Stadsnieuws.
Militaria.
te worden bijna voortdurend jjebruikt door de
negers, maar wij kunnen er oen slag niet van
beet krijgen.
Bijv. je ziet iemand met een gescheurd herud
en denkt bij je zelfscheuren, is ku ngaraba,
dus gescheurd tal wel tijn ngambikaj je zegt
dus tegen den kroeskop: nsaru yako inaDgambika.
Hij zal het verstaan, maar een neger zou het
waarschijnlijk heel anders gezegd hebben, bijv.
nsaru yako inati keeee! een uitdrukking aie
het scheuren van katoen nabootst.
EenB heeft me een jongen die met een collega
op jacht was geweest het heele avontuur der
jacht verteldalles, de geweerschoten, het kruipen
in het gras, de voetstappen, de bewegingen der
antilopen gaf hij zóo levendig weer met dat
soort uitdrukkingen, dat het werkelijk een pleiziet
was om hem aan te hoorenzóo mooi, dat het
„sub aqua sub aqua''van de kikkers van Ovidius
er maar kinderpraat bij is.
Die eigenaardigheden, geloof ik, zijn bijna
niet aan te leeren; ik heb dan ook nog geen
enkelen missionaris ontmoet, die werkelijk praten
kon als een neger.
Je begrijpt wel, dat een taal van zulk een bar-
baarsch volk niet heel volmaakt kan zijn. Men
zegt dikwijls, dat die talen erg rijk aan woorden
zyndat is waar voor zoover het de concrete
denkbeelden geldt, maar juist die rijkdom van
concrete woorden toont aan hoe weinig ge
dachten die menschen hebben. Bijv. er bestaan
armbanden van koper, van ivoor, van gevlochten
gras en van de huid van een olifantiedere soort
neeft haar bepaalden naam, doch een woord
voor armband in 't algemeen bestaat er niet
ze zien niet, dat er eenige relatie bestaat tusschen
die verschillende armbandende een is een
mpete, de andere «en chinsingiwien, enz. en die
benamingen hebben even weinig verband met
elkaar als een huis en een wild varken. Algemeene
ideëen geven ze heel slecht weer en verwarren
ze dikwijls, vooral de woorden, die de inwendige
gevoelens weergeven, als droefheid, medelijden,
spijt, afgunst, berouw, enz. Dat schijnt allemaal
zoowat het zelfde voor hener bestaat dan ook
geen mogelijkheid om de juiste beteekenis van
Bommige woorden to bepalen. Als men er een
ondervraagt, zegt hij zus en een ander weer zoo.
Een bijzondere moeilijkheid beBtaat natuurlijk
voor diegenen die het eerBt ergens zich vestigen,
namelijk om een woordenboek en een spraakkunst
bjj elkander te krijgen. Om iets goeds van dien
aard te maken, moet men een buitengewonen
aanleg hebben voor taalstudie, maar iedereen
kan het met veel geduld en hard werken toch
wel tot iets brengen. Om de woorden te vinden
van dingen die je met den vinger kunt aan
wijzen, is natuurlijk geen kunst; van dingen
die men duidelijk kan beschrijven, is 'tóok al
niet erg, maar dan moet de leermeester toch
al een beetie begrip hebben en dat heeft iedere
negerjongen niet (jongens zijn over het alge
meen veel vlugger van begrip dan volwassen
menschen) maar als het er op aankomt om iets
ie weten te komen, dat een beetje ingewikkeld
of moeiljjk aan te duiden ia, dan wordt het een
heksentoer en dan is het eenige middel gewoon
lijk, te wachten tot men zoo'n woord in hun
conversatie kan snappen en dan, door het zelf
te gebruiken, te weten te komen of men goed
gegist heeft.
Je wilt bijvoorbeeld weten hoe „verdeelen"
vertaald wordt. Je geeft een voorbeeld van een stuk
vleescb, dat men doorsnijdt en waarvan men aan
ieder eenstuk gefft. Je vraagt: hoe noem je dat?
„snijden, pater"dan een voorbeeld met een stuk
suikerriet„doorbreken"; met een stuk papier
daar 1b het „doorscheuren"; maar een woord
voor „verdeelen" komt maar niet voor den dag.
