Donderdag 9
Januari 1908.
OM TWEE TON.
No. 7451.
57e Jaargang.
Feuilleton.
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per maanden f\.
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bjj regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclamed 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers Daar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Telephoon 19.
1NNISGEYI NGEN.
De COMMIS8ARIS der KONINGIN in de pro
vincie UTRECHT
tnaakt bekend, dat tot 15 April 1908 de vaart
door de Outiary nebrug over de Singelgracht (Keul-
scbe Vaart) te Utrecht zal gestremd zijn voor vaar
tuigen niet grootere breedte dan 7.20 M.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
F. D. SCHIMMELPEN NINCK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente AMERSFOORT
brengen ter algemeene kennis, dat bij hun besluit
van h.'den, iugevolge art. 8 der HINDERWET, aan
A. KRAAIJENEST, wonende alhier, vergunning is
verleeud tot de oprichting eener ("oparslagerij in het
perceel Blosmendalsoheetraat wyic D. No. 9, kadas
traal beltend Gemeente Amersfoort Sectie E. No.
1068.
Amersfoort, 7 Januari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJ TIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFEST KROESE.
Voor de werkloozen.
Maar weinig belangstellende particuliereR,be-
laas hebben gehoor gegeven aan den oproepvan
het Bestuur van «Liefdadigheid" om Dinsdag
avond in «Het Valkje" te komen ter be
spreking van bijzondere maatregelen om in
den oogenblikkelijken nood te voorzien, ont
staan door gedwongen werkloosheid. Buiten
Wethouder Celosse, drie Raadsleden en het
ua te melden comité waren er nog slechts
enkele parculieren. De Besturen der vak-
vereeuigiDgeii waren present, evenals vele
Departeraeutshooldenvan»Liefdadigheid"eeni-
ge patroons en 'n zeergroot aantal werklieden.
Tegen half negen er moest eerst'van
het tooneel naar de groote zaal worden ver
huisd opeude de heer K o 11 e w y n de
vergadering en zeide ongeveer
Velen zijn de meening toegedaan,dat dezen
winter niet meer werkloosheid is dan vorige
winters anderen zijn van tegengestelde mee
ning. Daarover moeten we echter nu niet be
raadslagen omdat dit maar noodeloos tyd
kost. Immers wij zijn het allen er over eens,
dat iets moet worden gedaan tot verzachting
van het lijden der gezinneu wier hoofd buiten
eigen schuld werkloos is. Wij hopen heden
avond gereed te komen, zoodat niet nog eens
en nog weer eens moet worden vergaderd
en de menschen inmiddels nog grooler gebrek
lijden. Het is ons reeds gelukt de mede
werking te verkrijgen van een groot aantal
jongedames, die inteekenlijsten zullen aan-
biedeu om zoodoende wekelijkscbe bijdragen
te verkrijgen tot half Maart. Ook hebben
wij een plan gemaakt voor ons werkmis
schien heeft de vergadering betere plannen,
doch ik geloof wel te mogen zeggen, dat ons
plan niet kwaad is.
De buiten op po«t staande detective Healy sac
Rider uit het venster spriugen en snelde hem ter
hulp.
„Er is geen tijd te verliezen, want xy zyn minstens
zes man sterk en uiterst gevaarlijke kerels, tegen
wie wy met ous beiden niets uitrichten kunnen;'
riep Rider „houdt gij hier verder de wacht, terwijl
ik om versterking vlieg."
Daarop liep hy weg om Van de naaste politiepost
hulp te halen.
Healy, die op zijn post achterbleef, bad zich reeds
weder in de schaduw van een tegenoverliggende
woning teruggetrokken, toeu Willet, Gibbs en de
anderen uit de intusschen geoponde huisdeur traden
en den vluchtenden Rider nog slechte op het trottoir
konden hooren wegloopen.
„De spion is ontsnapt en het zou vruchteloos zijn,
hem ie achtervolgen", zoide Willet,
„Vlug eeu rjjiuig 1" voegde Tibald er bij. „Binnen
een paar minuten is bjj met de blauwrokkeu voor
het huis eu laat alles doorzoeken."
„Jawel, het meisje moet h'sr vandaan en iy insge
lijks," bevestigde Willet, „snel een rijtuig !,r
Terwijl een der mannen om een rijtuig vloog en
We dachten dan een Hoofdbestuur van
zeven personen en wilden de stad verdeelen
in vier sectoren, met als middelpunt de
Langesiraat bij de Kortegracht. In elk di8r
sectoren zullen sub-commissiën de nood
lijdende gezinnen opsporen en beoordeelen
want deze menschen moeten wordon opge
spoord omdat oppassende werklieden zich
schamen, iets te vragen.
