Stadsnieuws.
niet te maken". Het ie voor den architect het
gemakkelijkst als hy slechts met éen man te
maken heeft
De heer Van Duinen: Juist, het gemak;
dat is het criterium der zaak.
De heer Kroes: Als de architect slechts met
éen aannemer te doen heeft, dan kan hg dien
in gebreke stellenmaar bij gesplitste aanbe
stedingen is er geen mensen geboren, die 'le
zaken uit elkaar kan houden.
De heer R u y a. M. de V., als men den heer
Kroes hoort, dan k >int het mij voor, dat het
wel in het belang van den Architect is om het
tegenwoordige stelsel van aanbesteding te be
houden maar hoor ik den heer Salomons, dan
blijkt mij daaruit, dat het algemeen belang moet
gaan boven het particulier belang. Dat geldt
vooral voor de leveranciers. Het gebeurt meer
malen, dat de leverancier de dupe wordt van
de aannemers. Hij levert aan een aannemer,
van wien hij goede referenties kreeg, maar de
aannemer gaat failliet en de leverancier kan
Huilen naar zijn geld, hetwelk vöor 14 dagin
nog in een naburige pluuts een leveraucier is
overkomen. Daarom geel' ik in overweging,
niet mee te gaan met het afwijzend advies van
B. en W. op dit adres.
De heer Kroes: U zegt, dat leveranciers
dupe kunnen worden van een insoliedeu aan
nemer inaur hoeveel principalen zijn er niet,
die er met de aannemers inloopen.
De heer Kuys: Ik geloof niet, dat het eene
tegen het andere opweegt.
De heer Kroes: Ik wel. Men moet hier op
ieders belangen letten.
De heer Salomons: Dat maakt nietzoo'n
groot onderscheid maar men moet denken aan
hel geval, dat een aannemer, voordat hij een
werk onderneemt, reeds zwak staat. Als dat werk
dan tegenvalt, dan kan hij niet aan zyn ver
plichtingen voldoen en dan is het eerste ge
volg daarvan, dat de onder-aannemers niet wor
den betaald. Het aannemersvak is een gevaar
lijk vak vandaag kan een aannemer solied zijn,
morgen niet meer. Dat is een groot gevaar voor
de onder-aanneiD6rs.
De heer Van Duinen M. d. V., ik behoor
tot de leden van de Commissie van fabricage en
ik ben daar sterk legen het advies geweest, dat
de commissie over dit adres heeft uitgebracht.
De zaak is op een avond heel vlug afgehandeld
ik ben daar niet bij geweestik kwam iets later.
Maar in de vergadering daar vóór heb ik mg
sterk tegen het advies verklaard, dat is uitge
bracht en al de motieven daarvan trachten te
ontzenuwen. Het zul geen vruchtbaar debaiop-
leveren, op die zaak verder in te gaanmaar ik
wil een middel aan de haad doen om de be
zwaren te ontgaan. Als inen niet een gesplitst
bestek wil, dan kan men den hoofdaannemer
verplichten, bij de opgave van de aannemings
som tevens op te geven wie de onder-aannemers
zijn, die onder hem het werk zullen uitvoeren.
Dan hebben wij veel gewonnen ten opzichte van
de knoeierijen, die in het adres worden aange
geven.
De heer Kroes: Het kan ook nog op een
andere wijze gevonden worden. Men kan in de
zoogenaamde „krijgsartikelen" van het bestek
zetten, dat de onderaannemers naar genoegen
van de Directie moeten zijn; dan heeft de
Directie steeds het recht, verkeerde onder-aan
nemers le weren.
De Voorzitter: Ik weet niet in hoever
dat moeilijkheden zal opleveren.
