September 1908.
Dinsdag 1
57e Jaargang.
No. 7552.
Beleefd verzoek
terugkeer
EEN GOUDREGEN.
De man met k bruine tasch.
COURANT.
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.—
franco per po9t ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonuement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels ƒ1.25 elke regel meer 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
By advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
maatregelen, die zouden kunnen leiden tot
algemeen welzyn der behoeftigen, zouden
worden voorbereid, aangemoedigd en tot
uitvoerig gebracht. Sociale hygiënische her
vormingen zouden worden bestudeerd en in
gevoerd. Onder de minder bevoorrechten
zelve zou men propaganda maken voor het
nemen van voorzorgsmaatregelen tegen moge
lijk kwade tyden en zou men aandringen
op hei zorgvuldig bewaren van eigen zelf
standigheid.
Cijfers en feiten toonden daghelder aau,
dat er volkomen gemis san samenwerking
op bet gebied der liefdadigheid bestond.
Een gevolg daarvan was het onsystematisch
weldoen, aankweeken van misbruiken, ver
loren gaan van energie, geld, moeite en
werkkracht en aanmoedigen van pauperisme
en moreele daling der zoogenaamde lagere
standen.
In Januari 1882 kwam de vereeniging tot
stand. De openbare armverzorgings-lichamen
en 135 andere corporatiën beloofden hun
medewerking. Men legde terstond een re
gister aan van de bekende bedriegers; ze6
districts-comité's worden gevormd propa-
gaoda-blaadjes werden verspreid. Men deed
ook slappen in de richting van verbetering
van woningen, bereidde voor bet geven van
kostelooze juridische adviezen, nam bet ver
schaffen van werk in overweging, enz.
Zeer lezenswaardig is de geleidelijke ont
wikkeling van den arbeid dezer vereeniging
en de regelmatige ontplooiing van haar
werk. Niets wordt naar angslig vooraf be
paalde lynen geleid, doch altyd heersebt er
een practisch en gelukkig opportunisme.
Beter nog dan uit een opsomming van
de verschillende zaken, die ter hand wer
den genomen, leert men de beteekenis dezer
vereeniging kennen uit het overzicht van
den stand harer werkzaamheden in 1906—
1907.
Eerst wordt het een en ander meegedeeld
over de algemeene administratie. Er is een
centrale Raad, bestaande uit voorzitter, on
dervoorzitter, penningmeester, algemeenen
secretaris, den directeur van hut comité, dat
de sociale verbeteringen bestudeert en den
directeur der philanthropische school.
De drie laatstgenoemde heeren zyn gesa
larieerd. Naast dit centrale bestuur staan de
speciale comité's, de voorzitters daarvan heb
ben zitting in den centraleo Raad. Financieel
wordt de Vereeniging uitsluitend gesteund
door vrijwillige bijdragen subsidie van staais-
wege is nooit gevraagd. In 1907 droegen
2600 contributifin 99000 dollars bij.
De arbeid is in vjjf hoofdgroepen te splitsen
1. Het streven naar het vormenvannen
centraalbureau voor alle liefdadige instellin
gen en het bevorderen van onderlinge sa
menwerking.
2. De directe of indirecte onderstand.
3. Het verschaffen van werk cd verdien
ste aan personen die niet in staat zijn, door
den drang dor omstandigheden in eigon on
derhoud te voorzien.
4. Het bevorderen van den algemeenen
welstand der behoeftigen.
5. De opvoeding van ben die zich wyden
aan liefdadigen en socialeu arbeid en het
verspreiden van gezonde ideeën op dat ge
bied.
In verband met het sub 1 genoemde stre
ven zyn er drie bureauxRegistration bu
reau, Reception bureau, Bureau of advice
and information. In het eerstgenoemde bu
reau worden verzameld de gegevens ov?r
behoeftige gezinnen. Het eerste iaar der
vereeniging kwamen daar reeds 53886 rap
porten in, men bracht de daarin vervatte
gegevens op fichesdoor omwerking en prac-
tiscbe beperking wi9t men langzamerhand
dit enorme aantal te doen verminderen zoo
maakt men geen fiches meer voor personen
die zich in de werkhuizen bevinden of die
alleen worden bedeeld met z.g. city coal.
