De afdeeling „Amersfoort" van den Bond
van Ned. Onderw. hoeft do onderstaande
circulaire aan B. en en W. en de Leden van
den Raad gezonden.
Amersfoort, Juli 1908.
L. S.
Naar aanleiding van het door B. en W.
uitgebrachte Rapport betreflende het adres
van de atdeeling Amersfoort en O. van den
Bond van Ned. Ond., nemen wij beleefd de
vryheid, alsnog op 't volgende de aandacht
te vestigen.
In ons adres, dato 29 Juni hebben wij
1°. een klucht gericht tot den Raad over
de handelwijze van twee leden van het Da-
gelijksch Bestuur tegenover een onderwijzeres
aan de Meisjesschool alhier,
2°. een verzoek om een grondig onder
zoek in te stellen eu daarna een oordeel uit
te spreken.
Nu bevreemdt hel ons ten zeerste, dal B.
en W. in hun Rapport breedvoerig trach
ten uiteen te zetteu de gronden voor hun
optreden eu dan tusscheu de regels door
willen doen lezen, dat daarmede ook de
manier is verdedigd, maar op de door ons
aangevoerde kwestie, n.l.
de aanranding ran de rechtspositie
'n 't geheel niet zijn ingegaan.
B. en VV. hebben uit het oog verloren,
dat het daarover hoodzakelijk ging en dat
we de paedagogische zijde, n.l. 't al of niet
geschikt zijn der onderwijzeres, geheel buiten
beschouwing hebben gelaten. O.i. draait het
gegeven Raadstuk om den kern der zaak
heen.
Wat is n.l. de kwestie
B. en W. stelt to het voor, alsof iu deze
door hen tegenover de onderwijzers zoo hu
maan mogelijk is gehandeld. Wij achten het
onzen plicht vooral hier tegen op te komen.
Meer humaan was o.i. de volgende manier
van doen geweest:
1. Gesteld, er zijn ovi-r eeu.leerkracht bij
het Openbaar Ouderwijs schriftelijke klach
ten ingebracht bij het Dagelijkseh Bestuur
door ouders van leerlingen, van dien aard,
dat B. en W. noodig oordeelen, een onder
zoek in te stellen.
2. Nu moeten o.i. door B. en W. rap
porten worden gevraagd aan hen, die belast
zyn met het toezicht, n.l.
a. aan 't hoofd
b. aan den arr. schoolopziener;
c. aan de schoolcommissie.
3. Eerst naar aanleiding vau die rappor
ten mag dan, in overleg met ben, door wie
en met hem of haar, over wie ze werden
uitgebracht, verder gehandeld worden en
en getracht, een bevredigende oplossing te
vinden.
Deze gang van zaken wordt hier aangege
ven ter nadere toelichting van de principieele
zijde der kwestie (punt 4 van ons adres)
thans zijn we genaderd tot de actueele zijde
(punt 1, *2 en 3).
Al dadelijk willen we er dan met nadruk
op wijzen, dat B. en W. blijkbaar aan géén
der voorwaarden, genoemd onder 2 eu 3,
hebben voldaan
lo. In 't Raadstuk wordt meegedeeld dat
't Rapport van 't Hoofd eerst na ons adres
werd aangevraagd
2o. is ons dat bekend uit andere bronnen
en mededeelingen waarvoor we nog niet
het recht van publiceering hebben aauge-
vra8gi. Verder drukken we er onze verba
zing over uit, dat de jaarlijks verschijneule
verslagen over den toestand van het lager
Onderwijs in deze gemeente door de School
commissie nimmer aanleiding hebbengege-
veD tot vermoedens omtrent een toestand,
zooals B. en W. die in hun Raadstuk nu
voorstellen, een toestand, van dien aard, dat
ernstig ingrijpen noodig geoordeeld werd.
Uitdrukkelijk werd er ons op gewezen, dat
schriftelijke klachten niet aanwezig waren,
blijkens mededeelingen van den Wethouder
van Onderwijs, terwyl dit ook wel u:t 't
Raadstuk zelf blijkt, waar met geen enkel
woord over de aanwezigheid van zulke
klachten wordt gesproken, maar wel een
rapport wordt overgelegd, dat eerst na 't
optreden van den Bond weid uitgebracht.
