Stadsnieuws.
12. Vertering op de sociëteit f 6.—
Het wordt een officier hoogst kwalijk
genomen, wanneer hij zich niet op de
„soos" vertoont. Voor gehuwden is men
wat toegeeflijker en daarom reken ik,
dat de officier slechts 2 maal per maand
de soos bezoekt en telkens f0.25 ver-
teert.
B. Voor rijlessen 10-
Ten einde zich te bekwamen voor
den hoofdofficiersrang moet de offi
cier deelnemen aan rijlessen. Hiermede
kan niet op lateren leeftyd worden
aangevangen. Voor iedere les betaalt
hij een klein bedrag voor het op- en
afzadelen. Ik heb een gunstig geval ge
nomen, dat men op Rijkspaarden rijdt
en dit bedrag slechtB f 0.15 bedraagt.
Bovendien worden aan het einde der
lessen, den instructeur een diner aan
geboden en nog enkele fooien aan het
personeel in de manege uitgereikt. Aan
een en ander kan men zich moeilijk of
niet onttrekken.
Terloops moet ik het veroordeelen,
dat bet Rijk de deelnemers verplicht,
telkens f0.15 te storten, aangezien het
rijden dienst is.
Totaal f 1782.09
Hierbij is niet in rekening gebracht
1. Slijtage aan meubels.
2. Brand-assurantie.
3. Contributie voor een leesgezelschap of voor
het lidmaatschap van clubs of vereenigingen.
4. Het bijwonen van opera's, comedies, con
certen, enz.
5. Een oppasser.
6. De kosten van het korpsdiner. In verschei
den garnizoenen wordt het kwalijk genomen,
wanneer men hieraan niet deelneemt. Bovendien
heeft men bij sommige regimenten de gewoonte
om per bataljon de officieren „in-" en „uit" te
eten.
7. Bijdragen voor het geven van bloemen of
cadeaux aan onderofficieren en officieren bij
feestelijke gelegenheden, het teekenen op lijsten
voor ongelukkige onderofficiers-gezinnen, eD'.
8. Het teekenen op lijsten voor werkloozen
tuberculosen, etc. etc.
Hierbij schijnt men op de bijdragen der
officieren steeds vast te rekenen, niettegenstaande
zij soms het allerminst iets missen kunnen.
9. Onkosten, verbonden aan uniformwijzi
gingen.
10. Aanschaffing van postzegels.
11. Bijzondere onkosten doordat men somwij
len verplicht is, buiten het garnizoen te mid
dagmalen, enz.; zooals byv. de verplichte
bijdragen voor het oprichten der officierscantine
in Harskamp. Bovendien is de manoeuvre-
toelage voor een gehuwd officier te gering,
vooral wanneer hij in een hotel wordt ingekwar
tierd. Als belooning voor zijn extra zware
diensten, kan hij alsdan dikwijls uit eigen
„middelen" nog geld bijleggen.
De manoeuvre-toelage voor een getrouwd
officier bedraagt nl. f 2.50 per dag. Dikwerf moet
hij alsdan in een hotel of restaurant voor zijn
middageten fl.50 per dag betalen, soms nog
meer, want de restaurateurs profiteeren van die
dagen. Hierbij komt dan een fllesch wijn, op
zijn goedkoopst f0.65 (wijn aan tafel wordt veel
al door den hotellier verplichtend gesteld). Dit
is dus reeds totaal f2.15. Nu moet de officier
zelf nog zorgen voor ontbijt en koffiedrinken
en al hetgeen hij zoo'n dag nog extra moet ge
bruiken. Aan den lezer de berekening hoeveel
per dag door zoo'n officier uit eigen middelen
moet worden bijbetaald, ongerekend de groote
slijtage aan kleeding.
Nu mag men niet tegenwerpen „Zijn trakte
ment gaat toch óok door", want, we zagen het
boven, dit is niet voldoende om zijn achterge
bleven huisgezin behoorlijk te onderhouden.
