „Het Nieuw» v. d. Dag"
van 4 November:
Het stuk kent men. Het werd te Amsterdam
door het Rotterdamtche Tooneelgezelscbap, nog zoo
lang niet geleden, in den Hollandschen Schouwburg
vertoond. Willem van Zuylen speelde met veel
bonhommie en comische burgerlijke grootdoenerij
den bofslachting. Van zjjn laatste rollen waa deze
wel de beste. Bij de Koninklijke Vereeniging ver
tolkte Hubert La Rocbe de rol, en bijzonder goed.
Wèl geheel anders dan Willen van Zuylen, zwaar
der, meer breed-uitaprekend en minder schaterend.
Vau Zuylen was de Noord-Nederlandsche, La Rocbe
is deZuia-Nederlandsche hoislachter, ook in uiterlijk.
Op-eu-t'op een Vlaming.
Hubert La Rocbe heeft den scbouwburgbeioeker»
bijzonder voldaan.
Velen oordeelden den hofslaohter een zjjner beate
rollen. OpDienw hebben de gestelde machten kun
nen ouf.varen, dat La Roche in de eerste plaatteen
komiek is, en dst men hem onrecht doel al» men
hem deze rollen onthoudt en die toebedeelt, welke
□iet aan zjjn talent passen
Uitstekend geeft hjj het zelfgenoegzame van den
ryken slager eu bofleveranoier weer, het bewustzijn
alles alleen goed te weten, het heerschzuchtige en
het laten koningkraaien van aigen haau. Het dom