Donderdag 16
Mei 1907.
No. 7349
56e Jaargang.
Zou 't waar zijn
Feuilleton.
IN DE PRINSENLOGE.
UITGAVE
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale,
ofl'icieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25; elke regel
meer 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht, 1
BUREAU
KORTEGRACHT 9-
Postbus 9. Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Van kracht geworden Kiezerslijst.
I)e BURGEMEESTER der Gemeente AMERS
FOORT,
Breugt ter openbare kennis, dat de op den 22
Maart door bet Gemeentebestuur vastgestelde
Kiezerslijst, zooals die door zijne beslissingen van
den 25 April j.l. gewijzigd is, van 15 Mei van dit
jaar tot 16 Mei van bet volgende jaar van kracht
bljjft, behoudptis de wijzigingen daarin tengevolge
van rechterlijke uitspraken te brengen en de aan-
teekeningen omtrent scborsing daarin te maken
overeenkomstig de bepalingen der wet.
De Kiezerslijst blijft voor een ieder op de Secre
tarie der Gemeente ter inzage nedergelegd en in
afdruk tegen betaling der kosten verkrijgbaar.
Amersfooort, 15 Mei 1907.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Oproeping.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Brengt ter kennis van
Alberts Arnoldus Apeldoorn,
Antonio van Plnnren,
Francit-cns Houdrikus Willigeuburg en
Arnoldns van Grol 4
milicien-verlofgangers der lichting van 1903, behoo*
reude tot het le Regiment Veld-artillerie, dat het
hen verleend verlof wordt iugetrokken, met last om,
voorzien van hunnen verlofpas en al de voorwerpen
van kleeding en uitrusting, door hen bij hun ver
trek met groot-verlof medegenomen, rechtstreeks
naar hun korps, in garnizoen te Utrecht, zich te
begeven en aldaar op Maandag, den 3.Juni aaustaande
vier uur, des namiddags, aan te komen.
Amersfoort, 16 Mei 1907,
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Onlangs reed bij „Soeatdijk", zonder
zelfs eenig sein te geven, een automobi
list in woeste vaart tegen een boeren
wagen en beschadigde dezen zóo, dat hij
onbruikbaar wa9 en niet meer naar
Eemnes terug kon.
De boer had 't nakijken, want de auto
mobiel jakkerde door en bleek later een
gefingeerd herkenuingsteeken te hebben.
Dezer dagen nu meende de Gemeente
veldwachter van Soest de zelfde automo
biel te zien staan voor „Hotel Trier".
Ha ondervragen, bleek dat hij goed had
gezien. De eigenaar noemde zich ilibblen,
uit Amsterdam.
4).
Hij was heelemaal niet tevreden over het resul
taat van de wandeling, die hy met den griffier en
Else in het Park bad gedaan. De eerste had hem
geheel en al in beslag genomen en hy had zóo ge
hoopt, veel met Else te hebben kunnen pralen.
Gisteren bad hy den ganscben dag thuis gezeten en
geteekend eu was by slechts een kwartiertje bij de
Pratow's geweest. Ook daar had hij geen gelegen
heid gehad, met Else alleen te zijn. Toch twijfelde
by geen oogenblik of Else beantwoordde zijn liefde.
Haar blozen en haar blikken waren voor bom een
taal zonder woorden, 't Was maar de vraag of de
griffier terstond ja en amen zou zeggen als hy otn
haar hand vroeg. Hy scheen niet over een nacht ys
te gaan en zou misschien in 't midden brengeu,dat
ae el gaar nog te kort kenden. Maar Waltber kon
zich toch niet een halve eeuwigheid in die kleine
stad ophouden; hij moest spoedig naar Münoben
terug en geld verdienen. Bovendien ergerde hem
dat treuzelen; hij had een veroveraarenatuur eu ging
Hink en recht op zijn doel af.
Zoo zien we hein derhalve op weg naar de Pratow's.
Toen Else hem opeudeed, schrok zy even.
„U, mijnheer Schilling?" vroeg zij verward. „Vader
is niet thuis."
Walther trok de corridord»ur achter zich dicht.
„Dat weel ik", zei hy vroolyk lachend.
„Ik beu alleen." Haar verwaning nam toe.
„Ook dat weet ik", herman hy, „en daarom kom.
Of die naam de juiste is, zal nu weldra
blijken.
Maar hoogst eigenaardig is de raede-
deeling van de automobilist, die verklaarde
dat hij „niet voor eiken Loer lean uit
wijken" en uu komt het allermooiste
„tóch tegen dergelijke ongevallen
verzekerd is".
