f
wij ais ziekenverplrepeters werkzaam de Begijnen»
aldus genoemd naar Lambert le Bi-gue, te Luik
Na het midden der 14d- eeuw ontmoeten wij de
cellebroeders of Alexianen. Zy zijn het, die bij
de verschillende pest-cpidemieën, die toen ter tijd
geheerscht hebben, zich buitengewoon hebben
onderscheiden.
De cellebroeders waren werkzaam in tal van
plaatsen des lands.
Tegelijk niet de cellebroeders vinden wij celle-
zustere in de steden Amsterdam, Oudewater,
Dordrecht, Rotterdam, Den Rriel. Zierikzee en
Amersfoort Omstreeks het jaar 1400 kwamen de
Zusters des Gemeenen levens, die zich slechte
hier en daar mot ziekenverpleging hebben bezig
gehouden.
Wat de ziekenhuizen zelf betreft, in llSOschiiut
te Leiden bet eerste gasthuis te zijn gesticht.
In 1246 vinden wij melding gemaakt van gnst-
huizen te Breda, Zevenhuizen en Arnhem. In
1278 volgde Den Bosch. Sinds den aanvang der
14de eeuw kwamen overal zulke gasthuizen.
Deze huizen waren evenwel niet uitsluitend voor
zieken bestemd. In de meeste werden gewoonlijk
ook een tiental oude mannen en vrouwen ver
pleegd. Het gasthuis der St. Jans-beeren te
Utrecht bijv. bad tot bestemming armen le voeden,
kranken te verplegen en naakten te kleeden.
Van al deze weldaden bleven de melaatschen en
de krankzinnigen verstoken. De eersten hadden
slechts hun Leprozenhuizen, waar zij wel onderdak
doch geen verpleging vonden.
Met de krankzinnigen was het nog treuriger
gesteld. Arme krankzinnigen liet men dikwijls
vrij rondloopen. Zoo vindt men opgeteekend, dat
in 1-124 where Jan van Tyel, te Utrecht, een
arme krankzinnige, in aanvallen van woede
dikwijls de burgers mot messen en andere wapenen
aanviel. Desondanks liep hij vrij rond. maar
de boetuurderen der stad maakten bekend, det
ieder die door den razende werd aangerand, hem
straffeloos mocht doodslaan. Dit is zeer zeker
wel oen der meest eigenaardige manieren vac
ziekenverpleging maar laten wy de bestuur-
deren der stad over hunne verordening niot al
te hard vallen. Konden wy niet kort goleden
lezen, dat in een der Staten van Noord-Amerika
een voorstel werd gedaan otn ongeneeslijke
zieken van het leven te mog -n borooven En is
het U onbekend, dat zelfs in ons vrije Nederland
er gevonden worden, die adhwsic meenden te
moeten betuigen aan zulk een bloedwet? Het
vonuU over den arnien Jan van Tyel was wreed
muur zijn wy er sedert op vooruitgegaan? Doch
genoeg daarover. De riike kranzinnigen werden
meestal onder curat vele gesteld, waarbij aan
curatoren de vrijheid werd gegoveu om, zoo
tioodig, zulk een kranxinnigc in het zoogenaamd
dol huisje op te sluiten. Bu vele gasthuizen der
cellebroeders werden zulke aolbuisjesaangetroflen
liet oudst bekende kranzinnigengesticht is waar
schijnlijk dat van Utrecht, in 1460 door Willem
Arende*. gesticht. Daar werden zes dolle en
razende menschen niet verpleegd, maar bewaard,
boewei op zeer ondoelmatige wijze.
Tot aan de lüde eeuw bleef de toestand der
verpleging en der ziekenhuizen vrijwel onveran
derd. Slechts plaatselijk zag men hier en daar
eenige verbetering, msar een vast plan waarnaar
de ziekenverpleging zich regelde, en bepaalde
eischen waaraan do ziekenverpleging moest
voldoen, zoowel wat betreft de ziekenhuizen als
de verpleegsters, waren niet geformuleerd.
De 10de eeuw evenwel bracht een groote om
keer en mag met gulden letteren in de jaarboeken
der ziekenverpleging worden «pgeteekeud.
De geneeskunde gine snel vooruit, mankte
groote vorderingen in eiken tak van haar weten
schap. Groote veranderingen konden dan ook
niet uitblijven voor de ziekenverpleging. De
hygiene steid# steeds hoogere eischen en na de
ontdekkingen van Lister en Pasteur werden deze
eischen nog verscherpt door de antisepsis en de
asepsis.