De heer Kroes: Ik heb daarvan geen be
zwaren ondervonden. Ik heb verscheidene schil
ders gevraagd of zij instemden met de motieven
van het adres. Misschien nemen de twee onder-
teekenaars ze voor hun rekening, maar verder
heb ik niemand gevonden, die ze steunde. Ver
scheidene schilders hebben mij verklaard, dat
zij er volstrekt geen bezwaar in hadden gevon
den om onder eeD aannemer een werk uit le
voeren, ik begrijp dus niet hoe dit adres in den
Raad is gekomen.
Het afwijzend prae-advies van B. en W. nu in
omvraag gebracht, wordt met 10 tegen 3 stem
men aangenomen. Tegen stemden de heeren Van
Duinen, Balomon en Buys.
De vragen, door „H. N." verzonden, luiden
1. Zijl gg vóór geBpluste bestekken? Zoo ja,
op welke wijze actit gij doorvoering hiervan
niogelyk en welke motieven zijn, volgens U,
in net algemeen daarvoor aan te voeren
2. Hoe denkt gij de onderlinge verhouding
der verschillende aannemers te regelen, opdat
de goede gang van het werk er niet onder
lijde
3. Hoe wenscht gij het risico te regelen, in
dien, door nalatigheid of ondeugdelijk werk, de
.eene aannemer schade oudervindt door den an
dereu, cn wie draagt het algemeene risico
4. Op wien rust de verantwoordelijkheid
Voor tijdige oplevering van het geheele werk
5. Hoe zoudt gij handelen opgezichte van
art. 1U45 B. W., luidende: „Indien een gebouw,
voor een bepaalden prijs aangenomen en ge
maakt, geheel of gedeeltelijk vergaat door een
gebrek in de sumenstelling of zelfs uit hoofde
vun ongeschiktheid van den grond, zyn de
bouwmeester en aannemers daarvoor gedurende
tien jaren aansprakelijk" 1
6. Weet gij voorbeelden aan te wijzen waar
gesplitste bestekken met succes worden toege
past en misschien bij herhaling zijn uitgevoerd?
7. Met welke toelichting kunt gg ons nog
meer dienen
En
1. Indien gij tegen gesplitste bestekken zijt,
zoudt gij ons dan de reden daarvan willen
mededeelen
2. Zoo gij tegen gesplitste bestekken zijt,
zoudt gij het wenschelijk achten, dat er ver
betering korae in de verhouding van onder-aan
nemer lot hoofd-aannemer
3. Hoe wenscht gij de rechtspositie van
onder-aannemer tot hoofd-aannemer en aanbe
et eder te regelen?
4. Hoe dient de betaling aan de onder-aan
nemers geregeld te worden?
5. Zoudt gij een bepaald systeem van aanbe-
steding door hoofd-aannemer en onder-aannemer
wenschen, ten einde bet zoogenaamd scharrelen
met clivers te voorkomen?
6. Met welke toelichting kunt gg ons nogmeer
dienen?
't Is nu maar te hoopen, dat ieder, die de
vragen ontving, zich de moeite wil getroosten,
in tijda zijn -antwoord in te zonden. Dan toch
kan de commissie nagaan welke strooming al
thans onder de meest belanghebbenden bier ter
stede de overheerschende is omtrent dit inder
daad zeer belangrijk middenstandsvraagstuk.
Eén vraag zouden we nog wel willen doen en
wel: waarom ontbreekt tot nog toe het advies
der Kamer van arbeid, 6ok al zij dit een onge
vraagd advies
Door deo Ring Amersfoort der Ned.
Hervormde Kerk zijn gekozen: tot praetor
dr. H. H. Meulenbclt, to B iarn tot viee-
praetor cR W. J. Meiners, te Amersfoort;
tot scriba ds. A. Gelderman, te Bunschoten;
en tot vice-scriba ds. D. P. Brans, te Soest.
Prof. dr. H. Oort uil Leiden, hoopt Zon
dagochtend voor te gaan bij de godsdienst
oefening in de Remonstrantsche kerk hier.
Binnenkort worden aan de postkantoren
toegezonden briefkaurten voor locaal ver
keer, waarop een zegelafdruk van iy2 cent.
