Zaterdag 28
October 1905.
No. 7113.
55e Jaargang
- ft
UITGAVE:
FIRMA A- H- VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag' Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
iranco per post /'4.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
■jflicieële- en onteigeningsadvortentiën per regel 15 cent. Reolatnes 1—5 regels/" 4.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Telephoon 10.
KENNISGEVING
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT.
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de K ind
dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag, den
31 October aanstaande, des namiddags le 1ure.
Amersfoort, 2G October 1905.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Ziekenverpleging.
Over deze voor Amersfoort zoo hoogst belang
rijke quaestie, waarover we reeds 18 Juli de
alarmklok luidden, schreven Burgemeester en
Wethouders den 12 October aan den Itaad:
Nadat door ons het bericht was ontvangen van
rar. H. J. H. baron Van Boetzelacr van Oosterliout,
dat hij tegen "22 December e. k. het contract
met de Gemeente betredende de verpleging in
het Aldegonde-gasthuis van zieken voor rekening
der Gemeente wenschte te doen ophouden en
nadat wij tevens vernomen hadden, dut de
tegenwoordige eigenaar van het Gasthuis voor
nemens was, dit legen den komenden winter te
sluiten, hebben wij ons onver wij KI bezig gehouden
met te onderzoeken, op welke wijze de Gemeente
de zorg voor ziekenverpleging, voor zoover deze
op haar rust, zou kunnen vervullen.
Wij hebben de Gemeente heel- en verloskun
digen dr. II. W. Schreuder en H. II. K. Morren
gevraagd, ons ten opzichte van verschillende
technische zaken te willen voorlichten, terwijl
wij tevens bij verschillende Besturen van Ge
meenten, van ongeveer gelijk aantal inwoners
als Amersfoort, inlichtingen ingew innen hebben,
betredende dc regelingen, aldaar bestaande.
Uit de van elders verkregen mededeelingen
blijkt, dat dc verschillende Gemeenten of zelf
een Ziekenhuis exploiteeren bf aan bestaande
vereenigingen of particulieren de zorg voor haar
zieken opdragen.
Voor onze Gemeente hebben wij 3 wijzen van
oplossing overwogen, t. w.
a. aankoop en exploiteeren van het Aldegonde-
gasthuis
b. stichten en exploiteeren van een nieuw
Ziekenhuis
c. contractueele regeling met derden.
A. Allereerst hebben wij de Gemeente-doctoren
gevraagd, ons to willen mededeelen of hot Zie
kenhuis ernstige gebreken heeft, zooals weieens
bij geruchte is vernomen.
Ware dit liet geval, dan zoude de Gemeente
bf waarschijnlijk aanzienlijke offers moeten bren
gen om deze fouten te herstellen, bf een inrich
ting koopen en beheeren, welke slechts gebrek
kig aan naar doel zal beantwoorden.
Wij ontvingen op onze vraag van genoemde
heeren het hierbij galvnd rapport, waaruit blijkt,
dat de gebreken, welke weleens genoemd zijn
(bijv. de lift, zijlicht in de operatie-kamer, te
nauwe gang van de operatie-kamer naar de be
neden achterzaal) bf overdreven, bf met weinig
kosten te veranderen en te verbeteren zijn.
De genee3heeren wijzen verder in hun rapport
op de voordeden, verhonden aan de overname
van het Gasthuis; zij achten den schaduwrijken
en practiseh aangelegden tuin, welken men bij
een nieuw Ziekenhuis bt' zal missen, bf met vrij
aanzienlijke kosten zal moeten aanleggen, van
groot belang. Voorst wijzen zij op de moeilijk
heid der exploitatie van de barak, wanneer het
Ziekenhuis niet wordt overgenomen.
Steunende op dit advies dor geneesheeren zijn
wij van meening, dat aankoop en exploitatie
door do Gemeente wenschelijk is, indien dit niet
te veel van de tinancieele krachten van de Ge
meente vordert.
Wij hebben daarop een berekening gemaakt,
wolke lusten bij een besluit in bovenstnandeu
zin op de Gemeente zouden drukken.