Zou 't waar zjjn
Zou er werkelijk een onderlinge of
andere verzekering bestaan, die deze snel
heids-monomanen vrijwel kosteloos deze
dingen doet bedrijven1}
Indieu 't waar is en we houden,
ons zeer aanbevolen voor inlichtingen
hierover, bevestiging dan wel tegenspraak
dan zal er toch verzet moeten gedaan
tegen een zóo brutaal en gevaarlijk gedoe.
TelephooDkantoor met automatische»
omschakelaar.
Laatstelijk in de Begrootingsvei'gaderiug
van 19H6 werd in don Gemeenteraad gevraagd
ol de dienst van het plaatselijk telefoonnet
hier niet kon uitgebreid, lie »Ned. Bell
Telephoon Maatschappij" had daarentegen
bezwaren en de zaak bleef tot dusver zooals
ze was.
Dat is tusschen 's avonds 9 en 's ochtends
7.50 kan men den telefoon niet gebruiken
als er onraad is, mon dus dringend een arts,
politie of brandweer wil roepen. Gezwegen
nog van de Zondagen en algemeen erkende
feestdagen, op welke dagen men slechts
tusschen 12.30 en 2 uur 's middags kan
telephoneeren.
Toch zal de tjjd niet lang meer zijn, dat
men niet langer afhankelijk is van du be
ambte iu het centraal-bureau.
In Diiitschland is reeds sedert een paar
jaar, hier te lande is sedert kort een auto
matische omschakelaar voor de telephoon in
gebruik, die zóo goed voldoet, lat algemeene
invoering reeds zoo goed als verzekerd is.
Was het vijf en twintig jaar geleden iets
bijzonders als men zeide »ik heb getele-
phoneerd" en nog grooter bijzoudorheid als
men een telephooukautoor had bezichtigd
alleen Amsterdam en Rotterdam hadden hun
centrale bureaux een groote uitzondering
is het thans als men kennis heeft gemaakt
met een telepboonkautoor met automatisch en
oraschak elaar.
Wenscht de techniek in de eerste plaats
ik juist nu. Ik heb je iets te zeggen. Else; weet
je, wat ik je wil zeggen
Zij zweeg, maar de purperen kleur op haar gelaat
antwoordde duidelijk geuoeg.
„Zeker!" jubelde hij, „jo weet 'tl Else, lief meisje,
ik heb je lief; wil je mijn vrouw worden?"
Zy zweeg nog altijd, maar liet toch toe, dat hij
baar naar zich toetrok en stormachtig kuste.
Toen hy afscheid nam, zei liy„Morgouvroog.
liefste, spreek ik met je vader. Tot zoolang tuoet
ons geluk eeu geheim tusschen ons blijven. Morgen
vraag ik hem in <Jnn meest oilicieelen vorm om je
hand. Hy moei kunnen zeggen, dat ik acuter
zyn rug net har; zyner dochter geroofd heb. Maar
boe slaat 'i ermee, sobatje, zien we elkaar vau avond
in den circus?"
Else schudde het hoofd. „Papa blyft er by,
Zy zuchtte.
Walther lachto. „En jy zoudt toch zoo gaarne het
Holieest zien, niet waar 1 Ik heb er jo to voel vau
verteld en lotje te tuooi afgeschilderd, is 't niet?
Weel je, juffrouw Weluver tuoet hem nog eeus 'n
keer onder liaudeu nemen."
Nog eeu stroom van kussen, toen rnkto hy zioh
los 'en ging naar den sigarenwinkel. Maar ook juf
frouw Wehner twijfelde aan de onbuigzaamheid van
den griffier. Er wat niets aau te doen, beweerde zy,
de oude heer geeft niet toe.
Toen Walther dieu avond den circus binnentrad,
ontving de directeur hem in do gang achter de logi
mot een vloed van verontschuldigingen. Hol sp"u
hem zoo; de loge was verhuurd; op dezen Inatstei
avond, tot afscheid, was er zeo'n groote toeloop ge
komen. „Maar weet u wal, er komt vanavond nie
mand van het Hof; noemt u do Prinselogo maar."
Walther lachte hardop. „Laat naar ju kjjken...."
„Maar waarom uiet? U keut niemand hier, en,
zooals ik zeg, er komt niemand van het Hof."
eon inrichting zooveel mogelijk aan he,', doel
te doen beantwoorden en in de tweede plaats
besparing van arbeidskrachten, dan verdient
zeker de electrotechniek een eereplaats en
heeft zich de teiephonie in deze niet onbe
tuigd gelaten
Do toepassing van telepboonkabels io plaats
v. n luchtdraden, het gebruik van bijna vol
maakte apparaten, zoowel op de centrale
bureaux als bij de geabonneerde», verzekeren
tegenwoordig den dienst van een onmisbaar
communicatie-middel bijna zonder stoornis.