Wat dc ziekenhuizen aangaat, alles wat maar
volgens de laatste ontdekkingen besmetting kon
geven, moest worden geweord. Alles moet er op
ingericht zyn om te voldoen aan de drie groote
voorwaarden voor een modern ziekenhuisrein
heid, lucht en licht.
De reinheid mag soms, voor den leek, tot in
het overdrevene schynen te zyn doorgevoerd,
toch is hier van overdrijving geen sprake. Wy
weten tocb, dat wij te doen hebben en een strya
te voeren hebben met ziekteverwekkers, die ons
bloote oog niet knn waarnemen en die wij slechts
kunnen onschadelijk maken door de reinheid,
toegepaBt volgens de zeer strenge weiten der
asepsis. Daarom zult gij in de nieuwe ziekenhuizen
de gangen, de zalen, de ledikanten, dé meubelen,
de operatiekamers met toebehooren, in éen woord
al hetgeen in een ziekenhuis moet zyn, zóo
vinden, dat zij gemakkelijk muur ook zeker
gereinigd en ontsmet kunnen worden. Daarom
ook en daarom ulleen vindt g|j die velerlei
toestellen en instrumenten waarvan op 'teerste
gezicht de beloekeuis U misschien zal ontgaan,
maar die alle sleehls dienen om de ziektever
wekkende bacteriën het leven onmogelijk te
maken, om ze te dooden, om dus de zieken te
behoeden voor besmetting.
Maar niet enkel aan de ziekenhuizen stelde de
hvgiene hare eischen; ook aan dc ziekonver.
pleegstere werden zware, zeer zware eischen go-
Bteld- De enorme vooruitgang op elk gebied
der geneeskunde maakte, dat men de verpleeg-
eters wenechte bekend te doen zijn zoowel met ae
theorie als met de prautijk van de nieuwe weten
schap der ziekenverpleging, 't Was niet meer vol
doende, dal men roeping had om als verpleegster
op te treden. Daar werd zokere graad van kennis
verlangd op theoretkiseL en practisch gebied.
Men ging verder en stelde zelfs een examen voor
ziekenverpleging in. En ul zu' hut ook nu nog
dikwijls genoeg voorkomen, dat oen practisch
«varen nieugedjnlomeordeZuster heler ii dan een
gediplomeerde, uit n'omt niet weg, dat de geest
des (yds zijn eisrhen stelt en dat wij, kindoren
van onzen lijd. hetzij goedschiks hetzij kwaad
schiks, aan die eischen moeten voldoen.
Toen iu October 1005 door een samenloop van
omstandigheden hier te Amersfoort de behoefte
ontstond aan een modern ingericht ziekenhuis,
meenden eenige ingezetenen der Gemeente een
goed werk te doen, door aan den Raad van
Amersfoort kennis te geven, dat door hen zou
worden gebouwd een nieuw ziekenhuis, geheel
volgens de eischen des tijds ingericht en waarin
de ziekenverpleging zou worden toevertrouwd
aan gediplomeerde verpleegsters.
Gij ziet, dat aan den eiseh des tijds werd
toegegeven- Maar wie zal het aan het Bestuur
van het St. Elisabeths Gast-of Ziekenhuis euvel
duiden, dat het met weemoed in het hart aan
dien eisch voldeed? Daardoor toch zag het
Bestuur zich gedwongen, de Eerw. Zusters van
St. Joseph, die zooveel jaren met toewijding en
ijver zich hebben bezig gehouden met het ver
plegen der zieken te Amersfoort, te doen ver
vangen door andere. De Eerw. Zusters van St.
Joseph waren niet in de gelegenheid geweest,
werkzaam te zijn in een ziekenhuis met een
genoegzaam aantal bedden om voor een diploma,
tooals tegenwoordig wordt verlangd van het
Witte-of het RoodeKrui8,in aanmerking te kunnen
komen, 't Was dus, zooals ik zeidc, met wee
moed, dat het Bestuur aan den eisch omtrent
gediplomeerde Zusters voldeed. In dankbare
herinnering zal ons steeds blijven wat de Eerw.
Zusters van St. Joseph hier voor ons hebben
g"daan en een woord van eerbiedige hulde en
dank moge hier onze innige gevoelens vertolken.
