Donderdag 14
Januari 1909.
No. 7609.
58e Jaargang.
Stadsnieuws.
BLOOKER'S
CACAO
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden/l.—
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Qroote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Postbus 9. Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
doen te weten, dat de Raad dier Gemeente
in zijne openbare vergadeiing van 12 Januari
.1909 tot leden viin de Commissi* van bijstand
in het Beheer van het landgoed Birkhoven be
noemd heeft de heeren
Harm. KROES.
A. M. TROMP van HOLST.
A. H van KALKEN.
C. J. PLOMP.
Amersfoort, 18 Januari 1909.
BnrgemeeBter en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaiis,
J. G. STENFKRT KROESE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
ten bureele van den Inspecteur van het Bouw
en Woningtoezicht, gevestigd in het Raadhuis,
gratis verkrijgbaar zijnformulieren, waarop zij
hun verzoek om te bouwen moeten indienen.
Amersfoort, 14 Januari 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KltOESE.
De KAMER van KOOPHANDEL en FA
BRIEKEN te AMERSFOORT
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
zy heeft ontvangen onderstaand schrijven van
Z. Exc. den Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel van den 8 Januari 1909 betreffende
een Algemeenen maatregel van bestuur, als be
doeld in art. 4 dor Arbeidswet
Ik heb de eer U hierbij te doen toekomen
exemplaren van een ontwerp-Algemeenen maat
regel van bestuur, als beaoeld bij art. 4 der
Arbeidswet, ter vervanging van dien, vastge
steld bij Kon. besluit van 13 Juli 1906 (Staats
blad no. 204), laatstelijk gewijzigd bij Kon.
besluit van 17 September 1906 (Staatsblad no.
243), voorzien van een toelichting, opdat het
ontwerp een punt van overweging in uwe Ka
mer zal uitmaken.
Het komt mij wenschelijk voor, het ontwerp
aan de openbare critiek te onderwerpen, alvo
rens het aan de Koningin ter bekrachtiging
aan te bieden, omdat het gewichtige be
langen van ondernemers en werk
lieden betreft.
Zal een zóo ingrijpende regeling als de onder»
werpelijke bij de wet worden vastgesteld, dan
zijn de belanghebbenden alloszins in de gelegen
heid, vooraf hun bezwaren daartegen kenbaar
te maken.
Nu de regeling bij Algemeenen maatregel van
bestuur zal worden vastgesteld, zouden de be
langhebbenden die gelegenheid missen. Ten einde
hieraan tegemoet te komen, wordt het ontwerp
op ruime schaal verspreid onder hen, die geacht
kunnen worden, belang te hebben of te stellen
in de aangelegonheden, welke daarin behandeld
worden.
Met bemerkingen, vóór of op 15 Maart 191)9
tor kennis van den ondergeteokende gebracht,
zal kunnen worden rekening gehouden bij de
vaststelling van het ontwerp.
Bij een annonce, welke heden in de „Neder-
landsche Staatscourant" is opgenomen, wordt
bokend gemaakt, dat exemplaren van ontwerp
on toelichting voor ieder verkrijgbaar zijn bij
het Departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel, afdeeling Arbeid (Parkstraat 71 te 's-Gra-
venhage) tegen betaling van 10 cent per exera-
plaar.
De Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel,
(get.) A. S. TALMA.
Met het oog op de belangen van ondernemers
on werklieden, die daarbij betrokken zijn, noo-
digt de Kamer belanghebbenden uit, van dat
ontwerp inzugo te nemen, hetwelk bij den Se
cretaris ter inzage ligt op de gewone kantoor
uren, van 10 tot 1 uur, Muuihuizen uo. 13, en
op aanvraag tegen betaling van 10 cent per
exemplaar verkrijgbaar is.
De Kamer van Koophandel
en Fabrieken voornoemd,
J. Ger. KLRBER,
Voorzitter.
Herm. P. van HASELEN,
Secretaris.
Amersfoort, 18 Januari 1909.
Alvorens Dinsdagmiddag de Raadszitting ge
opend te verklaren, verhief de Burgemees
ter zich van zijn zetel en zeide ongeveer
Nu ik opnieuw het voorrecht mag hebben uw
eerste vergadering in dit nieuwe jaar te openen,
voel ik behoefte, daaraan den wensch vast te
knoopen, dat liet U allen in dit jaar wel zal
mogen gaan, dat geluk en voorspoed ia huis en
werkzaamheden in ruime mate U ten deel mogen
vallen.
