Zaterdag 7 November 1908. No. 7581. 58e Jaargang. Stadsnieuws. UITGAVE: firma a h. van cleeff te AMERSFOORT. erachtint Pywtoff' Üonderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.— ik^?„perJM)8j Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bü regel- aoonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigeninge- yertentien oer regel 15 cent. Reolames 15 regels ƒ1.25 elke regel meer ƒ0.25. Groote iters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. kortegragbt9 Postbus 0. Telephoou 19. Bij dit nummer behoort een BIJVOEGSEL. Een leerrijk boehje. AL bijlage op no. 2 van den vierden jaar gang vuu haar orgaan heeft de „Nederlaud- sche central» vereeuiging tot bestrijding der tuberculose" hst licht doen zien een ge schriftje van vier vel druks van de hand van mej. M. Spurnaay, euquêtrice der LeiJsche vereeniging, welke thans twee jaar beslaat. Het tjjdscliritt der Centrale vereeniging noemde bet in een vorig nummer, waaiiu eerige waardeerende regelen er aan weiden gewijd, „een mooi boek" en het Dagelijksch bestuur dier vereeniging kwam op het goede deukbeeid, het geschrift in zijn geheel te doen afdrukken en, wat zeker nog meer ten goede zal komen aan de propaganda, ver krijgbaar te stellen voor slechts 15 ceutper exemplaar (per duizend zelfs voor zes cent). Want een groote opvoedende en propa gandistische kracht kun uitgaan van dit ge- schrilt, dat mee een eiude zal maken aan het „oubekend, maakt onbemind1'. Immers tot dusver was vooral dr. W. J. van Gorkom. de ijverige Secretaris-Penning meester der Centrale vereeniging, aan het woord, de begaafde spreker en praktische artsthans deelt de enquêtrice der Leidsche veieeuigiug baar ervaringen en die van het consultatiebureau der SleuteittaJ mede. En ook bier gaat de praktijk boven de theorie. Zij deed meergaf, behalve schetsen van baar huisbezoek, vele wetenswaardige bijzonderheden, vruchten van baar arbeid als enquêtrice en dus een min of meer intiem kijkje van baar dagelijksche taak en daarmee op de ellende en de verwoesting, welke over de wereld worden gebracht door den vijand, die de vereeniging met alle kracht wil bestrij den. En die te bestrijden is met zeer goed ge volg. Ür. Van Gorkom beeft iiet, onlaogs nog, hier zoo glashelder aangetoond. Doch daarvoor is noodig de medewerking van zeer en zeer velen, van allen bijua; van de aan >etasten, die de wenken der enquêtri- ces stipt volgenvan de overigen, die den lubeiculose-lijder verwijzen naar het consul tatie-bureau dat we zoo gelukkig zijn, hier ter slede thans óok te hebben. In zeer bcvattelijken vorm schrijft mej. Sparnauy achtereenvolgens over de besmet telijkheid der tuberculose, het consultatie-bu reau, het eerste huisbezoek, van welke zij er een twaalftal schelst, en behandelt tenslotte eenige vragen omtreut herhaald huisbezoek. Een Diet miuder lezenswaardige Bijlage geelt mededeelmgen betreffende beroep, wekelijksche inkomsten en uitgaven, woning ligging, voeding, enz. Wie nog geen lid is van de plaatselijke vereeniging, trede toch toe (minimum-con tributie vijliig ceut per jaar) eu leze niet alleen dit boekje, doch vertelle er uit aan hen, die niet er toe komen, «zoo'n geleerd boek» eens in te zien. Waut juist voor dezen is het vau zoo hoog belang, dat zy weten wat tuberculose is en leereu boe deze kan bestreden wordeu als men den raad van geneesheer en bezoek ster maar goed opvolgt. Zeer terecht koos het Centreil-bestuur als mottu voor dit boekje