Aangezien de eigenaar van het Gasthuis de
torn waarvoor hij het aan de Gemeente aange
boden heeft, slechts onder geheimhouding mede
gedeeld wil hebben, kan de aankoopsom in dit
voorstel niet besproken worden. Bij vertrouwe
lijk schrijven worden U dienaangaande de
noodige mededeelingen gedaan.
Voor jaarlijksche terngkeerendc kosten van
exploitatie kwamen wij tot deze berekeniug
Art. 1. Tractementen.
1 hoofdverpleegster f 501).
4 gedipl. verpleegsters a
f 250 -1000.—
1 inwonende knecht - 150.
4 dienstboden (3 it f100
en 1 it 1200)- 500.—
1 huismeester cu huismees
teres f 300
f2450,—
Art. 2. Voeding personeel,
berekend a fl per dag 12 X36öXfl f4380,—
Art. 3. Brandstoffen en verlichting f1500,
4. Waschf 450,
5. Onderhoud gebouw f (500,
6. Onderhoud inventaris (waar
onder aankoop van instru
menten en onderhoud linnen) f 300,
i, 7 Voeding van zieken, wauron-
ondcr versterkende middelen,
berekend naar 2200 verplceg-
dagen a f0.75f1050,
8. Verhand- en geneesmiddelen f 50,
0. Onderhoud tuinf 200,
10. Belastingen Nihil.
11. Assurantief 10: i,
12. Exploitatie barak, berekend
naar 100 verplcegdngen fi, f 3
voor éen Zuster en voeding
van éen Zusterf 400,
zieken, naar inlichtingen van de doctoren ge
kregen, gerekend worden op f0.75.
Art. 8. Verband- en geneesmiddelen.
Hieronder zijn begrepen dc geneesmiddelen,
welke in het Ziekenhuis zolye bereid worden
on de verbandmiddelen, welke niet op rekening
van bepaalde patiënten gebracht kunnen worden.
Art. 12 Exploitatie der barak.
Gerekend is, naar aanleiding van mede
deelingen der geneesheeren, op 100 verpleeg-
dagen; 2 Zusters zijn altijd hiervoornoodig; een zal
in gewone omstandigheden door hut Ziekenhuis
afgestaan kunnen worden, en éon zal uit Utrecht
moeten komen. De kosten hiervan zijn f 3 per
dag voor de verpleegster en fl voor haar
voeding.
Voor exploitatie van plan A zal dus, afgeschei
den van rente en aflossing, jnarlijks een bedrag
van f12080 noodig zijn.
Totaal f 12080.
Bij deze kosten moetei. nog gevoegd worden
de uitgaven voor jaarlijksche rente en allossing,
welke U bij vertrouwelijk schrijven zijn meege
deeld.
Ter toelichting van de verschillende artikelen
dienc Let volgende
Art. 1. Personeel.
Nu gehouden besprekingen melde geneesheeren
bleek ons, dat het aanstellen van een zoogenaamd
geneesheer-directeur zoowel onnoodig als zeer
kostbaar is. Ook het aanstellen van een direc
trice achten wij niet wenschelijk. Naast deze
titularis zou dan nog een hoofdverpleegster
moeten staan, 't geen meerdere kosten met zich
meebrengt; bovendien leert de ervaring, dat in
kleine Ziekenhuizen de bevoegdheid van beide
titularissen moeilijk af te bakenen is en twisten
hierover niet tot de zeldzaamheden behooren.
Daarom oordeelen wij het 't doelmatigst, een
hoofdverpleegster aan to stellen, welke zich uit
sluitend met de ziekenzorg zal belasten.
Naast deze zal ecu persoon moeten staan, welke
zorgt voor de huishouding (keuken, linnen, Jf.
schoonmaak, enz.) en tevens iemand, welke de I klasse patiënten is
administratie van het Ziekenhuis voert onder -
onmiddellijk toezicht van een College van regen
ten of van een Raads-commissie.