Israëlieten werden verwezen naar de United
Hebraic Charities.
Op 30 September 1907 had men 99103
fiches. Meer en meer is er een streven om
de inlichtingen te decentraliseoren op de
straks te bespreken districten.
Het Reception bureau geeft raad waaneer
men advies vraagt over de beste wyza om
in bepaalde gevallen helpend op te treden.
Door elkander worden 58 vragen per dag
behandeld, soms stygt dit getal op een dag
tot 130. In 1906—07 kwamen 22966 vragen in.
Verband met deze werkzaamheid houdt
het geven van inlichtingen over liefdadige
vereenigin^en.
Het schynt, dat ook te New-York welig
tiert de woekerplant der zoogenaamd lief
dadige instellingen, die meer in hoofdzaak
bevoordeelen hun stichters, bestuursleden en
collectanten; het rondgaan met gefingeerde
lijsten schjjnt ook daar in den smaak to
vallen. Dank zy de waakzaamheid van dit
bureau zit nu byv. een snaak in de gevan
genis die 1000 dollar samen wist te bedelen
voor een gefiogeerd woldadig doel. Vermel
ding verdient nog het joint application-
bureau, waar niet de weldoeners maar de
armen zich om inlichtingen kunnen vervoe.
gener zyn daar steeds ambtenaren aan
wezig die do aanvragers te woord staan;
wanneer do behoeftigen dat wenscheu, kun
nen ze onder vier oogen hun nood bloot
leggen en vriendelgk wordt hun de weg
gewezen, die misschien hen zal brengen tot
gelukkiger levensomstandigheden. Zoo werden
er in 1906—1907 16759 inlichtingen verstrekt,
nog niet medegerekond do vragen vun derden.
Vooral voor pas in de stad gekomen per
sonen is dit bureau een zegen.
Hot investigation bureau stelt zich ten
doel alle ingekomen aanvragen te onder
zoeken. Het gevolg van dit onderzoek kan
tweeledig zijn; vooreorsteenvoudigadviosaan
den aanvrager hoe h(j in eeu of ander geval het
best helpt, deels verwyziog naar het districtder
vereeniging zelf, dat dan helpend kan optreden;
ook kan zich hot geval voordoen dat men een
kerkelyke liefdadigheid of een andere particu
liere corporatie op de hoogte der zaak brengt,
daar er een bijzondere band tusschen deze
lichamen en den behoeftige bestast. In de
latere jaren streeft men ook by dat bureau
■naar decentralisatie door in do districten
zelf van weg» de duar gevestigde comité's
het onderzoek te doen plaats hebben; het
onderzoek naar moer niet locaal aangewezen
gevallen als byv. vragen van gasthuizen naar
eventueel onvermogende verpleegden, vragen
uit andere Amerikaansche steden enz. blijft
in banden van het bureau.
Wy komen nu tot de eigenlyke armenzorg
meer in den geest van «Liefdadigheid». Men
zorgt daar voor gevallen die meer blyvende
en ingrypende zorg vereischen. In elk dier
districten is een districtscomité met daaraan
verbonden onderzoekers, armbezoekers en
een verpleegster. Een centraal-comitë staat
hoven de districtscomité's en heeft de hoofd
leiding in bunden zonder in eenig opzicht in
to grypen in het zelfstandig betieer der dis
trictcomités. Oorspronkelijk wilde men de
stad in een groot aantal kleine districten
verdoelen, maar men is ten slotte tot een
splitsing in tien grootere districten gekomen.
Het aantal leden van zulk een comité ver
schilt vau 15 tot 30; het aantal verzorgde
gezinnen in de districten wisselt van 250
tot 415.
De bedeeling is sotns voor geruimen tyd,
bijv. tot de oorzaak der verarming is weg-
Sonornen, maar meer nog geeft men tyde-
jke hulp gedurende drie of zes maanden.
