Dinsdag 4
1905.
No. 568
54e Jaargang.
Feuilleton.
DICK BULTITUDE.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
n-anco per post 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/-1,25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9-
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
Onttrekking aan den Openbaren dienst.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter algemeene kennis dat bet voornemen
bestaat om eene oppervlakte van 1060 M!. uitmakende
bet zuidelijk gedeelte van den Hof, van 8 tot en
12 Juli a.s. aan den openbaren dienst te onttrekken.
Bezwaren moeten worden ingediend vóór Woensdag
middag 11 ure.
Amersfoort, 8 Juli 1905.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT 1IROESE.
Op de kiezersjacht.
Dit is mij duidelijk geworden het is bet
rijtuig, dat een van de allerbelangrijkste
factoren is voor het slagen van den candi-
daat.
Er zijn genoeg wegen voor stemmende
voetgangers, trammers en fietsers, die naar
het stembureau leiden.
Maar het zijn juist de kiezers die het 'm
doen, die daar geen gebruik van maken
die loopen niet, die trammen niet, die fietsen
niet. Zij vormen het huiszittende en thuis
blijvende deel van het kiezerscorps. En men
zou, generaliseerend, mogen zeggen, dat zij
het overwicht vormen, d. w. z. den toeslag
beteekenen voor candidaat A of voor can-
didaat B., en dus dikwijls den uitslag be
stemmen.
Deze niet geringe massa dient in beweging
te worden gebracht. In beweging in letter
lijken zin.
En zoo verschijnt ten tooneele het rijtuig.
Beschouw het rijtuig als snel vervoermiddel
voor den kiezer, die weinig tijd heeft en
dus alleen even wil uitbreken wanneer het
hem zoo weinig mogelijk tijd kostbeschouw
het rijtuig als hulpmiddel voor den lijdenden
kiezer, den hulpbehoevenden, den kiezer, die
slecht ter been isbeschouw het rijtuig als
transportmiddel zonder hetwelk menigeen
niet naar het stembureau kan. Maar be
schouw het rijtuig dan ook vooral als het
symbool der uiterlijke kiezerswaardigheid.
Want te rijden naar het stembureau
per rijtuig afgehaald te worden uit het
dwarsstraatje, van twee hoog;... te stappen
op de tree, geholpen te worden naar binnen
geredeu te worden door een heuschen koet
sier met dettigen hoogen hoed, een pracht
van een stalhouderspaard vóór den wagen,
Nu de verkiezingsdrukte achter den rug is, zal
menigeen, dunkt ons, zoowel toeschouwer alt> deel
nemer van het „ophalen" van kiezers, gaarne de
volgende uitmuntend geschreven 9ehets lezen, wel
ke we ontleenen aan het Handelsblad
25.)
Hij deed dit gewoonlijk, ten deele om toezicht te
oefenen, ten deele als bewijs van hooge goedkeuring.
Hij zag eens rond en zijn oog viel op de bank, waar
de heer Bultitude zat. De uitdrukking van zijn ge
zicht veranderde merkbaar, Paul staarde hem
hulpeloos aan. Er was een pijnlijke stilte. Dr.Grim-
stone vond dat zulke oogen blikken indruk run akten,
maar eindelijk vroeg hij
„En wil je me eens vertellen wat je daar uitvoert?"
„Op mijn eerewoord ik kan bet u niet zeggen,
zei de heer Bultitude flauwtjes. Vraag 't u maar
aan dien mijnbeer met de viool die weet 'twel.',
De heer Burdekin was een goedhartig man, zeer
gelijkmatig vaD humeur en hg was de beleediging
van daarstraks alweer vergeten. Ook wilde bij den
jongen niet meer onaangenaamheid bezorgen.
„Jongeheer Bultitude was een beetje onoplettend
en ik moet lot mijn spijt bekennen, wat oneerbiedig,
dr. Grimstone, zei hij, het zoo goed makend als hij
maar kon, dus moest ik hem wel een kleine straf
opleggen.;'
„Heel juiet, mijnheer Burdekin, zei de directeur,
heel juist. Het spijt me, dat 't gebeurd is. Dus je
bent weer aan aen gang geweest, Bultitude? Ga
onmiddellijk naar de klas en schrijf n©8 voor thee
tijd twaalf strafregels. Nog eenmaal, dat ik wat
over je te hooren krijg, ©n j© zult een goeie straf
hebbenversla je
en een lak-glimmend spiegel-glanzend cou-
péetje op veeren met kussens van fluweel,
zoo zacht, zoo lui, zoo makkelijk, om in weg
te rijden ten aanschouvve van de buren
allen, die halfnjjdig van jaloersigheid hangen
over hun kozijnen, zoo dat je beele buurt
het ziet, en dien heelen langen dag de
koppen voor niets anders bij elkaar v.orden
gestoken dan te kwebbelen over die en die,
die me daar waarachtig zoo maar in een
rijtuig, een eigen-rijtuigeen equipage leek
't welmet een menéer er in was afgehaald
om te gaan stemmen.