Brengt ons deze scheiding droefheid, van deD
anderen kant meenen wij ons geluk te mogen
wenschen met het feit, dat de Eerw. Zusters van
St. Curolus Borromeus. te Maastricht, bereid
bevonden werden om ons in deze zware taak bij
te staan. En ik zeg niet te veel wanneer ik hier
nogmaals den nadruk er op leg, dat wij ons in
alle opzichten daarmee geluk mogen wenschen.
Voor hem die geen leek is op het gebied der
ziekenverpleging, maar ook voor deu niet- des
kundige is het tegenwoordig genoegzaam bekend,
dat de Eerw. Zusters van Sl. Carolus Borromeus
thans aan de spits der ziekenverpleging staan en
dat de meeste groote ziekenhuizen de verpleging
der zieken aan hen hebben opgedragen. Ik noem IJ
oven het gesticht Calvarieberg te Maastricht, het
Q.L.V. Gasthuis te Amsterdam, de R.K ziekenver
pleging op 'le Keizersgracht to Amsterdam, de
ziekenverpleging te Hilversum, te Zwolle, te
Sneek, in Den Haag, te Scheveningcn en thans
ook te Amersfoort. Ruim 500 zusters van St.
Carolus Borromeus zijn verbonden aan de ver
schillende huizen voor de ziekenverpleging.
Ik heb dus niet te veel gezegd toen ik sprak
van gelukwenschen met het feit, dut de Eerw.
Zusters van St. Carolus Borromeus hier de zie
kenverpleging hebben op zich genomen. In de
eerste plaats daarvoor aan U ZeerEerwoarde Moe
der Gondulpha, als algemeen overste, onzen
oprechten dank.
En dan nan U Eerw. Moeder Carols en aan
de Eerw. Zusters, die U iu Uw moeilijk werk
zullen bijstaan, een hartelijk welkom in Amers
foort. Waar gij allen reeds Uwe sporen opliet
gebied der ziekenverpleging hebt verdiend, is
liet ons een heerlijke gedachte, dat onder Uwe lei
ding, moeder Carola, en met medewerking van de
Eerw. Zusters do ziekenverpleging hier in goede
handen is. Van onzen kant geven wij U gaarne
de verzekering, dat wij U in alles zullen bystaan,
zooveel wij vermogen.
Moge ae goede God ons werk in de ruimste
mate zegenen en moge Hij onze gebeden tot
welslagen van deze stichtine vsrhooren.
Dames en hceren, de ingezetenen, die in Octo
ber 1905 bun request aan den Raad dozer Ge
meente zonden, schreven daarin. zooalH ik zoo
even reeds zoide, dat zij zoudon stichten een
ziekenhuis, geheel volgons de eischen des tijds
ingericht. Ik hoop, dat gij, aanstonds gevolg
gevende aan onze uitnoodiging het ziekenhuis
zult willen bezichtigen, dan zult zeggen, dat de
onderteeke.iaars van het request aan den Raad
van 31 October 1905 woord hebben gehouden.
Ik hoop het en vergeeft mij dat ik thans
oven onbescheiden word ik ben reeds bij voor
baat zeker van Uw bevestigend antwoord. Het
is mij een behoefte IJ te zeggen, dat wij niets
hebben verzuimd wat mogelijk was om dit zie
kenhuis zóo te maken, dat het met de beste
inrichtingen van het land mag worden verge
leken.
En wanneer ik dit zeg dan onwillekeurig komt
mij een woord van oprechten dank op de lippen
voor den hooggeachten heer Cornells van Beek,
Voorzitter van het Bestuur van het St. Elisabeth's
Gast- of Ziekenhuis, die op waarlijk vorste
lijke wijze bet mogelijk heeft gemaakt, dat dit
ziekenhuis is tot stand gekomen, is gebouwd en
ngeriebt zóo als als het thuns is.
Wij betreuren zijn afwezigheid; doch laat ons
hopen, dat wy spoedig hem in ons midden mo
gen weerzien.
Door deze stichting, geachte heer Van Beek,
hebt gij een plaats in de geschied boeken van
Amersfoort verdiend en met dankbaarheid zal
bij het verre nageslacht Uw naam te Amersfoort
in gezegend aandenken blijven.
Ook U, geachte dames en beeren Regentessen
en Regenten, en U heeren leden der voorberei
dingscommissie onze dank voor Uwe milde by-
dragen.