Wat hebben we hieruit op te mukeu
Hebben B. en W. dan op een voor de
onderwijzeres zoo grievende manier inge
grepen alleen op grond van mondelinge
mededeelingen aan e n van b u n C ol 1 e-'
g e (zie wat B. en VV. daaremtrent zelf zeggen),
mededeelingen, welke maar al te dikwijls
den vorm aannemen van «praatjes* Is er
wel aan gedacht, dat een leerling, klagende
over zijn onderwijzer of onderwijzeres, de
zaken veelal vaslch, onwaar en in eigen be
lang zal voorstellen Of hebben de
ouders, zoo verstandig zijnde, zich
niet met praatjes van kinderen
in te lateD, zich ook op audere wijzen trach
ten te overtuigen omtrent een onoordeelkun
dig optreden van bedoelde onderwijzeres
Het antwoord op al deze vragen is voor
ons niet twijfelachtig. Duidel'yker nog dan
uit ons adres, dat uit den aard der zauk,
beknopt was, blijkt uit 't boven, taande, dat
hier is opgetreden op een wjjze, zoozeer af-
wykeode van de meest weusclulyke, da: wel
degelyk daardoor de rechtspositie
van doonderwijzeroa isg esc baad.
De z.g. vriend elyke wenk, om te
trachten weg te komen, I lijkt niets meer
of minder geweest te z:jn, dan een drei
gen met ontslag, iets, waartoe iu den
regel eerst in 't i.llerlaatste geval wordt
overgegaan, nadat iedere andere raogolyke
en bevredigende oplossing onmogelijk is
gebleken.
Aan 't slot van dit gedeelte van ons be
toog willen wo nog op iets wijzen. Was nl.
de manier waarop èn de Wethouder van On
derwijs èn de Burgemeester persoonlijk
tegenover de Onderwijzeres optraden, wel
geschikt om haar kalm to stemmen?
]s haar voldoende gelegenheid geschonken,
over de haar gedane vragen kalm m rustig
na te denken, ui. a. w. zijn de antwoordon,
waarop B. en W. in bun Raadstuk steunen,
soms ook gegeven in eeu stemming, waar
in zij maar al te zeer geneigd was alles te
bevestigen l'at dit eeu factor is van ge
wicht in d< ze kwestio, zal stellig door uie-
maud ontkend worden.
Thans willen we hel Raadstuk ook eens
van een anderen kant beschouwen en enkele
zaken behandelen, die we in ons adres on
besproken lieten, maar tot welker behande
ling we ous nu gedrongen gevoelen, te meer,
daar B. en W. in meer genoemd Raadstuk
bedoelde onderwijzeres voorstellen als onge
schikt voor haar laak eu dit trachten te
bewijzen met eeu rapport van het Hoofd
der school. Is dat rapport wezenlijk van dien
aard. dat W. eu B. hierop hun heruit van
ongescbiktheidsverklariiig kunnen gruudeu
Zoo ja, hoe zijn de uitspraken in dit rapport
dan overeen te brengen met vermoedens
van 't Hootd, dat zy op eeu audere school
bevolking beter zou voldoen? Hier wordt
dus niets meer of minder gezegd, dan dat
de leerkracht zich maar schikken
moet uaar deieerliugen. Hoe uu
aan de betrokken school de verhouding tus-
schen de eersten en de laatsten is, laten we
hier geheel ui het midden, maar een derge
lijke toestand, in 't leven geroepen door
ouders eu bestendigd door autoriteiten, lykt
ons op den duur ouboulbaar voor bet per
soneel. ludien geen heilzame samenwerking
zoowel tusscheu huis en school als tusschen
autoriteiten en personeel tegenover euver-
standige ouders in 't leven geroepen kan
worden, zoo staat het voor ons vasi, dat
meerdere leerkrachten het slachtolfer zullen
worden van dezen o. i. zeer verkeerden
toestand.
Reeds meermalen trok het ouze aandacht-
boe aan de Meisjesschool alhier achtereen
volgens verscheidene leerkrachten de school
op eeu eigenaardige, vreemde wijze verheten,
of, hoe solhcileereudeu zich terugtrokken.
Na al, wat iu den laatsten tjjd gebeurde,
stemt dat tol nadenken. NogmiuU, wat ous
zoo nu eu dan ter oure kwam omtrent enkele
gevallen aan die school, welkd een eigenaar
dig licht werpen op de verhouding van
ouders cn personeel, weuschen we uu nog
onbesproken te laten. Maar io 't vervolg
zal iedere, voor het personeel onaangename
kwestie met ouders of leerlingen, door ous,
voor zoover 't mogelijk is, wordeu nagegaan
En zulks n ie tuit bemoeizucht,
maar omdat wij het onzen plicht
achten, tegen aan collega's ge-
pleegd onrecht op te komen.