Bovendien wil ik nog op iets wijzen.
Somwijlen worden er najaarsoefeningen gehou
den, waarbij enkele troepenafdeelingen eiken dag
in hun eigen garnizoen terugkeeren om aldaar
te overnachten. In dit geval krijgen onderoffi
cieren en minderen wèl, doch de officieren
geen manoeuvre-toelage, niettegenstaande zij
toch extra zwaren dienst verrichten, bijzondere
onkosten en veel elijtage aan kleeding nebben 1
Het hoogst onbillijke geval doet zich daarbij
zelfs voor, dat bv. een vaandeldrager (die beter
betaald wordt dan een officier, die 11 jaar offi
cier is) die geen voet buiten de kazer
ne zet, manoeuvre-toelage krijgt en een officier
niet
Deze onbillijkheid zal zich waarschijnlijk dit
jaar bij de najaarsoefeningen wel weder voor
doen.
12. Reisgeld.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat het
door verscheiden officieren ongepast gevon
den wordt, wanneer men in uniform, niet in
dienst reizende, '2e klasse reist, o.i. een voor
oordeel. Toch, wie van „8tands"-eischen spreekt,
mag voor „stands"-vooroordeel het oog niet
sluiten.
13. Geneeskundige behandeling.
De officieren hebben zoogenaamd vrije ge
neeskundige behandeling, doch in de meeste
garnizoenen doel zich het eigenaardige geval
voor, dat de officieren vooral de gehuwde
voor deze vrije behandeling bedanken en een
burger-dokter nemen, óok al laten hun finan-
cieele omstandigheden dit feitelijk niet toe.
Wat kan de reden hiervan wezen Ik wil
op enkele punten slechts wijzen
a. In sommige garnizoenen is men dikwerf
aangewezen op officieren van gezondheid, die
nog zeer jong zijn en dus de noodige ervaring
nog missen.
b. De officieren van gezondheid worden veel
vuldig overgeplaatst en hebben dus niet de ge
legenheid, de gestellen hunner patiënten te
leeren kennen. Bovendien worden ze dikwerf
gedetacheerd, zoodat men weinig zekerheid heeft
steeds door den zelfden officier van gezondheid
behandeld te zullen worden.
c. Uit den aard der zaak zullen vele officieren
van gezondheid van ernstige ziekten weinig
practische ervaring bezitten. Wanneer komt het
voor, dat een soldaat ernstig ziek wordt
d. Vooral voor vrouwelijke patiënten neemt
men liever een burger-dokter (ook weer vanwege
de practische ervaring).
14. En dan de behandeling van het gobit
Is dit geen geneeskundige behandeling 7 Voor
een tandarts zorgt het Rijk niet.
De meeste officieren zouden veel liever in
plaats van vrije geneeskundige behandeling een
toeslag op hun traktement wenschen.
15. Onderhoud van een rijwiel.
Een rijwiel is voor den officier niet verplich
tend; doch in het leger wordt zóo zeer er op
gerekend, dat elk officier een rijwiel heeft, dat
het hoogst onaangenaam is, wanneer men er
geen bezit.
Het Rijk maakt voor den dienst in het garni
zoen gebruik van de officiers-rijwielen, zonder er
iets voor te vergoeden.
Behalve bovengenoemde, zijn er natuurlijk
nog tal van buitengewone onkosten, waar een
officier niet buiten kan. De Staat verplicht
hem aan verschillende dingen mede te doen en
een bepaalden „stand" op te houden, zonder
hem, daartoe financieel in staat te stellen.
Ds. J. W. C. ürtt, Ned Hervormd predi
kant te Spankeren, hoopt Zondagochtend om
half elf voor te gaan bij de godsdienstoefe
ning in de Remonstrantsche kerk, hier.
Ds. S. Lulofs, uit 's-Gravenhage, zal voor
gaan voor den Doopsgezinden kring.
