'Cïï Sr*- .«*- tg»
Binnenland.
En dit laatste ia toch bet eenigst© wapen dat
het gevaar af kan wenden, dat de middenstand
wordt beschouwd als quantité néaliable.
Spr. schetet vervolgens do strijd in Denemar
ken door de Oil Comp" gevoerd tegen de win-
kcliersvereeniging aldaar om het monopolie te
verwinnen. Tot alle middelen eerlyk en oneerlijk
nam zij haar toevlucht en al ie de strjjd nog niet
beslecht toch ie gebleken wat een maeht ont
wikkeld kan worden door den middenBtand,
indien »ij rich al» een goduchten Phalaunx op
werpt tegen do geweldige trust.
Laat de middenstand rich racht spiegelen cn
oer het te laat is dc handen ineenslaan om oen
organisatie te krijgen, die minstens doen kan,
datgene waarvan do trust haar hot voorbeeld
geVorvolgens sehotst spreker dc gevolgen der
massale productie, op de verdooling der produkton,
de govolgon dier productie voor den handel als
middellaar tunschen voortbrengers en verbrui
kers.
De nieuwe productiovorm sohiep oon toestand
waarin niet meer werd gearbeid voor plaatselijke
verbruik maar de voortbrenging zou voortaan
geschieden voor do internationale markt. M a w.
waar vroeger de producten in do eerste plaats
en voor het overgroote deel afvloeiden in de
nabijheid der plaats waar se vervaardigd werden,
daar tijn nu door de enorme uitbreiding en
verbetering vsn hot verkeer thans de
grenien van het opvoerterrein vervallen. Doch
dit gevoegd bü de omstandigheid der uniformi
teit der artikelen schoof de bijzondere waren-
konnis van don tusschenpersoon naar den ach
tergrond.
En hierdoor was het mogelijk, dat in éen
onkel magazijn de meest uiteenloopendo artikelen
konden verkocht worden. I)e grooton omvang
van het bedrijf bracht het voordeel dor proccnts-
gewijso vermindering van de exploitatiekosten.
Zoo verreien dc „groote magatijncn", daarin
hier te lande door Duitschere lijn „geïmporteerd'
meer bekend onder den nnatn „warenhuiren".
liun ontstaan valt in den tijd van Napoleon
I, toen ie te l'arijs onder de meest rotte bena
mingen, als „La fill© mnlgardée", „Le diable
boiteux" en andere zottigheden, werden geopend,
doch ook binnen enkele jaren moesten wordeü
gesloten. Tgdens Louis Fhilip werden er wodcrom
opgericht, waarvan or een paar Blaagdon. Hier
onder behoort dc „Bon Marché".
Do geschiedenis van de „Bon Marcbe" geeft
oen gced inricht in de ontwikkeling van een
warenhuis.
De schrandere Aristide Boucicaut kocht sioh
in bij een der warenh uiten ,jLe petit St. Thomns",
hetwelk werd omgewerkt in de „Bon Msrche".
Bouoicaut was even 42 jaren oud. Dunk tg tijn
buitengewoon intelligentie bracht hij de onnet
van 450 000 franco in den beginne, op een bedrag
van 7 000000 frB. in 1813, op 67 millioen in
1877. Toen Btierf hij, doch aoor do weduwe
„werd de taak op denielfden voet voortgeiet"
en dat dit wcouwtje nog wel taken kon doen,
bleek uit den in 1893 genoteerde omict van 150
millioen franc».
Eigenaardig t\jn de cijfers bij dezen omzet
voor inkoop 118 millioen, voor onkosten waar
onder een reusachtige som voor reclame waar
mede spr. de persvertegenwoordigers wil doen
watertanden, 24 millioen, ulzoo een buitenwinst
van 22® 0. Dutzulkenexhorbitante winsten worden
gemaakt getuigt van wat instellingen vermag.
llet ..Louvre'' had een moeilijk begin en bracht
het niet tot den bloei van de „Bon Marche";
opgericht door Chauchard en Henriot, met hulp
van oen compagnon-geldschieter, had dit waren
hui» na -10 jarigen leeftijd in 1894 eon omzet
van 120 millioen frs.
Op den snellen bloei dier warenhuizen is do
ellendige toestand der winkelarij in die dagen
ook van invloed geweest.