hetgeen prof. YV.No- len schreef in zyn «Grondslagen voor een rationoele bestrijding der tuberculose als volksziekte» en dat luidt «Wanneer men eindelijk eens helder zal inzien hoeveel, ellende de tuberculose doet lyden, hoeveel geluk zij doet deryen, hoeveel arbeidskracht zy doet verloren gaan, dan zal men ook geen geldsorameu te groot ach ten, die bestemd worden om haar te bestrij den. «Wanneer men weet, dat de tuberculose baar slucb tollers telt by duizenden, dat zy die bij voorkeur kiest uit het aankomend geslacht, uit het jonge bloed, uit de hoop van het vaderlandbedenkt, dat zy al die menscbeulevens, die jonge, bloeiende, hoop volle levens, aangrijpt, niet om ze dadelijk te vernietigen, maar om ze langzaam, pijni gend langzaam, te doen verkwijnenmee voelt, de kwellingen en de smarten der lij ders, de ellende en den rouw der achter- blijvendenbeseft al dat verpletterend leed, door de tuberculose gesticht; wanneer men dat alles weet, bedenkt, meevoelt, beselt, zou men zich dan niet elke opoffering willen getroosten, zou men dan niet zyn allerbeste krachten inspannen om te trachten al dien kommer, al die rampen, al die verwoestingen te voorkomen Zou men dan niet moedig den strijd tegen de tuberculose aanvaarden, thans, du de grootste mannen op het gebied der Geneeskuude, de beste kenners van de tu berculose, ons aausporen tot den strijd en ons hoop en vertrouwen geven op de over winning Moge dit ook te Amersfoort schitterend Contante betaling. 'l L lang niet de eerste maal, dat wij ons bezig houden met deze zaakherhaaldelijk hebben wij in verschillenden vorm gewezen op het enorme linaucieel nadeel, dat aan detailhandel wordt toegebracht door de slechte gewoonte van betalingen uit te stel len en rekeningen te laten oploopen. Dat kwaad want een kwaad is het onder mijnt niet alleen de huisgezinnen waar slecht wordt boekgehouden, niettegenstaande de middelen van dien aard zyn, dat goed overleg een eerste vereischte eu eea nauw keurig overzicht over de beschikbare bedra gen hoog noodig is om het evenwicb* te bezwaren; bet is ook de kanker, die knaagt aan de welvaart van alle neringdoenden zonder onderscheid, wie? bedrijfskapitaal op de keper beschouwd renlegevend wordt be legddoor de clieutele, die toch al, tengevolge van de enorme concurrentie, eeu prijs bedingt, waarin de winst een zeer laag piocent bedraagt. Wie dat kwaad in de wereld heeft ge bracht oi wie de outwikkeling er van be vorderd heeft, zóo, dat het de afmetingen heeft verkregen welke het nu heefi, wy zullen ons aan de beantwoording dier vraag uiet wagen, al staat het voor ons vast, dat onverstandige neringdounden, dip gaarne mevrouw A of mynheer B „in hun boek" zien, er even veel schuld aan hebben als mevrouw A en mijnheer B zelf, die van het verschuldigde bedrag den »Sommer- frischltr" uithingen, in plaats van het af te dragen aan den winkelier, wien het toekwam. Eindelijk heeft het euvel te groote afme tingen aangenomen. Met allerlei kunstmid deltjes heelt de neringdoende getracht, op contante betaling aan te sturen; er zijn week en maandboekjes ingevoerd, er zijn bonueijes uiige vonden, er zyn belooningen gesteld op wat de eerste plicht is van eiken kooper, dat isbetalen. 