Ds. G. W. C. Vunderink staat óok op het
drietal voor de Ned. Hervormde kerk te
Rotterdam.
Het verluidt, dat het reods verleden jaar
ingediende wetsontwerp tot verhooging van
den drankaccijns in verband met verlaging
van den suikeraccijns, waarvan de behande
ling echter bleef uitgesteld met het oog op
de gunstige uitkomsten der verschillende be
lastingen, door de Regeering zal blijven ge
handhaafd.
Bij Kon. besluit van 13 September is de
Commissaris der Koningin in de Provincie
Utrecht gemachtigd, de Staten van dat gewest
in buitengewone zitting byecn te roepen op
15 October, ten einde aan de orde te stellen
de verkiezing van een lid van Gedeputeerde
Staten, ter voorziening in de vacature, ont
staan door het optreden van den heer J. H.
de Waal Malefyt als Minister van Koloniën.
DeD 2den Juli jl. werd, aldus het »Soer.
Hbld", te Kolonnedale op plechtigewijze
ter aarde besteld bet door twee inlandsche
hoofden aangebrachte stoffelijk overschot van
den 2!en Juli 1907 verraderlijk vermoorden
Ie luitenant Mat'hes, van het 5e regiment
infanterie gedetacheerd bij het O. leger,
die met ongeveer twintig mindere militairen
in de kampong Ranoitole werd gedood.
Toen hedenochtend de heer J. Busquet Sr.
zijn Bureau ten Stadhuize betrad, vond hij
op zijn werktafel eeu zeer mooi bloemstuk
staan, terwijl zijn stoel met groeu en bloemen
was versierd.
Kort na hem kwam de Gemeente-secreta
ris in het Bureau Bevolking, die hem mee
deelde, dat het bloemstuk daar was neerge
zet namens het gezamenlijk personeel der
Secretarie en de Gemeente-boden omdat de
heer Busquet heden den dag mag herden
ken waarop hij twintig jaar g leden zijn
ambt ten Gemeenlehuize aanvaardde.
In een hartelijke rede schetste spreker de
opgewektheid en den ijver waarmede de
jubilaris, den jongeren ambtenaren ten
voorbeeld, zijn taak vervult, wenschte hein
geluk en bood hem ten slotte namens het
personeel een geschenk aan.
Ook van andere zyden mocht de heer
Busquet tal van bewijzen van belangstelling
in zijn jubilee in ontvangst nemen.
Aan den Raad dezer Gemeente is onder
dagteekening van 14 September verzonden
het volgende adres
Geeft met verschuldigden eerbied te ken
nen de afdeeling Ameisfoort en omstreken
van den Bond van Nederlandsche Onderwij
zers (goedgekeurd bij Kon. besluit van 22
Maart 1890, no. 28)
dat naar hare raeening de salarisverorde-
niog voor het personeel, werkzaam bij het
openbaar Lager onderwijs in de Gemeente
niet nn matig gestelde eischen voldoet,
wijl
lo. de periodieke verhoogingen op zich
zelf te weinig en te gering in aantal zijn,
waardoor het te bereiken maximum te laag
blijft,
2o. de woninghuur niet wordt uitgekeerd,
zoowel aan ongehuwden als gehuwden, zoo
wel aan mannelijke als vrouwelijke leer
krachten,
dat tengevolge hiervan de mutatie onder
het onderwijzend personeel te groot en daar
door van nadeeligen invloed op hel onder
wijs is
redenen, waarom adreHsante, onder verwij
zing naar de bijgaande Memorie van toelich
ting, uw college verzoekt, bovenbedoelde
verordening zóo te wyzigen, dat aan de ver
melde bezwarou worde te gumoet gekcmeri.
Hetwelk doende, enz.
