Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
Ingezonden.
dat voor het kanaal door de Geldersche vallei
reeds langer dan 250 jaren plannen zijn ont
worpen, thans kannen we preciseeren, dat
het eerste project is opgemaakt in 1165 en
dat zoowel bisschop David van Bourgondië
als Karei V eveneens ontwerpen daarvoor
deden maken.
De heer Th. W. M. van de Pavert, die
morgen te Utrecht tot priester wordt ge-
wyd, zal Donderdag in de kerk van O. L.
V. Hemelvaart hier zijn eerste mis opdrageu.
De «Staatscourant" van heden bevat de
Wet van 16 Juli 1907 tot afschaffing dei-
tienden.
Het Haagsche correspondentie-bureau
meldt
Van goed ingelichte zijde wordt medege
deeld, dat het bericht, dat een voorstel tot
kiesrechthervorming de Staten-Generaal zeer
spoedig zal bereiken, geheel onjuist is. Wel
hoopt de Regeering, getrouw aan de bij
haar optreden gedane toezegging om in het
derde jaar van haar bestuur voorstellen tot
Grondwetsherziening in te dienen, nu zij in het
bezit is van het rapport der Staatscommissie,
in hel aanstaande zittingjaar de daartoe
strekkende ontwerpen aan de Kamer in te
zenden, waarin een kiesrechtherziening be
grepen is. Van een afzonderlijk, zelfstandig
ontwerp tot kiesrechthervorming is echter
geen sprake.
Aan den heer M. van Heioma is, op zijn
verzoek, bij Kon. besluit met ingang van 4
September eervol ontslag verleend als Bur
gemeester van Hoevelaken.
De heer G. K. G. van Aaken is benoemd
tot lid der Jury voor bet op 14 en 15 Au
gustus te Zeist te houden Nationaal concours
voor harmouie- en ianfare-geaelschappen.
Mej. A. Leijten behaalde de acte Franscb,
Lagoi onderwijs.
Als cadet aan de Kon. Militaire Academie
te Breda zijn van hier toegelaten M. Heij-
broek, voor infanterie h. t. 1. en C. A. J.
Kroeze en J. Paris voor artillerie lndië.
De heer M. A. van Bernmel verwierf op
het hloemeufeest te Driebergen den lsten prijs
voor een koppel dracena's koude kaat, den
2den prijs voor een rozenbouquet en den 2den
prijs voor een bruidsbouquet.
Volgens nader bericht van »De Telegraaf"
is een van de twee luitenants, die bij den
overval tijdens bet etenkoken in het land
schap Mori op Celebes werden vermoord de
le luitenant H. W. Matthes vroeger behoo-
rend tot het 5e regiment infanterie, sedert
8 Apiil 1905 gedetacheerd bij het Oost
Indische leger.
Hij werd geboren in 1880 en 1 Augustus
1901 aangesteld als 2e luitenant.
De bij bet le regiment veld-artillerie nieuw
benoemde 2e luitenant G. A. van Hulsteijn
is ingedeeld bij de 5e batterij hier en wordt
daarbij 17 Augustus in functie gesteld.
Als het eenigszins heldor weer is, zal in
den komenden nacht byzonder goed le zien
zijn een zoogenaamde sterrenregen, schijnbaar
uitgaande vau het sterreueeld »Persous".
De hoofdmassa van den zwerm wordt ver
wacht omtrent middernacht.
Wel heel jammer is 't weer, dat de be
langrijke ledenvergadering der sOranjc-ver-
eeniging" Maandagavond wordt gehouden, te
gelyk met de reeds aangekondigde maand
vergadering van «Handel en Nijverheid".
Nogmaals herinneren we aan de vergade
ring van aandeelhouders iu de «Ameisfoort-
sche Tramweg-Maatschappij". De convocatie
daarvoor eindigt metheeren aandeelhouders
worden dringend veizocht, ter vergade
ring te komen.
Aan het Postkantoor zijn voor de recht
hebbenden terug te bekomen eenportemonnaie
waarin o.a. eeo portret en een andere inet
eenig geld.
Door de recherche werd aangehouden
iemand, die nog iets te verrekenen had met
dc Justitie.
De deliuquent gaf er de voorkeur aan de
boete te betalen, boven te worden ingesloten
te Utrecht en. mocht, na betaald te hebben,
vrij uit gaan.
In het vorig nummer schreven we, dat io
het Oratijepurk te Baarn de list den kastelein
vuu h»'t Huis ter Eem nog weer eens zal
worden voorgesteld.