Staat my toe geachte heer en mevrouw Jan
HamerB-Geeraerdt8 een oogenblik uw stille
milddadigheid geweld aan te doen door in het
bijzonder U hier te noemen voor het vele goede,
dat gij hier hebt gedaan en waarvan, om éen
voorbeeld te noemen, de fraaie meubileering der
kapel tot bewys kan etrekken.
En verder past het mij, U heeren Burgemees-
r en Wethouders en leden van den Raad dezer
Gemeente, een woord van dank toe te spreken
voor den krachtigen steun dien gij tot nu toe
reeds aan het St. Elisabeth's Gast-of Ziekenhuis
hebt verleend. Wij zullen niet vergeten, dat de
Gemeente onmiddellijk bereid werd bevondon,
net ons een contract to sluiten om zich te
erbindon, ook dc zieken die van gemeentewege
'erpleegd moeten worden,hier te doen opnemen.
De welwillendheid van het Gemeentebestuur
werd ons nog uuideiijker toen, bij de laatste
Begrooting, de Raad besloot de St. A ndriesstraat
met hout te bestraten om het verblyf voor de
zieken hier zoo rustig mogelijk te doen zijn-
Hartelijk dankbaar zijn wij U voor deu om tot
dusverre verleenden steun en medewerking, voo
de ons tot biertoe steeds beloonde welwillend
heid en bij voortduring bevelen wij ons daarin
bij U aan. rt..
Dames en heeren, het gebouw dat Gy zoo aan
stonds zult. bezichtigen is niet van zelf uit den
grond verrezen. Eer de plannen ryp waren, zyn
weken van ernstige studie, van wikken en wegen
noodig geweest- De man die deze plannen heef
uitgewerkt, die rekening heeft gehouden met
alles, die niet verzuimde wat noodig was voor
een goed ziekenhuis, die man is de bouwmees
ter Herman Kroes- Aan hem komt de eer van
dit schoone plan toe. Vergun mij, bouwmeester
Kroes, U hier onze oprechte gelukwenschen aan
te bieden met uw in alle opzichten prachtig
geslaagd bouwwerk.
Waar dit het eerste Ziekenhuis is, door U
gebouwd, hebt gij getoond, dat gij op dit ge
bied meester zijt, meester in den vollen zin des
woords, zooals gij door Uw talrijke bouwwerken
U reeds op elk gebied der architectuur als meester
hebt doen kennen-Moge het U gegeven zim,
nog vele jaren dit gebouw te zien als een der
best geslaagde moderne ziekenhuizen.
'tls juist vandaag een jaar geleden, dat de
eerste spade voor den bouw werd in den grond
gestoken. Flink en kalm is er sindsdien door
gewerkt en goed werk is er afgeleverd. Hulde
daarvoor aan den Hinken, royalen, eerlijken
aannemer, den heer Bakkeren, en aan zijn
bekwame uitvoerders, Damen en Anthonissen.
Mogen hun samen r.og vele schoone gebouwen
worden toevertrouwd en mogen zy het genoegen
smaken, die ook naar hun genoegen te volein
den. Want dat zijn zij waard; dat verdienen
zij, omdat van hen degelijk, flink werk komt;
getuige dit Ziekenhuis-
Dames en heeren, wanneer gij aanstonds het
gebouw gaat bezichtigen, verzoek ik U te willen
letten op de keurige en meesterlijke wijze waarop
de electrische schellen met toebehooren zijn aan
gebracht. Het was een aardige attentie van don
student in de geneeskunde den heer Marius
Jacobs en van zijn vriend den heer Antoon de
Haas, aan het Bestuur van het Ziekenhuis aan
te bieden, deze leidingen geheel belangloos te
leggen. Over de meesterlijke wijze, door geen
vakman te verbeteren, waarop gij beiden, geachte
heeren Jacobs en De Haas, U van Uw taak hebt
gekweten, kan slechts éen roep zijn. Den harte-
lijken dank voor uw welwillendheid voegt het
Bestuur hier gaarne aan toe.
Mag ik U ook nog even attent maken om
uwe aandacht te vestigen op de eenig fraaie ope
ratie-meubels en instrumentendoor dr. C'. W. A.
Essers, te Amsterdam, geleverd en die zeker met
deze levering zijn nog betrekkelijk jonge firma
plaats doet nemen in de rij van onze beBte in-
struraentfabriekon.
