Stadsnieuws.
op de voordeeleo, die voor dezen uit den
afkoop voortvloeien en hen, bij verschil van
inzicht, voorlichten en helpen zij kunnen
in deze ook bun bemiddeling v^eenen. voor
al dit bij uitstuk nuttige werk zijn deLand-
bouwvereenigingen als het ware aangewezen
en de Regeering vertrouwt, dat haar bei oep
op medewerking in deze niet vergeefs zal
zijn gedaan.
Een vraag.
sVolgens den bekenden Franschen oeco-
noom Paul Leroy-Beaulieu komt de tegen
woordige maatschappelijke crisus daaruit
voort, dat in Amerika grooter zaken ayn ge
dreven dan er kapitaal is.
«Er is een wet", zoo zegt hij, «waaraan
niemand zich kan onttrekken, en die wet
luidthet kapitaal steh aan de industrie
^Gelijk iemand geen zaken kan drijven zonder
bedrijfskapitaal en geen grooter aaken kan
doen dan hy kapitaal bezit, alzoo is t ook
in de industrie.
Amerika heeft grosso modo een bedrijfs
kapitaal van 12 millard. Evenwel zijn in dat
land zaken gedaan, alsof men 16 millard
bezat. Natuurlijk moest geleend worden. En
de gevolgen bleven niet uit.
Leere men hieruit iu ons land, wat minder
voorbarig te zyn in bet s'eken van kapitaal
in buitenlandsch bedrijf. Hollanders, die
soliede zaken drijven, klagen, dat ze geen
kapitaal kunnen krijgenmen vertrouwt bun
zaken niet. En in buitenlandsche bedrijven,
die vaak onsoliede zijn, steekt men zijn gei l.
Wanneer zal men te onzent eens door
schade wijs worden V' vraagt ds. Rudolph in
«De Rotterdammer''.
Door den scriba-quaestor der classis Amers
foort vau de Ned. Hervormde kerk is in 1907
ontvaDgen aan bijdragen voorde Algemeene
kas der kerk van de 24 gemeenten der classis
f505; voor de Weduwen- en weezenbeurs:
van 15 predikanten, die na 1888 zijn in dienst
getredeD, f75; van 3 emeriti predikanten
f7.50; van éen predikant wegens tweede
huwelijk f20 en f 10 boete, omdat hij ver
zuimde daarvan tijdig kennis te geven; van
de vacature-Zuijlen f 18.74
voor bet Hulppensioenfonds: contributie
van 6 gemeenten f60; voor bet Fonds Nood
lijdende kerken en personeD f415 855;
voor de Generale kas f 711.57; voor het
Fonds schraalste tractementen f 39.10en
voor het Studiefonds, f30. In het geheel werd
dus door hem ontvangeu f1892.766.
Door hem werd uitgegeven Bestuurskos-
ten f560.625; Classicale vergadering f60;
aaD 2 «miriti predikanten uit het Hulppen
sioenfonds f j20; aan 15 predikantsweduwen
f2475; aan de gemeente Hoogland uit het
Fonds schraalste tractementen f120; aan
tuchtkosten 115.69. Tezamen f3451.30*.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
ontraadt in de «Staatscourant" hun die daartoe
het voornemen hebben, thans naar Canada
te emigreeren, daar er, blijkens bericht van
den consul-generaal te Toronto, op het oogen-
biik in dat land een buitengewoon groot aantal
personen zonder werk is.
Ten gevolge van de gedrukte geldelijke
toestanden hebben vele fabrieken en andere
ondernemingen hun personeel verminderd,
hetgeen in groote mate tot het ontstaan dei-
tegenwoordige ongunstige omstandigheden
'heeft bijgedragen.
De Directeur-generaal van den Landbouw
brengt in de «Staatscourant" ter algemeene
kennis, dat op 17 Februari van Rijkswege in
de gemeentelijke slachthuizen te Nijmegen,
Rotterdam, Groningen en Utrecht cursussen
in vee- en vleeschkeuring geopend zullen
worden.
In verband met het twistgeschrijf in vak
bladen over de vergelijkende waarde van
beton en metselsteen, trekt de volgende con
clusie van het «Bouwkundig Weekblad" de
aandacht
«In een Raadsvergadering, op het einde
van het vorig war ie \s Gravenhage gehou
den, is een belangrijk besluit genomen, van
groot belang voor fabrikanten van cement
ijzer-constructies, wanneer men aanneemt
dat dergelijke besluiten door andere Gemeen
ten of bouwheeren worden overgenomen
(evenals gevallen vonnissen vaak geraad
pleegd worden by bet doen van rechtspra
ken); want dit is ook een vonnis voor den
cementijzerbouw.