Van de werkgevers zullen wij lijsten vragen
inet de namen van hen, die door gebrek aan
werk gedaan hebben gekregen. Die lijsten
zullen worden gegeven aan de coraraissiën in
de vier sectoren.
De bezoeken aan de werkloozen zullen
worden gebracht vooral door de werkgevers
en de Penningmeesters der besturen zullen
aan de werkloozen uitbetalen het geld, dat
voor hen wordt vastgesteld naar de grootte
van het gezin.
De Penningmeester van het Hoofdbestuur
laat elke week tegen kwitantie de bijdragen
ophalen door werkloozen.
Kan men zich in 't algemeen vereenigen
met met dit ontwerp? Heeft men wellicht
verbeteringen
De heer G e r r i t*s e uIk acht het niet
goed, dat er niet eens over zou worden ge
sproken of er werkelijk werkloosheid is en
of die grooter is dan in andere winters. Ik
meen, dat het een fabel is, dat er geen werk
loosheid zou zijn. Oppervlakkig zou men
zeggen het kan Diet andersdoch de werk
bazen zeggen, dat de werkloosheid niel zoo
erg is, niet erger dan in andere winters. Als
we echter de werkloosheid nagaan dan zal
er blijken zeer groote nood te zijn (applaus)
en als dit is vastgesteld dan zal dit van zeer
grooteu invloed zijn op het toevloeien der
giften.
Ik wilde nog verder gaan en niet alleen
informeeren bij de werkbazen, maar ook bij
de vakverenigingen. Ik acht deze laatsten
veel beter op de hoogte (applaus).
De beer K o 11 e w ij n Op dit laatste zijn
wij bedacht geweest. Straks zullen wij de
Besturen der vakvereenigingen uitnoodigeu,
zitting te nemen in sector-commissies.
De heer Gerritsen: Ik breng gaarne
hulde aan bet Bestuur van «Liefdadigheid"
voor zyn ontwerp, doch had zeer gehoopt,
thans reeds een klein overzicht te zullen
krijgen van je ellende die wordt geleden.
De heer K o 11 e w ij n Wij zijn ook daarop
bedacht geweest, doch het aantal hebben wy
nog niet kunnen onderzoeken omdat de tijd
daartoe ons ontbrak. Onze bedoeling is, dat
de sector-commissies een onderzoek instellen
vooral bij de stille armen, die zich schamen
om te vragen of zich aan te melden. Die
menschen moeten worden opgezocht. De tijd
van voorbereiding was te kort dan dat het
Bestuur vau „Liefdadigheid" dit onderzoek
twee andereD zich uit de voetbn maakten, werd
Jane Daar een achterkamer gebracht eu bedreigd,
dat zy onmiddellijk gedood zou worden, ale zij om
hulp riep.
Het rytuig kwam binuen enkele minuten van de
uaasle standplaats voor. Het meisje werd door de
beide bedienden er in gedragen, Gibbs en een ander
namen bjj baar plaats in bet rytuig, en voort ging
bet, als gold het een wodren.
Healy, die van al hetgeen er voorviel getuige
bad ook het oogenblik van vertrek waargenomen
en met éen sprong stond hij op de achteras van het
rijtuig, terwijl bij zich net de banden aan den rand
van de kap vastklemde.
Zijn sprong op het rijtuig wa3 evenwel door hen,
die er ia zaten, opgemerkt en een yreeseljjke slag
op zijn rechterband dwong; hem, zjju houvast los te
laten; daar bjj hierdoor zijn evenwicht verloor,viel
hij op bet plaveisel en bleef bloedend eenige minuten
bewusteloos Jiggeu.
Het rijtuig rolde met verdubbelde snelheid voort.
Rider bad iDtusschen met vier politieagenten ic
uniform het tooneel van bet voorgevallene bereikt
bij verbaasde zicb, zijn collega niet moer te vindeu
eu riep hem luide bij zijn naam, maar er volgde
geeu antwoord.
Nu werd hem onmiddellijk de toestand duidelijk;
bet geheele gezelschap was ontvlucht en Healy uad
hen achtervolgd, teo einde huu nieuw verblijf
de weet te komen. Hij doorzocht wel is waar
stond hel huis, doch zonder iemand anders dan den
zwarten bediende te vinden, die ontkende iets vau
bet voorval te weten en alle vragen eenvoudig
antwoordde met: „ik weet het niet!"
zelf kun instellen. Het meende zoo snel mo
gelijk deze vergadering te moeten bijeenroe
pen als eerste daad.
Kunnen de hooiden der yakvereenigingen
eenigzins een overzicht geven, dan houden
we ons zeer aanbevolen.