En thans tot U geachte collega'shier tegen
woordig een enkel woord. Ik behoef U niet te
zeggen, dat gij hier in dit Ziekenhuis alles zult
vinden wat gij noodig hebt voor het behandelen
uwer patiënten. Niets zal er aan het Bestuur
aangenamer zyn dan te zien, dat gij hier ook
gaarne uw zieken behandelt.
De zwaro taak van geneesheer-directeur van
dit Ziekenhuis is op mijne schouders gelegd.
Hoewel mij bewust van de groote verantwoor
delijkheid, daaraan verbonden, heb ik deze taak
aanvaard, zeker als ik ben, dat Gij allen, met
de bijna spreekwoordelijk geworden collegiali
teit die onder de medici te Amersfoort bestaat,
mij in die zware taak gaarne zuit bijstaan.
Vol vertrouwen beveel ik de belangen van dit
Ziekenhuis bij U aan.
Verzekerd van Uwen steun, van de medewer
king van het Gemeentebestuur en van de wel
willendheid der inwoners van Amersfoort kan
het niet andere of onder den onmisbaren zegen
van de» almaclitigen God zal het St. Elisabeths
Gast- of Ziekenhuis te Amersfoort beantwoorden
aan zijn doel: de leniging van pijn en smarten,
het_ heil en de genezing der zieken.
En thans verklaar ik het St. Elisabeth's Gast-
of Ziekenhuis te Amersfoort geopeud.
Toen spr. dank en hulde bracht aan de
Zusters van St. Joseph, aan den heer Van
Heek en aan architect Kroes en zyn trouwe
helpers werd telkens hartelijk bijval betuigd.
Vervolgons verzocht de Burgemeester het
woord om hulde te brengen aan de buiten
gewone voortvarendheid waarmede het plan
voor dit Ziekenhuis is gemaakt en uitgevoerd.
Nauw anderhalf jaar geleden, zeidespr., werd
het Aldegonde-gasthuis gesloten en thans
reeds kan worden in gebruik genomen een
Ziekenhuis, dat een waar sieraad is voor
deze Gemeente en vele naburige Gemeenten.
Spr. wilde deze gelegenheid benutten om
dank te zeggen namens de Gemeente voor
de veeljarige kostelooze opneming en ver
pleging der Gemeente-patiënten in het oude
St. Elisabeths gast- of ziekenhuis, dat thans
ten doode staat opgeschreven, doch waarop
zoo volkomen van toepassing is de oude
spreuk »de mortuis nil nisi bene" (zeg van
deze doode slechts goeds).
Spr. hoopte, dat de betrekkingen met het
nieuwe gesticht, welke op meer geregelden
grondslag berusten, hoogst aangenaam zouden
zijn en de bepalingen in milden geest steeds
zouden worden toegepast.
Menigmaal zul dit huis met angst eu beveu
worden binnengetredenveel leed zal er
geleden, veel tranen zullen er gestort worden
doch men vergeie niet, dat het staat onder
liet patronaat van de H. Elisabeth, die haar
leven wijdde aan zieken en armen en van
wie gezegd wordt, dat al haar gaven tut
haat terugkeerden iu den vorm van bloemen
in haar schoot.
.Moge naar hot voorbeeld van deze hooge
vrouwe, wier fraaie beeltenis don gevel siert,
aan menige patiënt hulp en troost en liefde
worden gebracht en moge Gods zegen in
rijke mate rust.» «P en °P
Z ei U. artLi» "d
En!»1'sprak dr. Scbreodnl can woord van
'Lï h»i ia I.'tinens de colleg® medici tot
ÏÏT"u.™di.
iiem, me zoo t ru,j,ten ,jen
Ziekenhuis op ,l0Aeel COrrespo.i-
''4™ "oodisriju
v v.,- medisch geJeelto aan alle
S voldoen hoopte, da,
m dit Ziekenhuis df "«P* vruchten
mocht dragen a vde '>»'P
genezing mocht?" vinden.
h De vice-voonwr M"»-» *»'d"
allen dank voor k" gesprake™-, V- meende
dat dit gebouw k™>» 'f« °P het ÏT*
der vaderen 'vjn emm her! Amersfoort
heelt steeds bel™' H"»» «h ee" Pkats
van uirervaafdiki'i'1, f trotse!) op,
dai nog heden >M» 4628 S'»"""*"
traditie mag har-haven. De tegeuwoor< ig-
heid van zóo vel» a:in deze Plil"ts Kaf sPf'
het bewijs, dat nog niet IS
geweken van destad. Spr. hoopte, dat de
ze,ren Gods op J?-e stichting mocht rusten
en zij zou worl'" tüt bloci en ze8en vuor
Amerfoort.