In Aldegonde is geen plaats om aan deze 2
personen (huismeester en huismeesteres) een
onderkomen tc verschaffentoch is het noodig,
dal zij te allen tijde beschikbaar zijn ten dienste
van liet Ziekenhuis, liet beste lijkt ons derhalve,
een bescheiden woning in de onmiddellijke
nabijheid van het Ziekenhuis te bouwen (m den
geest van de concierge- woning van de Ambachts
school).
Overwogen is of volstaan kan worden met 2
ervaren verpleegsters en 2 leerling-verpleegsters,
welke laatsteu ieder f 100 minder salaris zouden
genieten. Deze regeling is ovenwei minder wen
schelijk. Ook de leerling-verpleegster» moeten
intern zijn, en in de voeding bestaan vooral de
groote kosten van het personeel. Tegenover een
besparing van f200 's jaars aan tractementen
zou de veel mindere hulp staan, welke het gevolg
van deze regeling zou zijn. De doctoren achten
ook vier ervaren verpleegsters noodig, met het
oog op den nachtdienst. Een ander voordeel is,
dat, bij gebruik van de barak, een der -1 ver
pleegsters duur dienst kan doen; een leerling-
verpleegster zou daar niet op haar plaats zijn.
Art. 2. Voeding Personeel.
Het is beter, de huismeester en do huis-
meesteres als intern te beschouwen. Men kan
hierop rekenen met hot salaris, terwijl, zijn zij
niet intern, de verleiding om de grens tussehen
eigen keuken en die van het Ziekenhuis niet al
te scherp te trekken groot zal zijn.
Naar inlichting der doctoren moet in een
Gasthuis van dezen omvang gemiddeld fl per
persoon voor voeding gerekend worden.
Art. 7. Voeding zioken (waaronder begrepen
versterkende middelen).
Gemiddeld heeft de Gemeente in do luidste
2 jaren aan het Aldegonde Gasthuis niooton
betalen ongeveer f2000; zij betaalt fl per dag
en persoon, zoodat hieruit volgt, dat ten laste
der Gemeente ongeveer 2000 verpleegden zijn
gekomen (betaald voor de onvermogenden).
Exploiteert de Gemeente een Ziekenhuis, dan
zal zij dus moeten rekenen op minstens 2000
verpleegdageu, waarvoor zij geen vergoeding
krijgt. Evenwel, neemt de Gemeente het Gast
huis over, dan zal de vraag tot kostelooze op
name nog wel grooter worden en niet in ieder
geval te keeron zijn, Wij hebben daarom ge
rekend op 2200 vorplo'gdagon, waarvoor geen
vergoeding genoten wordt.
Per dag en por persoon moeten deze kosten
van ceding en verste:kende middelen voor
dat bij de bovenstaande berekening niet is gerei
op de verpleging van patiënten, welke niet ten
laste van de Gemeente komen. Het komt ons
evenwel beter voor, deze berekening afgescheiden
te houden van de vorenstaande. De inkomsten
toch uit de verpleging van patiënten, niet ten
laste der Gemeente, zijn zeer wisselvallig, althans
z6o onvast en moeilijk te berekenen, dat wij het
beter en voorzichtiger oordeelen, eerst de rekening
op te maken van de kosten, wolke, indien er geen
baten zijn, ten laste der Gemeente komen,
is dan voor luiere tegenslagen gevrijwaard.
De kosten van verpleging van zelf betalende
patiënten moeten per dag op fl.berekend
worden (f0.75 voeding en f 0.25 voor verband
en geneesmiddelen, enz.) Het hangt dus geheel
af van het bedrag, dat men van de/.e patiënten
zal vragen, hoeveel er, na aftrek van de onkosten
(f 1.bedragende) ten bate der Gemeente zal
kotnen. Stelt men dit bedrag op fl.50 en heeft
men 1500 verpleegdageu van zelf-betalenden, dan
zoude als zuivere bate voor de Gemeente komen
1500 X (fl.50. fl)f750.
Voor patiënten le en 2e klasse zal natuurlijk
meer gevraagd mogen worden, maar voor deze
weinig plaats
f5000 uitgetrokken
jaarlijks een bedrag
moeten worden.