De heer Rij kens: Ik heb gevreesd,dat
de discussie zou worden gestoord en daarom
wil ik de volgende motie van orde indienen
»De vergadering, niet willende treden op
het gebied van die lichamen, die de voort
durende en jaarlijks terugkeerende armoede
bestrijden, spreekt de wenscheliikbeid uit,
de gezinnen van die handwerklieden voor
elleude en ondergang te behoeden, die de
ouschuldige en weerlooze slachtoffers zijn
van de maatschappelijke misstanden, waar
door de tijdelijke stilstand der bouw- en
aanverwante vakken veroorzaakt wordt. Zij
wil die slachtoffers helpen om het hoofd
boven water te houden, tot de wai e redding,
in den vorm van toonenden vakarbeid, weder
genaderd is".
De heer Van W ij land: Toen we de
uitDoodiging voor deze vergadering ontvingeu,
was er éen ding, dat zeer Daar ons genoegen
was en wel, dat de steun zoo min mogelijk
beleedigend zou worden verleend. Ik geloof
echter, dat als in de commissiën worden be
noemd drie patroons en éen lid van onze
vereenigiügen, de ODzen uit fierheid eiken
steun zullen weigeren.
Wat het aantal werkloozen betreft, zijn
wel cyfers te geven, althans van de aange
slotenen. De vakvereenigingen hebben in
verband met de uitnoodigiDg voor deze bij'
eeukomst Maandag vergaderd en daardoor
kan ik meedeelen, dat bij 1906 vergeleken
de werkloosheid thans driemaal zoo groot is.
Zoover we weten, zijn thans 85 gezinnen
werkloos met een 150 kinderen.
De heer Vanlttersum: Ik dank u
voor die mededeeltng, doch zou te gelijk u
willen vragen of er nog anderen zijn, die
ons gegevens kunnen verstrekken. Ik her
inner, dat ik alle vakvereenigingen uituoo-
digde, althans voorzoover die bekeud zijn.
De heer Van W ij 1 a u d De 85 betreffen
de georganiseerde vereenigingen van met
selaars, schilders, timmerlieden, centrale bond
van bouwvakarbeiders, Protestantsche ver-
eeoiging en St. Lucas. Bij de metaalbewer*
kers zyn geen werkloozen, bij de typogralen
1, bij de Chr. timmerlieden 2.
De heer K o 11 e w ij n Het slot van het
geen de heer Van Wijland zeide, heeft mij
gespeten. Wij hebben zeer goed begrepen,
dat u steun zoudt weigeren, maar daarom
wordt ook stipt geheim gehouden aan welke
personen steun wordt verleend.
De heer J. R. van 't H o fDe bond van
schilderspatroons beeft de zaak óok besproken
in verband met de uitooodigiog. Er zijn
Rider keerde naar zyn bureau terug om daar
de mededeeling van Healy af te wachten, waarheen
de vluohtelingen zich hadden begeven hjj twijfelde
geen oogenblik, of zijn collega zou hem een bevre
digend bericht brengen.
Healy had zich intusschen, na geruimen tijd be
wusteloos gelegen te hebben, van zijn val hersteld
en weder naar zyn post in de nabybeid van Willet's
woning begevenby wachtte op de kornet van Ri
der, die zicb evenwel kort te voren mee zyn gelei
ders verwijderd bad.
Nadat bij lang te vergeefs had gewacht, moest by
wel inzien, dat by zyn collega was misgeloopen en
giDg by naar huis, om den volgenden ochtend rap
port te doen.
Rider, die zich eerst na middernacht naar zyn
woning bad begeven, was reeds vroeg weder op zyn
bureau, en weldra daarop verscheen ook Healy daar.
„Alzoo andermaal outauapt! Wederom eeu teleur
stelling! Heteeneongeluk na bet ander!" Dit waren
Franklin's woorden, nadat hy bet rapport van zyn
ambtgenoot bad vernomen, want in de duisternis,
in de baast der vervolging en in den spoedig daarop
gevolgden val van bet rytuig, waardoor hy langer
dan twintig minuten bewusteloos was geweest, had
Healy niet eens het nommer van het rytuig kunnen
opnemen, en daarmede was elk spoor vau miss Pal
mer's verblijf nitgowiecQt.
De ueer Wake was ontroostbaar over Jane's ont
voering en over de zekerheid, dat zy door Tibald
Gibbs gewelddadig gevangen werd geboudeu.
„Ik ben bereid uiyn gan6che vermogen voor baar
bevrydiug teu oller te brengen I" zeide hy tot Rider.
Deze schudde, na het vertrek van den ouden beer
werkloos 7 schilders; hun namen zyn ter
dispositie.