De heer L. C. van der Duijs, te Amsterdam,
schrijft in de «Baarnscbe Crt." daarover:
In 1029 toen onze Stadhouder Fredarik Hen
drik in het land van Kleef eu in Brabant het
SpaanBcue leger gevoelige verliezen toebracht
beproefde ue Spaanache veldheer Montecucult'
5ebruik makend van de tijdelijke afwezigkeii'
ar Hollandsche prinse-vendela, een strooptochd
op de Veluwe en bemeecUrdo xelfa, voorkorten
tijd slechta, Amersfoort.
Het Huia Ter Eem bevatte een zeer zwakke
Staatache bezetting. De weinige mannen, aan
wie de verdediging van het ka9teel was toever
trouwd. verlieten, op aansporing van hun hoofd
man, lafhartig hun post. lieten het slot onbe
waakt achter, daardoor tevens die burcht eu de
welvoorziene wapenkamer! aan den stroopenden
Spanjaard ten buit gevend.
Doch een eenvoudige huisman uit Eemland
zijn naam bleef in de geachiedonis van denwor-
stelstrijd tegen Spanje niet geboekstaafd nam,
toen de soldaten vertrokken waren, terstond het
slot in oogenachouw.
Hij besloot de plaats van den laffen bevel
hebber en zijn huurlingen in te nemen en de
sterkte voor den Prins te behouden. Hij verza
melde zijn gezin en knechten en besloot den vijand
in het ka9te6l af te wachten. Tot misleiding van
de in aantocht zijnde Spanjaarden gebruikte hij
een krijgsliat, door een menigte helmen en storm-
kappen uit de wapenkamer op stokken te plaat
sen en daarmede verschillende bewegingen te
doen maken, alsof een sterke bezetting daarbinnen
wakend was
Weldra komt een sterk Spaanach vendel op
dagen en wordt de vermeende bevelhebber van
het Huis gesommeerd, zich over te geven: doch
de dappere wil van geen overgave weten. Moedig
verdedigt hij met vrouw, kinderen, twee boeren
knechts en een jong boerendeerntje eenige dagen
het Huis Ter Eem en brengt zelfs den vijand bij
een scherpe bestorming zoodanige verliezen toe,
dat deze met bebloede koppen afdeinst.
Een renbode wordt in allerijl door den Spaan-
schen hopman aan zijn overste Montecuculi naar
Amersfoort gestuurd en deze zendt dra een sterke
troepenmacht tot versterking, zoodat het Huis
nil wel moet worden bemachtigd. Eerst thans
denkt de kranige verdediger aan overgave.
Bij een mondgesprek, door hem van de tinne
van het kasteel met den Spaanschen officier ge
voerd, verkrijgt hij van dezen, op diens eere
woord, de vergunning om met de bezetting te
mogen uittrekken met behoud van wapenen,
slaande trom en vlammende lonten en krijgs-
Zulks zal geschieden, en het blijkt, dat deze
officier een der weinige Spanjaarden is, die hun
woord, eenmaal aan een Geus gegeven, gestand
weten te doen; doch niettemin is bij de ontrui
ming van het slot, 'oen hem door den gewaan-
den kastelein de sleutel vau de hoofdpoort wordt
overhandigd, de vreugde zijner overwinning met
groote verbazing en hevigeu toorn vermengd,
nu hij bemerkt, dat in stede vau een duchtig
Oranje-vendel, een eenvoudige boer uit Eemlana
met zijn gezin, de rijen van zijn volk heeft ge
dund.
Er beslaat van deze overgave van het Huis
Ter Eem een fraaie gravure in koper, van wijlen
den Nederlandschen graveur J. W. Kaiserop
den achtergrond het geheele slot met den neer
gelaten ophaalbrug, rechts de huisman met zijn
gezin en links de Spaansche hopman met zijn
soldaten en een trommelslager. De sleutel van
het Huis wordt den Spanjaard door den verde
diger aangeboden.
Behoudens goedkeuring van het Provin
ciaal kerkbestuur in Utrecht zal een
cathechisatielokaal worden gebouwd bij dè
Ned. Hervormde kerk te Hoogland.
De Synode gaf daarvoor reeds een toelage
van f 1000, terwyl haar architect, de heer
De Kruyf, ie Utrecht, bereids plan en be
stek maakte.
De dwaas doet wat hij niet laten kan
de wijze laa*. wat hij niet doen kan.
Inhoud Wereldkroniek" 10 Augustus:
De naturalisten van Monte Verita. Vuk-
school vnor patroons en gezellen te Zulphen.