«In den Raad is n. 1. uitgemaakt, dat een
cement-yzeren brug leelyker en duurder is
dan een gemetselde, dat bovendien gebleken
is bij een bestaande brug in Den Haag, dat
het cement-werk afgebrokkeld en niet ver
trouwbaar is.
.Ergoin het gevolg zal van cement-
Ijzeren bruggen geen sprake meer zijn."
In de eerste maand van hun bestaan is in
hwl ons hndvoorfgWafOmnStataohuM-
boekjes genomen.
Aannemende, dat een deel van dit bedrag
te danken is aan de aantrekkelijkheid van
bet nieuwe, dan nog is het verschil metde-
ongeveer f 40 000, die tot dusver door bemid
deling van de Rijks Postspaarbank ten be
hoeve Tun inleggers aan Staatsschuld maan
delijks gekocht werd, zóo groot, dat men een
volkomen succes vau het nieuwe instituut
mag verwachten.
Het wantrouwen tegen andere financieele
instellingen heeft in November bet bedrag
der inlagen bij de Postspaarbank aanmerke
lijk doen klimmen, waarbij noz in aanmer
king genomen moet worden, d it in die maand
f787 782 onttrokken werd voor belegging in
Staatsschuldboekjes. De feitelijk hoogere in
leg dan de terugbetaling bedroeg dan ook
fl 66B 560, tegen f 406 639 in de zelfde maand
van 1906.
Aan het Post- en telegraafkantoor hier is
werkzaam gesteld de adspirant-commies der
posterijen en telegrafie H. J. Cruyft, van
Rotterdam postkantoor.
De bevolking der Gemeente Amersfoort
bestond op 31 December 1906 uit 11691
mannen en 12116 vrouwen, totaal 23 807
inwoners.
In 1907 vermeerderde zij'door ge
boorte met 374 mannen eu 350 vrouwen en
door vestiging met 1243 mannen en 1039
vrouwen. Totale vermeerdering dus 1617
mannen en 1389 vrouwen.
Zij v e rm i n d e r d e door overlijden met
161 mannen en 189 vrouwen en door ver
trek met 12*40 mannen en 1088 vrouwen.
Totale vermindering dus 1441 mannen en
1277 vrouwen.
Zij werd in 1907 dus vermeerderd met
176 mannen en 112 vrouwen, totaal 588,
zoodat op 31 December 1907 de bevolking
bevond uit 11867 mannen en 12 228 vrou
wen, totaal 24095 inwoners.
Op 1 Januari 1858 bestond de bevolking
uit 6040 mannen en 6573 vrouwen, totaal
12 613 zoodat zij in een halve eeuw nog niet
is verdubbeld.
Denkt men er wel aan, dat de opgaren
voor de Kiezerslijst voor de Kamer van
arbeid voor de bouwbedrijven ten Raadhuize
moeten inkomen vdor 15 Januari.
Tot dusver vloeien die maar heel traag.
Moet er weer gewacht tot het allerlaatste
oogenblik?
De eigenaars van honden worden nogmaals
herinnerd aan hun verplichting, ten Raad-
huize aangifte te doen en den penning te
gaan halen. Die wordt niet meer aan buis
bezorgd.
De heer P. C. Heiusius, administrateur bij
de Deii-maatschappij, is benoemd tot lid
van den Landraad te Medan.
De overwegwachter aan de Kleine Koppel
Koppel G. de Mots zal 1 Februari 25 jaar
dienst zijn bij de H. IJ, S. M.
Donderdag heeft Eduard Verkade hier
.Hamlet" gegeven en is er rn.i. volkomen
in geslaagd, de aanwezigen van begin tot
eind te boeien. De aanwezigenJe krijgt
zoo een gevoel van schaamte wel bijna wan
neer je ziet naar den man die zich daar geheel
geeft en je weet, dat het zien van zulk een
bedroevende opkomst hem pijn moet doen
nog geen viiftig menschen.