Mon hecht aan deze onderateuningswyze het
meest, daar men aan de rnatorieele hulp
steeds toevoegt zedelyken steun, raad on
opbeuring. In 1906 werden in het geheel
aan hen, die uitstedig waren
en zich de „Amersfoortsche
Courant" lieten nazenden,
ons bericht te geven van hun
opdat de courant weder ge
regeld te hunnen huize kan
worden bezorgd.
Een mogelijke les.
Dr. H. J. de Dompierre de Chaufepié wjjdt
in het «Tydschrift voor armenzorg en kin
derbescherming» een artikel aan bet ge
denkschrift, uitgegeven by het 25-jarig be
staan van de «Charily organisation society of
New-York», waaraan we hei volgende ont-
leenen
Hoofddoel der vereenigiog isverminde
ring der armoede. Men heeft niet zoozeer
uitsluitend willen verzachten den nood vao
het arme individu als wel pogen weg te
nemen de oorzaken, welke leiden tut verar
ming; men pöogt de behoeftigen op te hef
fen, hen blijvend te ondersteunen, bun
levensstandaard definitief te verhoogen.
Dat is dus vrijwel overeenkomstig met de
vereeniging «Liefdadigheid» te Amersfoort.
Doch de New-Yorksche vereeniging cen
traliseert, hetgeen tot dusver «Liefdadigheid»
niet kon doen al is er, gelukkig, vooral in
de laatste paar jaren zelfs vrij groote samen
werking gekomen, zelfs een begin van cen
tralisatie bereikt.
In den winter van 1881 op 1882 voelde
men te New-York in booge mate behoefte
om een centrum van activiteit te scheppen
voor de tallooze liefdadige vereenigingen
van kerk en particulieren.
Men wilde komen tot een harmonische
samenwerking, waardoor men onverstandig
en onpractisch geven zou kunnen voorkomen
en tegengaan ten bate van de behoeftige
klasse zelve. Men wilde onderzoeken alle
gevallen die ter kennis kwamen van de
vereeniging en voorlichting geven aan wer-
kelyk belangstellenden, opdat hulp kou wor
den verstrekt aan hen die het verdienen,
in verband met hun werkelyke nooden.
Bedelarij zou worden bestreden, terwyl
Uit de papieren van een chef der politie
te Monte-Carlo,
door W. les Queux.
De Bchoone Nina de Gourieff, zeker verkee-
rende onder de vrees, dat het gevallen goud
haar geen geluk zou aanbrengen, haalde een paar
bankbiljetten uit haar zak en zette die op zwart.
De Oostenrijker deed eveneenB.
„Rien ne va plusl" riep Cruzel, en deelde de
kaarten vlug in twee rijen.
Een oogenblik daarna hadden de Russin en
haar partner het maximum gewonnen en werden
SDel uitbetaald.
Weer zetten beiden op zwart, en Pasquale, die
het geluk van zijne vrienden had opgemerkt,
zette er t waalfduizend bij.
Er heerschte opgewondenheid, toen ten twee
den male door net drietal het maximum ge
wonnen werd.
Terwijl de croupier uitbetaalde, kwam Severine
naar mij toe en zei haastig:
„Er is hier een geheim. Let op die kaarten".
Ik zag, dat de opziener van het spel naar de
kaarten keek en iets vreemds scheen op te
merken.
Weer werd er gespeeld en voor de derde maal
won het drietal. Toen stond mevrouw de Gou
rieff op, pakte haar winBt by elkaar en verliet
de tafel.
Ik giag toen naar den opziener, fluisterde hem
iets toe, en hy gaf Cruzel last, het spel te staken.
De man ging met ons mee naar 't kantoor.
Daar telden wij zijne kaarten en ontdekten, dat
er dertig meer waren dan er dien morgen waren
gegeven.
Mevrouw Severine had goed gezien. Nina en
hare twee helpers hadden opzettelijk de ver
warring gesticht. Zjj liet het goud vallen, en
Remonyi had van de algemeene beweging ge
bruik gemaakt, om Cruzel, die in 't complot
was, een aantal zwarte kaarten in de hana te
stoppen.