I)e Memorie van toelichting luidt:
Hoewel pas 't vorige jaar verbetering is ge
bracht iu de salaris-regeling voor hot personeel
werkzaam bij bot openbaar Lager onderwijs te
dezer stede en de afdeeling Amersfoort en om
streken van den Bond van Nederlandsche On
derwijzers een der eersten is geweest, die deze
verbetering toejuichte, meende zij nochtans niet
tevreden te kunnen zjjn, on opnieuw voor deze
zaak de aandacht to moeten vragen. Immers,
het eindsalaris, dat, in vergelijking met andere
categorieën van ambtenaren beslist te laag ge
noemd moest worden, bleef onveranderd. Met
den stijgenden levensstandaard gedurende de
laatste jaren heeft de salarieering van het onder
wijzend personeel alhier geen gelijken tred ge
houden.
Adressante meende deze Memorie niet tot
een dorre aaneenrijging van namen en cijfers
van vergelijkingen en berekeningen te moeten
maken om dan daaruit te kunnen besluiten,
dat de onderwijzers hier te weinig salaris
genieten. Evenmin wilde zij een lijstje opmaken
van allernoodzakelijkste uitgaven, zooals vroeger
wel gedaan werd. leder weldenkend nienscb kan
goed begrijpen, dat bij de tegenwoordige salari
eering een redelijk goed burgerlijk bestaan totaal
onmogelijk is. Nog altijd wordt ook hier door
de autoriteiten gespeculeerd op bijverdiensten
en daardoor het onderwijzend personeel meteen
gestempeld tot een groep van ambtenaren, wier
werk geen voldoend salaris waard is. En daarbij
schijnt ook te worden vergeten, dat slechts
enkele bevoorrechten van die zoo hoog geroemde
bijverdiensten genieten.
Nogmaals, adressanle behoeft niet in verge
lijkingen te treden en mede te deelen, hoe goed
het elders wel is zij heeft alleen te wijzen op
het treurige feit, dat in de Gemeente Amersfoort
de salarieermg beslist onvoldoende en niet iu
waarde naar hot ie verrichten werk is. Het is
niet haar taak, den weg tot verbetering aan te
geven; hoe die gevonden moet worden, zal men
stellig in de Raadszaal ook wel te weten kunnen
komen. Het is niet aan haar, te antwoorden op
de vraag, uit welke bronnen de vermeerderde
uitgaven voor de Gemeente bestreden moeten
worden. Ook daar zal, als er een wezenlijk ern
stig willen is, wel een weg worden gevonden.
Evenmin ook behoeft zij duidelijk te maken,
dat de taak van den onderwijzer zwaar isook
hiervan zal de Raadszaal, door de veel voorko
mende gevallen, waarin verlof moest worden
verleend, kunnen getuigen. Adressante vraagt
daarom alleen ook dit eene: verbetering der
salarissen, en weidt over andere zaken niet uit(
om des te helderder de aandacht op deze kwes_
tie te kunnen vestigen. Verbetering der salaris"
sen, opdat de strijd om het bestaan niet te zwaar
worde gemaakt voor den onderwijzer, die steeds
toch nog de opgewektheid moet hebben om,
naast het aanbrengen der noodige kundigheden,
het goede en het schoone te ontwikkelen in de
jonge harten. Voorwaar, zulk een taak is een
benijdenswaardige, maar kan niet naar eisch
volbracht worden, als eigen zorgen en nooden
al te zeer kwellen.