Verkade heeft een zeer mooi geluid. Na
tuurlijk verloren de klanken zich af en toe
over de hoofden van de menschen heen in
de holte der leege zaal, maar over 't geheel
was hij zeer goed verstaanbaar. Hij mag
misschien nog geen Ludwig Wüllner of Ernst
von Possart zijn en wellicht by zijn landge-
nooten Vogel en Royaards achterstaan, toch
heeft hij zeer geboeid. Zeker is zijn sober
heid moer aangenaam dan het pretentieus
uiterlijk vertoon waar Royaards sommige
momenten zoo onaangenaam mee kan aan
doen.
Elk gebaar was eenvoudig, toch aangrij
pend alle bewegingen sloten volkomen aan
bij wat hy zeide, vormden er een volkomen
harmonisch geheel mee. Wie voelde zich
niet ontroeren bij de alleenspraak van Hamlet
iu het eerste bedrijf, tweede toonee), waarbij
hij aldus aanvangt
„O (Iftt dit te, t<: vaste rleescb wou smolten
Dooion en zich ombinden in oen douw."
En dun het gezang van den doodgraver,
wanneer bij, half zittend in den stoel die
midden op het podium stond, met zijn prachtig
proflei naar de zaal, zacht dien luguberen zang
zong.
Ook het duel met Laertes was een van de
hoogtepunten.
De geheele figuur vay Verkade was zoo
by uitstek geschikt voor deze prestatie.
Donker, lang en slank, in een mooi, stemmig
costuum, en vooral die oogen vol uitdrukking,
waar hij vaak prachtig zijn gevoelens mee
uitbeeldde. En wie heeft niet gehuiverd bij
den lach wanneer hy Hamlet als waanzinnig
geven moest.
Evenals zijn costuum was ook het decora
tief, waarsjhijulyk van hemzelf, zeer smaak
vol.
Het podium ter zyde door zwarte coulissen
beljjnd en half de diepte van het tnoueel een
goud-bronzen gordyn. Middenin den leun
stoel, en links op den voorgrond een eiken
bouten zuil met koperen kandelabres waarin
zes kaarsen brandden. Het geheel maakte
een plechtig-stemmigen indruk.
Verkade bewoog zich zóo rustig en ge-
ruischloos er tusschen, dat alles el geleek
vanzelf te gaan.
Prettigen indruk maakte ook de ti stekende
kennis van zijn onderwerp, dat lij zonder
souffleur (wiens hinderlijk gebrom us ook
wegbleef) onberispelijk, zonder hap n en be
handelde.
Komt dus als geheel Verkade alle lof toe,
toch dient nog even opgemerkt te worden,
dat het invoeren van nieuwe personen een
enkele maal te kort schoot en dan onopge
merkt voorbijging wat aan goed begrip te
kort deed. Zoo was, om iets te noemen, het
verschil in uitbeelding tusschen Roiencrantz
en Guildenstern niet duidelijk genoeg Hel
beste waren zeker Hamlet, do Koning eu
Polouius. Vooral liet hy goed zien het eigen
lijke hoofdmotief van het drama, dat Goethe
eigenlijk voor het eerst ontdekte, n.l. hoe
weinig «daad-mensch" Hamlet eigenlijk wel
was, terwijl juist hij zijn vader moest wreken.
Ten slotte werd Verkade door hot aanwezige
troepje menschen ruimschoots gehuldigd.
Moge hij nog eens komen en dan een volle
zaal vinden, waar ieder hem naar waarde
weet te apprecieeren.
De vertaling van Van Looy beeft veel
moois. Het rythme is zeer streng volgehouden
eu de woordkeus vaak byzooder gelukkig.
Een enkel voorbeeld.
Shakespeare dichtte:
HamletI never gave you aught.
Ophelia: My honour'd lord you know right well
you did
And with them words of so aweet breath
compoa'd
Aa made the thinga more rich.
Vau Looy vertaalde:
Hamlet: Ik gaf u nooit ieta.
Ophelia: Geëerde heer, gij weet «eer wel, gij gaalt
En bijgaand woorden van zóo zoel eeu keur,
Die dingen achatien maken.
De Hollandsche tekst is hier schier mooier
dan de oorspronkelijke, vooral om dp laat
ste woorden: «die dingen schatten maken".
Overigens kan ik niet in vergelijking treden
met Burgersdijk's vertaling, daar deze rnij on
bekend is.