De prijs dezer briefkaarten bedraagt resp.
2 cent voor de enkele en 4 cent voor de
dubbele.
Bij Kuu. besluit is bepaald, dat de wijziging
der Postwet 1 Octobar iu werking treedt.
Dan ook wordt het enkelvoudig gewicht
voor een brief verhoogd van 15 tot 20 Gram.
Bij Kon. besluit is ingesteld een Staats
commissie voor de middenstands-enquête.
Haar tweede afdeeliig omvat de Provin
cie Utrecht.
Lid en Voorzitter dier afdeeliug is rar.
A. 1. M. J. baron Van Wijnbergen leden
zijn de beeren M. H. G. T. Fiedeldy Dop,
te Amsterdam, en A. den Held Jr., te Rot
terdam.
Algemeen Secretaris is mr. A. Anema, le
Amsterdam.
De loting voor de lichting 1909 der Natio
nale militie zal voor de ingeschrevenen uit
deze Gemeente worden gehouden iu de gym
nastiekzaal der school aan de Hellestraat op
13 October voor hen wier tamilienaam
begint met^de letters A tot en met F en op
14 October voor de overigen.
De Raad van Toezicbt op de spoorweg
diensten hield gister en heden haar jaar-
lijksche inspectie over de Ned. Centraal
Spoorweg-maatschappy.
Door den Minister vau Justitie is de aan
stelling van onbezoldigd Rijksveldwachter
verleend aan P. Anema en H. J. Bartelink,
beiden in dienst bij de Rijks Waterstaats
werken te Amersfoort.
De bij het 8e regiment infanterie benoemde
militie tweede luitenant C. W. El van Hoek
wordt op 1 October te Arnhem door den
regiinents-commaudant beëedigd en in lunc-
tie gesteld.
De heer M. W. Petri, Directeur der Mu
ziekschool van de plaatselijke afdeeliog der
Maatschappij tot bevordering der Toonkunst,
zal zich hier ter stede metterwoon vestigen.
Gistermiddag werd op de Leusderheide
in de rust der civisie-mauteuvre doorgeue-
raal-mujoor J. H. A. Nierstrasz, commandaut
der 4e divisie, uitgereikt het oflicierski uis
der Oranje Nassau-orde aan kolonel A. van
--eters, commandant van het ie regiment
veld-artdlerie, eu het ridderkruis dier orde
aan den kapitein van den Generaleu stal'
V. Noest, adjunct-chef van den sul der 4e
divisie.
De heer Tn. F. van der Pol maakte eenige
zeer mooie kiekjes vau deze plechtigheid.
Het bureel der Landweer is thans geves
tigd Utrechtscheweg Ne. 31.
Het hoogste aantal houten tot dusver iu
hel stedelijk kegel-concours geworpen, is 41.
Er wordt veel en mooi gegooid.
De «Staatscourant" bevat de Statuten vun
de vcreenigitig oAmersfoortsch Mannenkoor"
en van de afdeeling Kalk- en steenbewer
kers van den Cbr. Nationalen Werktnaus
Bond.
Aan de Centrale boteimyn w°rd Dinsdag
aangevoerd 4095 Kilo fabrieksboter onder
Rijks-controle.
De pryzen liepen van f 1.25 tot f 1.36.
Een koopman uit Amersloort die metzyu
hittekar Maaudag te Utrecht was eu aller
lei heilige huisjes had aangedaan, viel ten
slotte van zyn vehikel eu moest dour den
puluiedokter verbonden worden.
Hier is een lywi.tl in beslag genomen,
door J. B., uit Hilversum, van een rijwiel
handelaar uldaar gehuurd, doch te Amers
loort beleend.
De rijwielliefhebber is óok aangehouden.