Daarenboven worden door al die verbete
ringen belangrijk veel arbeidskrachten uit
gewonnen en kan de telephoon worden ge
bracht onder het bereik van elk, die zijn dien
sten noodig heeft.
De automatische omschakelaar is een nieuwe
poging oin uit te sparen de belangrijke
kosten voor bediening van het centraal-
bureau, sal irissen der telephonisten, ver
lichting, verwarming, pensioenen en toch
dag en nacht naar believen te kunnen spreken
met vvien men wil, terwijl onverkwikkelijke
discussiën in de Gemeenteraden dan tevens
voorkomen worden.
Vroeger, jaren geleden (tegenwoordig kent
men dat niet meer) gebeurde het vaak, dat
wanneer sommige menscben met het ver
keerde been uit bed waren gestapt, zij be
hoefte voelden, zoodra mogelijk deu een of
ander van hun slechten luim le doen profi
teered Tien tegen een, dat de bedien nde
telephoniste dan de primeur had en dadelijk
mocht constateoren, dat mijnheer A. niet in
zijn hum was of mevrouw B. een slechten
nacht had gehad. Die heer en die dame
worden bij een automatisch en omschakelaar
zelf aan 't werk gezet, tenzij ze dan de
noodige manipulaties overlaten aan »Johan"
of aan «Co.istant". Men heeft anders zich
zelf te wijten wanneer een verkeerd uuramer
wordt opgescheld of' een verbinding te vroeg
wordt opgeheven.
Elk teiephoontoestel is dan voorzien van
een nummerschijf, waarop de cijfers 0,1 tot
en met 9. Wenscht men aansluiting tnet
nummers 85, dan wordt eerst de schijf ge
draaid, beginnende bij nununer 8 eu daarna
hij nummer 5, vervolgens op een contact
knop gedrukt en men kau spreken met 85.
Is wellicht 85 in gesprek, dan waarschuwt
de telepboou door eeu ratelend geluid, dat
eerst eindigt zoodra de Ijjn [weder vrij is,
zoodat men weet wanneer men nogmaals
kan schellen.
Behandelt men den toestel als speelgoed
door doelloos een of ander te doen wat uiet
is voorgeschreven, dan volgt onmiddellijk de
straf op de zonde de gebeele verbinding
wordt dan uitgeschakeld en men kan niet
meer telephoneeren. De automaat is dan
echter zoo beleefd om door een electrische
schel den naastbij wonende electricien te alar
meeren en tevens, door het ontsteken van
een rood lampje, de lijn van den speelzieken
of sullenden abonné aan te duiden, zoodat
dadelijk voor herstel kan gezorgd worden.
Een eigenaardige aanblik zulk een centraal-
bureau. Het afwisselend geroep van nhallo
wat blieft u holla voorwaarts" behoort tot
het verleden de zenuwachtige bedrijvigheid
van een aantal jongedames is niet meer noodig;
in hun arbeidskracht wordt thans voorzien
door een batterij van 32 volts.
Als suikerbrooden op een rekwerk naast
elkaar opgesteld, ieder in dienst van een jpaar
draden en door den abonné die aansluiting
vraagt in werking gebracht, bewegen zich
do »lijnenkiezers" elk langs zijn contactblolc
evenals vlijtige werkbijen, zoekend naar hun
eigen celletje, totdat bet verlangde punt be
reikt is. Het scbelapparaat stelt zich dan in
beweging en de conversatie kan beginnen,
duurt lang of kort naar believen, raaarsoo-
dra geabonneerden hun telephoon ophangen,
is dit voor den automaat bet teeken, dat het
gesprek is afgeloopen. Door een samenstel
van relais en contacten komt de lijnenkiezer
weer in den normalen stand terug, gereed otn
aan nieuwe aanvragen onmiddellijk te vol
doen.
Alleen een afwisselend „rrrrt"-„klik"-„klak"
verstoort de stilte van het automatisch tele-
phoonbureau.
Reeds enkele jaren zijn dergelijke inrich
tingen in Amerika in gebruikin Duitsch-
land werden daarmee proeven genomen,
vooral op aandringen van den Keizer, die,
zoodra hem het model werd gestuurd, enthu
siast uitriep: >Das machen wirEn men
heeft het gemaaktFabrieken van >Flinten",
met hun juiste uiterst nauwkeurig werkende
machinerieën en keur van alleszins deugde
lijk materiaal werden daartoe aangewezen.
Een inrichting op het Generil-Postambt te
Berlijn werkt tot bijzondere tevredenheid en
het telephoonkantoor van een stad met 1200
aansluitingen, Hildesheim, zal automatisch
worden uitgerust.