Om do pil te vergulden, zal spr. de toestand
te Parijs schetsen, die overal elders even slecht
was. Kwam men in een winkel iet» koopen,
dan was het een loven cn bieden, waarbij de
dubbelo waarde werd gevraagd.
Het overvragingssystccm, was zelf zoo omvang
rijk, dat dc bedienden al» premie „le gaelté"
ontvingen, dat is een premie in den vorm van
zeker percentage dor door overvraging gemaakte
surplua-winst, welk percentage evenredig steeg
niet de overvraagde som.
Daar komt als bliksemslag aan helderen hemel
Baucicaut met het stelsel vaste prgs en con
tante betaling, mot „le rendu".
„De rendu" is het stelsol, waarbjj goederen
die niet bevallen na verloop van tjjd, zelfs een
jaar, kunnen worden teruggenomen, al hebben
zg door het gebruik geleden, Dut waren dingen
voor den winkelier onmogelijk geacht, dio aan
het warenhuis zijn succes verzekorden.
Boucicaut'e weeuwtje gaf den geëmployeerden
een douceurtje, door haar zask op aandeden tc
brengen van 50 000 fr., cn deze aandeden be
schikbaar tc stellen voor de geëmployeerden.
En ziet, dc aandeelcn waarmede, 18.000 fr.
rente wora gemaakt, stonden den volgenden dag
voor 32U.000 fr., genoteerd.
Om plastisch voor te stollen hoe groot ee a
warenhuis is, gaf spr. een beeld van wat dc
geëmployeerden eten. Bij een middagmaal slecht»
700 kippen,cn 880 L wijn en 2400 L soep. Er wordt
bedicna door 80 kelner», er sgn slechts 15 koks.
Thans zgn cr vele buizen van dit specimen
doch de „Bon Marché" is nog niet overtroffen,
„Wertheim" in Berlijn heeft een omzet van 30
millioen, „Bloemeiithal" 30 millioen. In Euge-
land spant „Wbytely" de kroon.
Als gevolg van het ontstn&n der warenhuiion
werd m de zestigen jaren een „Marktgeschrei"
aangeheven om hulp tegen de ondernemingen.
Toch wus dit overdreven. De tijd heeft geleerd
datWaar wel voor de uniforme in massa
geproduceerde artikelen de warenhuis-distributie
geschikt bleek, de winkels die in hun artikel
specialiteit waren, van den nieuwen verdeelings-
vorm geen doodelijkcn steek ontvingen.
Spr. is trouwens van oordeel, dat de evolutie
die de warenhuizen tc voorschijn bracht, zich
nimmer in zulke rechte ljjncn beweegt, dat zoo
maar do benadeelde categorie wordt verdrongen.
Feitelijk is van de evolutie slechts dit, iu waar
heid te zeggen, dat van haar niets vooruit te
zeggen is.
Alhoewel erkennende dat de warenhuizen Diet
zoo goed zyn voorzien, verkondigde Frank van
der Goes ao theorie, dat de wareuhuizen de
kleine magazijnen zullen opslokken. DochjuiBt
door aan zijn erkenning van den inférieuriteit
van de warenhuizen, door bun niet voldoende
voorzien ziin, geeu waarde toe te kennen, bewees
do heer Frank van dor Goes, geen winkelier,
t. w. geen technisch deskundige, te zyn.
Want wat toch is het geval. Terwijl het wa
renhuis hot voordeel der bedrijfs-concontratie
geniet, vindt zij juist in de concentratie een be
zwaar, groot genoeg om haar het dooddrukken
van den kleinhandel to verhinderen.
Niet allo artikelen kunnen er met succes ge
kocht worden, De artikelen voor dagelijksch
gebruik, alB levensmiddelen, moeten verkrijgbaar
zijn in dn directe nabijheid. Vandaar dat die
winkels ook in elk stadsgedeelte worden gevon
den. Nu kan dat warenhuis een menigte filialen
oprichten, maar dan mist het de voordeelen der
conoentratie, en komt het dan op den gelijken
voet met den gewonen winkelier.
Goederen die eeno snelle voorziening en groote
opslagruimte eisohon zullen dan niet tot de ar
tikelen belmoren, dio voor afzet in een waren
huis in aanmerkiag kunnen komen.