Dit is althans zeker, dat Vau Looy in Ver
kade een dankbaar vertolker van zijn moei
lijken arbeid heeft gevonden.
J. Ph. van Goetiiem.
We schreven 4 Januari aun het slot van
onze critiek: «Goudkoorts is geen blijvertje."
Bouwmeester trekt dan nu ook rond met «De
koopman van Venetie" en zeldzaam eenstem
mig is de critiek over het «absoluut minder
waardig gezelschap" dat hem vergezelt.
»Het was dan ook om Bouwmeester de
groote scène in de gerechtszaal te zien spolen,
dat we kwelling hebben verdragen, de anderen
het werk van Schakespeare te zien en te
hooren verknoeien", schrijft de „Arnh. Crt.".
Het Amersfoorisch mannenkwartet «Euter
pe", dat dezer dagen met het dubbel strijk
kwartet «Phrynis" hier een concert geeft,
hoopt 9 Februari deel te nemen aan den
zangwedstryd te Bannen (Duitschland).
We ontvingen de aardig geïllustreerde
Voorwaarden tot deelneming aan het festival
en den marsch- en banierwedstrijd voor
harmonie- en fanfare-korpsen op 15 Augustus
te Middelburg te houden vanwege de ver
eeniging „Uit het volk, voor het volk".
Welke muziekvereniging van bier zal
probeeren den hoofdprijs van flOD te be
halen
Het boekje ligt ter inzage te onzen bu-
reele.
Naar we van goeder hand vernemen, is do
vereeniging üFloralia" ontbonden.
Wat wel jammer is, doch een gevolg Tan
de onverschilligheid van hen voor wie ze
werd opgericht; twee gezinnon niet te na
gesproken.
l
De plaatselijke afdeeling vun den Chr.
Nationalen Werkmans Bond werd verrast
met het levensgroot portret van wijlen haar
stichter en eere-voorzitter ds. H. J, ter Haar
Romey, geteekend door den hoer A. Veen
en van frapante gelijkenis.
Ds. Meiners, thans eere-voorzitter, in de
Vrijdag gehouden vergadering hulde aan den
oprichter en dank aau den hoer Veen voor
zijn belangloos en zeer gewaardeerd geschenk.
Tot Bestuursleden werden herkozen de
heer C. van Zwol eu gekozen de hoeren G.
Adam en A. Bakkers.
De gisteravond gehouden maandvergadering
van «Handel en Nijverheid" werd bijgewoond
door b Bestuurs- en slechts 8 gewone leden.
De notulen der vergadering van 10 De
cember werden ongewijzigd vastgesteld.
JÏLJ0cW' d" beer S' J vun Duinen,
wensebte by de eerste vergadering in dit jaar
de leden en hun gezin hartelijk geluk.
ik vind het in 't algemeen te bejammeren,
vervolde spr., dat hier weieens heerschen
reel lauw- Bii Inkshold. Dat is mij toor
vree.- opgevallen l.u hot marktrapport waar-
vau men, het hjj R,a,| isf„gadl,nj
niets meer hoort; geen enkel lid heelt na
dere inlichtingen gevraagd en ik vrees, dat
nu ook .1» Raad aal tegtteo, «K WHal'
dat de naastbelnnghebbenden er zoo we mg
belang in stellen, er wel niet zooveel belang
is bij het verbeteren der marktplaatsen. Ik
hoop, dat ik me vergis ril dat B. en W met
zullen blijven bij hun tegenwoordige gedachte
en de zaak alsnog ter sprake zullen brengen.
Van den lieer Th. C. V. ter Maat, in de
vorige vergadering tot Bestuurslid gekozen
in de vacature-Reuten, is inmiddels ingeko
men een schrijven waarin hy meedeelt do
benoeming aan te nemer. De heer Ter Maat
woonde ook de Bestuursvergadering by en
werd toen gekozen tot 2 Secietaris.
Alsnu werd de bijzonder korte Agenda m
behandeling genomen.
I. Ballotage.
Met algemeene stemmen werd toegelaten
hot candidaat-Jid. De vereenigitig telt daardoor
210 leden.
II. Ingekomen stukken.
Ingekomen waren
een bericht van den lieer Oosterveen, dat
hij verhinderd is, de vergadering bij te
wonen
een schrijven van R. eu W. van Amersfoort
in antwoord op but request der vereeriigtrig
om verbetering van de Kern.