Al hebben ze ook steeds ver van ons en
onze beweging gestaan, dan nog zullen we
st.ijdeu voor huuue rechten derecüteu van
ieder onderwijzer, wijl dit zaken zyn van
algemeen belang. L)at eeu dergelyk streven ge-
qua liliceerd wordt als dom en absurd, kunnen
we alleeu hieruit verklaren, dat het in het
geheel niet begrepen wordt. Hiertegen be
hoeft niemaud „iu bescherming te worden
genomeu". Willen autoriteiten de ouderwy-
j zers wezenlijk beschermen, dan behoeven zy
- dat niet te doen te&eu ons, maar in de eer
ste plaats tegen onverstaudige ouders.
Al bereikeu we niet dut, wat we gaarne
gewild hadden, daar de onderwijzeres reeds
voor wy iets van do zaak afwisteu, een be-
uoeming eiders aauvaard had, w ij weten
goed te hebben gehandeld.
Wy stellen er zelfs een eer in, de eenigen
te zijn geweest, die een woord van protest
hebben doen liooren. Al wat we zegden,
kunnen we verautwoorden, zoodat we met
vertrouweu het verder verloop der zaak af
wachten. Eu, al heeft dit geeu ander resul
taat, duu dat voortaau voorzichtiger gehau-
deld zal worden, ook dan reeds zyn wc te
vreden.
Het Bestuur van de Afd. Amorsfoor*
en Ümstr. v. d. Bond van
Ned. Ond.
Aan het eindexamen II. B. S. 5 jarigen
cursus in de provincie Utrecht, dat alhier
wordt gehuuden, namen voor de 2e groep,
20 candiduten did.
Geslaagd zyn
Wilhcluiiua vau den Beig, E. van Gelder,
P. Jongejan, W. A Moleiigrn >11', J. L. Kauh,
G. Sanders, eu Bertha van Slooten, van de
H. B. S. te Amersfoort
H. J. Marling, J. Mantel, J. de Iiuyter. en
P. Smits van de R. H- B. S. Utrecht;
C. F. van Duin, A. H. Edelkoorl, van de
G.m: II. B. S. te Utrecht;
P. van Exter, Extraneiïs.
Alge wezen zes caudidaten.
De heer H. W. van Ejveld, doctorandus
in de klassieke letteren is benoemd tot leer
uur aan de Meisjosschool te Hilversum.
Mejuffrouw A. J. Kroi-ze is benoemd tot
tydelijke onderwyzores aan een openbare
school te Egmond aan Zee.
De heer Abdoel Rivi vroeger hl 9r woon
achtig, die onlangs aan de gemeentelijke
universiteit vau Amsterdam werd bevorderd
tot arts, is aan de uuivorsiteit te Geut na
colloquium doctum bevorderd tot doctor in
de geneeskunde.
Hy is de eerste inlander, wien de doctors
titel kon worden verleend.
Voordracht ter benoeming van eeoe tijde
lijk buitengewoon leerares in de gymnastiek
aan de Huogere BurgerschoolMeiulfrouw
J. C'. van der Schroei! te Amersfoort.
ld. vau eene onderwijzeres aau de meisjes
school, de dames; no 1. A. Heiupeuius ie
Beetgum, no 2. 11. G. Peters te Deveuter.
no 3. J. Jansen te Baarn.
Naar aanleiding van ingekomen klachten
by B. W. omtrent de Vrijwillige brand
weer, tusschen wier bestuur en leden on-
eemgheid heerscht, eu ook teu gevolge van
de mededeeling van bestuursleden, dat zij
zich met langer aiusprakelyk kunnen ftelleo,
wanneer hot materieel in handen van de
Vrijwillige Brandweer blyft, heeft het Dage-
lyksch Bestuur onz r gemeente haar daar
over de beschikking outuomen, tijdens liet
onderzoek, dat hei omtrent een en ander
instelt.
Men zsl zich benniierea, dat hiderljjd
kapitein O. L. G. F. AbersuD, van het le
regiment veld-artillerie bier, werd gedeta
cheerd bij het Zwitschersche leger.
By het Departement van Oorlog is thans
ingekomen het verslag ecner studiereis van
dien inmiddels tot majoor bevorderden offi
cier betreffeude de organisatie en de oefe
ning der Zwitschersche veld-artillerie.
Na een bespreking tusscheu de Besturen
der Cbr. vakorganisaties om te geraken tot
stichting van oen Chr. bureau voor Arbeids
recht, is er een voorioopig comité gevormd,
dat de zaak uu verder zal onderzoeken en
trachten zal gegevens te krijgen.