Het is natuurlijk het zelfde als het er op aan
komt om de vervoeging van eeD werkwoord en
de waarde van de verschillende tijden te bepalt
Per slot van zaken het is lang geeü kleinigheid
om hier goed te leeren praten, maar het is een
stadie die met zijn moeilijken ook zijn interes-
santen kant heeft. Men zegt, dat de taal een
van de grootste moeilijkheden voor het missie
werk is het is waar, maar de eigenlijke hinder
paal is verder te zoeken. Waarom is d6 taal zoo
gebrekkig voor het uitdrukken van elk idee,
dat een beetje verhevener is dan eten, drinken
en slapen Juist omdat de menschen zoo dom
zijn. En waarom verstaaQ ze ons zoo slecht als
men over godsdienst of iets van dien aard spreekt?
Omdat ze niet kunnen nadenken en geen twee
minuten oplettend zijn ale men iets uitlegt.
Jongelui met een beetje begrip, snappen ons
veel beter en wennen ook heel gauw aan onze
manier van spreken, die nu juist niet onder alle
opzichten met het genre der taal overeenkomt,
maar toch redelijk en zoo eenvoudig mogelijk is.
De missionaris verloor onder al die tegen-
heden zijn goed humeur niet, wat wel kan
blijken uit bet volgende
Voor een paar weken heb ik hier een neger
gezien met een uniform-jas die me bekend voor
kwam en waarlijk, bij nadere onderzoeking,
kwam ik tot de overtuiging, dat het een echte
en nog wel een nieuwe Hollandsche schuttersjas
was I Maar hoe komt dat ding hier verzeild?
Ik heb naar de herkomst gevraagd, maar ik ben
niets anders te weten gekomon dan dat de broer
van den gelukkigen eigenaar hem van Harare
oftewel Sanseburi (Salisburry) had meegebracht
In ieder geval bet is een eer voor het hol
landsche 8chutterkorps, zóo te kunnen bijdragen
tot de beschaving «d de aestetische ontwikkeling
van het zwarte werelddeel.
en zeer spoedig bij de Tweede Kamer zal
worden ingediend.
Nauw zijn de officieele kennisgevingen
voor de periodieke Staten-verkiezing geplaatst
of de politieke prognosen beginnen alweer.
Voor het district Araersfuort zijn ze tot
dusver, doch 't is nog lang geen 13 Juni
als volgt:
voor mr. A. W. van Beeck Calkoen, die
zich niet herkiesbaar zou stellen, wordt van
rechts genoemd diens zoon, de Burgemeester
van Bunnik
voor mr. A. J. de Beaufort, die mede zich
niet beschikbaar stelt, was van rechts aange
wezen nu wijlen jhr. C. Röell, Burgemeester
van Eemnes.
De R. K. kiesvereeniging te Eemnes ver
gadert Zondag 28 April onmiddellijk na don
hoogdienst.
In het rapport der Raads-commissie in
zake de tram, opgenomen in het vorig
nummer, is bij het opmaken derjeourant,
vóór de woorden »Eén lid der commissie
is van oordeel" (pag. 2, kolom 1, onderste
helft) het volg -nde blijven staan
Als laatste punt blijft derhalve over de exploi
tatie door de tegenwoordige Maatschappij met
subsidie van de Gemeente. Indien het aantal
ritten onveranderd bljjft, zal, volgens de hierbij
overgelegde begrooting, de exploitatie een jaar-
lijksch tekort opleveren van f 2800, welk bedrag
dus door de Gemeente als subsidie jaarlijks zou
moeten worden toegekend.
De aanvankelijke hoop der commissie, dat op
de uitgaven wellicht bezuinigd kon worden, is
na een bespreking met het Bestuur der Maat
schappij niet vervuld. Ook cl kunnen de uit
gaven op een enkel artikel verminderd worden,
zoo zal de bierdoor verkregen besparing gedeel
telijk voor andere doeleinden gebruikt moeten
worden. Zelfs heeft de commissie niet dc over
tuiging, dat met een jaarlijksche subsidie van
f2800 in de volgende jaren volstaan kan worden;
zg acht het waarschijnlijk, dat de paarden of
de te huren trekkracht meer uitgaven zullen
vorderen dan geraamd zjjn, terwijl ook de on
kosten van slijtage en vernieuwing, in verband
met de uitgaven in vorige jaren, toen de eigen
dommen natuurlijk aan minder slijtage onder
hevig waren, in volgende jaren hooger zullen
worden.
Bovendien is, zooals blijkt uit de overgelegde
begrooting, geen geld beschikbaar óf voor rente
betaling öf voor eenige aflossiog öf afschrijving.
