Stadsnieuws.
Ingezonden.
„Dat de plaatsing dier school in hun Gemeente,
velke meer bepaald voor en door een bepaalde
inufttreck werd dnnrgesteld. om zoo te zeggen,
- een toevallige omstandigheid, daar hun Ge
beente geen andere betrekking daarmede heeft,
in dat zij daaraan jnarlijke subsidie geeft;
„Dal de inrichting wordt bestuurd volgens een
Igemeon reglement, goedgekeurd door den Mi*
istar van Binnenlandseha Kaken, cn wel be-
:uurd door o< n college van curatoren
„Dathet germ twijfel lijdt, of de letter der
Vet op hot Middelbaar onderwije schrijft voor,
dit er een Commissie van Toezicht moet zijn,
och dat men tot heden gemeend heeft, in het
elang der zaak «n ter vermijding van vele ei-
euaardige en moeilijke (jnaestiën, het college
bin curatoren als Commiwe van Toezicht te
moeten beschouwen, daar dat college toch in
on geest der Wet werkzaam ia".
Don 10 Augustus 1872. richtte de Comraissa-
is des Koning» to dezer zake een schrijven aan
ion Minister van llinncnlandache Zaken, waarbij
ij o,a. bet volgende te kennen gaf.
„Het is bij mii buiten eenigen twijfel, dat ter
oldoening aan de Wet op 'l Middelbaar onder-
vijs te A. ecne Commissie van Toezicht behoort
bestaan. l)o omstandigheid, dat de school
erd opgericht vóór de invoering der genoemde
-.et, doet hieraan niet te kort, nog ook, dat de
- ■hooi door toevallige omstandigheden te A.
••erd gevestigd, liet schijnt mij evenmin juist,
'it het College van curatoren over die inrichting
Is de hij do wet bedoelde Commissie van Toe-
icht kan beschouwd worden, daar de curatoren
ioor een bijzondere verecniging benoemd worden
n-niot door den Gemeenteraad, terwijl boven
dien de werkkring van dat college een geheel
ndere is, dan die van de C. v. T. in deze be-
oort te weren. Laatstgenoemde toch maakt
••it een onderdeel van het «oogenaainde school
toezicht en is, zoo in dote niet uitsluitend, dan
och hoofdzakelijk belast met de handhaving
ur algcmcene verordeningen op het Middelbaar
nderwys. Curatoren daarentegen zijn de beheer-
era der inrichting. Zij zijn vry in de regeling
'lUnner eigen zaak, zoolang die rogeling niet in
■trijd is met dc verordeningen. Ik kan daarom
iet inzien, dat het bestaan van een C. v. T,
evens het College van curatoren, zoo stellig
.1 moeilijkheden aanleiding zou geven. Ik geloof,
<!at de verhouding van de bewuste commissie
.>t curatoren geen andere pu zyn dan die van
de plaatselijke schoolcommissie tot het Bestuur
•ner bijzondere Lagere school; en wanneer elk
oh houdt binnen de grenzen zyner bevoegd
heid, zou ik inderdaad niet'woten, waaruit con-
ilisten te vreezsn zyn".
De Minister antwoordde den Commissaris des
Konings bij schryven van 17 Augustas 1872
.■et volgende:
„Met de beschouwingeu in uwen brief van 10
lezer betreffende de benoeming eener plaatselijke
>mmissie van Toezicht op het Middelbaar on-
er wijs te A., vereenig ik my geheel (mr. P.
Hubrocbt ad art. 40.)
Men ziet, dat in 1872 de toenmalige Minister
in Binnenlandsche Zaken een-1>cali8ging gaf,
..bed conform die, welke dc vader der wet, mr.
i horbccke, zelf gaf, oj) de onderstelling in 1863;
•n rechtzinnigheid in de leer, die des te op
merkelijker is, daar in 1872 door dezen Minister
meer beslissingen in deze materie zijn gegeven.
(Slot volgt.)
die zal spreken over »het pQrtret" en zjjn
boeiende rede zal verduidelijken door heel
mooie lichtbeelden.
Ook niet-leden kunnen, blijkens adverten
tie in dit nummer, zich toegang verschaffen.
't Is juist zooals wd dachteneen drukfout
op de uitnoodigingen gaf als datum voor het
tweede abonnementsconcert aan Zondag 20
December. De heer Adolf Anionetti zal zich
echter hier doen booren op Vrijdag 18 De
cember.
Ds. K. den Hollander, nieuwbenoemd pre-
kant hjj te Ned. Hervormde gemeente nier,
ti 21 Maart zjjn intrede doen.