Ik zal niet in beschouwingen treden over
hetgeen in het afgeloopeu jaar door U is ver
richt. Wel wil ik onder groote waardeering her
inneren aan uw aangename samenwerking door
welke veel goeds en belangrijks is tot stand
gebracht en dat uw werkzaamheid voor de Ge
meente zeer gunstige resultaten heeft opgeleverd,
waarvoor het nageslacht U zeer zeker dankbaar
zal zijn.
Dit doet mij met vertrouwen de toekomst te
gemoet gaan, vooral in verband met de verdere
voorstellen, die gedaan zullen worden en waar
van er al aanstonds een op de agenda prijkt.
Dat plan is in de Gemeente, als ik mij niet
vergis, reeds zeer goed opgenomen.
Ik eindig met den tweeledigen wensch, dat de
heuglijke verwachting in het Koninklijk paleis
tegemoet gezien, gelukkig moge afloopen en dat
GodB onmisbare zegen moge rusten op onzen
arbeid tot heil der burgerij en bloei van onze
Gemeente. (Applaus).
Mr. Hey 1 igersNamens den Raad dank
ik den Voorzitter voor zijn goede wenschen en
wil ik gaarne verklaren, dat wij ons bij ver-
nieuwiug aanbevolen houden voor zijn mede
werking en zijn vriendschap.
Het straks te behandelen voorstel van het
Dagelijkse!» Bestuur kan inderdaad zijn van
grooten invloed voor de Gemeente.
Ik hoop, dat het gevolgd moge worden door
verdere vruchthare samenwerking tot heil der
Gemeente.
De Voorzitter deelde nu mede, dat geen
bezwaren zijn ingebracht tegen de notulen dor
vergadering- van 15 December en ook welko
stukken waren ingekomen en bracht in behan
deling punt 1 der agenda, onder meedeeling, dat
van het Dagelijksch Bestuur van den A. N. W.
B. een schrijven is ingekomen, houdende mede-
deeling, dat de Bond bereid is, fóoO bij te
dragen in den aanleg van wielerpaden (applaus
en bravo's).
De Voorzitter: Ik geef het woord aan
den heer Van Duinen, die het 't eerst gevraagd
heeft.
De heer Van Duinen:
De uitstekende bowijsgrondeu voor het wen-
Bchelijke van den wegaanleg in het advies van
Burgemeester en Wethouders zijn van dien aard,
dat zij een zeer goed en afgerond geheel vormen
niet alleen,maar waartegen, redelijkerwijs, dunkt
mij, weinig is in te brengen. Ik kan mij dau
ook in uilen deele met het plan vereeuigen
en juich ivnnjhefl harte toe. Toch is er mogelijk
uog een gezichtspunt tt openen om hen, die
mochten twijfelen aan de wensohelijkheid van
den aanleg, tot andere gedachten te brengen.
In de eerste plants dan de hoogmoreele kracht,
die er van uitgaat om bet particulier initiatief
in andere zaken te steunen. Want het zal bly-
ken, dat ook dit zich zal ontwikkel wanneer
de Gemeente hier voorgaat.
Maar er is voor mij nóg een groole drang,
indien ik al mocht twijfelen aan de goede zijde
van het ontwerp, n.l. die van zolfbehoud. Dit
moge eenigszins egoïst klinken, maar do ver
anderde toestanden in de samenleving sinds de
laatste halve eeuw maken hot noodzakelijk voor
ieder particulier, maar ook voor elke corporatie,
de gedragslijn van vroeger dageritywijzigen. Te
ontkennen is het niet, dat do stoom, en van nog
jongeren datum do electriciteit, de maatschap
pelijke verhoudingen op een geheel andere
basis hebben geplaatst dan vroeger en, nis nood
wendig gevolg daarvan, overal wijzigingen oil
I koersveranderingen mooteu plaats grijpen. Ik
Sta er op
DAALDERS
te ontvangenla goedkoop
en goed.
ducht geen tegenspraak wanneer ik beweer.dat
zelfs de meest behoudende van onzen tijd op een
geheel andere wijze zijn zaken drijft, dan bijvoor
beeld zijn grootvader, al ging ook de zaak
telkens over van vader op zoon.
