Februari 1908.
Dinsdag 4
57e Jaargang.
No. 7462.
Stelt me in 't ongelijk!
COURANT.
F1R1A A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post 1.45. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels ƒ1.25 elke regel meer ƒ0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
brengt toe algemeens kennis, dat de slaat do. 76
der Grondbelasting van 1 Februari 1908 tot 1 Maart
daaraanvolgende ter inzage is nedergelegd ter Secre
tarie der Gemeente.
Amersfoort, 1 Februari 1908.
De Burgomeee er van Amersfoort,
WUIJTIERS.
BURGEMEESTER en WETHOUDBRS van
AMERSFOORT.
Gelet op art. 87 der Drankwet,
brengen ter openbare keunis:
le. dat bjj hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden drank,
anderen dan Bterkedrank. voor gebruik ter plaatse
van verkoop, door CORNELIS van dbn BRUL, café
houder, iti de voorlokaliteit van het perceel Bree-
destraat no. 1 alhier;
2e. dat binnen twee weken na deze bekendmaking
ieder tegen bet verleenen van het verlof schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan in
brengen.
Amersfoort, 4 Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. 8TENFERT KROESE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter kennis, dat bij hen is ingekomen een
adres van SOPHIA DEKKER, weduwe van Arik
Mastwijk, bierliuishoudster, wonende alhier, in
houdende het verzoek haar vergunning te willen
verleenen voor den verkoop van sterkedrank in het
klein, voor gebruik ter plaatse van verkoop, voor bet
voorvertrek van bet perceel Kampstraat no. 80
alhier
dat binnen twee weken na deze bekendmaking een
ieder schriftelijk bezwaren tegen het verleenen der
vergunning kan inbrengen.
Amersfoort, 4 Februari 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS,
De Secretaris,
J. G. 8TENFERT KROESE.
Bank ran leening.
Ter voldoening aan het bepaalde bij art. 3 der
Verordening op da Banken van leening wordt het
volgende tor kennis gebracht
1. De Ame afoortsche Bank van leening ver
strekt voorschotten hoofdzakelijk op juweelen,
gouden- en zilveren werken, horloges en aanver
wante artikelen voorts op in goeden staat verkee-
rende naaimachines, lijnwaad en bovenkieeding.
2. Bana ten 1 of boveu 300 gulden wordt geen
pand aangenomen.
5. De Bank is gevestigd Krommestraat 18, ingang
Zuidzijde van dat perceel.
4. l)e verschuldigde kosten worden per week
berekend en bedragen
van 1 tot en met 100 gulden
voor de eerste week 1 cent per gulden, elke week
daarna 1 halve cent per gulden
boven 100 tot en met 300 gulden
voor de eerste week 1 halve cent per gutden,
daarna 1 kwart cent per gulden.
6. De beleeningen geschieden voor ten hoogste
drie tnaandeu.
6. Na den vervaldag kunnen de panden alsnog
tot uitorlij* drie dagea vóór den publieken verkoop
ingelost worden.
Drie maanden na den verkoop van een pand blijft
de opbrengst, na aftrek van de hoofdsom, rente en
kosten op den verkoop vallende, op de daarvoor
aangewezen dagen eu uren ter besohikking van den
beleener.
7. Do panden zjjn ten bate van dn inbrengers
togen brandschade en diefstal door inbraak verzekerd.
8. Eau volledig afschrift van het Reglement, be
vattende alle andere voorwaarden van beleening en
inlossing, zoomede da uitgewerkte tarieven zijn op
duidelijk zichtbare wijze iu de lokalen der Bank
opgehangen; bovendien zijn op de achterzijd# der
beleen briefjes de hoofdbepalingen vervat.
Amersfoort, Januari 1908.
De Directeur,
J. var WESSUM.
Ja, doei datl
Al was het alleen maar om der curiosi-
teitswille 1
Want 't gebeurt niet dikwyls, dat je zelf
vraagt om ongelijk te krijgen
En dut dit thans 't geval moge zyn,hoop ik
toch ztovan harte.
Omdat
Als go even verder leest, dan vult ge zelf
dit «omdat" wel in!
»lk wil 't werkelijk wel doen, mevrouw,
graag zelfs, maar ik vrees, dat m'o vragen
zoo weinig zal baten, waar door de meesten
onzer reeds zooveel gegeven ..ordt."
Dat was m'n antwoord vanochtend aan
een der twee Dames van kleeding, toen zij
my verzocht oog eeus de aandacht te vesti
gen op haar liefdewerk door beiden zoo
liefdevol verricht, zooals mij meer dan een
door haar gesteunde huismoeder verzekerde.