Eigenaardig is nog dat om de warenhuizen
de winkels niet verdwijnen. Wel hebben zij aan
vankelijk schade, doch indien zij in hunne arti
kelen specialiteit worden, dan is het gevaar dat
zij zich niet kunnen staande houden niet groot.
Behalve de warenhuizen is er nog een andere
vorm van conoentratie bij de verdeeling der
I goederen, n.l. de coöperatieve vrrbruiksiustellin-
gen. Ook neze bewegen zich op het terrein van
den kleinhandel.
I)e eerste coöperatieve verbruiksinstelling werd
in 1824 door Bobert Owen in Londen opgericht.
Spoedig volgden anderen, zoo zelfs dat in 1829
een federatie tot stand kan komen. In 1832
waren cr 450. Robert Owon had met deze ver-
eeuigingen een politieke bedoeling, doch het
mocht hem niet gelukken in de cooperation de
politiek binnen te leiden wat ten gevolge had
dat zij werden ontbonden, en er in 1834 geen
enkele meer te vinden was.
Door den genialen zonderling Charles Tourier
werdeu zij echter in Frankrijk blijvend geïntro
duceerd.
Omstreeks 1844 trad de coöperatieve verbrui-
kersvereeniging een nieuw stadium iu.
Dat kwam door de beweging der wevers te
Rochdale, die om verbetering te brengen iu hun
maatschappelijk positie de coöperatie in het
leven riepen.
De wevers zijn bekend als de Rochdale Pio
neers. Hunne coöperatieve verbruikersbond
kreeg een geheel nieuw karakter, n.l. van eeu
winkel waarvan de gebruikers levens de eigenaren
waren, en bovendien van een ondernoming
waarin het dividend niet werd uitgekeerd naar
de ingebrachte som, doch naar het verbruik der
artikelen.
Op deze leest geschoeide coöperatie vormde
Bpoedig een groot aantal, waarvan sommigen het
tot groote bloei brachten.
Zoo „De Vooruit" te Gent 25 jaren geloden
opgericht met 150 leden, en eon gcltend kapituul
van 2000 frs., telt nu circa 8000 leden, met een
omzet van 2 millioen frs.
Te Breslau is ongetwijfeld de grootste, eene
met 70000 leden op een bevolkiug van 350000
inwoners. Rekent men nu ieder lid als vertegen
woordiger van 3 il 4 huisgenooten dan komt
men dus tot het reusachtige cijfer van 2.50 000
inwoners of 5/7 deel der bevolking, dat zgn goe
deren uit de coöperatie betrekt. De omzet be
droeg in 1899 7 millioen mark. Te Leeds had
iu 1890 eene coöperatie een omzet van 26 846
pd. st.
De coöperatieve verbruikinstellingen hebben
dezelfde voordeelen, doch ook dezelfde nadoelen
al» de groote magazijnen. Zonder filialen missen
zij het voordeel in de nabijheid der clientèle te
zijn, met filialen het voordeel der concentratie.
Toch heeft zij nog eenige eigenaardigheden.
Het kapitaal is ondergeschikt en de deelne
mers genieten niet van de winst als aandeel
houders maar als verbruikers. Hiertegenover
staat, dat de omvang van het bedrijf een leider
eischt van zoodanige intelligentie, aat.bij in een
naaml. vennootschap een beter beloond werk
kring kan vinden. De winkelier heeft op dien
leider voor, dat de eerete werkt voor eigen brood.
De motieven, die de menschen naar de coöpe
ratieve winkels drijven zijngrootere zekerheid
omtrent du deugdelijkheid der waren en lageren
■TV is echter schijn, daar de winkelier door
zijn concurrentie voor het laatste kan zorgen.
Doch hoe kan de winkelier die concurrentie
voeren. Dat zal spr. uiteenzetten in het derde
deel zijner reden, na eenige oogenblikken ge
pauzeerd te hebben.
Te tien uur vervolgt de heer Fiedeldy Dop:
Er zijn er, die het proces van evolutie op in
dustrieel en commercieel gebied gadeslaande, tot
f;een andere conclusie komen, dan dat dit proces
outer is een kwestie van kapitaal.
Doet deze hebben geen goeden kijk op de
werkelijkheid.