De wyz^ing der spoorwegtarieven zal niet
orden ingevoerd voor 1910.
De Gemeente is door aankoop voor f4180
jfcenarea geworden van 530 Ma grond bij
:ict Driepuoijc in deu Arohem?cheweg, toe-
i/ehourend aan den Staat der Nederlanden.
De drie perceeleo werden Donderdagavond
geboogd tot f320, f3T0 en f440; de massa
verd ingezet c p 11350 <u geboogd tot 11400.
By kennisgeving aan bet hoofd van dit
nummer wordt meegedeeld, dat Gedeputeer
de Staten hebben goedgekeurd helRaadsbe-
uil waarbfl het uniform sluitingsuur der
tapperij mi, enz. is bepaald op middernacht.
Y uur hedena .ouit hebben deze inrichtingen
>jjzmdere vergunning, tot twaalf uur open
te blijven.
Doch de verordening treedt eerst m wer
king drie dagen na haar afkondiging, dus
op Dinsdag 8 December.
Morgen- cn Maandagavond dus het gewone
sluitingsuur.
Ook de heer S. J. van Duinen beeft zijn
herbenoeming tol lid van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken uiei aangenomen
Aan de agenten van politie is heden uitge
reikt wn stel geperst lederen beenbedebkin
gen, welke voortaan gedurende de winter
maanden zullen behooren tot de uniform.
Da meeste Lagere scholen hadden beden
vacantio in verband met bet St. Nicolaas-
feeet
Dat in de achool aan de Koningsstraat
wordt Maandag gevierd.
Bjj de reorganisatie der plaatselijke Ver
eniging voor kunstbeschouwingen is o. a.
esloten, behalve tentoonstellingen ook af en
toe een kunstavond te doen houden.
Aanstaanden IJiu-I .«avond zal Ie eerste
wind««»i g gev-u in H xinicu'u", door prof.
W. Vogelsang, bougleuiar iu de Kunstge
schiedenis aan de Ryks-uoivereiMt te Utrecht,
Eon ander genot ontgaat ons; hopeö we
tjjdeljjk.
De Wognummors vroegen voor 13 De
cember de beschikking over de concertzaal
van »Araicitiu''doch deze is dan bezet voor
oen bioscoop.
Ia de zaal, waar nog niet zoo heel lang
geleden de heer Gustav Daehne en dr. L.
Bleekrode door bun zoo mooie en nimmer
falende experimenten hun gehoor zoo wis
ten te boeien, sprak Donderdagavond de
heer A. Vosmaer, ingenieur uit De Bilt,
over electro-tcchniek.
Onbetwist is hjj do zaak meester, doch de
Nutsavond, waarvan zoo velen en terecht
zich zoo heel veel haddenvo orgestrd,s
een deerljjlce mislukking geweest. Er waren
heel wat boorderessen en hoorders, sommi
gen otn iets uieuws te zien, anderen nm wat
moer te booren van hetgeen ze hier of daar
hadden gelezen en alleD zyn wel zeer teleur
gesteld. Voor de eersten was het gehoorde
niet belangwekkend genoeg; voor de laat-
sten was het te dor en droog.
»In deze plaats, waar het niet lang meer
kan duren ik zeg niet zAl duren
dat de electriciteit wordt toegepast", was 't
niet vootziebtig te zeggen>er zyn geen
proeven, oij gebreke van een electrische
krachtbron"want èn Daehne èn dr. Bleek
rode hebben het tegendeel bewezen, al
brachten zjj ook hun krachtbron mee en
reisden ze met wat meer dan een city-bag.
't Leek nu wel op een soort repelitie-boek
van den eenen of anderen op zijn geraak
gestelden Hoogeren Burger, die vlak vóór
zijn proelwerk nog eens gauw nakijkt:
wat is magnetisme, wat is aard-magBetis-
me, wat is Noord- en wat Zuid-magnetisme
en daarna op een rytje afleestaantrekken
ongelijknamige er atstooten gelijknamige
polen, overbrengen magnetisme van een
materiaal op een ander, blijvend en lydelijk
magnetisme, magnetisch veld en magneti
sche krachtlijnenen die daarna zijn ca
hier dicht slaat met een hartgrondig »oef!".
Het zeilde over -electriciteittrillingstoe-,
stand vau den ether overeenkomstig met
licht, spanning, electrische stroom eD water
stroom, volt, ampère, ohm, elementen, iso
latoren, geleiders, wederzijdsche invloed
electriciteit en magnetisme, inductie, dyna
mo's. En dan weer »oef!".
