Juli 1907.
COURUÏ.
Dinsdag 30
56e Jaargang.
No. 7381
yoghurt!
Reis exemplaren.
ANGELINA.
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 4.45. Advertentiën 46 regels 60 centelke regel meer 40 cent. Legale,
olïicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. ReclatneB 45 regels ƒ4.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 40 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Voorloopig rapport door4e Loodwit-commissie
aan den Minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del.
9. Verslag over den toestand van het Middelbaar
onderwys te Enschede.
10. Verslag provincie Utrecht.
11. Maandschrift van het Centraal-Bureau voor
de Statistiek.
Belangstellenden kunnen bovengenoemde ver
slagen, ens. voor eenige dagen ter lezing ontvangen;
aan te vrageu bij den ondergeteekende
HERMs. F. VAN HASELEN,
Secretaris.
Amersfoort, 29 Juli 1907.
Een naneef en naamgenoot van Methusalem
schrijft in de „Hilvere. Crt." over hetgeen men
kan doen om lang te leven.
Na te hebben uiteengezet, dat in het voedings
kanaal gebrachte of ontwikkelde giftige stoffen
gedeeltelijk worden onschadelijk gemaakt in den
darininhoud, gedeeltelijk in den darmwand zelf
en verder in de lever en andere belangrijke
klieren, die er op gericht zijn om giftstoflen te
vernietigen, vervolgt hijDe vergiften worden
dan verder als betrekkelijk onschuldige stoffen
uit het lichaam verwijderd door de nieren, de
zweetklieren, enz- Schieten echter onze verweer
middelen te kort, doordat er te veel vergiften
in den darm gevormd en door het bloed opgeno
men worden, dan ontstaat de gevaarlijke chro
nische zelfvergiftiging van het lichaam, die leidt
tot een vroegtijdig oudworden met alle gebreken
van dien.
Nu heeft het de aandacht getrokken, dat er
verschillende volken zijn, die gemiddeld langer
leven dan andere en men heeft zich afgevraagd
hoe dit komt. Vooral in Bulgarije en Turkije
en andere Oostersche landen, waar toch de
hygiënische verhoudingen niet zoo gnnstig zijn
en waar de menschen ook niet kalmer of ver
standiger leven, is het gebleken, dat diegenen
in den regel buitengewoon oud worden en vaak
nog boven de 100 jaar een uitstekende gezond
heid genieten, die zich voeden met een bijzon
dere soort van zure melk. Nu is gebleken, dat
het gebruik van die zure melk, yoghurt genaamd,
de rotting in den darm tegengaat en daardoor
de chronische zelfvergiftiging van het lichaam
verhindert. Het eerst is hierop de aandacht
gevestigd door Slavische artsen, die te Genève*
Parijs en elders onderzoekingen deden, zooals
Grigoroff, Dybowski, den Rus Metchnikoff,
Tissier, Fournier, e.a. in Frankrijk, Massol eu
G'o in be in Zwitserland, Herter en C'ohendy in
Amerika, Tulbendjuan in Turkije, e.a.
De buitengewone voortwoekering der rottings
bacteriën in den dikken darm kan reeds bestreden
worden, zij het ook slechts zwak, door de voeding
met melk en meelspijzen onder gelijktijdige ver
mindering van de hoeveelheid eiwitstoffen, maar
men krijgt veel betere resultaten door in den
darm bacteriën te brengen, die onschuldig voor
den mensch, maar schadelijk voor de rottings
bacteriën zijn. Er bestaan wel veel soorten van
melkzuurbacteriën, die aan deze beide eigen
schappen voldoen, maar die toch zeer zwak
werkzaam zijn, doordat zij niet in staat zijn, zich
in den darm staande te houden zij acclimatisee-
ren daar niet en worden bij opneming met het
voedsel dikwijls reeds iu de maag gedood. Siechts
de melkzuurbacterie, die in onzen darm leven kan
en op de plaats zelf melkzuur vormt, is in staat,
de rottingsbacteriën te verdringen en de eiwit
rotting in den darm tegen te gaan. Onze Wes-
tereclie zure melk is in dit opzicht niet te ver
gelijken met de Oostersche yoghurt (in Egypte
als „lebea", in Algiers en Tunis als „rayet"
in Arabië, Middel-Afrika, bij de kaffers enz.
onder nog andere namen bekend). Onze gewone
zure melk (karnemelk werkt nog zwakker) werkt
dus niet door haar gehalte aan melkzuurbacte
riën, maar alleen doordat het een voedingsmiddel
is, dat moeilijk overgaat in rotting (de zelfde
eigenschap bezit cok gewone melk) en dat daar
enboven melkzuur bevat. De gewone melkzuur
bacteriën komen öf in het geheel niet in den
dikken darm, öf die er komen, zijn niet in staat,
den strijd aan te binden met de rottingsbacteriën.