Als het getij verloopt, dienen de bakens te
worden verzet. Gebeurt dit niet, dan is vaat-
loopen een natuurlyk gevolg. Maar wat in de
particuliere samenleving als vaststaande kan
worden aangenomen, zou zich de invloed van
dat wijzigen en veranderen in het gehcelo maat
schappelijke samenstel dan verloochenen in het
besturen on hierop wensch ik den nadruk te
leggen het vooruitbrengen van een Gemeente
Wanneer wn rond ons zien, is er tusachen
verschillende Gemeentebesturen opzichtens en
kele Gemeentebelangen een streven merkbaar
om de plaats hunner inwoning den voorrang te
doen belialon, door bij te brengen wat noodig is
om concurrentie te kunnen weerstaan. W\j De-
speuren een zoodanig streven zoowel op han
delsgebied nis op dat der nijverheid. En plaat
sen, die noch voor 't eene, noch voor 't andere
zyn voorbeschikt, trachteu datgene naar voren
te brengen, waarover zij kunuen beschikken. In
de eerste plaats behoort daartoe natuurschoon,
in welks bezit wij ons in zoo ruime mate mogen
verheugen er zelfs op mogen roemenKleine
plaatsjes in ons land, vroeger te nauwer nood
bekend, hebben tegenwoordig in den zomer
duizenden opgezetenen, waardoor zoo'n plaats
bloeit en met reuzenschreden vooruitgaat. Maar
in die plaatsen heeft ook het Gemeentebestuur
krachtdadig geholpen en trekt bet thans de
voordeelen van vroeger gemaakte verbeteringen,
die dikmaals groote geldelyke offers kostten.
Waar dus zoo aan alle zijden een streven
merkbaar is om commercieel te hundek», ook
door Gemeentebesturen, daar acht ik hetouzen
plicht, hetgeen wij hier hebben aan te bio-
den, zoo Hink mogelyk te doen. Do locomotief
hoeft ons boven vele plaatsen bevoordeold. Laten
wij van dat voordeel party trekken en trachten
door meewerking van Amersfoort te maken oen
gozocht middelpunt voor toeristen. En het voor
gestelde plan acht ik in hooge mate daaraan
bevorderlijk.
Ik acht het dan ook een groote voldoening
voor B. en W. indien dit voorstel met algomoone
stimmen mocht worden aangenomen.
De heer Jorisson: Ik denk een eenling
te wezen en geloof, dat het voorstel met vlag
en wimpel zal worden aangenomen, maar dut
mag mij niet weerhouden, myu bedenkingen in
't midden te brengen.
Ik goloof niet, dat bedoeld wordt een weg
te maken naar Birkhoven, want dan wordt
Birkhoven wel wat duur. Ik breng gaarne hulde
nan B. en W. voor hun werkelijk mooi voor
stel, maar wil to gelijker tyd vragen is de
weg wel mooi? Die weg ligt pal op het Noor
den. Hy zal ftlleon worden gebruikt door de be
woners van het Bergkwartiorvoor alle andere
stadgunooten is hij een zeer groote omweg en
'a winters zal er niemand wandelen. Blijven dus
de vreemdelingen maar wat hebbon de nering
doenden daaraan als zij zoo direct van hot sta
tion naar buiten gaan
De weg zal een 45 millo kosten en slechts
oen deel daarvan zal komen ten bate van de
werkloozen.
De nieuwe weg is vrijwel oen omweg en zal
ook niet wordon gebruikt door hou die van don
anderen kant komenniemand, die uit Baarn
komt, zal door het bosch van Birkhoven rijden.
Goedkooper, korter en daardoor beter is hot
plan, vroeger door B. on VV. overwogen, name
lijk verbetering van den Ouden Soestorwog, die
aanmerkelijk korter is en dus minder zal kos
ten en aan natuurschoon niet minder is dan
do nu ontworpon nieuwe weg en waar, door do
kerk en de scholen, reeds heel wat menschen
wonen, van wie men maar niet mag seggon
het zyn slechts arbeiders.
Ik stel dan ook voor, dit voorstel aan te
houden on B. on W. uit to noodigen, eerst een
plan in te dienen omtrent den Ouden Soeeter-
weg en eerst daarna den villa- weg ter hand
te nemen.
Du heer Van E 8 v e 1 dIk vereenig rnjj
gaurno met den lof, gebracht aan Burgemeester
en Wethouders, do Commissie voor Birkhoven
en haar .Secretaris.