Indien de scherpbelijnde revolutie Binds de
helft der vorige eeuw iete heeft bewezen, dan
is het de kracht van intelligentie en orguni-
■eerend talent
Als die twee in den middenstand geboren
worden, dan zal het haar door middel den con
centratie gelukken aan de concurrentie van coöpe
ratieve verbruiksinBtellingéQ cn groote maga
zijnen het hoofd te bieden. Hoe moest de
middenstand het denkbeeld van concentratie
belichamen. Waardoor andor» dan door concen
tratie van den inkoop, dus door de gezamelijke-
inkoops-vereenigingen.
De loiddenstandsbewogingen is er, maar heeft
nog te weinig gepresteerd. Ja, schreeuwt men
we hebben toch 80.000 leden. Dat is heel mooi,
maar wat heb je er aan, al* het grooto aantal
„iet leidt tot groot. werkxaamhoid^Sl^hts do
intersieve kracht eeo.r■organimtii kanta
oeB bewerkstellingen. De organisatie bewust op
ïïidSit 00 io .olid.riU»t i» de .nl<Uiensta..d
met zijn sterke individualistische neigingen een
h1rr™""o 1848 weerklonk M.rx' .r-
Tr:»."LTS^r,kunn.o
wij van den middenstand eerst |zoggen: Er komt
wat beweging. Die laksheid wreek zich en
de middenstand ondervindt, niet rekening te
hebben gehouden wat de revolutie deert 21cn-
Laat ze niet niet langer dommelen, spr. zou
het wel willen uitbazuinen, zijn hoorders wol
willen kwaad maken door te zeggenneemt een
voorbeeld aan je bodienden. Ge naoogt met
langer concurrenten zgn, want ge zijt vakgenootcn
(applaus). ,r i tr i
Spr. is een warm voorrechten, zelfs de uoi-
landsche propagandist voor de inkoopvereeni-
ging en toen dan ook verleden jaai de heer
Plate te Rotterdam de meening verkondigde dat
vereenigingen voor gezamelijk© inkoop bestaande
uit vakgenooten uit eenzelfde plaats, eigenaardige
bezwaren hadden en dat meer succes was te
verwachten van vereenigingen wier ledon in ver
schillenden gemeenten woonachtig zijn, is hij
met bekwamen spoed naar Rotterdam getrokken,
om ondanks de zeer sympathieke gevoelen die
spr. overigens voor de heer Plate gevoelde, hem
te attaqueeren en duidelijk te maken dat dezen
meening vierkant onjuist is.
Inkoopereenigingen met leden in verschillen
de plaatsen kunnen niet slagen, omdat zg het
voordeel van besparing der transportkosten en
opslagruimten missen. De bewering ia zoo on
juist, dat men hoogstens en beleefdheidshalve
er niet om lacht.
JuiBt daarom moeten de leden zooveel moge
lijk iu dezelfde plaats wonen, omdat de conditio
sini qua non voor het welslagen deze is: per
soonlijke bekendheid der leden onderling, waar
door slechts hechte solidariteit kan ontstaan.
Gij denkt misschien, gij wil iets onbereikbaar.»,
of „dat is goed voor het buitenland"; Ja in
Duitscbland is de taak geslaagd, maar ook in
ons land. Omdat practische meuschen het best
overtuigd werden met voorbeelden uit de practijk,
schets spr. de inkoopsvereenigiug voor handelaren
in comestibles „Eendracht maakt macht".
Op 1 Februari 1903 werd „Eendracht Maakt
Macht" gesticht tot gezamelijken inkoop vsn
Goederen. Op den eersten oproep om deel te
nemen werd aoor 22 leden gevolg gegeven. Het
Bestuur constitueerde zich tot Commissie van
Inkoop en Administratie, bijgestaan door een
adviseerend lichaam, bestaande uit 3 leden.
Door de eerste oprichters werd een kapitaaltje
gevormd uit onbepaalde bijdragen.
De na 1 Februari toegetreden leden moeten
eens bewijs van aandeel nemen groot fóO.—
minstens, waarvan een rente ad 5%'sjaars wordt
uitgekeerd.
Ter bestrijding van de onkosten wor.lt op den
inkoopsprijs een klein percentage gelegd, het
saldo dat hiervan overblijft bij het opmaken der
jaarlijksche balans, met de bonusrekeningen en
andere extra kortingen, die de fabrikanten bij
zekere afname de vereeniging toestaan, worden
onder de leden verdeeld bij wijze van dividend
over het bedrag dat zij gedurende het afgeloopen
jaar van de vereeniging aan goederen betrokken.