Uit de hierna volgende opgave blijkt in welke
mate de uitgaven gestegen zijn tegenover de
ontvangsten
Uitgaven Ontvangsten
zonder Gemeente-subsidie
1902 f 7701.25 f 6172.49'
1903 f 8345.97' f7117.62»
1904 f 8423.07» f 6641.41»
1905 f8467.17* f6794.12*
1906 f9316.93' f6703.48-
De vraag of de Gemeente een jaarlijksche
subsidie van ten minste f2800 mag en kan j
geven voor de exploitatie van de tram op den
tegenwoordigen grondslag, zonder uitbreiding van
hel aanta) ritten en de lijn, wordt door de com
missie niet eenstemmig beantwoord.
Ds. E. M. ten Cate, uit Apeldoorn, hoopt
aanstaanden Zondagochtend hall elf bier voor
te gaan bij de godsdienstoefening van den
Doopsgezinden Kring, die weder in het Loge-
gebouw aan de Van Persy n-straat wordt
gehouden.
De „Middelb. Crt." weet met zekerheid te
vermelden, dat een herziening der Militiewet
1901 reeds den Raad van State heeft bereikt
De heer M. S. de Pool heeft zóo veel be
wijzen van adhsesie ontvangen met zijn
pogingen om de train te behouden, dat by
een vergadering daarvoor kon beleggen tegen
Dinsdag 23 April in de turnzaal van »De
vergulde zwaan".
Wie hun kaartje zonden of nog zenden,
worden nog hoofdelijk geconvoceerd-
Zou 't inderdaad nog noodig wezen, net
verzoek over te brengen van de »Oranje-
vereeniging" om morgen de vlaggen uil te
steken ter gelegenheid van den verjaardag
van den Prins, die 21 Februari zóo het hart
des volks won.
De «Amersfoortsche Muziek-vereeniging",
directeur de heer J. A.Jochems, zal morgen
avond 8 uur in de tent aan de Regentesse-
laan het volgende programma ten gehoore
brengen
1. Marach Ameraf oor lach vrijwilligers
korps"J. A. Jochems.
2. Ouverture .Elvira"J. Werkman.
3. Theresen WalsC. Fauet.
4. Fantasie „Róve d'or A. Manius.
5. Marsch 8peenhoffJ. W. Geels.
6. Ouverture „L'élue du village" G. de Pauw.
7. PaDtaisie „Jeane d' Are" Jos. Keesels.
8. Marsch PolkaR. Foreter.
9. Volksliederen.
Altyd, bij gunstig weder.
Zuster Eugeoie, in de wereld mej. I. M.
T. Hanlo, directrice van het R. K. meisjes
pensionaat, hoopt 27 dezer den dag te ber
denken waarop zij 50 jaar geleden de gelofte
als kloosterlinge aflegde.
De heer G. A. J. Kuijntjes, wiens slagen
voor de hulp-akte we verleden Zaterdag
vermeldden, is reeds benoemd tot onderwijzer
aan de openbare Lagere school te Drieber
gen.
De heer A- B. van der Klein is gekozen
tot lid der salaris-commissie van den „Boud
van Ned. onderwijzers" in de Provincie
Utrecht.
In de Verslagen, rapporten en memoriën
over militaire onderwerpen, welke door het
Departement van Oorlog worden uitgegeven,
is verschenen een applicatoFische studie
betreffende bet gebruik van moderne veld
artillerie door P. D. van Essen, Ie luitenant
der veid-artillerie, thans werkzaam onder de
bevelen van den chef van den Generalen
staf.
Luitenant C. J. Nierstrasz, van het 4e
eskadron le regiment huzaren hier, wordt
1 Mei overgeplaatst bij het Ie eskadron, dat
op dien dag uit Amsterdam naar hier komt,
en dan te gelijk gedetacheerd bij de Nor
maal schietschool te 's Gravenhage tot'het
volgen van een cursus.
Belanghebbenden worden wei opmerkzaam
gemaakt op de keuiiisgeving aan het hoofd
van dit nummer nopens de schietoefeningen
tot verhooging van 's Lands weerkracht.
Dinsdagavond hield de schietvereeniging
Wilhelmina" van de afd. Amersfoort van
den »Kon. Ned. Bond van Oud-onderoffi
cieren", een vergadering ter vaststelling van
den schietwedstrijd, te houden ter gelegen
heid van haar 121/2-jarig bestaan. De ver
gadering was goed bezocht.
In de Bestuursvacature ontstaan door het
vertrek van den Secretaris, den heer D.
Soetekouw, naar Amsterdam, werd gekozen
de.heer W. van Achterbergt), die de benoeming
aanvaardde. De heer A. J. van Eimeren zal
zich met het secretariaat belasten.