Dit nieuwe Ziokeuhuis zou gelegenheid geven
t verploging van het zelfde aantal patiënten
ls in Aldegonde. Een kleinore bouw verdient
geen aanbeveling, aangezien ui tbreiding misschien
spoedig noodig zal zijn en du kosten da', veel
meer bedragen dan wanneer direct een ruim
gebouw geplaatst wordt.
De exploitatie-kosten van ''it Ziekenhuis zullen
even heg zijn als die van Aldegondo.
Omdat weleens bij geruchte vernomen is, dat
juist de exploitatie van Aldegondo zoo duur zal
zijn, hebben wij berekend of een ander Zioken-
liuis goedkooper geëxploiteerd kan worden.
Een aandachtige beschouwing van de voren
staande begrooting leert evonwel, dat dit niet
het geval is; tractementen, voeding van personeel
en zieken zullen niet minder kostbaar zijn. Slechts
enkele post zou een weinig lager kunnen
zijn (bijv. assurantie) maar dit heeft op de boven
staande bedragen geen merkbaren invloed.
Men vergoto niet dat, al moge de aanbouw
van Aldegondo op hoogst degelijke en weinig
bekrompen wijze hebben plaats gonad, dit op
het bedrug, noodig voor het onderhoud van het
gebouw, slechts een gunstieon invloed kan hebben.
Bijzondere voordeden boven plan A zijn niet
aan plan B verbonden; oorder nadoelen (bijv.
moeilykheid om geschikt terrein te vinden, ont
breken gedurende de eerste jaren van een tuin).
Bovendien vergote men niet dat, mocht do Ge
meente een nieuw Ziekenhuis bouwen en exploi
teeren, do mogelijkheid niet is uitgesloten, dat
het bestaande door oen verconiging of corporatie
(die doorgaans goedkooper dan de Gemueute
kan exploiteeren) aangekocht en als Ziekenhuis
beheerd wordt, waardoor concurrentie voor hot
Gemeente-ziekenhuis zal ontstaan.
Indien do gelden, benoodigd voor plan A. of
B,, beschikbaar zijn, geven wij, op grond van
het bovenstaande, beslist de voorkeur aan plan A.
C', Thans rest ons nog te bespreken de dorde
wijze van oplossing.
Uit
het bijgaand rapport van de doctoren
blijkt, dat opname in de andere hior ter «tedo
men meer dun f 1 onkosten moeten maken. bestaande Ziekoninrich'.ing niet mogelijk is to
Het komt ons evenwel beter voor, waar wij achten. Wij hebben ons daarom gewend tol hot
de tinancieele gevolgen van aankoop en exploi- Bestuur van het Ziekenhuis nan de Cntharüne-
tatie voor de Gemeente beschouwen, op deze singel te Utrecht met de vraag of de zieken,
wisselvallige baten niet te rekenen. Wij hebben welke voor rekening der Gemeente verpleegd
ze althans buiten onze kostenberekening gelaten, worden, in dit Ziekenhuis konden worden opge-
Ten einde misverstand te voorkomen, willen nomen. Hoewel het Bestuur een bepaalde ver
wij er terloops op wijzen, dat met het bedrag plichting bij contract niet op zich kan nemen,
van f12080, behalve rente en aflossing, niet allo omdat Oot weleens voor zou kunnen komen, dat
kosten van ziekenverpleging betaald zijn. de plaatsruimte te klein zou zyn, deelt het mede,
De kosten van geneesmiddelen en tractomcn* dat voor opname in den regel voldoende plaats
ten der apothekers, ongeveer bedragende f 2200, zal zijn on er overigens tegen opname geen
zullen, afgescheiden ,an het Ziekenhuis, blijven bezwaar bestaat. Wij vertrouwen, datzdit evenmin
bestaan. als vóór do opname der gemeentelijke patiënten
Deze golden zijn dan ook reeds op de Begroo- in Aldegonde bezwaar zal opleveren,
ig voor 1006 gebracht. De kosten van plan C'zijn moeilijk to bogrooten.