Nadat de heerban der Pol een kiekje luid
gemaakt van d« zaal, en de eerewijn was
aangeboden, gingen het gebouw bezichtigen.
In het algenif" is hei voorgebouw, aan
de Hint Andriessruat, bestemd voor de ope
ratieve behandeling, «lö administratie en den
huisdienst.
Naar de zyde van deu Zutdsingefl is do
groote inrijpoort waerdoor patiënten zelfs
per automobiel kunnen aangevoerd. Vlak
daarneven bevidon zich de wachtkamer,
de polykliniek de operatiekamer vuor
buiten-patiënten of besmettelijke wonden,
benevens een wkere kamer niet gelegen
heid voor Rönt.'" apparaat en de Regen
ten-kamer, waan fraaie naamborden, met
den oudsten nad dateerend van 1574.
Links van de verdeur esn wachtkamer voor
bezoekers, vertakken voor de moeder
overste, de zust-s de keukens, enz.
Boven voed het tweede deel der trap
is een kunstig sik bouwwerk tegenover
het mooie trappnhuis een zaaltje vooi kin
deren, waarnaa kinderbudkamer, en links
daarvan een i-latie-kamer, laboratorium
en de groote ceratii'-kamer met bijbehoo-
rende vertrekke en hydraulische lift.
De rechter vlegel is bestemd voor de ver
pleging der manen, beneden voor de Ifl en
de 'Je klasse, (derscheidenlijk met 4 en G
bedden, boven vr de He klasse; iu den linker
vleugel zullen vrouwen worden v-Tplergd.
Hei Ziekenhu is ingericht op 50 patiënten
en dus ruim vdoende voor een Gemeente
als Amersfoort er kunnen zelfs 60 bedden
komen, doch tar de behoefte volgens do
statistieken zal lil in lengte van jaren nog
niet noodig zijt
De linkerpoo, aan de St. Andriesstraat,
is bestemd vor den huisdienst. In den
linkervleugel w ien de Zusters, wier verblijf
geheel kan woren afgesloten van het eigen
lijke Ziekenhuis
De tuin strekzich uit tot dien der Jongens
school.
Het geheele gebouw wordt centraal ver
warmd, terwyl ink voor automatische lueht-
verversching o| uitstekende wijze is gezorgd.
Huistelefoon eo-lectrische schellen verbinden
dag en nacht o verpleegsters met de supe
rieure. Letterlk op alles is gerekend, om
alles is gedach en ook zeer terecht bracht
dr. Schreuder lank namens de medici van
Amersfoort enamstreken aan arts Jonssen
voor zijn tallooi bemoeiingen om dit Zieken
huis ook van nedisch standpunt zóo in te
richten, dat heikan wedijveren met de beste
der moderne irichtingen van dien aard.
En zoo is ,mersfoort 'nmooi gebouw
rijkermeer, bter nog, is er in een korte
spanne tyds en inrichting verrezen welke
velen - wie kn, bij benadering slechts, aan
geven hoe vien ten zogen kan en zal
zijn, die er in agen van angst en pijn, hulp
en toevlucht wnschen te zoeken.
Daar, in die moge, lichte zalen vinden de
medici wat zyaehoeven voor de behandeling
hunner patiëcen; daar staat een schare
vrouwen, wiet roeping is utranen droogen,
wonden heeUt, zeegnend steeds met woord
en daad" geréd om, toegerust met practische
en theoretiscbi kei.nis, met een schat van toe-
wyding en iiqfie, te verplegen en te verzorgen
hen die lydenjkar is in het geheele uitgestrekte
huis alles ini<richt ten gerieve van de zieken,
ter bestrijdin: en voorkoming van ziekten,
zooals de moierne wetenschap dat eischt.
En zal iedjr zeker ten volle beamen de
woorden van waardeering en hulde door
het Hoofd de: Gemeente gister tot de com
missie van voirbereiding gesproken, die met
zoo veel oneigie haar taak aanvaai dde en
zulk een schiterend resultaat kan toouea
eerst ten vnllt zul men beseffen de waarde,
oen zegen van een Ziekenhuis ais iet smartelijk
omeotilik aanbreekt waarop men hetzij voor
zichzelf, hetzij voor een der zynen een plaats
moet vragen binnen die gastvrije muren.
Onder de velen, die het mogelyk maakten,