De Oostenrijker werd een balt uur later ge
arresteerd en ontging, met Cruzel, zijn straf
niet. Tegen PaBquale kon niets bewezen worden,
en Nina de Gourieff Blaagde er in, de plaat te
poetsen met haar winst. Tegelijk waren ook de
twee heeren verdwenen, die zoo luid gevraagd
hadden, om papier te wisselen voor goud, op
't oogenblik, aat zy hare louis d'or liet regenen.
Dit was een der brutaalste aanslagen, die er
ooit op de bank zijn gedaan.
Naar het Ëngelsch.
't Waa feest te Milbampton, het gewone jaar-
lij ksohe feestik zou nu voor de zesdo maal
opstijgen met myn luchtballon uit het volks-
Krk. Mijn ballon en ik waren goede, oude be
nden van de brave luidjee te Milhampton.
Ik heb in den regel graag, dat er iemand do
reis naar hoogere gewesten meemaakt, niet al
leen om de gezelligheid maar ook om het reis
geld men kan op die manier hot nutligo met
het aangennme vereenigen. Ook ditmaul nad er
iemand plaats besproken in mjjn schuitjedoch
op 't laatste oogenblik, om half vyf, toen de
ballon al mooi bolde en byna gevuld was, kreeg
ik bericht, dat mijn pussagier door plotsolinge
ongesteldheid verhinderd was. Ik schikte my
dus in 't onvermijdelijke en bereidde mij voor
op een eenzamen tocht.
'tWerd vijf uur; ik had my overtuigd, dat
alles gereed wa9, om op 't eerste soin den bal
lon te kunnen laten gaan. Er woei een zacht
briesje, doch de lucht was zwaar bowolkt, zoo
dat ik spoedig aan het oog der toeschouwora
zou onttrokken zyn, wat jammer was voor hen.
Ik stond al in de mand, op 't punt, het sig
naal te geven, toen mijn aandacht getrokken
werd door een man, dio zich een weg baande
door de menigte en mij wenkte mot zijn para-
pluie. Zou ik toch nog een reisgenoot krijgen
Een minuut later stond hij by den ballon,
achter adem van 't harde loopen. Hij was een
man van ruim veertig jaar, met grijzend haar
en korte bakkebaarden, naar de kleeding te
oordeelen een geestelijke van do Anglicaansohe
kerk. Hij droeg een zonnebril met zwarte glazen
en had in de eene hand de bovenvermelde
paraplu ie, in de andere een bruin leeren taocb.
zooals duizenden menschen gebruiken, die op
BUREAU:
KORTEGRACHT9
Postbus 9. Telophoon 19
reis zijn of iets mee te dragen hebben.
„Kan u my meenemen riep hy hijgend.
„Ik wou zoo graag een opstijging meemaken."
„Ja, er is (Maatsmaar 't kost vijf pond."
„O, dat komt er niet op aan I" antwoorde hy
„eik plezier moot natuurlijk betaald worden.,,
„Vooruit dan maar I" zei ik. „We zyn al
laat."
Ik hielp hem in 't schuitje en ween hem een
plaats, waar hy my niet in mijne bewegingen
belemmeren kon.
Een minuut later stegen wy langzaam en
majestueus omhoog. Beneden op het aardryk
■peelde een regimentakapel een vroolyken
marscb, en duizenden hoeden en zakdoeken
wuifden ons een hartelijk vaarwel toe.
,,'t la prachtig I" zei mijn reisgenoot, vol be
wondering over den rand van ons voertuig naar
boneden kijkend. ,'t Ie een kostelijke mop,
zoo dat heele zootje daar naar beneden je te
laten
Ik vond dat een vreemde manier van tich
uit te drukken voor den bokleeder van zoo'n
deftig ambt, en ik begon hom eene wat nauw
keurig op te nemen. Erg innemend was zyn
uiterlyk zeker niet; hy had zeer harde trekken,
waaruit weinig beschaving spralf, dooh wel
zekere brutale moed, gemengd met listigheid.
Hy maakte den indruk van een man, die zyn
zin wist door te drijven en daarbij vdor niets
terug zou deinzen. Hy beviel my in 't geheel
(Wordt vervolgd.)