Het rijden per rijtuig naar het stembureau,
het afgehaald worden per rijtuig om te gaan
stemmen, het deftig en zacht en lekker
zitten in de rijtuigkussens om door de stad
heen gereden te worden het is een
machtige bekoring voor dit deel van het
kiezersvolk.
Geen kiesvereeniging, die het toovermiddel
ongebruikt laaten van 's morgens 8 tot
's middags 5 rijden en rijden en rijden ze
al de twijfelachtige, de onzekere, de honk
vaste, de trage, de slecht-ter-beensche, de
besluitlooze, de vergeetachtige kiezers af en
aan. Maar vooral de kiezers, die den tocht ter
stembus op dezen kiesdag al vast op hun
kalenders niet een blij kruisje aanteekenden
als de rijdag
Zoo ben ik vandaag een goed deel van
den dag mee uit rijden geweest op de jacht
per rijtuig naar deze kiezers.
De koetsier, die al meer kiesvolk moest
hebben gereden, was goed geïnstrueerd.
Zonder aarzelen stond hij stil in de zoo-en-
zoo-straat. En, met zijn zweep naar achter
wijzend op het rijtuig, van zijn bok omlaag
tot twee juffrouwen, die er stonden te praten
»Ze komen jullie al halen om te stemmen".
Maar wij waren dadelijk het winkeltje
binnengegaan, dat een depót was van de zus-
en-zus-broodfabriek. Zoo lagen er vele brooden
gestapeld met prijsvermelding van 91 2 en van
i'H.'a ct. en zoo ergens, dan bleek het wel
hier de plaats, om een krachtig argument te
voeren tegen het gedreig met duurder
wordend brood. Maar ook lagen er in de
uitstalkast in nette vakken krentjes, notemus-
kaatjes en rozijnen.
Ook was een afdeeling gedroogde appel
tjes, die voor 12',- ct. per 5 ons als een
extra-koopje geprijsd lagenen ik be
peinsde of ook dergelijke extra-koopjes
voortaan wellicht óf als onbereikbaar óf niet
eens meer als extra zouden gelden. Al
lokten er verder verleidelijke vermicelli in
lange gele slierten, voorts sauzenmangeltias
en trommels met allerhande koekjeslekkernij,
toch bleek ten duidelijkste het karakter van
dezen winkel, toen de bemeelde eigenaar
op ons »Volkte voorschijn dook uit bet
trapgat achter het tooobankje.
Het moet even een teleurstelling zijn ge
weest, dat de bezoekers als iets anders kwa
men dan als klanten. Maar de witte man,
die van zijn witte sloffen tot zijn witte bak
kersmuts wel een levende reclame leek voor
goedkoop brood, was dadelijk au fait. Hij
crabde zich even achter de ooren, dat het
«vit af-stoof, toen retireerde hij naar het op
kamertje, en van niet al te ver waren wij
?etuigen van het onderhoud in familieraad
knecht ziek drukke tijd veel volk aan
den winkelzaken toch niet al zoo best
Maar meteen was het een kloek besluit en
stapte de bakker het winkeltje door naar het
lokkende rijtuig, waaromheen al een dozijn
buurvrouwen en het meervoud aan buurt
kinderen zich intusscben verzameld had. En
het eerzame bakkershoofd moet gedacht heb
ben, dat reclame toch maar reclame bleef.
Toen hij al in het rijtuig zat, bedenkelijk
bespied van terzijde door den koetsier, om
den witten indruk, dien dezen kiezer onge
twijfeld achter moest laten, toen schoof nog
het bakkersvrouwtje haastig achteraanOf hij
zóó wou gaan stemmen, of hij zich niet even
wat verkleejen, wat opknappen moest
Maar onze koetsier kende zijn volkje. En
in een wolkje van wit ratelden wij al weg.
Het was niet ver van daar, dat wij, na
twee sleetsche trappeD te zijn opgeklommen,
op een wrak portaaltje naar nog hooger rie
pen »of de man thuis was". Boven in het
donker trapgat slofte wat. Klonk een harde
stem omlaag van «Watte" Toen de vraag
herhaald was »En wat offe we moesten
van d'r man?" Dat hij nog niet gestemd
had. »En wat of dat dan nóg zou?" Volgden
de argumenten, die telkens, op het ougele-
genst, door tegen-argumenten uit het zwarte
trapgat boven beantwoord werden oZeker
d'r man kiezer, en stemmen dee die ook,
maar hoe of die stemde ging niemand 'n bi
aan, daar had zij alleen mee te maken, en
verder had zij lak aan die heele verkiezerij,
en als d'r niemand stemmen zou, dan was
zij 't zekers niet, maar in z'n hart zou d'r
man 't niet halen, om te gaan stemmen, als
zij niet wist van hoe of wal".
