Donderdag 29
1909.
No. 7654.
58e Jaargang.
Stadsnieuws.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en» Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fl.—
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. By regel-
abonneraent reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
ad verten tien per regel 45 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Postbus 9.
Telephoon 19
KENNISGEVING.
De GEDEPUTEERDE STATEN van de Provincie
UTRECHT,
Gelet op artikel 105 der Kieswet,
Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de,
in bunne vergadering van heden vastgestelde Lijrt
der Hoogstaangeslagenen in de proviucie Utrecht,
verkiesbaar als afgevaardigden ter Eerste Kamer der
Staten-Generaal, tot en met 21 Mei a s. (Zon- en
Feestdagen uitgezonderd) voor een ieder ter Provin
ciale Griffie van Uirecbt ter inzage is nedergelegd
en in afschrift tegen betaling der kosten, verkrijg
baar ia gesteld,
Bedoelde Ijjst sal, ingevolge artikel 105 voornoemd,
geplaatst worden in de Nederlandsche Courant van
6 Mei a.s.
Utrecht, 27 April 1909.
Gedeputeerde Sinten voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENNINCK,
Voorzitter.
L. J. RIETBERG,
Griffier.
Bij de Raadsvergadering van Dinsdag werden,
behalve de reeds in het vorig nummer vermel
de zaken, ingebrachtvan Gedeputeerde Staten
goedkeuringen van de Raadsbesluiten tot in ge
bruik geven van een lokaal aan de vcreeniging
tot bestrijding der tuberculose, tot overneming
van gronden voor de nieuwen weg naar Birkho
ven en van het le gedeelte primitief kohier
Inkomstenbelasting weg en het suppletoir ko
hier Straatbelasting 1008, en tot ouderhartdsche
verhuring Vildersbosch alle voor kennisge
ving
van de zelfden bericht van ontvangst der ge
wijzigde Verordening op de straat-politie en der
Verordening omtrent open bebouwing als
voren
van de zelfden goedkeuring Raadsbesluiten tot
wijziging der Begrootingen 1908 en 1909 in
verbond met buitengewone werken alsvoren
van B. en W. een schrijven over de rekening
en verantwoording der Ambachtsschool als
voren
van de vereeniving tot bestrijding dor tuber
culose een dankbetuiging voor bel lokaal en
haar verslag over 1908 als voreD.
Benoemd werden in de stem-bureaux:
voor de Staten-Generaul, in het
le district (Raadhuis) tot leden s N. Veis
Heijn en J. W. C. Bloem. Plaatsvervangende
Voorzitters li. L. Visser en H. W. van Esveld.
I'laatsvervangde leden: jhr. S. M. van Rei
gersberg Versluys, A. M. E. des Tombe, D.
Gerritsen, H. Kroes, W. Salomons.
2e Stemdistrict (Koningestraat) Voorzitter:
M. L. Celo8se. Leden M. R- N. Oosterveen,
T. J. H. Bianchi. Plaatsvervangend Voorzitter:
A. A. Hamers. Plaatsvervangende leden: J.
van Wessum, H. Kroes, J. W. JoriBsen, J. C.
RolandUB Hagedoorn.
3e Stemdistrict (Koestraat) VoorzitterC. J.
Plomp. Leden: S. J. van Duinen en D. Ruys.
Plaatsvervangend Voorzitter A. M. Tromp van
Holst. Plaatsvervangende ledenA. H. van
Kalkon, P. S. R. Wolterbeek P. baron Lewe
van Middelstum, J. W. Jorissen, J. C. Rolandus
hagedoorn en rar. J. Heyligers.
Voor den Gemeenteraad werden benoemd
le district. LedenH. W. van Esveld. jhr.
S. M. van Reigersberg Versluys en M. van Heioma.
Plaatsvervangend Voorzitter A. M. Tromp van
Holst. Plaatsvervangende ledenA. H. van
Kalken, J. W. C. Bloem, A. M. E. des Tombe.
2e district. VoorzitterM. I/. Celosse. Leden
A. A. Hamers, H. Kroes en J. van Wessum.
Plaatsvervangend VoorzitterA. A. Hamers.