Eu er werden mij zóóveel treffende staaltjes
verteld van nood en ontbering, dat ik maar
weer eens 'de intermediaire wil wezen van
haar, die de eens begonnen taak zoo gaarne
zouden willen voortzetten.
Nu dan, boveukleeren zijn er op 't oogenblik,
dank zy veler zendiugen, voldoende.
Maar ondergoed
Aan vrouwe- en manshemden, pantalons,
kousen ja, aan kousen vooral is heel, heel
groote behoefte, te grooler, omdat dit een en
ander meestal in de arme gezinnen ontbreekt
en óok, wijl die artikelen zoo weinig inkomen.
Zou het daarom wezeo, omdat men begrijpt,
dat het meer afdoende is om hemden, enz.
te koopen dan om uit eigen garderobe dat
alles te zenden Zoo ja, dan heeft men wel
goed gedacht doch daarmee zyn de
Dames van kleeding nog niet gebaat.
Niet met 'n goede gedachte alleen,
zoo er geen nog betere daad op volgt....
de daad om haar wat geld te zenden, zoo
dat zij het benoodigde en geschikte zelf
kunnen koopen.
Elke gave is haar zoo welkom!
Zegwie volgt hel goede voorbeeld van
het speelkransje, dat reeds den inhoud van
zijn potje voor genoemd doel afstond? Dat
zou nog eens aardig zyn op »zoo'o avondje"
vooraf te bepalen, dat het «kaartje-leggen"
dienstbaar werd gemaakt voor het kleeding-
fonds t Dunkt u niet, dat het doel den inzet
waard is?
Kom, éen vriendelijk, opwekkend woord
van de vro iw en ik wedmanlief stelt
's middags de in soos aan zijn partners voor
om dezen enkelen keer eens te wbisten
voor het kleedingmagazijntje van Liefdadig
heid.
'tls zoo koud en guur, moeders, en
de influenza viert hoogtij juist daar, waar
zij den minsten tegenstand kan verwachten
toemet overleg valt er nog wel een
geldstukje af te zonderen komt
probeert het eens
En... en... vele kleine giften kunnen
ook heel wat ondergoed doen aankoopen
Maar
Neenik laat m'n vrees rusten
En ik eindig, zooals ik begon:
«Stelt me in 't ongelyk
En ik verzeker u, dat zich in dat «onge
lijk" niet alleen verheugen zullen de Dames
van kleeding, mevrouw Prins, Utrechtschen
weg nr* 8, en mevrouw Van Arkel, Wyers-
straat no. 14, maar 't allermeest ik zelf.
Qui perd, gagne!
Svze Frederiks
Van Cleeff.
Tuinbouw rond Amersfoort
GEEN hypothese.
Met dit slotwoord van den heer A. Schuttevaer,
wandelleeraar van de Ned. Maatschappij voor
tuinbouw en plantkunde en practiach kweeker
te Nijkerk, willen we aanvungen, omdat het zoo
heel juist samenvat al hetgeen hij gisteravond
op de door de afdeeling Nykerk dier Maatschappij
in het leven geroepen en door de vereeniging
„Handel en Nijverheid" mogelijk gemaakte open
bare vergadering hier heeft aangevoerd.
Die vergadering was goed bezocht, straten en
bevolking in aanmerking genomen.
Het Gemeentebestuur was vertegenwoordigd
door Wethouder Celosse, den Gemeente-secretaris
en eenigo Raadsleden; de Kamer van Koop
handel en Fabrieken door haar Voorzitter, haar
Voorzitter, haar O ader-voorzitter en enkele leden;
er waren vertegenwoordigers van de plaatselijke
afdeelingen van het Utrechtsoh genootschap voor
landbouw en kruidkunde en van de V ereeniging
voor Pluimveehouders in Nederland.
Op verzoek van den heer Schuttevaer gaf H.
N. leiding aan de vergadering en zóo sprak
haar Voorzitter, de heer Van Duinen, het
het openingswoord, waarin hij autoriteiten en
bestuursleden van corporaties dankte voor hun
opkomst. Ditmaal, vervolgde spr. geldt het een
zeer bijzonder geval; de heer Schuttevaer heeft
op zeer ongezochte wijze kennis gekregen van
het rapport der markt-commissie van H. <k N.
en zich Dij haar Bestuur geopenbaard als warm
strijder voor de beginselen in dat rapport neer
gelegd. Geheel onafhankelijk van ons heeft
hij een onderzoek ingesteld en daarna bij ons
inlichtingen gevraagd. De besprekingen hadden
tot resultaat, dat hij ons vroeg, deze bijeenkomst
te beleggen.