De Oostersche zure melk of yoghurt bevat
niet alleen melkzuur, maar ook verschillende
melkzuurbacteriën, waaronder er een is, die bij
zonder weerstandbiedend is, die niet gedood
wordt in maag en darmkanaal, die in den dik
ken darm blijft leven (men vindt haar zelfs
levend in de ontlasting) en die met kracht de
rottingsbacteriën aangrijpt, doordat zij de sterkste
melkzuurvormer is, die er bestaat.
Sedert overoude tijden is deze zure melk een
belangrijk voedingsmiddel geweest van alle Oos
tersche volken. Metchnikoff meent, dat het
bereiken van een hoogen ouderdom, wat ten
tijde der Joodsche patriarchen zeer algemeen
was, toegeschreven moet worden aan het gebruik
van zure melk. Hij zegt, dat deu Joden werd
toegestaan zich te voeden met zure melk en dat
Abraham zijn gasten eveneens zure melk voor
zette. Nu staat er echter in den Bijbel, Deute-
ronomium 3214 „boter van koeien en melk
van klein vee", en in Genesis 188 „en hy
(Abraham) nam boter en melk en het kalf, dat
hij toegemaakt had, en hij zette het hun voor".
Het blijkt dus, dat waar Metchnikoff' van „zure
melk" spreekt, in den Bijbel „boter" genoemd
wordt. Bij onderzoek van den oorspronkelijken
Hebreeuwschen tekst bleek, dat er twee woorden
genoemd worden, die men volgens bet He*
breeuwsch-Latijnsche lexicon moet vertalen met
„lac spissum" en „lac recens". Dit laatste be-
teekent versohe melk, terwijl „lac spissum"
dikke melk beteekent. Dit woord is in de Bijbel*
vertaling opgenomen als „boter"; slechts de
jongste Bijbelvertaling heeft „room", omdat het
woord, dat „dikke melk" beteekent, zeker niet
vertaald moet worden door „boter". Het kan
echter ook moeilijk „room" zijn, maar is naar
alle waarschijnlijkheid „dikke zure melk".
Hieronder volgt een statistiek, berekend naar
opgaven omtrent hooge leeftijden, ontleend aan
de „Medical Record". Hier werd opgegeven
hoeveel honderdjarigen er in de verschillende
landen waren. Ik heb dit berekend naar het
aantal inwoners en krijg het volgende lijstje,
waaruit blijkt, dat in Bulgarije 1 honderdjarige
voorkomt op elke 650 inwoners, een enorm
Aan onze abonDé's die tijdelijk elders,
hetzij binnen- ol buitenlands, vertoeven, wordt
op aanvrage en met duidel ijke opgave
van adres, de courant eiken verschijndag tegen
vergoeding van het porto toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van de
„Amerslöortsche Courant" tijden hun uitste-
(ligheid zich verzekeren.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
breugen ter algemeene kennis, dat de prijzen der
Cokes met ingang van 1 Augustus 1907 nader zijn
vastgesteld
geklopte Cokes 65 cents per Hectoliter,
grof gemeten id 60
parel Cokes 60
by afhaling aan de gasfabriek.
Voor de bezorging aau buis wordt 5 cent per
Hectoliter meer gerekend.