Dit saldo dient tevens tot dekking van eventueel
door daliug der marktwaarde van eukele artikelen
te lijden verliezen.
De inkoop der artikelen geschiedt onvoorwaar
delijk d contant, waardoor het mogelij kis prachtige
conditiën te bedingen, en de vereeniging een
hoogst 8oliede reputatie wordt gewaarborgd.
Ook de verkoop aan de leden geschiedt beslist
il contant. De winkelierd gewennen zich lang
zamerhand niet op hun crodiet te steunen.
Uiterlijk wordt geboekt op acoept op 90 dagen.
De kosten werden voor het grootste deel be
streden uit het bezorgloon dat de leden op rekening
werd gesteld, ten bedrage van '/i der factuur-
waarde, met een minimum van 15 cents.
Na herhaalde verhuizingen om uitbreiding der
opslagruimte is nu aan den Overtoom het Cen-
traai-magazijn gevestigd, bestaande uit drie naast
elkander gelegen onderstukken gsheel in cement
opgetrokken, elk 20 mater diep met een geza
menlijke oppervlakte van 220 vierkante meter.
31 December 1903 had de vereeniging reeds
le. alle kosten bestreden
2e. de rente van het aandeelen-kapitaal
voldaan, en
3e. bovendien nog 22% dividend kunnen
uitkeeren over het geheels bedrag dut de leden
van de vereeniging betrokken hadden®gelijk
staande met eene uitkeering van 22% over
het door de leder gestorte kapitaal.
Bovendien koopen de leden bij hun vereeni
ging nog minstens 7 8 goedkoopsr dan toen
zij nog ieder op zich zelf kochten en niet ge
organiseerd waren.
Nu sijn comestibles, door hunne verpakking
in blik wel artikelen die zich voor gezamenlijke
inkoop uitstekend leeuen, maar dat ook in andere
bedrgven de coöperatie-idee uitstekend kan
werken, bewijBt de Amsterdamsohe hnidenclub
de Wareinkauf Verein LeipzigerKaufleuten, de
horlogemakers show te Berlijn en andere inrich
tingen.
Plaatsruimte noodzaakt ons de inrichting
dier vereenigingen niet te vermelden.
Wij resumeeren slechtsniet alleen zijn de
financieele voordeelen groot doch ook de mo
reels oogst is aanzienlijk. De wiukelier stoot
niet meer achter de toonbanken zijn vrouw aan,
nijdig zeggend hem, daar gaat hg ook, zie je 'm
(er gaat een concurrent voorbij I) misbruiken,
oneerlijke en in edele practjjk kunnen bestreden
worden en wat het mooist is, iemand met wei
nig kapitaal kan evenveel verdienen als iemand
met veel.
Kijk dat is nu het heerlijke democratisch be
ginsel, do intelligentie, de Ausdauer, de vlijt
worden nimmer belemmerd door gebrek aan
kapitaal. De voordeelen van den inkoop bij
Sroote quanta, zg komen ook ten bate van de
nantieel minder krachtigen.
Wij «aan een tijd to gemoot waarvan wij niets
weten. Zal dc evolutie voortgaan '^.lJ"w®lkte
zich nu openbaart of zal bijvoorbeeld de ont
wikkeling van hotelectrisch bedrijf, een wending
veroorzaken iu geheel onvoorzien, rieh nig
Wie zal durven beweren, dat hot herstel aer
der huisnijverheid een onmogelijkheid is, wa
ia !K in Ofmatmick reed. er een voorbode
- Je kastenmftkere-orgaiuBatie, die een
Spïïlè?. werkplaat» hebben, wnnr ..der „n
het ontwikkelen v»n oigon mtoneieven kraobt
kan den middenstand behouden. i
De jnrenh ng voortdoin.nelendo n»dden»t«hd,
ml hij ontwaken, ral hij gevoelen dnl, om niet
door een overmnchtigen vijnnd te weiden neer
geslagen slechts eigen krachtige orgnmeaue ral
baten. Spr. denkt aan een moment in den I ran-
sclie Revolutie.