De weduwe E. Van N. een zenuw-pa
tiënte, van den Soesterstraatweg, die door
bet vuren bij de nacht-manoeuvre Zondag
nacht hevig geschrikt is, heeft Maandag haar
huis en bewakers weten te ontloopen en is gis-
lerochtend dood gevonden in een droge
sloot naast de spoorlijn der N. C. S. bij do
Vlasakkers.
Het 9e regiment infanterie, dat sedert 14,
dezer iQ de Legnplaais van Zeist kampeerde
keerde heden naar Leeuwarden eu Gronin
gen teiug.
Het 4e bataljon marcheerde reeds gister
naar Utrecht terug.
Menigeen acht zich onderschat als men
hem niet overschat.
Agenda voor de openbare vergadering van den
Raad dezer Gemeente op Dinsdag 29 September
19Ü8, des namiddags te half twee.
1. Voorloopige vaststelling van de Gemeen
tel ekening over 1907.
2. Vastelliug van de rekening van het stru-
tenfonds over 1907.
3. Idem van het Burgerlijk Armbestuur
over 1907.
4. Idem van het Burger Weeshuis over 1907.
6. Voorstel van Burgemeestjr en Wethouders
tot belegging van gelden van het fonds voor
onderhoud van overgenomen wegen en straten.
6. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van jaarwedden en pensioens
grondslagen van personeel, verbonden aan Gym
nasium en Hoogere Burgerschool.
7. Voorstul van Burgemeester en WethouderB
tot benoeming van leeraren aan de Burger Avond
school.
8. Rapport en voorstel van Burgemeester en
Wethouders betreflende een nader adres van de
firma H. A. de Vries in zake leveranties aan
de Gasfabriek.
9. Rapport van Burgemeester en Wethouders
betreffende een adres van P. van Achterbergh
tot het rooien van een boom in bet Beuken
laantje.
10. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot verkoop van eenige schuren, staande op het
zoogenaamde Vildersboscb.
11. Benoeming van 2 leden en 2 plaatsver
vangende leden van het stembureau .oor de
aanstaande verkiezing van leden van de Kamer
van Koophandel.
12. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
betreffende een Bubsidie in 1908 aan de Amers-
foortsche Tramweg Maatschappij.
13. Rapport en voorstel van de Raadscom
missie, belast met het onderzoek inzake het be
schikbaar stellen van gelden tot leniging der
geldelijke gevolgen van gedwongen werkloosheid.
14. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot wijziging der Begrooting dienst 1908, in
verband met de oprichting van een fonds inzake
werkloosheid.
15. Benoeming van 3 leden, waaronder een
Voorzitter, van de commissie van het fonds tot
bevordering van de verzekering tegen de gelde
lijke gevolgen van onvrijwillige werkloosheid
in de Gemeente Amersfoort.
Konlnklyb bezoek aan sKinderzorg".
H. M. do Koningin-Moedor, vergezeld van
Haar zuster de Vorstin van Bentheim,
freule F. L. H. vau de Poll, dame du palms
honoraire, en jbr. mr. A. G. ISchimmelpen-
uinck, kamerheer-thesaurier, bracht heden
middag te 2.5U een bezoek aan «Kioder-
zorg", het Tehuis der gelijknamige vereeni-
giug m het provinciaal ressort Utrecht der
Ned. Hervormde kerk, aan den Arnhemsche-
straatweg.
Het Hofrijtuig werd voorafgegaan door
dat van den heer Burgemeester, die, in
ambtsgewaad gekleed, H. M. aau de grens
der Gemeente had verwelkomd.
Niettegenstaande le voren weinig ruchtbaar
heid was g' geven aan het voornemen, dat
H. M. had te kennen gegeven om ook deze
stichting met een bezoek te vereereu, was
toch een zeer groot aantal belaugsiellenden
bij bet voormalig Aldegoude-gasthuis suum-
gestroomd, doch door de goede zorgen der
politie was iniyds een ruime rijw«g open
gehouden, terwijl het publiek niet werd
toegelaten op het terrein der stichting
Ter ontvangst bevonden zich in bc. ge-
houw dr. A. VV. Bronsveld, uit Utrecht,
Vooiziiter der verenigingds. G. VV. U.