Het rozenfeest te Haarlem. Uit Schouw
burg en Concertzaal. De opheffing der
schutterijen. Twee Vredespaleizen. De
•Lusitania". Kroniek van de week.
Personalia. Innsbruck. Karikaturen.
Dat liet al geen goud is wat er er blinkt,
blijkt weer uit het volgende bericht aan het
•Nwbld. van het Noorden"
Door den Wethouder van Financiën is nood
gedwongen by den Gemeenteraad van Arnhem
een voorstel ingediend tot het aangaan eener
geldleening van f 1 750 000 (tegen 4 pet., om
dat een plaatsing van Zl/.2 pet. tot behoor
lijken koers thans niet raogelyk is) nadat bij
besluit Yan 5 Maart 1906 een geldleening is
gesloten van éen millioeo, met den gemoede
lijken raad, dat, izoolang de ongunstige staat
der geldmarkt aanhoudt, het zeker ernstige
aanbeveling verdient om de uitvoering van
niet strikt, noodzakelijke werken te staken".
Volkomen economisch juist.
Wij komen er wel inmaar hoe komen
we er uit! Arubem heet do provinciestad
met den grootsten schuldenlast. Blijkens het
Gemeenteiverslag over 1906 bedraagt deschuld,
met inbegrip van deze aangevraagde leening,
f8 607 000 en bevat de post voor rente en
aflossing op de Begrooting voor 1907 niet
minder dan ongeveer 2l/2 ton. Verblindend
Arnhem om zijn weelde (de vereeniging V.
V. V. he. jft reilen en recht tot verheerlijking)
van binnen vol „rotten". Alles klopt; oiaar
de belastingschuldige klopt veelbeteekenend
up zijn beurs.
Keu inr.ender biedt aau den »Limb. Koerier"
een artikel ter plaatsing, waarin hij den spot
drijft met het bijgeloof, dat by velen schijnt
te heerscben.
•Het is o«n> feit", verzekert by, «dat te
Maastricht daor vrouwen van allerlei leeftijd
bijna storm geloopen Jvordt om voor wat
stuivers haar toekomst te kennen in meer
bijzonderheden en dat door vrouwen van
wie ik veronderstellen mag, dat zij als Katho
lieken heel goed weten, hoe haar Kerk oor
deelt over zulke zaken.
»Het klinkt ongelooflijk, en toch is het
waar, dat te Maastricht meisjes eu vrouwen
gevonden worden, die langs slinksehe wegen
(want publiek mag zuiks niet weten) zich
naar een steeg begeven, waar zij anders niet
licht tot een wandelingetje zouden zijn over
te balen, om daar zich te laten verkondigen
of ze een echtgenoot krijgen en, zoo ja, of
hij roodgelokt of blond is, een baron of een
gewoon menschenkind of ze in de toekomst
droog roggebrood zullen te kauwen hebben
of roomtaartjes bij het ontbijtof ze zeven
kinderen krygen of een dozijn oiwel met
heur man alleen blijvend zoo met z'n tweetjes
zullen moeten rondsjokken langs den weg.
En als ze dat dan alles heel, beel fijn hebben
vernomen, nou, dan zijn ze gerustze weten
immers wat hen te wachten staat; waaraan
zouden zij zich nog iets laten gelegen liggen
Naarmate het orakel heeft gesproken, zal het
wezen
•Er moeteD er zelfs zijn, die te nauwer nood
een uitstapje of eeü reisje doen zonder eerst
eens eventjes bij de alwetende, wijze vrouw
te vragen, of ze op hun reis niet kenniszullen
maken met een heer, die een raooien zwarten
snor draagt en gele schoenen en een aan
plakbord-boord".
Inzeuder verzekert voorts, dat de profe-
tesse(!) alleen dames en nooit heeren te woord
staat, 't Meest dwaze is, dat de geraadpleeg-
den werkelijk in ernst schijnen te gelooven
aan die voorspellingen.
We zouden zoo zeggen, dat dit soort bij
geloof ook elders nog welig tiert.
Te Amersfoort zelfj bijvoorbeeld.
Met het eerste nummer van den vijfden
jaargang is het «Schaakblad voor Nederland
en Koloniën" in veel vergroot formaat ver
schenen. De stol kon niet langer plaatsing
vinden op 8 paginaatje's; nu heeft het nummer
24 bladzijden groot kwarto.