't Heeft weinig gebaat. Wie overtuigd is van het groote nadeel, dat voor beide partijen verbonden is uan borgen eu «laten oploopen», zal met ingenomenheid het besluit van de Nijmeeg- scue Handelsvereniging 'begroeten, waarbij is overeen gekomeu om, te beginnen met 1 Januari 19ü9, op contante betaling aan te dringen door van al het geen niet onmiddel lijk wordt voldaan, inaaudelijksche of drie- maandelyitsche nota's te zenden. Wij hopen, dat het zal baten, zegt «De Middenstandsbond». De maatregel, dat de ledeu elkaar zullen inlichten omtrent hen die de drie maandelijksche nota niet op tjjd voldoen waut zoo zullen er zijuzoo zyn er; er zyn er zelfs, die later van en nota's meer weten! zal krachtig tot het welsla gen bijdrugeu en tevens doeu blijken aan wien de schuld ligt, aan bet publiek of aan de winkeliers. Onze beste wenschen voor het welslagen der poging van de Handelsvereeniging óm uan dezen onhoudbaren toestand een einde te maken en voor de doorvoéring van haar besluit. „Ontoerekenbaar" De «Rotterdammer" schrijft «Ontoerekenbaar" en nog eens «ontoe rekenbaar" klonk bet meermalen, wanneer een gruwelijk leit mot betrekking tot den misdadiger moest worden goedgepraat. Maar de Rechtbank in Den Haag gaf blijk, dat zy van een andere richting ge diend is. Ot, laten wij liever zeggen, dat ze de oude richting wenscht te handhaven. Wy achten het verkeerd, in ons blad de fjjne bijzonderheden van moordgeschiede nissen in alle lengte en breedte te verhalen. Doch de zaak zelve is genoegzaam bekend. Ze is trouwens uit het volgende bericht voldoende duidelijk „Do Rechtbank veroordeelde J. P. v. K., huisvrouw van J. v. d. M, te Delft, die, om in het bezit te komen van de »fonds" gel den, haar kindje van 16 maanden ophing, wegens moord tot vijftien jaar gevangenis straf. (De eisch van het O. M. wis acht jaar). „in hel vonnis overweegt de Rechtbank, dat zij zich niot kan vereenigen met het oor deel der deskundigen, strekkende tot ontoe rekenbaarverklaring". Wij willen hierbij minder letten op de straf, die de Rechtbank voor dit monster noodig achtte, vesl zwaarder dan het Open baar Ministerie geëischt had. Maar speciaal letten we er op, dat deze Haagsche Rechtbank zich blijkbaar niet door de hedendaagsche beweging voor «ontoere kenbaar verkiariug" iaat betooveren, en in haar vonnis dan ook bet oordeel der „des kundigen" terzy legde. Tegen het wedden bij sport. Het «Comité tot bestrijding van het wed den in de sport» heeft te 's-Gravenhage weer vergaderd. Over de verder te voeren beweging werden uitvoerige besprekingen gehouden. Besloten werd, nog eenige weken door te gaan met de verspreiding van ge- schriftjes tegen het wedden- Met groote voldoening in kennis genomen vaD het feit, dat het wedkautoor in de voetbalsport, dank zij de gevoerde actie, nu definitief schijnt verdwenen, De verder te voeren actie moet nu hoofd zakelijk gericht zyn op het verkrijgen van wettelijke maatregelen tegen het wedden en het houden van wedgelegenheden. Vol gende week zal aan >le Tweede Kamer een request worden gezonden, waarin op de hierbedoelde verbodsbepalingen wordt aan gedrongen, terwijl alle sportverenigingen en sportbonden in het laud zullen worden aangezocht, dit request bij alzonderlyke adbEesie-betuiging te steuaen. Tevens zal 14 November te 's-Graveohage een groote openbare vergadering tegen het wedden worden gehouden, waarheen alle sportverenigingen zullen worden uitgenoo- digd afgevaardigden te zeuden. Aan het eind zal een motie worden voorgesteld, waarin eveneens op Regeeringsmautregeieu wordt aangedrongen, welke motie aan den Minister van Justitie overhandigd eu aan de Staten-Generaal gezonden zal worden. De Kamer van Koophandel on Fabrieken