B. en W. deelen daarin mee, dat zij in
October 1907 een mondelinge klacht ontvin
gen over een gevaarlijke plaats voor de
scheepvaart en een de»'Gemeente-opzichters
een onderzoek deden instellen. Het rapport
luidde, dat ruim 1300 M. in zee en 200 M.
bewesten de hoofdbaak een gevaarlijke plaats
is. Ook is in de Eem gepeild en daarbij zijn
geen steenen gevonden. Nu er ijs is, valt het
zeer moeilijk een nader onderzoek in te stel
len. De vaargeul is niet voorzien van bakens
of tonnen. Zoodra het ijs verdwenen is, zal
een nader onderzoek wordeo ingesteld, ter
wijl B. en W. inmiddels gaarne vau ol namens
de vereeniging nauwkeurige opgave zullen
ontvangen van de voor de scheepvaart ge
vaarlijke plaatsen.
De Voorzitter herinnert, dat de vorige
maal, bij de besprekingen, de juiste plaats is
meegedeeld. Deze is echter niet vermeld in
het .adres.
H>-t Bestuur heeft aan den Secretaris en
aan spr. opgedragen zoo nauwkeurig moge
lijke inlichtingen alsnog in de winnen. Daar
van hebben, we ons reeds ten deeie gekweten
en zoo is ons gebleken, dat de juiste Jigging
iets anders is dan de Gemeente-opzichter
aangeeft en wel in het kruispunt van twee
denkbeeldige lijnen uit vaste verkenmerken
aan zee getrokken.
De heer Van Zalingen vraagt of niet
in de rivier zelf steenen liggen.
De Voorzitter antwoordde, dat daar
over niet is gesproken.
De heer Van Zalingen meent, dat het
toch zeer gewenscht zou zijn, de rivier zelf
te doen nazien. Spr. heeft steeds gehoord,
dat in de rivier steenen liggen, die zeer hin
derlijk zijn voor de scheepvaart.
Ingekomen was nog een schrijven van den
heer De Dool ter aanbeveling vun den heer
Nico Ürucker, die bereid is, een lezing te
houden voor de leden der vereeniging over
brandverzekering eu dam by zal uiteen z-dten
wat wel en wat niet behoort te staan in een
brandpolis.
Het Bestuur zal nader hierover ineedce-
lingen doen.
Nog was ingekomen een Jaarverslag van
de Nederlandse!» Kamer van Koophandel te
Johannesburg.
Het ligt ter lezing voor belanghebbenden
en belangstellenden iu het Bureau der ver
eeniging, Van Asch van Wijkstraat 1.
Wie lid dier Kamer mocht willen worden,
zende de daarvoor gevorderde bijdrage van
20 of 1240 (zegge: tweehonderdveertig
gulden) per jaar.
Ten slotte was ing- komen een telegram
van den heer Eggink, houdende bericht, dat
hij verhinderd was, de vergadering bij te
wonen en verzoekend de bespreking over
het automobilisme uit te stellen.
III. Modedeelingen.
De Voorzitter deelde mee, dat het
Bestuur der Ameisfoortsche Muziekvereni
ging sedert do vorige maandvergadering een
bespreking had mut de Besturen van «Handel
en Nijverheid" en var. «Vreemdelingenver
keer e» dat morgenavond weer een gecom
bineerde vergadering wordt gehouden. Een
en ander in verband met het op H. mei.
vaartsjlng, 28 Mei, hier te houden provinciaal
muziekfeest.
Daar neen .lor afwezigen iets had mee te
deel™ of le vragen, herinnerd» de V o o r-
re, ltVJfi' "erklrl"»'l- K™ K»»l «oord
vindt veelal een goede plaats, vervolgde «pr.
In de Boltiiirsverg»,lering is de «erklooeltSd
£w5r"i e"toe" K^'okon, dat enkel»
leSaft Sï «ork hebben
erschaft. Ik acht dit een zoor goede daad
on hoop, dat die navolging vindt en o.on
niet zal mistellen tot voorjaar of zomer wat
men nu reeds kan laten doen. Ik himp dlt
va vÖ! "ll8«" «oei klank
zal vinden bij de leden dor vereeniging, mB,r
b kwri,S8n- v'«"' «"-SFiKS
Le"" d»VnTl?"™ m' Z';" ""S ,er-
l'. Jv" .0 moeton aantn men
ion paar jaar geleden heb ik er op geweren',