Plaatsvervangende leden T. J. H. Bianchi, E.
van Vollenhoven en J. G. Groote Balderhaar
ten Velde.
3e district: Voorzitter: C. J. Plomp. Leden
P. S. R. Wolterbeek, H. Tromp van Holst, B.
A. Siddré. Plaatsvervangend Voorzitter: M, R.
N. Oosierveen. Plaatsvervangende leden G. A.
van Blaricum, A. P. Schroder, P. baron Lewe
van Middelstum.
By punt 9 (benoeming klokkenist) deed de
Secretaris voorlezing van een schrijven van
mr. J. Heyligers ter aanbeveling van den heer
J. W. Meijll, uit N ij kerk, den tweeden op de
voordracht. De heer Heyligers herinnert hierin,
dat het prachtig klokkenspel na den dood van
den stads-muziekmeeester Gerrit van Eyken,
dat is in ruim 50 jaar, werd toevertrouwd aan
niet-deskundigen. Alleen verzorgde de heer W.
F. Enderle het zoogenaamd versteken. De heer
Meijll nu is een leerling van wijlen den heer
Enderle eu mr. Heijligers hoopt, dat door hem
te benoemen zal worden gebroken met de sleur.
De Voorzitter deelt mede, dat beidecan-
didaten op proef speelden in tegenwoordigheid
van den heer G. K. G. van Aaken en van den
Gemeente-secretaris, die een goed muziekkenner
is. De heer Van Aaken verklaarde, dat de heer
Van Kalveen iemand is van grooten aanleg, van
wien met reden mag verwacht, dat hij een goed
klokkenist zal worden.
De heer Van Kalveen werd nu benoemd, voor
den tijd van (en jaar, met 11 stemmen.
Bij punt 15 (adressen drukkers) zeide de heer
Gerritsen: Ik zou graag willen, dat dit punt
werd behandeld in de volgende vergadering. Het
is een interessante zaak en de agenda is thans
zóo groot. Bovendien is er geen haast bij.
De Voorzitter: Het keuit mij voor, dat
er eigenlijk weinig meer licht over kan ontsto
ken. De zelfde zaak is ook vroeger grondig
onderzocht.
Wordt zonder meer besloten tot uitstel.
Punt 16 (adressen-Joh. G. F. van Achterbergh
en commissie uit „Handel en Nijverheid").
De heer Plomp: Ik heb mij niet kunnen
voorstellen, dat een voorstel, nog zóo kort ge
leden hier met zóo veel sympathie begroet, nu
reeds zóo zou worden aangevochten.
Toen verleden maand in de plaatselijke bladen
bij advertentie do aandacht werd gevraagd over
een stuk „Gemeente-belangen'' zag ik met be
langstelling daarnaar uit. Maar 't viel me niet
mee.
Gompie, of misschien wel een nog nadere
bloedverwant, ging met neef uit wandelen en
oompie kon slecht tegen den Oostewind en koos
daarom een anderen weg en het kwam daarop
neer, dat de Soesterweg nog zoo kwaad niet
was-
Maar toen ik de onderteekening las, kreeg ik
een ander idee en herinuerde ik ure, dat de
heer Van Achterbergh het plan had, bij dien
weg 30 of 40 villa's te bouwen en een weg daar
heen wil'.e hebben. Het moet voor hem wel een
groote te'eurstelling zijn geweest, dat de Raad
inmiddels kwam met dit goede plan voor den
Ouden Vlasakkerweg.
Later weer bleek, dat adressant het niet eens
was met oompie, doch de bezwaren deelde van
den Raad, die den Soesterweg verliet.
Nog later bleek, dat hij een weg wilde heb
ben bij het station 100 M. bezuiden den Vlas
akkerweg er. hij becijferde, dat de Gemeente
daaraan kon verdienen f 100 000.
De heer Gerritsen: f300 000.
De heer Plomp: Maar zie, daar komt het
bericht eener vergadering van „Handel en Nij
verheid". Nu was ik niet meer ongerust, want
ik dacht, dat deze menschen van zaken, met
kalme hoofden en goede voorlichting, wel an
ders zouden spreken en ik verwachtte dus een
kalm advies.
