No. 7662 58e Jaargang HEMELVAARTSDAG firma a h van cleeff u- AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1. franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht e evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. kortegracht 9 jtbus 9. Telephoon 19. In vol band mot den verschijnt het eerstvolgend nummer van de „Amers- foortsche Courant" ZATERDAG. KUIISBïT IH«I. Van kracht geworden Kiezerslijst. De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS FOORT, Biengt ter openbare kennis, dat de op den 23 Maart door het GeineenUbeahiur vastge- stelde Kiezerslijst, zooals die door zijne beslis singen van den 29 April gewijzigd is. vari 15 Mei van dit jaar tot 15 Mei van het volgende jaar van klacht blijft, behoudens de wijzigin en, daarin tengevolge van rechterlijke uitsprak' n te brengen en de aanteekeningen omtrent schor sing, daarin te maken overeenkomstig de bepa lingen der wet. De Kiezerslijst blijft voor een ieder op de Secretarie der Gemeente ter inzage mdergelegd en is in afdruk tegen betaling der kosten ver krijgbaar. Amersfoort, 17 Mei i909. De Burgemeester voornoemd, WUIJTIERS. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT maken bekend, dat liet Bureau van den Burger lijken stand op Hemelvaartsdag voor het pir bliek geopend zal zijn van des vóormiddngs 8',, tot 9 uur uitsluitend tot het doen van aangiften van geboorten of overlijden. De hiervoor noodige aanvrage moet geschie den aan het Gemeentehuis, mondeling of schrif telijk, uiterlijk tusschen S en 8',uur des vóór- middags van dien dag. Amersfoort, 18 Mei 1909. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, WUIJTIERS. De Secretaris. J. G. STENFEUT KROESE. Nogmaals do kleuren onzer vlag. (Ingezonden.) Mug ik nog eens bij TJ aankloppen ten einde eenige ruimte te vragen in uw blad om eene onjuistheid te bestrij den een onjuistheid, die wijl ze telkens wordt herhaald daardoor schijn va» recht van bestaan zou erlan- gen 1 In het artikel in „Eigen Ilaard" over „Ons vlaggen en onze vlaggen" is be weerd „dat de kleuren van bet Stam- wapen der Oranjes warenles couleurs do Mons. Ie Prince d'Orange". Ik ben er toen niet op iugegaan, maar nu ik in uw blad van Dinsdag j.l. in een artikel: „Het geslacht Oranje-Nas sau", overgenomen uit „De Wereldkro niek" een nog stoutere bewering vind opgeteekend, nu wordt het mij te mach tig en wil ik deze historische onjuistheid niet laten voorbijgaan, zonder een enkel woord van weerlegging. In 't begin van dit laatste artikel vind ik twee zinnen, heide betrekking hebbende op den oorsprong van de kleu ren onzer vlag n.l. 1. „In 793 werd Willem met den Hoorn, zoo genaamd naar den jachthoorn die hij in zijn wapenschild voerde enz.en 2. „En ook de vlag het oranje hlanje, bleu, waaraan voor de Nederlanden zoo- Spatieering van mij. V. D. veel schoone herinneringen zijn verbon den, zij het ook niet geheel ongewijzigd, in hoofdzaak gebleven wat ze reeds was tijdens den eersten Prins van Oranje, Willem met den Hoorn". Hier worden twee feiten als vaststaande aangenomen, die niet juist kunnen zijn. Ie. In 793 toch is er nog nergens sprake van het voeren van familie wapens en dus evenmin van w a- p e nschildeu. Van deze kan niet eerder gesproken worden dan vroegstens einde der 10e eeuw, dus ongeveer tweehonderd jaren later dan Willem met den Hoorn leefde. Vóór dezen tijd wordt ner gens bepaald aangewezen, dat wapens gesteld, dat zij reeds in gebruik wa ren een karakter van o r f e 1 ij k- h e id bezaten, en juist in die erfe- 1 ij k h e i d is het criterium van een familiewapen gelegen. 