Amersfoort, 29 Juli 1907.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJT1ER8,
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
De KAMER van KOOPHANDEL en FABRIEKEN
heeft ontvangen
1. De Jaarverslagen vau de Kamers van Koop
handel en Fabrieken over 1906 te Amsterdam. Arn
hem, Assen, Alkmaar, Almeloo, Borgeu-op-Zoom,
Breda, Brussel Deventer, Delden, Dordrecht, Delfzijl,
Doesburg, Enschede, Eindhoven, Goor, Gorinchem,
Gouda, Groningen, 's-Hertogenboscb, Helder, Haar
lem, Hoogeveen, Hengeloo, Hoorn, Kampen, Leeu
warden, Leiden, Meppel, Middelburg, Nijmegen,
Nijkerk, Opsterland, Oldenzaal, Roermond, Roosen
daal, Schiedam, Sit'ard, Schoterland, Tiel, Utrecht,
Venloo, Winterswijk, Wageuingeu, Waalwijk, Zwolle.
2. Consulaire verslagen Nos. 1 tot 8.
8. Tijdschrift van de Ned. Maatschappij tot Be
vordering van Njjverheid, over de Maanden Mei,
Juni en Juli 1907.
4. Statistiek van de In-, uit- en doorvoer gedu
rende de maandeD Mei en Juui.
5. Handelstractalen en tarieven van Invoerrech
ten in Algerie, Australië, Britach Crentaal Afrika,
België, Britech Indië, Brazilië, Bolivia, Britscb Noord
Borneo, Bahama eilanden, Bulgarije, Cyprus, Colum
bia, Costa-Rica, Caoutscbouc-gebied, Duitscbland,
Eritrea, Engeland. Egypte, Ecuador, Frankrijk, Falk
land eilanden, Fransche nederzetting in Indië,
Fransch West-Afrika, Goudkust, Haïti, Sint Helena,
Italië, Jamaica, Japan, Malta, Mexico, Marocco,
Montserrat, Nederland, Nieuw Caledonië, Neder-
iandsch Oost Indië, Portugal, Rumenië, Rusland,
Spanje, San Salvador, Sainte-Croix, Sant Thomas,
Venezuela, VereeDigde Staten van Noord Amerika,
Zuid-Nigerië, Zwitserland, Zweden, Zuid-Afrikaan-
scb tolverbond.
6. Verslag van de Federatie van Handels- en
Kantoorbedienden.
7. Statistiek van het vervoer op de spoor- en
tramwegen.
Feuilleton.
12.)
Gemma had zich een eind weegs van huis ver
wijderd. Doelloos zwierf zij over de dorre weide.
Haar oog, dat anders met trotschen, brandenden
blik op alles acht gaf wat haar weg kruiste, had nu
een peinzende, zachte uitdrukking aangenomen.
Een gevoel, dat zij vroeger nooit had gekend, deed
haar hart sneller, vroolijker kloppen, terwijl zij meer
malen een zucht vau oDgeduld eu verlangen loosde.
Daar hoorde zij plotseling baar naam roepen. Zy
keek om en zag Angelina met vluggen tred op baar
afkomen. Achter baar zuster kwam Sulkowskymet
groote sobreden nader; zijn edel, schoon gelaat was
verhelderd door een hoopvolleu glimlach.
Ook Gemma glimlachte. Zy bleef slaan om de
beide aankomeuden op te wachten. Angelina was
het eerst by haar en sloot baar in de armen daarbij
fluisterde zy „Wees vriendelijk voor hem. Hy heeft
mij alles verteld wat tusschen jelui is voorgevallen.
Stellig, hy meent het niet slecht met ons; geloof
Liefkoozeud streek Gemma haar met de band over
haar lokkeu.
„Je bent een engel, die in elk menscb een God
ziet, als hij zich daarvoor uitgeeft," antwoordde zij.
„Maar in dit geval is hat wel mogelijk, dat je gelijk
hebt. Ik wensch het van harte."
Sulkowsky was haar nu genaderd en groette, wat
Gemma met een „Welkom" beantwoordde.
„Zijt ge niet meer boos op mij?" vroeg hij, en zijn
oog zocht het hare te ontmoeten doch dit vermeed
zy voortdurend.
„Na hetgeen uw vriend mij gezegd heeft, zou ik
u groot onrecht aandoen door boos te blyven,"ant
woordde Gemma zacht.
„Sulkowsky steekt je al een poos de band toe,"
merkte Angelina op. „Wil je hem die niet reiken?"
Gemma wierp eon vluchtigeu, onderzoekenden blik
op het gelaat van deu prins en legde toen haar
vingers in zyn rechterhand.