Doch mij bleek, dat de heer Van Achterbergh
nog maar een kind is bij de heeren van II.
N.", want waar hij 1 ton voorspiegelt, beloven
zij niet minder dan 3 ton.
Ik heb toen bij mezelven gezegd laat ons
nu tocii de zaak eens kalm overdenken en ons
eens voorstellen, dat de Gemeente nog heele-
maal niets heeft gedaan. En ik ben toen tot
de conclusie gekomen, dat de Vlasakkerweg is
de goede verbindingsweg. En dit was ons doel,
waarvan we niet moeten afwijken. Ons doel was
èn een goeden verbindingsweg met Birkhoven
te krijgen èn den Soesterweg te mijden. Ons
doel is niet geweest grond-speculatie.
Een weg bezijden den Vlassakkerweg zou Diet
zoo de aandacht hebben getrokken van de wan
delaars hadden we 100 M. bezuiden een weg
aangelegd dan zouden we behouden hebben den
leelijken Ouden Vlasakkerweg; leelijk in den
zin van slecht gebaand. Ik ben Zondag nog eens
weer gaan kijken; het uitzicht is er bepaald
schoon.
En die weg moet ook niet worden een straat
en zal dat ook niet worden.
Het plan- Van Achterbergh, gesteund door
„H. N.", is gebaseerd op grond-speculatie en
nu zijn er wei voorbeelden hier te lande, dat
ook Gemeenten grond koopen, doch niet een
smalle strook, als adressant bedoelt. Het komt
uiy bovendien voor, dut het ongewenseht zou
wezen als Amersfoort meedeed aan dergelijk
speculatie.
Beschouwen we nu het plan- Van Achterbergh
eens een beetje van nabij. Hij meent, dat de
weg 2000 M. lang is en wil er villa's aan heb
ben van 15 M. breedte, dus 130 aan eiken kant
zeggen we in 't geheel 200.
Ik geloof in den bloei van Amersfoort, doch
niet zoo, dat ik me kan denken, dat alleen aan
dien weg 200 villa's bewoond zullen worden.
Adressant baseert zijn plan geheel op verkoop
van den grond voor fl.25 per M.doch om
grond te kunnen verkoopen, moet men dien eerst
bezitten, dus koopen.
En nu rekent „H. N." aldusland in
Friesland kost zooveel, in de Haarlemmermeer
zooveel, aan den Soesterweg zooveelbom, dus
kost prond op den Berg f 1200 per H. A. Maar
vergelijking van bouwgrond gaat niet op. Ook
moet men niet zeggen, dat in 1907 dat terrein
zoo goedkoop was; de toestanden zijn inmiddels
veranderd.
Het komt mij dan ook voor, dat er geen
enkele reden is om het werk aan den nieuwen
weg uit te stellen.
De heer Van Duinen: Nu de commissie
uit „H. N." tot onderzoek van het plan* Van
Achterbergh reeds een antwoord heeft ingezon
den op bedenkingen van B. en W. is mij de
taak hier gemakkelijk gemaakt. Laat ik hier
herhalen, dat ik aanvankelijk zeer was ingeno
men met het voorstel van B. en W. voor het
verharden, enz. van den Vlasakkerweg. Ik heb
echter dezer dagen, na gehouden onderzoek
geleerd, dat ik onbekend was met de eigenaar
dige moeilijkheden, welke zich kunnen voordoen
bij wegaanleg. Wanneer iemand uit volle over
tuiging een zaak voorslaat, volgens de gegevens
waarover bij beschikt, en die gegevens blijken
later te zijn öf onvolledig óf onjuist, dan is
het een uitgemaakte zaak, dat er dwaling heeft
plaats gehad te goeder trouw.
En dit is bij mij het geval geweest. Ik acht
hier alweer het bewijs geleverd, hoe goed het
is, over een zaak van zóo groot Gemeentebelang
niet te snel te beslissen. Ware over wegaanleg
meer gesproken, bijvoorbeeld in de afdeelingen,
dan zouden allicht meer stemmen zijn opgegaan.