zal aanstaanden Donderdagavoud weder oen openbare vergadering houden ten Ruadhuize. By de vergadering, welke eergisteravond zou wordeu gebonden, waren alleen tegen woordig do Voorzitter, de Ouder-vqprzitter en de Secretaris. De overige hoeren hadden bericht van verhindering gezonden. De Kamér kón -lus 'geen besluiten netpen en de Voorzitter verdaagde daérpra de 'bij eenkomst Slechts werden de notulen geleten van de 145ste vergadering, gehouden'op'ft Augus tus, yvelke ongewijzigd werden vastgesteld en werd mpdedëeïing gedaan yap 4e inge komen stukken, welke f2 dezer weer wor den ingebracht en dus tbapa niet behoeven vermeld. De „Eembode" van gisteravond bevat een Ingezonden stuk waarin wordt gewezen op het drankmisbruik Zaterdagavond, na de sluiting der kermis en in verbind daarmee van de koflihuizen en herbergen. We wétéP er al o.p, dat sterkedrank, die rgens meer per glas te krijgen was, per flesch werd gekocht en dal' dé gevolgen daarvan niet uitbleven. „Zuur verdiend geld, waarop zoo menige huismoeder smachtend zat te wachten, Werd verbrastschrijft de inzender „zoodat in me nig gezin, onder zuchten en traneQ van vrouw en kinderen, gebrek moest geleden worden, wijlde zoo noodlottige kermis-Zaterdsg nog aliyd is behouden gebleven. Ware by de jongste bespreking van het voorstel tot af schaffing der kermis bet zoo prijselijke voorstel van Burgemeester en Wethouders toep aan genomen, dan zoudpQ zulke schandalen, als nu weder op kermis-Zaterdag zijn voorgeko men, niet te betreuren zijn.» De schrijver hoopt, dat een der Raads leden het ter Secretarie gedeponneerde voor stel weer aanhangig zal maken. Te Utrecht zal 18 November worden ge houden de stichtings-vergaderiug van pet Nationaal comité van voyweep tegen een wettelijk bepaald sluitiogsuur voor koffie» huizen en perbergen. October van dit jaar is wel bijzonder arm geweest aan regenna 2 regendagen werd uit den regenmeter bier slechts 30.2 m.M. neerslag afgetapt. In 1907 waren er 15 regendagen met 78.6 m.M., in 1906 8 met 58.1, in 1905 20 met 139.9, in 1904 5 met 34.1, in 1903 20 me 128.1, in 1902 11 met 45.3 en in 1901,10 regendagen met 80.8 m.M. neerslag De Keurmeester der visch benaderde gis terochtend een party schelvisch en een par ty kabeljauw, die aan den afslag werden aangeboden, doch ondeugdelijk bleken en wer- vernietigd. De akte vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek werd nog behaald door a# jon gedames S. van Spiegel, P. p. flutselaar en RI de Vnpsr eveneens legrliqgen <|ér W*- Norinaalinrichting. De heer L. de "Groot Jr., boekhouder bij de firnSa Lamaison Bouwer Cfli filer, is met ingang van 1 Januari benoemd tot Ad ministrateur der Ned. Hervormde diaconie te Utrecht. Het gouden priesterfeest yan den Paus zal hier worden herdacht op 22, 23 eb'*24 November. Het landbouwonderwijs aan miliciens zal te Amersfoort dezen winter worden gegeven aan 46 dienstplichtigen, het grootste aantal der tien garnizoenen waar dat onderricht plaats hooft. De plaatselijke afdfqling vap den Kon. Ned. Bond van oud-ónderotficiereu zal ook dit jaar een Sint Nicolaasfeest organiseeren voor de kinderen harer leden en donateurs. Hoe .om 't ook anders mogelijk zijo. De kleiuen kunnen er immers niet meer buiten. Er worden pogingen aangewend om ook bier (e stichten een afdeeling yap de Ver eeniging voor steun aan miliciens. Vervolg Stadsnieuws, zie Bijvoegsel.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1908 | | pagina 1