De heer Schuktevaar zeide in hoofdzaak
Men zal wellicht denken, dat ik met alle
macht zal strijden voor de quaestie te Amers»
foort, welke mij uit de courantenverslagen, die
ik er op nalas, is gebleken te zijn geworden een
brandende quaestie; doch op den voorgrond
wil ik dan zeggen, dat men zich te eenen male
vergist als men denkt, dat ik hierheen kwam
als propagandist voor of van H. N. Ik wil
slechts propageeren voor de tuinders en moet
dan op de allereerste plaats voor hen vragen
om een plaats voor afzet hunner producten, een
naar de eischen des tijds ingerichte marktplaats.
Toen ik hoorde, dat zóo dicht by Nykerk een
vereeniging vroeg om betere marktgelegenheid,
ging ik informeeren en zóo werd ik in contact
gebracht met een winkelier te Amersfoort, die
mij beter kon inlichten. Ik pleegde toen over
leg met mijn afdeeling en het resultaat was,
dat wij alle rapporten van H. N. en de
andere lichamen ter inzage vroegen.
Vooral éen ding aaarin interesseerde mij,
zcoals wel vanzelf spreektde groentenmarkt
en hetgeen werd gezegd over groen tenteelt en
vruchtenteelt. En al aanstonds kwam het in
mij op, te wijzen op het hooge belang voor
particulieren en kweekers beiden ra dit nieuwe
gezichtspunt te propageeren.
Het gevolg was, dat een vergadering werd
gehouden met de afdeeling Nijkerk der Ned.
Maatschappij voor T. en P., die een adres van
adbsseie zond aan den Raad van Amersfoort,
terwijl de Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Nijkerk evenzeer een adres van steun verzond.
We klopten daar dus niet aan doovenmans
deur, doch vonden er warme belangstelling,
omdat men bij ons inziet, dat voor onze streek
de tuinbouw van het hoogste belang is.
De verbetering der voortbrenging der in
dustrie, als ge wilt wordt bereikt op twee
wijzende industrieel, die tevens vakman is,
profiteert van de ervaring en verkrijgt daardoor
betere productie, dus grooter waarde van betgeen
hij voortbrengtof de vorderingen der wetenschap
worden dienstbaar gemaakt aan de industrie.
De eerste wijze wordt het meest gevolgd. De
tweede wordt veelal ontvangen met achterdocht,
vooral door de niet zeer-ontwikfcelden en zij die
al aanstonds aannemen een zeer conservatieve
houding tegen al hetgeen nieuw is.
Wel komt er verbetering te dezen opzichte in
ons land, doch ze komt langzaam. En vooral
geschiedt dit langzaam op het gebied van
bodemcultuur en bovenal ten opzichte van den
tuinbouw.
De kweeker houdt de wetenschap van zich
af, Yooral omdat hij van ouder tot ouder gewend
is, iets zóo te doen en niet anders, en bang is,
als hij in de nieuwe richting gaat, nóg schraler
verdiensten te zullen krijgen.
De Reguering heeft dit begrepen en al veel
goeds gedaan door bet instellen van tuinbouw-
winterscholen eu cursussen, proefvelden, proef-
reizen, statistieken, enz. En het ligt m. i. op den
weg van Gemeenteraden en corporatien, dit
goede voorbeeld te votgen en dit vooral waar
niet zijn te vinden onvruchtbare gronden en
slechte verkeerswegen. Waar deze goed zyn,
hebben zij te zorgen voor goede marktplaatsen.
Hoeveel wordt er niet aan tuinbouwproducten
uitgevoerd naar de omringende landen En
waarom zou dit nu alléén moeten plaats hebbpn
uit de groote centra en niet uit de kleine, waar
de omstandigheden óok goed zyn, zoo niet beter
Dat heeft men begrepen te Lent bij Nijmegen,
waar nog slechts 15 jaar geleden de uitvoer zeer
onbeteekenend was, doch thans zeer groot is. Naar
Hamburg, Mannheim, Düsseldorf, ja naar alle
groote centra, waar tuinbouw te duur is, wordt
daar uitgevoerd.
Maar kan dan ook rond Amersfoort gekweekt
Stellig wel. Nu reeds zijn 80 bunders daar in
cultuur voor groenten, vroege aardappelen,
boonen, enz., producten die alle gretig afnemers
vinden.
Het verslag der Kamer van Koophandel te
BUREAU
KORTEGRACHT 9-
Postbus 9. Telepbooo 10
Amersfoort zelf zegt, dat alleen te Amersfoort
in 1906 aan de markt zijn gebracht 11 200 H.L.
aardappelen, vertegenwoordigend een waarde
van gemiddeld fl.90 per mud. Er wordt bijge
zegd, dat de cijfers aproximatief zijn en daarom
moeten we de cijfers laten rustendoch in ieder
geval blijkt dan toch, dat alleen ia dit artikel
er nog heel wat omgaatblijkt, dat er cultuur iB
en dat het dus slechts weinig moeite kost om
die cultuur uit te breiden en te verbeteren.