Wethouder Visser: Juist.
De heer Van Duinen: Sinds ik meer in
lichtingen heb ontvangen over grond-exploitatie
is ook mijn zienswijze veranderd. Vandaar, dat
ik, die eerst een groot voorstander was vari den
Vlasakkerweg, daarvan nu tegenstander ben
geworden.
Hierover meer te spreken, acht ik overbodig.
De heeren kennen thans de zienswijze van de
commissie uit „H. N.", waaronder ook mijn
naam te vinden is. Aangezien ik bet Raadsbe
sluit over den wegaanleg, hier 12 Januari ge
nomen, thans niet acht in het belang der Ge
meente, stel ik voor, alsnog een onderzoek daar
over te doen plaats hebben door onpartijdige
personen, bekend met Gemeente-bouwgrond-ex
ploitatie, en hangende dit onderzoek de werk
zaamheden aan den in uitvoering zijnden weg
te doen staken.
Ik acht dit een der belangrijkste oogenblikken,
die ik hier heb beleefd, wijl ik vrees, dat bij
afstemming van mijn voorstel voor langen tijd
zullen verdwijnen de voordeelen, voor de Gemeen
te weggelegd in een verstandige grondpolitiek.
Van vele zijden hoorde ik,,'t is te laat".
Ik geloof dit nu nog niet. De Gemeente staat
niet zoo zwak als beweerd wordt.
Vergun mij mede te deelen wat in Den Haag
daaromtrent is gesproken.
Spr. leest nu het artikel uit het „Handels
blad" van 5 Maart jl., Ochtendblad, 2e blad,
over grond-exploratie.
De heer Van Esveld: Toen we een paar
maanden geleden het besluit hadden genomen
voor aanleg van den weg naar Birkhoven vond
dit algemeene sympatnie. Dat was wel de eenige
keer in den langen lijd, dien ik Raadslid ben,
dat ik het gevoel had. ook eens wat goeds te
hebben gedaan. (Gelach).
Nu is er eenige kentering gekomen.
Terecht heeft de heer Plomp er op gewezen,
dat hetgeen de Raad wil en de commissie uit
„II. N." wen8cht hemelsbreed verschillen.
Voor ons is de bouw van villa's bijzaak voor
„H. N." is deze hoofdzaak en de weg bijzaak.
I)e Gemeente kan grond koopen ten behoeve
van haar Uitbreidingsplan of om aan ten of
ander gebouw een beteren achtergrond te geven
maar zij mag dit m.i. niet doen uit hoofde van
grond-speculatie.
De Gemeente legt nu een mooieD weg aan en
nu willen de heeren dat werk weer gestaakt
hebben tot tijd en wijle een nieuw plan zal zijn
bekeken. Welnu het komt mij voor, dat de Ge
meente dit goede plan niet mag loslaten.
Men praat van schadevergoedingmaar uit
welk fonds Hier werkten mede het Rijk, de
spoorweg-maatschappij en particulieren de Ge.
meente legde servituten. Het zou wel eens kun
nen, dat de schadevergoedingen meer bedroegen
dan de kosten van den weg. Ik meen dan ook,
dat de Gemeente niet terug kan-
Intusscben heb ik geen bezwaar, een onder
zoek in te stellen voor een tweeden weg in de
toekomstdoch nh moet men m.i. met de
werkzaamheden aar. den Vlasakkerweg doorgaan.
Dihiar Van Kalken: Ik geloof, dat we
dankbaar moeten zijn aan den heer Van A «hter-
berg h en de commissie uit „H. N." voor de
reuzen-reclame die zij maakten voor Amersfoort
ten opzichte voor bouw-ondernemers. Dezen
kunnen hier met een beetje kapitaal schatten
verdienen en ik hoop, dat tal van dezen bier
zich zullen vestigen om te profiteeren van de
zoo belang!ooze adviezen. Hoe meer tonnen
goads hier zóo gemakkelijk te verdieuen zijn,
des te meer villa-parken zullen hier verrijzen
en des te beter zal de stad er bij varen.