Vunderuik, van hier, baar le Secretaris
en mr. J. G. Grothe van Schellach, uit
Utrech luar le Penningmeester, benevens
lreule J. van Holtbe, datoes-lid der huis
houdelijke commissie, en mevrouw Vunderiak.
Toen H. M. de hoofddeur was binnenge
treden en gecomplimenteerd, bood het 5-ja-
rig zoontje van den Directeur, den beer P.J.
J. Slepbau, Haar een bouquet aan, dieH.M.
met een vrieudelyk woord in ontvangst
nam.
Na een wijle vertoefd te hebben in de
buiskamer vao den Directeur, welke ia
allerijl was ingericht voor ontvangst-salon,
werd het 21 April j.l. in gebruik genomen
gebouw in «ogenschouw genomen, nadat dr.
Bronsveld vergunning had gekregen, een
enkel woord le spreken en had herinnerd,
dat de stichting ontstond ten gevolge van de
invoering der Kinderwetten en tot hulp van
kiudereu van beu die onmachtig ol onwillig
zyn, voor hen te zorgen. 8pr.releveerde.dat
de heer Basquiu, Ryks-iuspecteur, het gebouw
heeft genoemd een model-in richtingen hoopte,
dat het ook H. M. goedkeuring zou mogen
hebben.
Langs de mooie trap begaf H. M. zich
naar de jongenszaal, waar een baldakijn was
aangebracht, omgeven van leveud groen, en
H. M. door de kinderen twee coupletten van
hut «Wilhelmus» werden toegezongen.
Hierna werden bezichtigd de slaapzaal der
grootere jongens met bybehoorende badka
mer en ziekenzaaltje, de kamertjes van het
inwonend personeel en de afdeeling voorde
grootere meisjes, alle op de bovenste verdie
ping gelegen, en vervolgens langs do kleinere
trap afgedaald naar de zaal voor de kleiue
meisjes, de vroegere vrouwenzaal, en de ge
zelschapszaal om ten slotte terug te keeren
naar de rez-de-chaussee eD in het nieuwe
achtergebouw te bezichtigen de zitkamers en
de eeizaal voor de jongens.
Ook het sous-terraiu werd bezocht, waar
zich bevinden de maiigel- en strijk ka uier, de
keuken, de meisjes-eeizinl uiot provisiekamer
en provisiekelder, waarua langs de achtertrap
de grooie corridor weder werd bereikt.
Met practische belangstelling informeerde
H. M. naar verschillende zaken en sprak Haar
groote ingenomenheid uit over do doelmatige
inrichting van het gebouw.
Ten slotie bezocht H. M. de ruime speel
plaats met haar werktuigen, den tuin en
deu moestuin.
Na eenige ververscliiugen gebruikt te heb
ben, vertrok H. M. te 4 uur naar het
station, waar Zy H. D. zuster, die met deu
trein van 4.22 naar Beutbeim terugkeerde,
uitgeleide deed om vervolgens naar „Soest-
dijk" terug te keeren, tot de grens der
Gemeente begeleid door den Burgemeester.
By het verlaten van het gebouw zongen
de 30 meisjes en 20 jongens, tegenover de
hoofddeur opgesteld, den VorstelijkeD bezoek
sters toe: „Dat 'sHeeren zege op U dale".
H. M. schonk een belangrijke gilt voor
versnaperingen voor de kinderen.
Circus Corty-Althoff.
Veni-vidi-vici I kan de heer Corty-Alihoö
ook hier naar waarheid uitroepen I
't Ging crescendo.