Ds. Vuuderiuk heeft hel eere-vooizitier-
schan aangenomen, terwyl tot leden van dat
voorioopig comité zyn gekozen de heereo
D. Meester, van Patrimonium, C. v. Zwol
van den Chr. Nat. Werkmansbond, J. Beus
van den R. K. Volksboud, H. Voortman van
de Prot. Chr. Timmerl.vereen. en L. Kerk
hof van de Prot. Chr. Vereen, van Spoor-en
Tramweg-personeel.
De plaatselijke eiveuigiug tot bestrijding
der Tuberculose hield gisterenavond een ver
gadering in »Ons Huis".
Hoewel hut warine weer niet tot verga
deren uitlokt en vele ledeu uitstedig zijn
was de opkomst vry aanzienlijk.
Behoudens eukele kleine wyzigingen wer
den de ontworpen Statuten door de aanwe
zige leden goedgekeurd.
Verder werd besloteu ten spoedigste de
Koninklijke goedkeuring oautevragen, voor
al met het oog daarop-dat de Vereeniging,
die voortaan zal heeleu, aAmersfoortsche
Vereeniging tot bostrijuing dor Tuberculose"
dun een aanvrage om rijkssubsidie kan doen
Aan den betrokken Minister zal officieus
medegedeeld worden, hoe de toestand hier
ter stede is. Een tegemoetkomiug door de
regeering vau minstens f 750 zou volstrekt
geen overbodige woelde zyn, want veel is
hier noodig om de gevreesde ziekte mot
kracht te bestrijden.
Het was het Bestuur aangenaam te kun
nen meededen, dat uile hier wonende medici
zich hebben b- reid verklaard zitting teuem»n
in den Raad vau adviee.
Diarna werd de vergadering onder dank
voor de trouwe opkomst te kwart over liegen
gesloten.
By het Bestuur der uldeeling .au het
Centraal Genootschap voor Kiuderlierstel-
lings- eu Vacaotiekoloiiies ia do medudeuliug
ontvangen, dat dc spoorwegmaatschappijen in
gunstigen t n beschikt hebben op het ver
zoek om een üyzoiider Uriel vast te stellen
voor de heeu- eu terugreis voor elk geul
kinderen en geleiders, door de afdeuhugen
van het Genootschap naar of vau een der
koiouiehuizen uitgezonden.
Op de lijnen der H.1J.Ü. betalen kiuderen
en geleiders reeds nu voor been- on terug
reis do helft van den gewonen enkelen prys
derde klasse, terwyl twee kinderen beneden
10 jaar voor éen persoon gerekend worden.
Do S. S. berekent de helft van eeu enkele
reis, terwyl voor kinderen van 10 tot 4 jaar
slechts het vierde doel vau eou eukele reis be
hoeft betaald.
Dat kinderen en zou by elkaar behoor, sn,
dat kon men Woensdag voor don zoovcelsten
koor opmerken op sliet Stort", waar een
paar honderd kinderen van de St. Anna-ver-
•euigiog hier bun jaariykscb feestje werd
Wat ging bet daar vroolyk en blijmoedig
toeze waren, trots warmte en zon, onver
moeid de kleinen in het deelnemen aan de
vele aaidige spelen, op tactvolle wyze geor
ganiseerd. Het jubelde en schaterde zonder
ophouden door do lucht en al die ongedwon
gen vreugde, al die pret, het moet de dank
baarste voldoening geweest zyn voor hen,
die dat goed geslaagde feestje op touw zet-
A1 doen twee hetzelfde dan is het nog
nog niet hetzelfde,zegt een gevleugeld vvooid
maar wjj gclooven niet, dat de exploitatie
van >Birkhoven" aan beter handen kon
toevertrouwd zyn dan aan die des hoeren
Meursingb, alhier.
Wat heeft bet boscb en zijn omgeving
na een korte spanne tijds een verandering
ondergaan, zonder dat aan de eigenaardige
schoonheid werd te kort gegaanUp royale
wijze is alles ton uitvoer gebracht en allen,
die hebben meegewerkt om zoo'n aan de
omgeving zich aanpassend geheel te verkrij
gen, komt alle eer toe, ook voor de inricli.
ting van hei vroegere Hoerenhuis lot hotel-
pension en restaurant, waarbij in elk opzicht
rekeuing met de eischen des (yds is gehou
den.