„In deze plaats, waar bet niet lang meer
kim duren" (zie boven) is men reeds iang
over de projectie van een lichtbeeld middels
een kaars en waarlijk niet gediend vun een
dooddoener als „in rneet-toestellen zullen we
ons maar heelemaal niet begeven".
Spr, zei zoo zelfbewust „ons weten, is
geen weten, doch een verlangen daarnaar',
doch schijnt vergeten te hebben, dat ook
dit Bollandientje maar heel weinig hielp
hen, die juist door dat verlangen naar
„Auaicitia" waren getogen; even weinig als
zyn zelf-invitalie aan het slot bet Bestuur
van het Nutï-departement er toe zal heb
ben genoopt, alvast een datum te bepalen
voor de tweede lezing met lichtbeelden.
„Andersom'' vermoedelijk.
Wie met de pauze naar buis gingen of
naastaa een partytje maakten, hadden wer
kelijk niet zoo gioot ongelijk.
't Spijt ons voor den spreker, maar hy
beeft het er naar gemaakt door met dit
onderwerp verwachtingen op te wekköD,
die veheel onbevredigd zyn.
Misschien geeft by revanche en we zul
len zeer verheugd zijn, als we dan zyn
welverdienden lof kunnen scbryven.
De afdeeliiig Am«r«ioori au ometreken ran het
Utrechtsen genootschap voor Landbouw en Kruid
kunde hield giateroebtend onder vooraitti^g van den
heer AJM. Tromp van Holat een ledenvergadering,
welke o.a. werd bijgewoond door den Ryks-land-
bonwlceraar in dexe Provincie, den heer H. D. S.
diejftn hmahut teton koude kopwel al» warmte.
Veredelen is goed, doch men veredele toch vooral
niet te veel. En de vraag tal weten of men dete
veredeling wel tal kunnen volhouden tonder het
rae teer te schaden.
Een Üd herinnerde, dat dit jaar te Hoevelaken
met schitterend resultaat een proef ia gehouden
met besproeiing vaneen aardappelveld middels Bor-
deausche pap. 8pr. tou wensouen, dat in lyds werd
meegedeeld waar tulke proeven worden genomen,
opdat helanr «tellenden kunnen gaan kjiken.
De Rjjks I andbouwleeraar deed toeteg-
ging. dat voortaan rekening zal gehouden met
deten wenscli, te meer omdat veel lanbouwers in
dete Provincie wat huiverig tjjn voor dergelijke
noviteitenaltljant in hun oog, daar bouïlli borde
laise bijvoorbeeld in de Noordelijke provinciën
reeds lang met teor groot sucoet wordt toegepast.
De Voort Itter tegde toe, dat het aldeeUngt-
bestuur tal overwegen of dergelijke proeven niet
vanwege de afdeeling kunnen bevorderd.
De Secretarie doed uitkomen, dat teer ge-
wensoht is, dat de leden de resultaten eena tien.
Daartoe souden tij in tjjds moeten gewaarschuwd
worden cn dan bij voorkeur onder leiding van den
Rijks-landbouwleeraar de gevolgtrekkingen met
eigen oogen waarnemen.
De;R ij k s-hi ndbouwleeraar deelde mee, dat
in 1909 tullen worden aangelegd 83 proefvelden in
dete Provincie on wel 16 meer iu de onmiddellijke
omgeving van Amersfoort. De plaatsen zullen tijdig
ook in deze oournnt worden meegedeeld.
Een lid tou gaarne ook eens een proefveld
willen tien te Hoogland.
De Rijks-landbouwleeraar antwoordde,
dat belanghebbenden dit self moeten aanvragen.
De Voorzitter deelde nog mede, dat deten
winter vanwege de ardeeling drie lezingen zullen
worden gehouden en wel te Hamertvela, te Soest
en to Hoogland.
Een lid vroeg of er nu toch niets aan te doen
ia, den .stoomwagen" van de N. V. stoomolieslagery
en graanhandel vaa J. van Volleuboven te koeren.
Het vee en de paarden schriuken er van en de
wegen en bruggen wordeu er algemeen door ver
moord. Dat moest niet mogen.
De Voorzitter beriocerde, dat de Mot>r- en
rjjwielwet den Gemeentebesturen de macht ont
neemt, bet rijden met dien wagen te verbieden. Het
eenige wat het afdeelingsbegtaur tal kunnen doen,
ia den heer Van Volleuhoven te verzoek n, wat
minder stoom te laten vliegen. Zoo spoedig moge
lijk s*l hel Bestuur deze taak bespreken en de con
clusie meedeelde.
Een a n d e r I i d En als dat niet helpt most
niemand meer iets bjj die firma bestellen.