„Ge zyt nog immer wantrouwend," zeide Roman
met iets treurigs in zijn stem.
„Vergeef my," sprak Gemma nu haastig, „tot dus
ver heb ik slechts mannen met ouedele bedoelingen
leeren kennen!"
Het leek wel, of bij haar band aan zijn lippen
wilde drukken, zóo diep boog hy zich er overheen.
Het volgende oogenblik liet bij haar echter los en
stoud iu stijve houding voor haar.
Langzaam stapten zij naast elkander voort, terug
naar de herberg.
Een uur later trad Roman weder de kamer van
zijn vriend Peter binnen.
„Weluu, kan zij goed thee zetten V' vroeg Stwc-
linsky, terwijl by den handdruk van zyn vriend
met warmte beantwoordde.
„Dat weot ik waarlijk niet, want ik heb geen thee
gedronken," autwoordde de prins lachend.
„Hm," deed Stwolinsky. en by keek Komau met
onilerzoekeude blikken aan. „Gewoonlijk zegt men,
dat menschen, die eten en drinken vergeten, verliefd
zyn. Maar heb je het rijtuig wel voor de deur gezieu?
Dat staat daar al een half uur. De familie Baria-
tinsky schijnt la vreeten, dat je heelemaal niet meer
terugkomt."
Sulkowsky legde boide handen op de schouders
van zyn vrieud en zeide met een stem, die zijn aan
doening verried: „Geloof my, liefst zond ik het
rjjtuig ledig weg en bleef hier."
„Maar nu ga je er in Je ber.t nu eenmaal hun
gast," sprak Peter goedsmoeds. „Van daar is bet
toch zoo ver niet.naar.den ouden Ferrari."
Prinses Anna had een slechten nacht gehad. Na
ontvangst van den brief van Szernischew was Olga
nog minder te genaken geweest dan ooit te voren.
Oogenschijnlyk trok zy zich er weinig van aan, dat
baar moeder haar onopheudelyk door Warwara liet
bewakenbaar effen gelaat althans verried geen aan
doening. Een bedaarde glimlach was baar eeuig
antwoord, wanneer baar moeder haar wilde bewegeu,
de gedachte aan eeu huwelijk met Gregor Czer-
niscbew te laten varen, of wanneer zy met verwij-
ten en scheldwoorden tegen haar uitvoer. Prinses
Anna kookte byua vau woede. Dat Sulkowsky niet
met Fedor naar huis was teruggekeerd, was ook eeu
omstandigheid, die er niet toe bijdroeg om haar iu
betere stemming te brengen.
„In plaats van hem aan je te verbinden jaag je
hem weg," had zy met verontwaardiging haar doch
ter toegeroepen, toon Fedor gezegd had, dat de prins
bij een vriend was gebleven. „Byt maar dapper van
je ,f; het zal je wel gelukken Roman Sulkowsky
spoedig en voor al'yd uit dit huis te verjagen. Maar
ik zeg jeoudauks alles komt Czemischew er niet
Met die woorden was zij naar haar slaapkamer
gegaan om er den halven nacht suikergoed te eten
en in een Franschen roman te bladeren. Slapen kon
zij toch niet.
Ook Olga sliep dien nacht weinig en onrustig.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Postbus 9. Telephoon 49.
cijfer, wanneer men het vergelijkt met andore
landen.
België
1
1.400000
Denemarken
1
1.125000
Duitscbland
1
770 000
Zweden
1
500000
Engeland
1
205000
Frankrijk
1
187000
Schotland
1
110000
Noorwegen
1
100000
Spanje
1
45 000
Roemenie
1
5000
Servie
1
4 500
Bulgarije
1
650
In 1902 stierven er in Bulgarije 350 menschen
meer dan een eeuw oud.