Ten einde te berekenen, met welk bedrag de Het aantal verpleegdageu ten laste van de
jaarlijksche uitgaven tengevolge van plan A Gemeente zal waarschijnlijk ver beneden de 2000
een zwaardere last op dc Gemeente zullen zyn, met het oog op de medische onpersoonlijke
leggen, moeten van het bedrag van f 12 080 plus bezwaren tegen een transimrt naar Utrecht. Per
rente on aflossing, afgetrokken worden do dag en per patiënt moet aldaar f 2 betaald worden,
kosten, welke tot dusver betaald zijn voor Wy vermoeden evenwel, dat de kosten niet aan-
zickenverpluging oil voor dc barak. Deze zienlijk veel hooger zullen zyn, dan zij de laatste
kosten bedragen ongeveer 1' 2800. jaren bedragen hebben.
Tegenover de uitgave van f12 080, plus de Op grond van liet bovenstaande komen wij
kosten van rente en aflossing, staat dus het tot de volgonde conclusie:
bedrug van f2800, dat dc Gemeente niet meer Uit een oogpunt van ziekenverpleging verdient
zal behoeven te boliden. natuurlijk plan A of B do voorkeur; liet is niet
Do jaarlijksche uitgaven zullen dus moer te ontkennen, dat volgens plan C slechts op
bedragen t 9280 plus de kosten van rente en gebrekkige wijze in do verpleging voorzien kan
aflossing. Op de Begrooting voor 1900 is worden. Ook beseffen wij ten volle, dat dc Ge-
evenwel deze post van f2800 nog niet uiige- meenie slechts oiu zoor belangrijke rodenon de
trokken, zoodat do uitgaven der Begrooting gelegenheid voorbij mag laten gaan om oen
voor 190(5, indien tot uitvoering van plan A bezitting, als het thans aangeboden wordt, aan
besloten wordt, verhoogd zullen worden met te koopen.
het volle bedrag. Wij achten evenwel een jaarlijksche uitgaaf
Duidelijkheidshalve zy er nog cons ongewezen, van (12080 vermeerderd nog niet de kosten
dat dit bedrag eventueel verminderd kan van allossing en rente, waartegenover slechts
worden met de bate, welke verkregen wordt een vermindering dor lasten van f2800 staat
tengevolge van du verpleging van niet ten een zóo zware last voor onze Gemeente, haar
laste uur Gemeente komende patiënten. fuuuioicolo draagkracht in aanmerking nemende,
Zooals reeds aangetoond is, zijn deze baton j dat zy niet opweegt tegen h*-t hui belang, Aide-
evenwel niet van dien aard, dat er vast op goudo te bezitten on te exploiteeren.
gerekend mag worden. Een belangrijke belasting verhooging zou niet
B. Wij hebben daarna overwogen, of hot 1 to vermijden zijn.
moor aanbeveling verdient, oen nieuw Zieken- Nu althans in do noodigste zorg voorzien kun
huis te bouwen on te exploiteeren. Hoewel de I worden, achten wij hut opleggen van deze
plannon hiervoor natuurlijk niet in bijzonder- zwaardere plichten aan do ingezetenen niet ge
neden kondon ontworpen worden, komt do oorloofd.
Gemeente-architect, na gepleegd overlegd ïyet
.do geneesheeren, tot de conclusie, dat oen som
vuu ruim flOOOOü voor dezen bouw noodig zal
zijn, waaronder begrepen zijn do meerdere
j kosten tengovolgo van dc omstandigheid, dat
I de barak afzouderlyk geëxploiteerd moe^
i worden. Voor rente en aflossing zal hiervoor
Mocht in luatsgenoemden zin door U beslotyu
worden, dan bieden wij U wel hot denkbc-hl
ter overweging aan, veilige lokaliteiten zóu te
doen Inrichten, dat, indien een patiënt niet
vervoerd kan worden, althans operatief ingrijpen
mogelijk blijft.
W(j vragen tevens, voor hot goval tot niet-