Het lid: Ja, als we dan met de wet in de band
niets kunnen do m tegen dat onding, dan moeten
we maar „bekotten".
Nadat een brochure over Zwcedsch zaaizaad was
uitgereikt aan de belangstellenden, sloot de Voor
zitter de vergadering onder dankbetuiging aan
den Kjjks-laudbouwleeraar voor diens tegenwoordig
heid,
Morgen wordt titer ecu korfbal .vedstryd
gehouden tuqschan A. V. O. G. van hier en
Merck Hoe Sterk uit Utrecht.
Ook morgen rust het eerste elftal van
Quick. Haar tweede trekt naar Da Bilt om
zich met het eerste der B. V. C. te meten
voor den U. P. V. B. Haar derde oi.tvangt
hier VelociUt", uit Hilversum.
•elm
De notulen der vergadering van 24 Jannari wer
den ongewijzigd vastgesteld.
De bccren A. M. Tromp van Holst (Amersfoort)
en p. van den Bromer (Suist) die periodiek zouden
aftreden, werden herkozen ala Bestuuralid.
De eenige mededeeling van bet Bestuur waa bet
reeds door ons genoemde rapport omtrent het be
sproeien van een boomgaard met bouilli bordelaise.
Die proef werd gonomen op .Randenbroek".
De Rfike-landbouwlee r aa rbad met belang
stelling kennis genomen van het rapport on ried
aan, ofachoon hier geen schitterende resultaten zyn
verkregen, meer dergelijke proeven te nemen. An
deren hadden zeer belangrijke reau Uien.
Ds Vooriitter antwoordde, dat bet in de be
doeling van bet afdeelingsbeatuur ligt, dergelijke
E roeven tc herbalen, tooala tronwena het slot van
et rapport uitwijst.
By de rondvraag deelde do B y k e-1 a n d b o n w-
1 eer aar mee, dat bem bn de onlange door hem
gehouden lesing aan .De Mof" it meegedeeld, dat
io dete sir«ek veel vraag ie naar varkens met wei
nig tiaor. Spr. acol dit in flatranteu etryd met bet
belang der varkenrhouders en gaf dan leden in
oreiwegiug, eena na te gaan of deto mode-taak wel
gunstig kan werken, daar de haarbedekking der
Het eerste elftal der H.V.C. gaat naar
Bussum om te voetballen tegen het tweede
van Allen Weerbaar; eveneens voor den U. P.
V. B., die ook dit jaar een medaille beschik
baar stelde, welke naar het beker-systeem
kan worden verworven.
Negmaals herinneren we aan de tentoon
stelling der voorwerpen voor de »Protes-
tantsche Armenloterjj", welke Dinsdag en
Woensdagmiddag wordt gehouden in »De
Zaaier».
De winteruitdeeling van brood vanwege
de stichting De armen de Potb» zal aanstaan
den Woensdag aanvangen.
Gedurende do vier wintermaanden zullen
eiken Woensdag weer 150 zesponds rogge-
brooden worden uitgereikt,
De uitdeeling van kledingstukken van
»Dorcas» zal plaats hebben op Donderdag
17 december.
Aan de markt werd gister aangevoerd 800
Kilo boerenboter; aan de Centrale botermjjo
1375 Kilo ongezouten en 4425 Kilo gezouten
boter.
De prjjs aan de markt liep van f 1.30 tot
f 1.40; aan de myn van f 1.12 tot f 1.26 voor
do ongezouten en van f 1.15 tot f 1.28 voor
de gezouten boter
Het aansteken der lantaarns van ry wielen,
stoomfietsen en auto's moet volgende week
geschieden te 4.15; voor de andere voertui
gen te 4.45.
Een tijdje terug nam een jonge man vrij
willig dienst in bet legeral spoedig kreeg
by berouw en misdroeg zich nu zóo, dat by
zonder bewijs van goed gedrag werd odI-
slagen. Daardoor ook kon bij geen vast werk
vinden en tot overmaat van ramp gaf by
zich niet aan voor de Nationale militie en
werd daardoor voor den tyd van twee jaar
ingedeeld.
Hy was in dien tusscbentyd getrouwd en
zjjn jonge vrouw bleef nu alleen thuis. Ten
einde raad ging zij uit Uden te voet op
weg naar Utrecht; doch te Amersfoort ge
komen, begaven haar heur krachten en viel
ze in de Bergstraat in zwjjra. Naar het Po-
litie-bureau overgebracht, werd zij daar lief
dei yk verpleegd en kon ze, na wat uitgerust
te zyn en iets genuttigd te hebben, haar
weg vervolgen.