Nadat het pro en contra een vijftal minuten
had geduurd en de eene partij, die van boven,
langzamerhand in monoloogvorm was over
gegaan, meende de andere partij, die van het
portaaltje beneden, dat het zoo voldoende was,
vooral ook, omdat uit gezegden monoloog
De heer Bultitude verliet in ongtuade de daosles
het feit op zichzelf kon hem weinig schelen, dat was
maar een droppel meer in den lijdensbeker, maar 't
ergste was, dat zijn laatste hoop, om den directeur
te kunnen spreken, nu vervlogen was.
Hij tobde hierover, terwijl hij aau 't strafregels
schrijven was. Ook dacht hij aan zijn gezin thuis.
Wat zou er van allen worden gedurende zijn af
wezigheid? Zou hij ooit zijn prettige woning in
Bayswater terugzien?
't Werd theetijd en daarna moest het huiswerk
gemaakt worden. De heer Tinkler surveilleerde.
Paul zat naast Jolland en trachte de thema's van
zijn buurman af te schrijven; bij ..ilde uu met alle
geweld verdere onaangenaamheden vermijden en
daarbij zou bij ook met den besten wil geen Latijn-
sche of Grieksehe thema kunnen maken.
Jollnnd hield zich intusscben bezig met een klein
boekje te schrijven, dat by „de avonturen vau Ben
Buterken op school" noemde.
En daar zat Paul nu maar op harde banken, in
een heel ongemakkelijke houding, tot het tjjd werd
om naar bed te gaan. Hij was bang, daarboven in
't donker te liggen, maar er was nu eenmaal niets
aan te doenais hjj tegenstribbelde, zou 't toch ook
al te dwaas zijn en weer was hij genoodzaakt, den
nacht in Crichton House door te brengen,
En deze was nog erger dan de vorige, al kwam 't
ook grootendeels door zijn eigen schuld.
De jongens waren beter gestemd dan den avond
te voren en vonden 't ook flauw, nog langer met
hun gesar voort te gaan. Er was eeu algemeene
verlangen om alles weer goed te maken en hemde
gelegenheid te geven, zjjn zondeu uit te wisachen.
Maar by wist van geen te gemoet komen al de
die bestraffingen van den directeur en de moeilijk
heden, waarin hjj zich bevonden bad, hadden hem
knorrig en bokkig gemaakt. Hij had er geen geduld
gebleken was, dat de kiezer, om wien het
ging, zich niet thuis maar op karwei bevond,
welke, gelijk uit de alleenspraak viel op te
maken, bestond uit bet stratenmaken in een
der nieuwe wijken.
Nu wordt er niet zooveel straatgeraaakt in
onze nieuwe wijken of de tijdelijke adres
aanduiding van stratenmaker-in-die-en-die-
straai kou voldoende lijken. Maar desniettemin
was het zoeken lang, en bovendien de staat
van het plaveisel van dien aard, dat de twyfol
f;ering mocht heeten, dat een vakman korte-
ings geleden hier bezig was geweest. Toch,
eindelijk in een zijstraat, sperde een hekwerk
met bordje, meldende «Afgesloten voor Rijtuig-
verkeer". Daar moest het zjjn, redeneerde
onze koetsier en met sierlijk sturen wrong
zich ons rijtuig tusschen het trottoir en het
afsluithek de straat in.
Er waren zoowaar stratenmakers, die, zoo
als dit soort gemeente-werklieden veelal doet,
zich onledig hielden met schaften. Onze man
was er bij. En boe gewillig bleek bij. Het
schaftuur was ten einde; geen patroon, die
hem zijn stemuartje Zaterdagavond zou korten
en danhet moet een slechte stratenmaker
zijn, die niet langs proefondervindelijken weg
de eigen bestrate straten naar het stembureau
langs zou willen rijden.
Er was een klein joe-chée-tje van een jong
maatje, die met zand wou gooien, maar een
zakje met verkiezings-sigaren deed wonderen
er was zelfs eenig ontzag toen de straten
maker achterover in de kussens, zijn straat
uitreed.