Ik geloof niet, dat de groote bereidwilligheid
van het Rijk, de Maatschappijen en de eigenaars,
die zelden zóó eenstemmig wes, ooit weer zal
voorkomen en dat hot daarom niet gewenschi
is, hot voorstel aan te houden. Ik houd hot er
voor, dat doze groote tnedeworking is (e wijten
aan de malaise en do werkloosheid.
Maar ik wil voorstellen, het werk te doen
uitvoeren door de Gemeente in eigen bohoer.
Laten we het aannemen, dan komen or weer
werkloozen van elders, die hier blijven han
gen on ten laste komen van het Burgerlijk
Armbestuur.
Do heer Oosturvoon: Ik zal me gaarne
scharen aan de zyde van hen. dio het voorstel
steunen en wil gaarne eveneens hulde brengen
aan B. en W.
Ais wo Amorsfoort bezien, dan moet het ons
opvallon, dat juist hot Bergkwartior hel meest
is vooruit gegaan. Duar is voel gobouwd en daar
zijn heel mooio wandelingen. Do nu ontworpen
weg is een der mooiste in ons land. Miju buur
man Jorissen zegt nu wol „dau ben je niet ver
gewcost", doch dat gaat nogol. Nu reeds wordt
dio weg zeor druk bezocht aoor wandelaars, 6ok
bij koudemaar als hij verbotord is, zal hut be
zoek nog veel drukker wordon.
Ik zou echter wenschen, dat B. en W. een
punt nog nader overwogenik zou namelijk
niet tweo, doch vier rijen hoornen aan don weg
willen zion. Het is wellicht nietmogolijk, dit thana
reeds uit te maken, doch ik zal straks, bij hot
betrekkelijke punt, daartoe oen voorstel doen.
De boer O orritsen: Ik had aanvankelijk
niet hot voornemen, over dit voorstel te «pre
ken, doch moon or nu toch oven op te mooten
wijzen, d&n men geen groot vooruitziend ver
mogen behoeft te hebben om te zien van wolk
een groot belang dit voorstel is voor do Ge
meente, die er groote vruchten van zal trok
ken.
De uitgaaf is groot, doch wc doen daarmee niet
anders dan kapitaal uitzetten, waarvan we wel
dra rente zullen trekken.
Ik wensch vooral hartelijk dank te brengen
aan den Burgemeostor, die hiorvoor zich zooveel
moeite gaf, od aan de verdere commissie. uux.
De heer Veis H e y nvolgaarne stemmen
voor hot voorstel, juist omdat het is een zoo
flink on royaal opgevat plan, dat hot schooue
Bergkwarticr verbindt met Birkhoven.
Do heer Plomp Ik zal niet trachten het
voorstel te verdedigen dit is trouwens reeds
krachtig genoog geschied. Maar wel wil ik een
oogenblik stilstaan bij do vraug van den hoor
Jorisson: waarom do weg juist aan den kant
der Vlasakkers en niet langs de nieuwe kerk.
Als we don Oudon Soestcrwog verharden,
dun houden wij den toestand juist zooals die
is en waar do wandelaars niet willen zijn, ter
wijl wij juist een aangenamer verkeersweg willen
maken.
Hot is bekend, dat de bewoners van Amers
foort gaarnu naar Baarn gaan, doch nu moet
het ons streven zyn, de bewoners van Baarn en
Soest naar ons schooiuBirkhoven te trekken.
De hoor Jorissen: Ja, als zij het Baarn-
sche bosch niet in hun onmiddellijke nabijheid
hadden.
Do heer Plomp: Do tegenwoordige straat
weg bevalt hun niet en wij moeten dus zorgen
voor oen beteren wog
De heer Jorissen: Maar de Bnarnoars heli-
ben dien weg toch niet noodig
De hoor Plomp: Ik bon dat geheel eens
mot don heer Jorissenmaar juist om den
Soesterweg mijdon die menschen do stad, Boven
dien zit het buuwtorroin op den Amersfoortsohen
Berg te veel in éen hand en door dezen weg,
waaraan villa's zullen komen, waarbij de Go-
uieeiitc groot belang hoeft, zullen groote ter
reinen voor billijker prijs te koop zyn.
Ik zou den heer Jorisson willen gerust stellon
en hom zeggen dat do Oude Soostorweg ook
zijn beurt zal krijgen, maar do nieuwe weg is
voor de Gemeente van veel grooter belang en
moot dus ook hot eerst onder bandon gonomen.
Reeds dezen zomer was er zeer groote belang
stelling in Birkhoven, onder alle rangen en