't Is mogelijk, dat Wi'ilem met den Hoorn, de onversaagde krijgsman, wiens j heldendaden later zijn bezongeu, waar- i door hij werd verbeven „tot een epi- scheu halfgod", zijn k r ij g sschild sierde niet de afbeelding van een hoorn. Het i is bekend, dat op de schilden derkrijgs lieden in de oudheid figuren ter versie ring zijn aangebrachtzoo bijv. bij de Romeinsche legioenen. Maar deze figuren of zinnebeelden waren dan ook voor 't gansche legioen gelijk, om dit van andere te onderscheiden. Eveueens zijn er voorbeelden, dat volken zich van een zelfde zinnebeeld bedienden als ondescheidingsteekeu bijv. de Egypteuaren, de Romeinen, de Sak- sers, enz. Maar deze zinnebeelden waren niet aan vaste regelen onderworpen en 't outbrak veelal aan die symboleu kleur. 't Ligt voor de hand, de stelling te aanvaarden, dat machtigen uit die dagen zich hebben bediend van een teelten ter herkenning, zoo voor zich zelf als voor hunne ouderhoorigen. Aanneemlijk is 't, dat de Wapenkunde, zooals die in de Middeleeuwen heeft be staan, zich uit die teekenen heeft ont wikkeld. Als van zelf komen wij nu tot de ge volgtrekking, dat te. wille van de groote vermaardheid die Willem met den Hoorn heeft verkregen, als te zijn een der dapperste paladijnen van Karei den Groote de Hoorn door zijne na komelingen overgenomen en later er felijk als f a m i 1 i e-w apen gevoerd is. Dij gebrek aan eenigen regel in zake het voeren van een onderscheidingstee- ken kan in 793 er geen sprake geweest zijn van bepaalde kleuren, en hiermede komen wij op het onjuiste van het on der 2 beweerde, nl. dat oranje, blanje, bleu waren de kleuren van Willem met den Hoorn. Niet alleen onbewezen, maar zelfs zeer onaanueemlijk is de bewering, dat het rood-wit-blauw afkomstig is van Oranje. Voorzoover naspeurbaar heeft vóór Prins Willem I geen der Oranjes het blauw en evenmin het wit geveerd. Van de laatste twee Prinsen uit het Huis van Oranje, vóór dat bet Prinsdom enz. OV' rging op Prins Willem I, nl. Phili- bert en Uené van Chalon, is 't niet heleend, dat zjj andere kleuren voerden dan rood en geel, de kleuren van Oranje. Reeds vroeger heb ik beweerd, dat het niet is aan te nemen, dat de huiskleu ren van Willem den Zwijger zouden zijn ontleend aan het stamwapen van Oranje. Zoude een, toen reeds zóo oud, zóo be roemd en bekend geslacht als dat der Nassau's en welks blazoen de Prins in zijn geslachtswapen als eerste kwartier voerde, geheel zijn buitengesloten in zake het voeren der huiskleuren Redelijkerwijs is dit niet te veronder stellen. Maar ook gegevens pleiten hier tegen. Van Oranje zijn, voor zooverre mij bekend, geene aanwijzingen in de Mid deleeuwen, dat de kleuren anders waren dan rood en geel. De kleuren van Nassau schijnen niet zoo vast te staan. Zoo komt het wapen van Nassau voor in een leenhoek van Keurvorst Ludwig V van de Paltz, met z i 1 v e r(wit)-zwarte dekkleeden, de kleuren van het helmteeken (Ottonische linie). Een afbeelding van dit wapen is te vinden in den „Münchener Kalender" van 1896. In een wapenboek (Wappencodex") uit het begin der 15e eeuw in 't bezit van Freiherr Von Scheibier-Hölhoven, komt dit wapen voor met zilver blauwe dekkleeden. Hiervan is eene reproducae naar liet origineel opgenomen in «Geschichte des Nassauischen Wap- pens van jhr. H. van Goeckingk, uit- gege'en in 1880. Bij beide voorstellingen is zilver (wit) een der kleurenhjj de tweede voegt zich het blauw. Vooral de laatstgenoemde voorstelling geeft te den- keu. Want hier is een bewys, dat Nas sau destijds voerde wit en blauw. Waar wij dus aanwijzing hebben, dat wit en blauw gevoerd zijn door Nassau, en dal Oranje zich bediende van rood en geel, daar is het, dunkt mij, aan te ne men, dat het rood in onze vlag af komstig is van het Huis Oranje, maar dat de witte en de blauwe baan hun ontstaan te danken hebben aan het Huis Nassau. Hoewel ik in erkenniug van- en waardeering voor Oranje bij niemand wensch achter te staan, vind ik toch, dat Nassau te veel op den achtergrond wordt gehouden. Voor Nederland zijn Oranje en Nassau tot éen geheel vast te samen gegroeid en vinden wij dit, plastisch