Den heer Soetekouw werd dij monde van
den Voorzitter dank gebracht voor het vele
goede dat hij in hel belang der schietver-
eeuiging hee t. verricht en tot Eerelid be
noemd. Als zichtbaar blijk va.i waardeering
werd hem een draagmedailje op de borst
gehecht, vertoonende aan eene zijde het
borstbeeld van H. M. »Wilhelmina" terwijl
aan de keerzijde een inscriptie wordt aange
bracht.
De heer Soetekouw dankte ten zeerste
voor bet huldeblijk en wensclite de vereeni-
ging veel voorspoed.
Het programma voor Jen plaatselijken wed
strijd, welke gehouden wordt op de schiet-
bannen op de Leusderheide den 13 Mei e.k.
van 8 tot 12 en van 1 tot 5 uur luidt:
Korpswedsirijd geweer of karabijn voor
alle ter plaatse bestaande en erkende schiet
verenigingen en korpsen.
Korpswedstrijd op revolver.
Personeele wedstryd geweer en revolver.
Eerewedstrijden geweer en revolver.
Vrye baauwedstryd op geweer, revolver en
buks.
Kampioen wedstrijd van Amersfoort.
De deelname belooft schitterend te zijn
De vereeniging mag zich dan ook verheugen
in de belangstelling van autoriteiten en zuster
verenigingen.
Reeds werden medailes aangeboden door
de volgende heem Z. K. H. Prins Hendrik
mr. F. D. graaf Schiramelpotininek, de Ed.
Achtb. heer Burgemeester jhr. Barchinan
Wuijtiers, generaal Petter, kolonel Van Hoek,
oversten Oolgaardt, Metelerkamp, majoor Twis,
het Bestuur der OrUcieren-seliietverecniging
terwijl kunstvoorwerpen werden geschonken
door de heerenbaron Van Boecop, Tromp
van Holst, H. Meursing, BusquetSr., Brandsen,
Schoterraan, Nefkens, Van der Sluys en diverse
leden der vereenigiDg.
Bovendien werd de muziek van het 5e
regement infanterie welwillend beschikbaart
gesteld door den heer commandant van be
regiment, en zal dit zich des middags ten
2J/2 laten hooren.
Als het weder nu maar medewerkt, is het
de moeite waard, een kijkje op het terrein
te gaan nemen.
On de Dinsdag hier gehouden weekmarkt
golden: vette koeien van f 170 tot f240,
kalfkoeien van f100 tot f230, Guste koeien
van f140 tot f 100, kalfvaarzen vanf 130 tot
f 180, guste vaarzen van f 90 tot f 130,
pinken van f60 tot f 100 en stieren van f 70
tot f90
Vaak slijpt de jeugd de ploegschaar, die de
voren van een vroegen ouderdom snijdt.
Bij de ten overstaan van architect W. van
Schalk gehouden aanbesteding van de ver
bouwing der perceelen Lavendelstraat 7 eD
9 werd ingeschreven door: G. C. Blanken
voor f6507; Mosterdman Van Nes f6325;
Lensing Van de Vijzel f5819; J. C. van
Duinen, te Hilversum f5777; J. W. Worste
ling f5595; J. van Keulen f4995, en J.van
Veen H. Lablans f4699.
Het werk is den laagsten inschrijvers
De heer L. van Wijngaarden was mei
f9990 minste inschrijver voor het schilder
werk aan de Teekon-academie, den Schouw
burg, enz. te 's Gravenhage; de heer J. R.
van 't HolT mei f8739 voor schilderwerk
aan de Hoogere Burgerscholen, enz. aldaar.
De 72 jarige H. V., knecht bij den vracht
rijder W. Cirkel, kreeg Dinsdag by de Bloe-
mendalsche buitenpoort doordien het paard
schrikte en over de boom heensloeg, zoo'n
slag tegen het scheenbeen, dat dit werd ver
brijzeld en zijn opneming in het St-Elisabebts-
gastbuis werd bevolen door dr. Schreuder,
aie de eerste hulp verleende.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde den
14 jarigen bakkersieerling D. J. H., beklaagd
van diefstal van een vink en een merel, tot
plaatsing in een krankzinnigengesticht voor
den proeftijd van éen jaar, en hot vrouwtje,
dat, zonder vergunning, sintels raapte op hot
stations emplacement tót een maand gevange
nisstraf,
De bezuinigingsccramissie voorde Artillerie
inrichtingen geeft aan het slot van het ver
slag nopens het gehouden onderzoek de
volgende
Reeumptie.