De koumiss van de Kirghizen, Tartaren en
Kalmukken en de Jiefir van de volken, die in
den Kaukasus wonen, werken lang niet zoo
krachtig als de yoghurt. De kefir (overigens
een uitstekend voedingsmiddel voor sommige
maaglijders) werkt het zwakst van alle; volgens
sommigen zou zelfs zijn rottingwerend vermogen
minimaal zijn. Volgens Metchnikoff zijn zoowel
kouuiiss als kefir af te raden, omdat beide zoo
wel in raelkzuurgisting als in alcoholgisting
verkeeren (kefir bevat 1 pCt. alcohol, koumiss
3 pCt.) De gistcellen, die iu deze melksoorten
voorkomen, ziju in staat zich te nestelen in den
darm en daar gunstig in te werken op den groei
van voor ons gevaarlijke bacteriën; o.a. zou de
groei van typhusbacterien bevorderd worden,
zoodat men eerder en ernstiger aan typhus zou
lijden. Ook iB het langdurig gebruik van die
hoeveelheden alcohol niet .schadelijk. Ten
slotte kan de alcoholgisting overgeplant worden
in maag en darmkanaal ten koste van de kool
hydraten. De alcoholgisting in de maag kan
aanleiding geven tot ernstige stoornissen, afge
zien nog daarvan, dat een gedeelte van onze
voedingsmiddelen daardoor verloren gaat.
Reeds vroeger was de roem van de Oostersche
zure melk, nu yoghurt genoemd, doorgedrongen
tot het Westen van Europa. Zoo vertelt de Ge
schiedenis, dat Frans I, Koning van Frankrijk,
langen tijd ziek was en zichtbaar verzwakte. Bij
den dag ging hij achteruit, alle geneesmiddelen
faalden, zijn geneesheeren konden hem niet
helpen. Toen vernam hij, dat te Constantinopel
een man leefde, die een dergelijke ziekte genezen
kon. Frans I zond een gezant om dezen „geleerde"
naar Parijs te ontbieden. Deze begaf zich toen
op reis met een troepje schapen, terwijl hij
el ken dag van de melk dezer scnapen zure melk
bereidde. Met vier schapen kwam hij te Parijs
aan. Frans I gebruikte de zure melk, eerBt van
schapenmelk bereid, daarna van ezelinnemelk,
en werd snel beter. De bereidingswijze bleef
echter een geheim.
Men eet de yoghurt met een weinig suiker,
ook wel met aardbeien of met rijst gemengd (in
het Turksch „pilaff").
De groote moeilijkheid van de bereiding van
yoghurt schijnt hierin te liggen,mat, zooals men
zegt, de Oostersche melkzuurbacteriën hier op
den duur te gronde gaan in den strijd met de
Westersche. Deze laatste krijgen de overhand,
doordat zij steeds in grooten getale aanwezig
Het onverschillige gelaat, dal zij over dag getoond
bad, was slechts eeu masker geweest inderdaad ge
voelde zij zich diep vernederd door de streuge be
waking.
„Zóo kan bet niet langerik moet er een einde
aan maken", dacht zij op eens. „Wist ik maar, hoe
ik het moet aanleggen."
Zy lag daarover te peinzen en daarby loosde zy
een diepen zucht, welke zóo pynlyk klonk, dat
Warwara verschrikt opvloog in haar bed en vroeg,
of Olga zich onwel gevoelde. Doch zy kreeg geen
antwoord.
„Zij deed het in haar slaap," dacht de oude
eu kroop weer onder de dekeus.
Oen volgenden ochtend zond prinses Anna een
rijtuig om Sulkowsky af te halen.
Een half uur later reed Fedor uit.
„Ik wil toch eeus zien, of het den jaloerschen
vriend gelukt is, de bloempjes te plukken die hun
kopjes my toeneigden," dacht bij.
Roman Sulkowsky nam juist afscheid van zyn
vrieud Peter om uaar het landgoed van. Bariatinsky
terug te keeren toen Fedor de grens over ging.
Ferrari verwelkomde „Excellenza" met den ge
wonen overvloed vau woorden en vroeg met een
listig knipoogje, door welke van zyn dochters bij
wilde bediend worden.
„Door Angelina, antwoordde Bariatinsky glimla
chend. „Zij is nog wel schuw, maar toch niet zoo
ongenaakbaar als Gemma."
Zeker, zeker, zoo j net," stemde Ferrari toe.
„Angelina met een Üesch wijn, niet waar?"
Bariatinsky knikte en de Italiaan verdween in de
deur, waaruit een oogenblik later Angelina met den
bestelden nyn te voorsohyn kwam.
(Wordt vervolgd.)