Maar eenige moeite kost het toch. Vooral
tegenover de conservatieven, die de leer huldigen
dat de zoon moet doen zooals vader en groot
vader deden en daarvan allé n is af te brengen
als hij financieel voordeel ziet.
Eer we echter zóo verzijn, moet veel veranderen.
In deze streken is geen wisselbouw en men
weet dus niet wat er uit den grond te halen is.
De tuinbouw breidt zich echter gestaag uit
rond Amersfoort, Nijkerk en Putten en meer en
meer legt men zich toe op cultuur van vruchten
dn groenten.
Want dit i9 het loonende. De vetweider kan,
evenals de boer in de Betuwe, profijt trekken
van zijn boomgaard; de vruebtenkweeker kan
dubbel profijt behalen als hij een onderbeplanting
toepast met gras of bessen. De Rijks Landbouw-
leeraar Klaassen heeft zelfs f1174 voordeel
geconstateerd door onderbeplanting op éen
bunder.
Doch de landbouwer verandert niet licht zijn
bedrijfsvorm. Men ziet dat aan de rentelooze
muurvlakten van huis en schuren, terwijl in
België en in Frankrijk zooveel mogelijk profijt
van die vlakken wordt getrokken door op oor
deelkundige wijze leiboomen te planten. Zeer
voldoende resultaten zyD al Bpoedig daarmee te
bereiken; al heel gauw wint men fl per vier
kanten Meter.
De groote moeilijkheid is, dat de boer onbe
kend is met boomplanten en boomsnoeien en
friet op de hoogte is met de voor zijn grond
meest geweusebte cultuur en bovenal geen begrip
heeft van de financieele resultaten.
Doch dit alles kan worden verholpen als men
volgt het voorbeeld, gegeven door den heer
Snellen, Ryks-tuinbouwleeraar in Limburg, die
de boeren er toe wiet te bewegen, coöperatief
boomen aan te koopen en ze te doen snoeien door
een vakman. Het resultaat was zeer groot.
Ik zelf ben practisch groentenkweeker en dus
niet alleen theoreticus en ik beb daarom dikwyla
te meer deernis met den boer in 't Nijkerkerveen
die kl zijn geld zet op de éen kaart: het boonen-
kweeken. Als de bouw mislukt, dan zijn de
raenschen soms jaren achteruit.
Waarom geen aardbeien naast aardappelen en
booner.? Waarom geen wisselbouw, geen tus-s.hen-
cultuur? Waarom alleen aardbeien uit Westland
en Aalsmeer Daar is de grond niet beter dan
onze oude tabaksgronden met bun prachtige,
zware teeltlaag. Waarbij voor deze streken nog
komt dit groote voordeel, dat de tuinbouwe de
hulpmeststoffen hier veel goedkooper kan be
trekken dan elders omdat Amersfoort ligt aan
het mooist denkbaar punt, in het centrum der
verkeerswegen naar alle groote plaatsen in ons
land en aan directe verbinding wegen naar
Duitschland.
Dit Bchynt hier niet bekend.
Aalsmeer heeft slechts 60 bunder warmoezerij
hier zijn er reeds 80. En als de cultuur maar ia
andere banen wordt geleid, dan zullen ook de
financieele resultaten even groot zijn als te Aals
meer.
Het kan zoo licht geschieden. Men kweek*
slechts augurken, vroege bloemkool en Brue-
selsch lof. Dit laatste wordt thans nog voor
driekwart aangevoerd, doch ik heb er zelf de
proef mee genomen en zeer goede resultaten
verkregen.
En voor slechts éen zaak beeft men te waken
en wel, dat de cultuur niet eenzijdig zij, doch
gecombineerd en men dus bijvoorbeeld teelt fruit
groente, evenals dit algemeen geschiedt in
Duitschland.
Naast goede cultuur behoort echter een goede
afzetploats. Deze kan zijndirecte verkoop aan
de huizen; op een veiling; op de markt; door
een groenten winkelaan een fabriek aan op»
koopers, zelfs „op stam".
Bij verkoop aan huis is de producent een
groot deel van den dag onttrokken aan zijn
arbeid. Wel ontvangt hij iets meer geld, dooh
hij wordt te gelijk gedwongen, van alles een
beetje te verbouwen en kan zich dus niet toe
leggen om in een of ander artikel specialist t*
worden, waardoor hij ook meer zou ontvangen.
De verkoop aan de veiling is de meest ideale
men ziet dat vooral in het Westland. Doch dit
is voorhands een te groote sprong voor des*
omgeving, omdat het nieuwe er wordt ontvan-