Maar ook te Zeist viel zij neer en ook daar
moest de politie baar verplegen.
Zoo'n stumper.
Gistermiddag geraakten de kleertjes der
li-jarige D. K„ aan de Hellingstraat, die zich
by den kachel stond te warmen, in brand'
Aanvankelijk trachtte men de vlammen met
water te blusschen, doch een bewoner der
St. Jorisstraat rolde de kleine in een stuk
vloerkleed en doofde zóo het vuur.
Het meisje bad intusschen zóo ernstige
brandwonden opgeloopen, vooralaandenromp,
dut arts Jorissen, die do eerste heelkundige
hulp verleende, haar overbrenging naar bet
St. Elisabeihs-gasthuis noodig oordeelde.
Gevonden is een kinderarmbandje,dataan
bet Commissariaat van politie is gedepo
neerd.
Aan het Commissariaat van politie meldde
zicb gisteravond een gezin, bestaande uit
man, vrouw en drie kinderen hun hebben
en houden geborgen in een grooten kinder
wagen. Zy kwamen uit Harderwyk hierheen,
omdat hier zoo veel werk is, en vroegen
nachtverblijf.
De pulitie ontdekte echter, dat de man
nog drie dagen gevangenisstraf te goed had
en geleidde hem hedenochtend naar Utrecht
terwyl de overigen naar Harderwijk werden
teruggebracht.
Ook een andere in het Politie-blad ge
signaleerde man werd aangehouden en naar
Utrecht geleid, terwijl twee minderjarigen,
uit Duitschland komende, werden doorge
voerd in de richting Haarlem, waar hun
ouders wonen.
De eerste gezellin van den toorn is dwaas
heid de tweede berouw.
Hnt opnemen van Ingezonden stukken bewjjat
niet, dat de Redactie steeds onvoorwaardelijk instemt
met den inhoud.
Kopy van Ingezonden stukken, al dan niet geplaatst,
wordt niet teruggegeven.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoeken wy een plaatsje voor
het onderstaande.
By voorbaat onzen dank voor de opname.
N. V. Stoomolieslagery
en Graanhandel
van J. van VOLLENHOVEN.
Amersfoort, 4 December 1908.
De N. V. van J. van Vollenhoven heeft
vernomen, dat de landbouwers, met het oog
op hun paarden, bezwaar maken tegen het
ryden met een stoomwagen.
Naar aanleiding daarvan weuscht zij ken
nis te geven, dat zij besloten heeft, geen
stoomwagen aan te schaffen.
Geachte Reductie,
Mag ik U nog eenmaal om een klein
plaatsje verzoeken om U mede te deelen, dat
ik nu in het geheel voor het Sinterklaasfeest
heb ontvangen f 107.10, benevens een aardige
hoeveelheid prentenboekjes, plakboekjes, grif
feldoosjes en speelgoed. Nogmaals betuig ik
u en uw lezers, ook namens de overige leden
van het onderwijzend personeel der school
aan de Koningsstraat, hartelijk dank voor den
steun, die we zoo ruimschoots mochten ont
vangen
Indien ik het volgend jaar weer eens raoebt
komen vragen, dan hoop ik weer op veler
hulp te mogen rekenen. Maandagmorgen
vieren we leest. Als er onder uw lezeressen
of lezers moebteo zijn, die eens een kykje
wenschen te komen nemen, dan zullen ze
zéér welkom zijn.
Met hoogachting,
Uw dw.,
G. A. L. SPELBERG.
Amersfoort, 5 December 1908.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 6 December.
Evang. Luthersche kerk.
Voorm. 10 uur, ds. De Meijere,
RemonstraDtsche kerk.
Voorm. 97j uur, kinderkerk, ds. H. van
Assendeltt, uit Gouda.
Voorm. 11 uur, gewone dienst, ds. Van
Assendelfi.
Djopsgezinde kring.
Voorm. IO'/j uur, ds. Ten Cate.
Geretórm. kerk (Langegracht).
Voorm. 10 uur, ds. R. W. de Jong, uit
Hoofddorp.
s Avonds 5l/«» uur ds. De Jong.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. Teerink.
'aAvonds 5*/2 uur, ds. Teerink.
Vrye Gereform. gemeente.
Voorm. 9ll2 uur, lezeD.
'sAvonds 5 uur, lezen.
Chr. Gereformeerde gemeente
voorm. 9% uur, godsdienstoefening.
s'Avods 5'/< uur godsdienstoefening.
Burgerlijke Stand van Amersfoort.
van 26 November tot 3 December.
GEBOREN:
Cornelia Maria, d. van Cornelis Willebror-