Verschillenden: Dat is niet waar.
Behalve de ongeorganiseerden zyn er 23
schilders werkloos.
De beer Van 'tHof: Ik bedoel alleen de
hoofden van gezinneD.
De heer Huysken: Ik onderschryf,
mede namens de metaalbewerkers, de motie
ven van den heer Van Wyland. Wie steeds
zijn brood kon verdienen, zal geen huipaan-
vaarden.
Als wy zoo'n comité moesten stichten, dan
zou ik weuschen, dat zoo'n comité onderzoek
deed by de besturen der vakvereenigingen
en dat deze de uitkeeringen deden. Dat is
niet kwetsend.
De heer K o 11 e w ij n Het is juist ons
denkbeeld, de hulp zoo min kwetsend moge
lijk te doen zijn.
De heer Huysken: Ik ziet niet in waar
voor dat verdeelen der stad iü secties noodig
is en waarom in de comitó's zooveel cate
gorieën moeten zitten.
Wij worden hier geroepen om een comité
te vormen en nu wij hier komen, blykt. dat
er al een comité is gevormd en dat «Lief
dadigheid" op alles is vooruit geloopen.
De heer K o 11 e w y n Het spyt me, dat
ik het heelemaal niet eens ben met den heer
Huysken. Als we zouden doen wat hij ver
langt, dan komen we heelemaal niet klaar.
Er zit heel wat aan vast.
De heer Huysken: Juist omdat er zoo
veel aan vast zit.
De heer G. J. Buys: Ik wilde voortgaan
op de gedachte van een der vorige sprekers.
Ik acht het zeer verklaarbaar, dat, wie ge
regeld werk heeft en eergevoel bezit, het
pijn doet thans steun te moeten ontvangen.
We hebben gehoord, dat de fiuancieele com
missie deze uitkeeringeD zal doen en dat is
stuitend. Versta mij gopd ik wil deze poging
niet belemmeren en ik juich toe, dat er iets
wordt gedaan om ben te steuneD, die zich
opgeveD. Maar wie zich niet opgeeft en toch
óok steun verdient, moet evenzeer worden
geholpen.
Het best zou zyn, werk te verschaffen in
eigen vak, maar dat is zoo moeilyk En toch
als de commissie trachtte te spreken met de
huiseigenaren en dezen wist te bewegen, nu
reeds werkzaamheden te doen uitvoeren, die
weldra toch moeten gedaan, dan zouden
velen daarvan nu reeds kunnen profiteeren,
De Gemeente heeft een landgoed aange
kocht en er wordt gesproken van een toe
gangsweg naar dat landgoed. Is 't niet moge-
lyk, dat het Gemeentebestuur dit werk nu
reeds doet uitvoeren
Ik heb gehoord, dat de Davidshofstraat ia
worden veranderd (spr. bedoelde vermoede
lijk de St. Aealhastraat Rod). V aarom
met bet zilverwitte baar, verwonderd het hoofd
terwyl by ia zichzelf mompelde:
„Welke oorzaak kau deze groote belangstelling
van Wake in de dochter van Melville Palmer toch
hebben
Het proces tegen Hicks had het verloop genomen,
dat de verdediger van den aang- klaagde, ..r. Elwyn,
had voorspeidhet was geëindigd met een niet een-
stemming zyu der gezworenen. Aan de vereenigde
bemoeiing zijner vrienden was het daarentegen ge
lukt, Hicks gedurende den tjjd, welke lot een even
tueel tweede proces moest verloopen, tegen een
boogen borgtocht, welken David'» oude, rijke tante
bezorgde, op vrye voe'en te stellen.
Hicks spande thans al zyn krachten in om bet
spoor van den man te ontdekkeD, die te gelyk met,
hem naar Newburg was gereisd en de overjagen
had verwisseld. Me; en zonder vermomming door
kruiste bij alle verdachte lokaliteiten der stad, want
eenmaai, zoo zeide bjj bjj zichzelf, moest hem bet
toeval gunstig zyn.
Eenige dagen nadat hy zyn nasporingen had be
gonnen, hield by zicb als sjouwerman vermomd in
de South Sireet met de monstering der voorbygan-
gers bezig. D<ur zag hy een man, die merkwaardige
overeenkomst met zyu reisgenoot had, zonder dat
by evenwel het kenmerkend liiteeken iu zyn ge
zicht kou vindeu, doordien dr man een pet diep
over bel voorhoofd bad getrokken, welke bet lit-
teeken, zoo bet werkelijk aanwezig was, moest be
dekken.
De man trad een kroeg binuen en bottelde daar
een borrel. (Wordt vervolgd).