En Nederland Ja, ook hier is een auto
matische omschakelaar voor honderd posten
reeds eenige weken in werking en wel in
een van Holland's grootste fabrieken bet
adres verklappen wij voorloopig niet, want
ge wordt er toch niet toegelaten en zoo be-
sparen wij der Directie de moeite van een
weigering.
Waltuer had sotiik by de geduchte, eea Prins te
milieu moeten voorstellen; maar hij kon't licht pro-
heeroude directeur had gelijk; niemand kende
hein en in zyn ouberispelijk atteude gekiende jus
kon hij beat voor een Prius doorgaan. Zoo trad by
dan ite Prinsen loge binnen en zette zich vooraan.
Onmiddellijk richtten zich tnlloozo tooneekykersop
hein en onder bet publiek otustoud er eeu gefluister
en n ir elkaar toebuigen, dat Walther bijna in lachen
deed uitbarsten. Maar het werd hem alras wee om
't hart. Elk der artics'eu boog bij het opueden eerst
voor hem eu dan voor het puhhek. Wilde by in zijn
rol blijven, dau tuoost hy ook na els uuusmer net
seiu tot nel applaus geven eu weder bogen de arties
ten dau als een knipmes voor de Prinsenloge. Hy
zat daar heel goed en mollig, maar by zou liever
weer tnuis geweest zyu. En had hij geweten, wat
de Residentie in bewegiug bracht op dat oogenblik,
dan zou hij uiet geen tien paarden in de loge zyn
ie krijgen geweest.
Het gerucht was namelijk verspreid, dat Prinses
Tuekin zich met deti Erfprins van eeu buurstrnat zou
vorloveu. Prinses Tnekln was eeu halve blauwkous,
reu van i„ uien zei, dat zy wol nooit zou trouwen.
Des te meer opzien haarde het gerucht, dat zy zich
binucukori met een Erfprins zou vorloveu. Do offioi-
eele courant sprak dit wol tegen, maar de „Ncuesto
Naohriohten" vertelde al, dat eeu bezoek van den
Erfprins aans'.aando was. Eu uu zat daar onverwachts
etui vreemd hoor in do Prinsenloge. Nu bleek tocb,
dat de „Neueste Xacbriehteu" gelijk bad, en het
scheelde maar weiuig, of het plubliek bad „den
Erfprins" een ovatie gebracht.
Plotseling wendden zich aller blikken naar een
andere kaut. Ook Walther draaide zioh om in de
groote Hofioge traden twee dames en een kapitein
binnen. Alio drie kekeu met bevreemdiuguaar uem.
.Suel trok by zich iu eeu hoek terug en verliet hij
de loge. Het duisteren van het publiek nam toe.
In den gang snelde in de hoogste opwinding de
directeur op hem toe. „Daar hebben we den boel
gaande 1" jammerde hij. „Prinses Thoklazonder
zich te hebben aangemeld! Vordwyn zoo snel moge
lijk. Ik verdwijn ook; do chef mag dat varken
waaschen, Nu, hij weet natuurlyk vau niets als hjj
ondervraagd wordt, en ik reis nog dezen avond met
den sneltrein af." Hij braobt deu schilder naar den
uitgang der artisteu. „Ga langs dezen weg. U moet
weten, de lui wilden bij u naar binnensleea&s
mot moeite heb ik hen iu de groote Hofloge kunnen
binnenloodsen. Nu, dut kon goed geworden zyu I"
Hij rilde van ontzetting en verdween in de richting
van de stallen.
Op straat gekomen, haalde Wather eeus diep
adem. Nu, dat was 'n schrik geweestzjju leven
lang wilde hij niet de rol van een Prins meer spelen.
Eeus was genoeg.
lly kou niet gisseu, dat juffrouw Wehner nog
maals een storm gewaagd had en niet alleen had
verkregen, dat Else inet haar en baar man mee
mnoht gaan, maar dat de griffier zelf ook naar den
circus- ging. Dat mocht bijna eeu wouder heeten.
maar Else had ook zóo overredend gefleemd, dat hg
eindelijk had toegegeven. Omdat hy gaarne de op
voeding van z'yn eenig kind tot in bijzonderheden
naging, wilde de griffier ook zien welke geesteskost
iu den circus werd voorgezot. Zoodra het naar zyn
meening te erg werd, dat had by zich bepaald voor
genomen, ging by met Else naar huis bederven
laten, wilde hy zyn kind niet.
Nauwelijks hadden zy plaats genomen, of daar
kwam Walther de Prinsenloge binnen. Verwonderd
keek zioh de griffier de oogen uit. Else echter ver
bleekte en kromp met een uitroep van smart ineen.
(Wordt vervolgd.)