Ten slotte wil adressante trachten te verkla
ren. wat het is, dat haar telkens en telkens
maar weer moet doen vragen, doen afdwingen
a.h.w. Er is geen ambt, geen betrekking, waar
zóo weinig gewezen kan worden op tastbare
resultaten, als dat van den onderwijzer. Wijdt
hij zich gedurende heel zijn leven met har en
ziel aan zijn taak, dan zal hij stellig in dank
bare herinnering voortleven in de harten van
hen, die eens zijn leerlingen waren. Eu hoe
streeleud hem ook dit denkbeeld moge zijn,
zeer zelden wordt hij daarvan duidelijk over
tuigd en allerminst ontheft het hem van de
zorgen in den strijd om het bestaan. Zoo zelden
zal de onderwijzer kunnen zeggen „Zie dit deed
ik en dat resultaat had ik van mijn werken
Hoogstens kan hij eeuig inzicht verschaffen in
het moeilijke van zijn arbeid. Nog altijd schijnt
het de autoriteiten in de Gemeente Amersfoort
hier aan de noodige waardeering te ontbreken
Jaren al heeft de afdeeling Amersfoort van den
Bond van Nederlandsche Onderwijzers moeten
strijden tegen een bolwerk van vooroordeelen en
miskenningen. Nog schijnt zij het niet luide
genoeg te hebben kunnen verkondigen, dut de
toestand hier bijna onhoudbaar is. En onder
dit alles lijdt het onderwijs, de school en het
kind. De mutatie blijft nog altijd schrikbarend
groot (men behoeft hiervoor slechts het jongste
Jaarverslag van de Commissie van toezicht op
het Lager onderwijs na te gaan), geen Raads
zitting byna gaat er voorbij, waaruit niet blijk,
dat wederom een leerkracht de Gemeente gaat
verlaten, omdat zijn inkomen hier te klein was.
Van harte hoopt adressante, dat hierin veran
dering moge komen, en met aandrang beveelt
zij dan ook adres en Memorie in uw welwillende
aandacht aan, opdut de resultaten niet zullen
uitblijven.
Dc agenten van politie B. Mengerink en
J. Derraois behaalden het politie-diploma; de
laatste zelfs raet aanteekening.
Dinsdag werd door de examen-commissie
het duizendste diploma uitgereikt.
Van den heer D. Hurting zijn een paar
heel mooie teekeningen en eenige zeer fraaie
etsen tentoon gesteld in Valkhoff's kunsthan
del.
De heer George H. Nord is benoemd tot
officier van gezondheid 2e klasse by de land
macht.
Nogmaals verwijzen we naar do adverten
tie in dit nummer waarbij wordt aangekon
digd, dat «Het Nederlandsch Tooneel" hier
aanstaanden Zaterdagavond in «Amieitia'
zul opvoeren »De firma Bonardon" met Jan
O. do Vos in don titelrol en den hoor J. de
Jong en mevrouw Betty Holtrop-Vari Gelder
en mevrouw Christine Poolman in de hoofd
rollen, succes-rollen volgens de bladen.
Waar het stuk overal eon zóo goede Pers
had, is het te hopen, dat het ook te Amers
foort eens recht goed wordt ontvangen. Een
vol huis is zoo hoogst aangenaam voor de
vertolkers.
De concert-directie Stoker Reddingius,
te Hilversum, die ook te Amersfoort al zoo
dikwijls zeer goede kunst deed genieten, stelt
zich voor, dozen winter weer vier concerten
hier t4 doen geven en wel door mevr. A.
Noordewier-Reddingius, sopraan, en moj. M.
Jeatinette Walen, pianode hoeren WollT
viool, en Verheij, piano; mej. Ecoline Aderaa!
mezzo-sopraan, en de hoeren E. G. Brederodë,
bariton, en E. van Erven Dorens, pianoen
het Seveik-kwartet (de jonge Bohemers).
De concerten zullen plaats hebben op 15
October, 25 November, 9 December en 28
Januari.
ValkhofFs kunsthandel heeft wederom de
voorbereidende maatregelen, kaartverkoop,
enz. op zich genomen.
Do standaard-uitreiking aan het le regi
ment huzaren zal door H. M, de Koningin
geschieden op Zaterdag 25 September des
ochtends om tien uur, in de legerplaats bij
MillingeD.
Men wil weten, dat luitenant-kolonel F. II.
W. II. Spieringhs, thans commandant van
het Instructie-bataljon te Kampen, wordt
bevorderd tot kolonel en belast raet het
bevel over het 5e regiment infanterie.
We raken hier te Amersfoort nu loelijk
in 't gedrang.