Frankrijk in oorlog met alle staten. De toe-
eland wanhopig. Ook nu kul men .eggen he
land reddeloos, het volk redeloos. Daar roept
Dalton de Nationale Conventie toe: Mijne
heeren, drie dingen kunnen Frankrijk redden
stoutmoedigheid, stoutmoedigheid cn nog eens
stoutmoedigheid. Welnu den middenstanders
roept spr. toeDrie dingen kunnen U redden
Eensgezindheid, eensgezindheid en nog eens eens
gezindheid. (Daverende toejuichingen;.
Nadat de heer Sinnige een vraag had gesteld,
die door den heer Fiedeldy Dop naar genoegen
van vrager en vergadering werd beantwoord,
werd de vergadering even voor half twaalf ge
sloten.
Uit goede bron wordt vermeld dit nog
dit jaar wordt overgegaan tot den bouw van
een nieuwe kazerne voor het genietroepen
op het zoogenaamde suikerterrein aan don
Leidsclie straatweg te Utrecht.
Het is den minister van Binnenlandsche
Zaken gebleken, dat onderscheiden gemeen
tebesturen met toepassing van art. 5, 2e lid
der drankwet, eene vergunning voor den
kleinhandel in sterken drank verleenen, vóór
dat de intrekking der vergunningen, waarvan
afstand werd gedaan, onherroepelijk is ge
worden. Ook wordt meermalen met toe
passing eene vergunning verleend alleen op
grond van de verklaringen van afstand van
twee verguuniugen, afgescheiden van de in
trekkingen dier vergunningen.
In verband met een en ander vestigt. Zijne
Exellentie de aandacht op het Koninklijk
besluit van den 2en Januari 1905 tot ver
nietiging van een besluit, waarbij met toe
passing van artikel 5, 2de lid der Drankwet,
eene vergunning is verleend, welke vernie
tiging is geschied op grond o.m., dat intrek
king der vergunningen, waarvan afstand was
gedaan, niet onherroepelijk was geworden,
toen de vergunning verleend werd.
De gemeentebesturen zijn, voorzoovcr in
hunne gemeente het aantal vergunningeu
het vastgestelde maximum overschrijdt, en
dus art. 5, lid 2 der Drankwet, toepassing
zou kunnen vinden, hiermede in kennis ge
steld en namens den minister uitgenoodigd
by eventueele toepassing voormelde bepaling,
rekening te houden met dit Koninklijk besluit
De verpachting der standplaatsen op de
in October a.s. te Nijmegen te houden kermis
heelt ff) 652,97 opgebracht, tegen f 11 OÜS,77
in 1904, welk laatste bedrag later door na-
verpacliting van aanvankelijk niet gegunde
perceelen steeg tot circa f14000.
Naar aan de Tel. wordt meegedeeld zal
de maatregel betreffende het aanwenden van
jongelingen voor het per rij wiel bezorgen van
telegrammen en voor verderen dienst worden
voortgezet. Gelijk bekend, was men van ver
schillende zijden aanvankelijk nog al tegen
dezen maatregel gekant.
Ds. Visscher, predikant by de Herv. ge
meente in het Friesche dorp Rottevalle, is
begonnen met na de godsdienstoefening aan
hoorders en hoordereressen gelegenheid te
geven over zijne preek van gedachten te
wisselen, inlichtingen te vragen enz.
De Minister van Justitie brengt ter kennis,
dal in de maaud April van dit jaar een
vergelijkend onderzoek zal plaats hebbeD van
sollicitanten naar de betrekking van schrijver
bij het gevangeniswezen, die ten miDste den
leeftijd van 18 jaren bereikt.
Zij die zich aan dit onderzoek wenschen te
onderwerpen, moeten, onder opgave van hun
adres, hun verlangen daartoe te kennen geven
bij eigehandig geschreven en ondsrteekend
request op gezegeld papier, hetwelk uiterlijk
Dinsdag 28 Febr. e. k. bij het Departement
van Justitie moet zijn ingezonden, onder over
legging van bewijsstukken, nader in de »St.-
Ct." nr. 36 vermeld.
De heer J. S. Meeuwsen, voorzitter van den
Nederl. Bond van Vereenigingen van den
Handeldrijvenden en Industrieelen Midden
stand", zal zich ter bestudeering van midden
standsvraagstukken, in het bijzonder op het
gebied van het v.ikve/'eeriigingsleven, voor
eenigen tijd naar Parijs, Berljjn en Hamburg
begeven.