In een Voorrede geeft de Redacteur, de
heor W. Muntjewerff, een korte geschiedenis
van het spel. In de Inleiding deelt hij mee
waarom het formaat werd vergroot zonder
nochtans den prijs aanzienlijk te verhoogeu.
Daarna komen de spellen en partijen voor
beginners, hoofdklasse-spelers en meestsr-
partijen, terwijl natuurljjk een flinke ruimte
werd gewijd aan vereenigings-berichten, wed
strijden, enz.
't Blad, aan welks uiterlijk ook alle zorg is
besteed, zal zeker door vele beoefenaars van
het koninklijke spel met graagte worden ge
lezen en verdient dit alleszins.
Eon merkwaardig geval van Staats-bezorgd-
heid heeft zich vooi gedaan te Haarlem.
Daar wordt van Rijkswege een cursus
gegeven in methodisch opreken aan Hoof
den van scholen. Niet minder dan 21 Hoof
den namen er aan deel, die dus, ondanks
hun langen dienst bij bet onderwys, tot de
droeve ervaring moesten komen, dat ze nog
niet eens konden spreken.
Het Rijk vergoedt f25 per deelnemer en
die vergoeding zou gister worden uitbetaal!.
Edoch 't is kermis te Haarlem en uit vrees,
dat de schoolarchen te zeer zouden gaan
kermis vieren, kregen ze, iu plaats van bet
geie brietke, de boodschap, dat het geldztfu
worden nagezonden I
Een wezenlijke verbetering van de sigaar
is bedacht door den heer A. A. van der
Meuleu, sigarenfabrikant te Amsterdam. 0ij
omgeeft de punt der sigaar met een uiterst
dim metalen huidje, waarvoor hij de bestaid-
deelen eerst na liet nemen van 156 sctiei-
kundige proeven gevonden beeft. Het Om
hulsel is geheel onschadelyk en zóo zaéht,
dat de lippen er niets van gewaar worJen,
maar tevens sterk genoeg om de sigarenpunt
veel langer gaaf te houden dan anders. Te
vens beschermt het de lippen tegen mis
schien heel veel kwaads.
Reeds werd op deze vinding patent ver
kregen in de voornaamste landen.
Een andere uitvinding voor rookers is die
van den Franschman Texeidre, die eensoort
sigaret maakte, welke bij •zelfontbraiïlers"
noemde. Lucifers zouden niet meer lioodig
zijn; men kon volstaan door den papyros
over het doosje te strijken en de braid was
er in.
Die uitvinding kon natuurlijk niet dt goed
keuring wegdragen van de Fransche régie.
Er werd een inval gedaan in het luis van
den uitvinder en daar een machine on siga
retten te vervaardigen in beslag geiomen.
In Frankrijk mag alleen de Staat sigiretten
verkoopen en de rampspoedige uitvjpder is
veroordeeld tot 10U franc boete.
PREDIKBEURTEN
Zondag 11 Augustus.
Evang. Lutherscbe kerk.
Voorin. 10 uur, ds. J. C, Mausen, cfn. pred.
lit Zeist.
Remonstrantsc.be kerk.
Voorin. lOVa UUI'» ds. dB uit
Alkmaar.
Gerefovm. kerk (Langegriicht).
Voorm. 10 uur, ds. Donner.
's Avonds 5y2 uur, ds. Donner.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. C. de Gooyer, uit Ben-
nekom.
's Avonds 51/2 uur, ds. De Gooyer.
Vrije Gereforin. gemeente
Voorm. 9t/g uur, godsdienstoefening,
's Avonds 5 uur, godsdienstoefening.
Cbr. Gereformeerde gemeente-
Voorm. O3/^ uur, godsdienstoefening,
s Avonds öl/4 uur, godsdienstoefening.
Hot opnemen vau Ingezonden stukken bewijst
niet, dat de Redactie steeds onvoorwaardelijk instemt
met hun inhoud.
Kopij van Ingezonden stukken, al dan niet geplaatst
wordt nimmer teruggeven.
2 ou 3i Augustus.
Geachte Redactie,
Met uw verlof nog een laatste woord aan
uw lezers. Wij zijn er zeker van, dat zij, die sinds
ons vorig stukje een ex. van „Onze Gids" gezien
hebben, zullen zeggen Dat werk verdient steun I
De N. C. O. O. V. mocht dien steun dan ook
reeds in ruime mate genieten
12000 ex. dat vereischte geen kleine uit
gave!
De vereeniging had het niet in kas. De leden
ontvangen niet zulke traktementen, dat ze hun
contributie konden vertiendubbelen.