»De belangrijkste barer hierboven toege
lichte denkbeelden in weinige woorden samen
vattend, heeft de Commissie de eer, ter
beantwoording van de gestelde vraagpunten,
als haar meening te kennen te geven, dat
de Artillerie-inrichtingen moeten worden
gehandhaald, behoudens het treilen van de
volgende maatregelen, te weten:
le. samensmelting van de Directie der
inrichtingen met de bureau's van het De
partement van Oorlog te 's-Gravenhage en
verleening van grootere vrijheid van handelen
aan de hoofden der inrichtingen
2e. vereeniging van alle werkplaatsen
en magazijnen aan dc Hembrug, met gelijk
tijdige inkrimping van de coostructie-werk-
plaatsen opheffing van de stapelmagazijnen
afscheiding van de centrale voorraden, be
stemd voor het veldleger, de liniön en stel
lingen; aansluiting aan de spoorlijn Amster
damZaandam toekenning van vrij vervoer,
en oplossing van hel woningvraagstuk
3e. wijziging in bestuur en opzicht, in-
krimpiug van- het besturende en opzicht-
voerende personeel
4e. inkrimping van het werkliedenpersoneel
by de Munitiefabriek
5e. vereenvoudiging van den dienst der
verstrekkingen, beschikbaarstelling van een
bedrijfs-kapitaal
6e. invoering van een commercieele boek
houding, en instelling van een permanente
Commissie van Toezicht;
7e. wijziging van de inrichting der Oor*
iogsbegrooting, aansluitende aan de in te
voeren commercieele boekhouding.
Het zij ons vergund, Uwer Excellentie hot
vorenstaande aan te bieden als het verslag
van het door ons ingestelde onderzoek.
Lettende op onze opdracht, hebben wij
gemeend de uitkomst van dat onderzoek
niet nader met cijfers te moeien toelichten,
omdat deze uit den aard der zaak in booge
mate afbaukelijk zijn van de wijze, waarop
de door ons aanbevolen maatregelen worden
tot stand gebracht. Overigens zou het ous
niet bevreemden, indien de uitvoering van
onze voorstellen niet onmiddellijk dien in
vloed op het eindcijfer van de Oorlogsbe-
grooting zal doen gevoelen als door velen
wellicht van het ingestelde onderzoek wordt
verwacht.
Mocht dat het geval zijn, dan wordt zulks
in zooverre niet door ons betreurd, als ge
bleken is, dat bij de Artillerie-inrichtingen
geen ongewenschte toestanden en verhou
dingen bestaan, welker verbetering slechts
een scherpen blik en een forscbe band be
hoeft om terstond groote baten op te leveren.
Ons streven was om, onder objectieve
medei'eeling van liet waargenome, daarop
het juiste licht te doen vallen en doeltref
fende middelen aan te wijzen, die kunnen
leiden tot vereenvoudiging van den dienst
der Artillerie-inrichtingen en op den duur
tot belangrijke beperking van de geldelijke
bedragen, die ten laste van dien dienst
komen." A. C.
GiJST van LKiEVEN geadresseerd aan
onbekenden en verzonden van het Postkan
toor te Amersfoort gedurende de le helft der
maand April 1907.
Brieven
Jan Wiggers
Bartling
De Wolf
Jan Bruimel
Van Wijngaarden
Van Huttem
Briefkaarten.
Van Kommer Amsterdam.
Bei) er man Arnhem.
Rijke Groningen.
Mandemaker Venlo.
Van den Enden Zwolle.
Eemnes.
Amsterdam.
's-Gravenhage.
Sliedrecbt.
Tert Aar.
Halleren.
Burgerlijke Stand van Amersfoort
van 11 tot 17 April 1907.
GEBOREN
Cornells, z. van Antonie Epskamp en Ste
ventje Berg. Willem, z. van Willem Anne
Mammis Volkers en Anna Petronella Mast
wijk. Wilhelmina Jacoba Catrina Gcrarda,
d. van Jacobus Gerardus van Munster en
Wilhelmina Catrina Piket. Reijer z van
Willem Everson en Berdina de Wit.
Adrians, d. van Loonardus Aluysius van
Munster en Alberta Hendrika Westhof.
Hendrik» Johanna Elisabeth, d. van Hendrik
Johunnes Dirk Welling en Lambertje Klaren-
beok. Maurits, z.- van hduard Frankenhuis
en Rosa Frankenhuis. Petronella Hen
drika, (I. van Dirk Tommei en Hendrika
Johanna Maria Sineink. Albertus Jan, z.
van Roelof Cirkel en Aaltje van Santen.'