voorgesteld, terug in de kleuren onzer vlag. S. J. van DUINEN. Amersfoort, 12 Mei 1909. De Middenstandstentoonstelling. Na de tentoonstelling voor ambachtswerk- tuigeD, welke de Maatschappij van Nijverheid voor eenige jaren organiseerde en die zich uit den aard der zaak geheel op Midden- slandsgebied bewoog, zal de ixpositie welke thans in het Paleis voor Volksvlijt te Am sterdam in voorbereiding is en over een goede maand zal worden geopend, in haar wezen veel gelijkenis toonen met bovenbe doelde voorgangster. Wederom zullen we in de gelegenheid zyD, veelal de zelfde bedrij ven in werking te zien en het modernisee- ringsproces te volgen, dat ze in den loop der eeuwen, maar vooral in de laatste tien tallen van jaren bij de enorme vlucht der techniek, hebben doorgemaakt. Zoo zal daar weer een tapijtfabriek ons de geheele ontwikkelingsgeschiedenis der ta pijtindustrie demonstreereuvan de echt ouderwetsche weefstoelen en weefspoelen tot de zeer saamgestelde machinerieën, die te genwoordig met oorverdoovend lawaai en verbijsterende snelheid het vroeger schaar- sche product verhonderdvoudigen. Voor de machinale houtbewerking is ook nu weer een geheele zual ingeruimd, waarin 15 ma chines rusteloos zullen gonzen. De beban- gerspatroons zullen hun bedrijf op zijn ou der- en op zijn nieuwerwets in werking toonende zelfde firma als voor twee jaar het machinale kunstnaaldwerk doen vervaar digen. Maar ook zal deze tentoonstelling weer veel nieuws brengen. Zoo bijv. een echt oudervvetsch pothuis, van eeuwen trrug, waarin de lapper onder 'n sloep zoo onver schillig voor al het straat, (nu tentoonstel- I lings)rumoer, met de beenen over elkaar ge- S kruist de els hanteert, en daarrmst twee l moderne werkplaatsen in de éene blijfi het nog bij handwerk, in de andere snorren de i machines in oogelouflijk korten tijd het I schoenwerk kaat en klaar. I 't Komt ons wel wat voorbarig voor, nu reeds melding te maken van alle inzendin gen, waarvan het comité is verzekerd. Dit kunnen we echter wel constateeren, dat de algemeene aanblik van deze tentoonstelling en haar aankleediog een zeer fraaie zal zijn. Hoewel iedere inzender bij de inrichting van zijn staud vrij blijft, is aan allen toch van den architect, den heer Jacot, een ont werp toegekomen met het verzoek van het comité om dit te volgeD, teneinde zoodoende alle stands zooveel mogelijk in een zelfden styl en een zelfde karakter te houden. De algemeene decoratie zal gehouden wor den in de harmonische kleuren wit, oraDje, groen en lichtblauw, de kleuren ook van de Middenstandsvlag, die zal prijken in do mo numentale, door geschoren palmboomen ge flankeerde decoratie tegen den achterwand der Paleiszaal. Deze decoratie is van een zeer artistiek ontwerp en zal in verschillende groote vakken de namen vermelden van de verschillende deelnemende organisaties, voor- zoover er ruimte voor is. De andere zullen, met de wapens der vertegenwoordigde ver- eenigingen, pi ijken op velums, die aihangen van de galerijen. Een vooral uit statistisch oogpunt belang wekkende inzending, waaraan al deze licha men deelnemen, wordt een reusachtig deco ratief tableau met een graphische voorstel ling van de middenstands-organisaties, samen gesteld uit kaarten, waarop nauwkeurige gegevens voorkomen omtrent ledental, in komsten en uitgaven, enz. van nagenoeg alle middensiaDdsvereenigiugen in den lande. Deze inzending gaal het volgende jaar naar de wereldtentoonstelling te Brussel. De deelnemiug der Regetring bestaat uit een inzending van de afdeelmg Handel cn van het scheikundig onderzoekingsbureau te Leiden. Nog willen we nu reeds meldiug raakeu van eeu van teekening zeer fraaie pyramide van gloeilampjes, welke door een firma voor electrische installatiën wordt opgericht in de

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1909 | | pagina 1