Gistermiddag om 4 uur is de oorlogstoe
stand ingetredenin den loop van den dag
zijn gisteren officieren en minderen van
allerlei wapens binnen Amersfoort gekomen
eu hebben zij hun kwartieren betrokken
en daar verder rustdag gehouden om heden
ochtend den vijand met uieuwe krachten
het hoofd te kunnen bieden.
Aan het Postkantoor hier verwerkt de
veldpost, ecu boofd-commies der posterijen
met drie assistenten, de bergen poststukken
van allerlei aard, lie voor de 4e divisie zijn
bestemd en per auto worden rondbezorgd.
Kolonel L. W. van Hoek commandeert
de Nederlandsche (blauwe) brigade, van
welke de staf le Amersfoort is, het le regi
ment infanterie bij Zeist kampeert, hel 5e
regiment infanterie, het le en het 2e eska
dron le regiment huzaren, de 2e afdeeling
le regiment vehl-urtillerie, 2 secties mitrail
leurs, een houwitser-ufdeeliug, de 4e com
pagnie wielrijders en een teiegraaf-afdeeling
te Amersfoort zijn.
De vijandelijke partij, de roode brigade,
wordt gecommandeerd door kolonel A. L.
de Wolf en bestaat uit het 9e regiment
infanterie, dat gister te Laren kampeerde
doch van nacht marcheerde naar Baarn,
het 3e en het 4e eskadron le regiment hu
zaren, de le afdeeling le regiment veld-ar-
tillerie, 2 secties mitrailleurs, een compagnie
veld-pioniers en een ponton-afdeeling.
De Eern, de Praamgracht en de Oude
Praamgracht vormen de grens van het Rijk.
Aan deze zijde bivakkeerden iu den ufge-
loopen nacht een bataljon van het 5e bij
Rirkhoven en een van het le op de Zeister-
heide, beide met cavalerie en artillerie; aan
deu kant van den vijand een bataijou van
hot 9e bij Soestdijk. In den komenden nacht
betrekken andere bataljons deze bivaks. Er
wordt echter gedurende de duisternis niet
gevuurd.
Morgen zal de vijand over de Een» trekken,
zeker ten aanschouwt» van zeer velen, die
de pontonniers bij de Molensteeg willen be
zig zien.
Gister en heden zijn te Amersfoort inge
kwartierd 10 hoofdofficieren, 32 officieren,
395 minderen en 250 paarden morgen zullen
hier kwartier houden 14 hoofdofficieren, 44
officieren, 557 minderen eu 280 paarden.
Zaterdagavond zal het hier wel heel druk
zijn.
Dan toch treedt de rustdag in voor de
manoeuvreerende troepen en zeer velen zul
len dan ook uit hot kamp bij Zeist naar de
stad komen om eens een vergelijking te
maken tusschen Assen en Amersfoort.
In bet Berg-botel is ingekwartierd tot 22
dezer de staf der 4e divisie, 14 officieren
met hun ordonnansen en 18 paarden.
Het officieel verslag No. G8 over het in
1909 iu Ned.-Indië gehouden examen voor
toelating tot de Kon. Militaire Academie in
Nederland vermeldt, hoe achttien examina
toren veertien dagen fang, plus twee vooraf
gaande bijeenkomsten, bezig zijn geweest
met hun taak.
Aantal candidatenéen jongraensch,
dut vóór zijn vertrok naar Indië te Amers
foort zijn eerste onderwijs genoot.
In „Staatscourant" no. 214 zijn o.a. opge
nomen do Statuten der Naamlooze Vennoot
schap „Amersfoortscho Glasverzekering-Maat
schappij", gevestigd te Amersfoort.
Doelde verzekering tegen schade, ont
staan door het breken van spiegelglas, ruiten,
benevens glasplaten, en zulks tegen een jaar-
lyksche vooruitbetaalde premie, volgons vast-
gestold tarief.
Duurtot 31 December 1934.
Kapitaal1' 1000, verdeeld in 200 aandee-