De heer Jorissen: Hoewel ik de eenige
ben geweest, die stemde tegen verharding van
dea Vlasakkerweg, zal ik thans stemmen tegen
het vooretel-Van Duinen. De heer Van Duinen
zelf heeft zooeven gewaarschuwd tegen een
overijld besluit en nu is de motie 's avonds
gesteld en den zelfden avond haastig aangeno
men. Dat was toch wel wat heel ving. Het gaat
toch werkelijk niet aan, thans het Raadsbesluit
weer op te schorten.
De beer Veis II e y n Ik wil beginnen met
B. en W. hartelijk dank te zeggen voor hun
zoo uitgebreide en zoo degelijke uiteenietting
van adres en rapport.
De heer Van Duinen sprak over een afzon
derlijk Gemeentelijk grondbedrijf. Stel, dat zij
daartoe overgaat, dan moet zij dit toch op an
dere wijze doen dan tbanB is aangegeven, anders
zal het plan in duigen vallen.
En als het plan eens kon tot stand gebracht,
boe lang zou het dan wel duren eer er een
verbindingsweg is tusscben de stad en Birk
hoven.
De heer V an Duinen: Ik verzoek toch
stemming over mijn voorstel,indien het althans
wordt gesteund. Ik vraag geen beslissing, doch
een nader onderzoek.
Juist daarom las ik voor hetgeen in de Raads-
afdeelingen van Den Haag is gebleken.
Blijkt uit het onderzoek, dat de commissie
uit „H. N." dwaalde, dan leg ik me daarbij
neer.
De heer Plomp: Wat de heer Van Duinen
wenscht, namelijk of de Gemeente zich zal be
geven in grond-exploitatie, heeft niet te maken
met den Vlassakkerweg. Waarom dan tijd ver*
knoeid
De Voorzitter: Wordt het voorstel- Van
Duinen (nader onderzoek) gesteund Zoo niet,
dan kan het geen nader punt van overweging
uitmaken.
De heer Van Esveld: Wil de heer Van
Duinen het werk aan den weg doen staken
De neer Van Duinen: Dat heb ik toch
gezegd.
De heer Van Kalken: Wat de beer Van
Duinen weDscht, heeft reeds herhaaldelijk plaats
gehad, niet alleen door de Commissie van bij
stand voor Birkhoven, maar ook door deskundigen
van elders. En aller conclusie was: dóar, en
dien verkeersweg.
Het is iutuszehen niet onmogelijk, dat naast
den Vlasakkerweg mettertijd óok eens een weg
komt, bijvoorbeeld als er wordt gebouwd tot
aan den Stompert, maar thans acht ik nader
onderzoek overbodig.
De heer Gerritsen: Het was niet mijn
plan, deel te nemen aan de discussiën. Ik achtte
het rapport van B. en W. geheel voldoende
maar ik wil nu toch wel vragenstelt de heer
Van Duinen zich inderdaad voor, dat we in de
eerste tien jaar terrein kunnen krijgen voor
een goeden weg, dus geen zigzagweg Nog
voor geen f12000 is terrein te krijgen. Zegt
de heer Van Duinen ja, dun weet hij er niets
van. Wij vermorsen onzen tijd met er nog lan
ger over te spreken.
De heer Van Duinen: Het is mijn heilige
overtuiging, dat. als de Gemeente wil, zij met
de wet in de hand ook hot terrein kan krijgen.
De heer Gerritsen: Och kom. De heer
Van Duinen is onjuist. De combinatie heeft nu
ree.ls geboden en er is niet te krijgen onder
f 2.50 per Meter. De heer Van Duinen had
bpter moeten onderzoeken bij de eigenaars.
De heer Van Duinen: Zoodra de weg,
die nu in aanleg is, wordt verlaten, ia het mo
gelijk, daar terrein te kust en te keur te krij
gen.
De Voorzitter sluit de discussiën en brengt
in omvraag het voorstel van B. en W.
De heer Kroes: Zelfs ingeval de heer Van
Dui nen het bewijs kon leveren van zjjn be
weren dan nhg zou ik peitinent tegen verleg
ging van den weg zijn.
De Voorzitter: Het werk wordt dan ook