Dinsdagavond, bij de openingsvoorstelling was
de cursus goed bezet, gistermiddag bij de kin-
der- en familie-uitvoering was 't nog voller en
'BavondB waren er nog maar weinige plaatsen
onbezet. En vooral, zooals de voor zijn zware
taak als geknipte „Geschaftsführer" met zoo heel
groot genoegen constateerde, „ein recht leines
Publikum sogar nur Schade das eben Manoeu-
vrezeit iet" voegde de gemoedelijke Dresdener,
die een der eersten was toen zijn vaderland vrij
willigers voor China vroeg, er aan toe.
Er hadden er meer kunnen wezen en er zou
den ook zonder de manoeuvres meer toeschou
wers zijn geweest uit dat deel der bevolking
van Amersloort, dat hg er gaarne gezien had,
docb de heer Althoff heeft werkelijk geen kla
gen en ziet ook te Amersfoort zijn vele zorgen
en bemoeiingen beloond.
Want er hoort heel wat toe om alles zóo
„voor elkaar" te krijgen; niet alleen de dressuur
der mooie paarden, maar óok dut alles zóo
„kluppt" als in dezen circus. Tot zelfs aau het
kleinste onderdeel blijkt elke denkbare zorg
besteed te zgn.
Nauw heeft het zeer goede orkest het teeken
van aanvangen gegeven of het broederpaar Her-
mandeB trekt ieders aandacht voor hun werke
lijk vliegende hoeden. En zóo hebben ze hun
eterkste stukjes vertoond, of het volgende num
mer rijdt al binnen. Zonder pauze volgen de
nummers elkaar op en 't is bij half elf, eer
men t weet. In éen aangename spanning blijlt
men, in éen bewondering voor liet velerlei moois
en goeds dat men te zien krijgt.
Ook dat er geen pauze is goed gezien. Wel
geeft dat ook geen gelegenheid om de stallen
te bewonderen, maar ook en dat is meer
'-aard geen wanorde. De stallen zyn immers
elk ander oogeublik van den dag te bezichtigen
en daarvan wordt dan ook hier een druk ge
bruik gemaakt.
'lis uiet mogelijk, alle nummers te beschrij
ven. Doch Wel mag genoemd mademoiselle De
Persky, die haar naam van buitengewoon school-
rijdeter met eere draagt en in baar dividend
skirt op 't heerenzadel een zeldzame elegance
ten toon spreidt.
Buitengewoon zyn ook de dressuurproeven
van den directeur, deu heer I'ierre Alihofl' en
Voorul de troiku en de reverénces van dit bij
zonder mooi drietal paarden. Wat moet er een
Ausdauer, een liefde voor de dieren eu een bui
tengewoon geduld toe noodig geweest zijn om
zulk eeu schitterend resultaat te bereiken. De
heer Alihofl', op 't middelste paard gezeten, be
hoeft maar even met de tong te klappen, of
„braaf" te zeggen en de beirle paarden, geheel
los, links en rechts van hem, doen wat hij
wenscht en doen dat zonder de minste aarze
ling
Geweldig ia Sundoff als kraohtmensch, die
zyn ontzaglijk zware halters éen van 240 pond,
welke een stevig stuk bout doet breken als glas
op hals of keel opvangt alsof 't een veertje
ware; toch hebben een paar stalknechts hun
handen vol om 't vrachtje in de arena te tor
sen, terwijl hij, na de meest vermoeiende zijner
toeren verricht te hebben, nog eventjes drie stal
knechts te gelijk boven de macht zet.
Goed bedacht is het daarop volgende zenuw-
ontBpannende optreden vun den clown Leonard
en den dwerg Francis, die met schijn-gewichten
zoo mogelyk nóg sterker dingen lo zien geven
tot ze, gelyk clowns betaamt, bij 't afgaan maar
al te zeer verraden, dat zo slechts parodieerden,
al toonden hun gezichten ook nög zoo ernstig
al vertoonden zy ook nög zulke formidabele
spierbundels.
Ook mademoiselle Minigio, de eenige dames-