Maar met ontzag werden wij vooral ont
vangen bij den volgenden kiezer. Het was
een kamer vol kinderen zoo leek het aan
vankelijk maar na korte wijle bleek, dat de
kamer wol heel klein en bet aantal kinderen
zoo groot niet was. Een man in hemdsmouwen
zat een verkiezingsblaadje te lezenhet goede I
En terwijl wij praatten met den mau. en de
kinders intusschen nieuwsgierig op keken
naar die vreemde meneeren, die ze nooit
gezien hadden en die daar zoo druk met
vader in-eens aan het praten sloegen, daar
bleek al dra, dat onze man wel stemmen
wou, maar zie-je, niet kón. Z'n vrouw had
vandaag onverwacht uit de stad gemoeten en
hjj, 't was tóch niet druk op het werk, zou
dus op de kinderen blijven passen, want dat
kleine grut, overlaten aan een buurvrouw,
dat ging niet; zoo was 'tdus, dat hjj huis
arrest had, kinderjuf was ie, en al wou hjj
er nog zoo graag even uitknijpen om te
stemmen, waarachtig, hij zag d'r geen kans
toe
voor of zag de noodzakelijkheid niet in, op hun
vriendelijkheid in te gaan.
Toen het licht uit was, vroeg er een om een ver
haaltje. Bijoa iedere slaapkamer had een verteller
van beroep en er was een jonge romancier, die be
gon te vertellen den eersten avond na de vacantia en
dat duurde dau zoo voort tot 't weer vacantie werd.
Dick Bultitude ging voor een uitstekend verteller
door, en zijn vader ontdekte tot zijn grooten schrik,
dat men van hem een mooi verhaal verwachtte.
Toen hij dat begrepen bad, snauwde hg de jongens
zöo verbazend af, dat hij 't maar raadzamer achtte
onder de dekens te kruipen om aau de algemeene
verontwaardiging te ontkomen.
Toen ze merkten, dat hjj hen niets terug deed (de
ware Dick zou in een minimum van tijd zijn vijan
den bij de ooren gehad hebben) namen ze de gele
genheid waar, naar zijn bed te gaan en zijn moede
hootd te bombardeeren met hun eigen kussens net
zoolang tot ze zich genoeg gewroken achtten.
Lang nadat alle geluid in de aangrenzende bedden
was opgehouden en 't gebabbel in de naburige slaap
kamers was weggestorven, lag de heer Bultitude,
hjjgend en buiten adem van de pijn, nog wakker
op zjjn hard bed.
Eindelijk ging ook hij naar 't droomenland, tot op'
eens een schok hem wekte en hij op den kouden
vloer terechtkwam, waar hij bevend bleef liggen.
„Een aardbeving! dacbt hjj, een gasontploffing
dynamiet! Ik moet opstaan en de kinderen roepen
Boaier
Maar de werkelijkheid was nog erger. Tippingen
Croker hadden alle pogingen aangewend om wakker
te blijven, tot hun vijand goed eu wel iu slaap zou
zjjn, om dan het pleziertje te kunnen beleven vau
zjjn matras te laten zakken. Te zeer verschrikt eu
overrompeld om zelfs ook maar te kunnen vloeken,
pakte Paul zijn beddegoed, zoo goed en zoo kwaad
het maar ging, bij elkaar en probeerde in slaap te
komen.
Weer werd Bultiude vroeg wakker, kleidde zich
stilletjes aan en sloop naar zjjn koud schoollokaal,
waar één gasvlammetje flauwtjes brandde de morgen
was donker en grimming.
Dezen keer was hjj niet alleen. De heerBlinkhorn
zat aan een klein tafeltje thema's te corrigeeren, zjjn
handen in wollen wanten gestoken. Hij keek op
toen Paul binnenkwam en knikte vriendelijk.
Paul ging regelrecht naar de kachel en bleef daar
staanhet werd hem duidelijk, dat waaneer het
eenige middel tot redding ontvluchting van hier
was, hjj veel beter deed zich zöb goed mogelijk in
zjjn nieuwen toestand te schikken en er te blijven,
tot het semester om was.
Maar dat vooruitzicht was zoo droevig, dat hg een
diepeu zucht loosde, toen hjj aan dacht. De heer
Bünkhoru hoorde het stond op van achter het
schrijftafeltje en sprong over een stapeltje cahiers
heen. Hjj ging naar Paul toe en lei zachtjes zjjn
haDd op diens schouders.
„Zeg, zei hij waarom vertrouw je me niet? Denk
je, dat ik blind ben en niet zie wat or met je ge
beurd is? Ik merk wel degelijk verandering bij je
op al kunnen anderen dat dan ook niet. Ver
trouw me maar gerust alles toe, wat je wilt
De heer Bultitude zag hem in zjjn eerlijk gezicht,
dat warme belangstelling en vriendelijkheid toonde
en in zijn hersensrees'n flauwe hoop. Als deze man
schrander genoeg geweest was om zijn geheim te
radon, zou hjj dan ook niet de goedheid willen
hebben, een goed woordje bij den directeur voor
hem te doen. Hjj zag er zoo goedhartig uit, hjj
moest hem maar in 't vertrouwen nemen.
Wordt imolgJ)