Wezen wij iu ons hoofdartikel er op, hoe
zeer we hoopton, dat de wandelaars en be
zoekers vau „Birkboven" al wat daar door
natuur en menschenhandeu is gewrocht,
zullen ontxieu, nu wy zoo straks zelf weer
alles daar bewonderden, kwam het in ons
op, dut men ul door en door ruw moetzjja
en niet de minste piëteit bezitten om daur-
goe-ismoeds aau eeuige vernielzucht bot te
vieren.
Morgen wordt »Birkhoven" geopend met
een mutinêe, gegeven door de Araeisfoortsche
Muziekvereeuiging van 2 tot 5 uur. 't Zal
er uaar toe stroomeu, dunkt ons!
Amersfoort is met gekozen als plaats voor
de Middelbare ucbuische school, waarop
kuos scheen.
De volgorde der plaatsen welke in aan
merking komen vau vestiging van deze school,
is: Utrecht, Arnhem, Haarlem en Apeldoorn.
Dit jaar schynt de 31ste Aug. ook hier
ter stude opgewekt gevierd te zullen wor
den. De optocht gaat nu ook door, ter
wyl het bestuur van do Oranjevereeni-
giug gaarne oaumeldingen zal omvangen van
deelnemers aan den reclame-optocht.
Aan de Centrale Buterinyn, werden heden
aangevoerd 3225 Kilo boter hoogste prijs
11,32 laagste prys f 1,23.
Iu dezen zomerlyd is het eigenaars van
hotels en pensions, en van andere zaken
niet anders dan aangenaam, wanneer vele
vreemdelingen hun intrek bij ben nemen
of inkoopeu doen, mits dezen dan instaat
zijn hun rekeniogen te voldoen.
Niet van iedereen hebben zy daarvan al
tijd vooral dc zekerheid. Doch kt te spoedig
maken zij zich daaromtrent niet onge
rust, omdat zy weten, dat er ecu macht
is, zoo niet al-dau toch veelwetend.die over hen
waakt, n.l. do politiedie, waar baar nieuws
gierigheid is opgewekt, niet spoedig zich te
vreden stelt.
Dat moest dezer dagen weer een Franscb
sprekende vreemdeling, vermoedelijk een lta-
liaau, ondervinden. Zells zijn beworiug, dat
hy bvooi' gezondheid" onze stad met een
luugdurig bezoek wilde vereereu, kon de
munuen van de Wet niet bewegen hem toe
te staan zijn tenten hier op te slaan, daar by
niet bewyzon kou daartoe voldoende midde
len te bezitten.
En zoo werd onze slydende'* vriend naar
Utrecht getransporteerd, waar men wel zal
gezorgd tiebben, dat hy over de grenzen ge
leid werd.
Een ontvluchte uit Veenhuizen werd door
de politie hier aangehouden en zwaar geboeid
uaar Utrecht vervoerd.
lo don avond van 21 dezer zijn op het kennis
terrein te Utrocht oangehoudon alB verdacht van
zakkenrollerij, twee vreemdelingen, opgevende
te zijn genaamd Louis Baramsky,46jaar,
atucadoor, geboren te Lainzew (Rusland) en al
daar wonende en Bogamil S tan is 1 au
Gal kowskl, 21 jaar, electricien, geboren te
Warschau en wonende to I^üds (Rusland).
Op beidon is een aanzienlijk bedrag aan Rus
sisch, Duitsch, Oostenrijkse» eu Hollands gold
bevonden, bonovens een zwart lederen portomon-
naie mot nikkelen sluiting, waarin een gefran
keerde de Ruiter postaegel.
Eerstgenoemde heelt oen semiotisch uiterlijk,
bleek gelaat, zwart kneveltje en is kort doch
tamelijk gozet, terwijl laatstgenoemde zoor lang
is, mot oen baardeloos bleek gelaat.
Beiden zyn als heer gekleed.
Aangezien het vermoeden bestaat, dat zy tot
eeno internationale zakkenrollersbende behooren,
die blijkbaar de UtrccbUche kermis als terrein
hunner operaties gekozen hebben, nadat zjj van
te voren elders in ons land verblijf gehouden
hebben, verzoekt do Commissaris van Politie
iu do 2e Afdcoling te Utrecht nauwkeurig
ondorzoek of deze vreemdelingen reeds voorheen
zicb elders in ons land ophielden, 100 ook of
er bjj eenige polilieodministratio aangifte is ge-
daan van het verliezen of rollen oenor porte-
monnaio mot inhoud als vorenbedoeld.
Leer eerat en ga dan ooderwtyzep.