Maar God opende de harten van velen!
H. M. de Koningin-Moeder schonk een vor
stelijke gift. Velen in den lande gaven grootere
eu kleinere giften. Wel konden alle afdeelingen
hun aandeel nog niet afdragen, maar. de
12 000 ex. werden betaald!
Nu echter moet een tweede oplaag ter perse
De N. C. O. O. V. meent dezen arbeid niet te
mogen staken.
Integendeel 1 Er moet, uitbreiding zijn! Want
dit is zeker Nu onze eerste Gids er zoo goed
is „ingegaan", zal de anarchie haur aanval met
grooter kracht herhalen.
Bovendien, door gemis aan afdeelingen konden
enkele garnizoenen nog niet bereikt worden. Ook
daar echter moot „Onze Gids" ruim verspreid.
Dus. zal er voor de tweede uitgave méér
noodig zijn dan voor de eerste.
Het Hoofdbestuur gelooft, dat de blijmoedige
gevers dan voor twee jaren ook thans wel weer
nun milde hand zouden willen openen.
Maar het meent niet telkens bij de zelfden op
de zelfde wijze te moeten aankloppen.
Daarom bedacht het thans een ander plan.
Zéér gemakkelijk uit te voeren, indien velen
willen medewerken.
Allereerst de oud-miliciens van Christelijken
huize.
Het H. B. vraagt UIndien ge een „Gids"
bezit, steekt die in deze maand eens bij U. En
waar ge iemand ontmoet, van wien ge vertrouwt,
dat hij iets voor dezen arbeid gevoelt, vraag hem
dan een kleine gave. Zou het U dan niet moge
lijk zijn, op 31 Augustus éen gulden bijeen te
hebben om aan «en der ondergeteekenden te
zenden voor de nieuwe oplaag van „Onze Gids".
10 dubbeltjes, of JO stuivers, laat het zijn 40
2'/i cts.-stukken kunt Ge die niet bijeenbrengen
voor dit belangrijk doel
Laten velen dit eens beproeven I Dan is op
1 September a.s. de oplaag voor 1908/09, wat
de kosten betreft, verzekerd.
Maar we behoeven ook de hulp van velen, die
geen oud-milicien zijn.
Helpt allen Met. heel weinig moeite en nog
minder geld! Als ge een oud-of niet-oud-milicien
ontmoet, maak uw portemenaie eens open, en
geef hem éen dubbeltje of éen stuiver of
2cent met de woorden„Daar hebt ge hand
gift voor „Onze Gids"; zorg dat ge op Koninginne
dag éen gulden bijeen hebt".
Dan komen we er zeker!
Wie helpt bewijzen, dat vele kleintjes éen
groote maken?
Endat onze God door kleine middelen
groote dingen doet?
De Nat. Chr. Onderoff. Ver., onder biddend
opzien tot den Heere der heeren, den God van
I'rins Willem van Oranje, rekent op de „kleine
luyden van Prince Willem".
Zij roept hun toe: Ziet naar Frankrijk en laat
het uw schuld niet 'zijn, ais Nederland, wat
God verhoede, den weg der arnarchie zou op
gaan.
Een onzer voornaamste bladen schreef dezer
dagen, naar aanleiding van de gebeurtenissen in
Frankrijk
„Een schok trilt door aller hart. Zoolang men
op het leger rekenen kon, was het niets. Maar
nu ook het leger deinst, voelt men zich alB be
kropen met een angstige nachtmerrie. Men slaapt
zelfs niet gerust meer. Hoelang het nog zal drei
gen eer het losbarst, kan niemand voorspellen;
maar dat het onweer zal overdrijven, durft nie
mand meer hoopen. Het komt; elk land, ook
wij hebben er ons op voor te bereiden.
„Viviani's godslastering waB de eerste bliksem
schicht die uitschopt, en dus ook ons gewaar
schuwd heeft.
„Dit riep ook onder ons den ernst weer boven
Van heeler harte sluiten wij ons bij deze ern
stige woorden aan, en vragen
Lezer, kwam ook bij U die ernst reeds boven?
Och, toont het ons dan nu door op onze bede
acht te geven.
Onzen bij zonde ren dank aan U, geachte Redac
tie, voor uw groote welwillendheid en gewaar-
doerden steun.
Het Hoofdbestuur der N. C. O. O. V.,
G. B. Beeftink, Op». Genie, Woerden, Voorzitter.
L. Burger J*., Serg.maj. Vost. art., Utreoht,Secr.
