Stadsnieuws.
De blauwe kaart, vroeger bestomd voor
een man of jongen, moet thans ingevuld
worden voor een man of jongen in oon ge
sticht of een instelling, terwijl de nieuwe
gele kaart bestomd is voor een man of jongen
niet in een gesticht of instelling. Was vroe
ger de kaart voor oeu vrouw of een meisje
wit, zij is dat gebleven, en de nieuwe gryze
kaart is voor een vrouw of meisje iu eeu
gesticht of een instelling.
De tellers brengen deze formulieren zelf
rond, na zich tevoren overtuigd te hebben
hoeveel gele, witte, blauwe, gryze, oranje en
rose kaarten er uoodig zyn en dat zy allen
het zelfde nummer dragen als de verzamel
kaart, waarbij zy behooren en die als omslag
dienst doe'. Op de verzamelkaart staat hoe
veel gekleurde kaarten er bij behooron ca
men vindt daarop tevens voorschriften en
inlichtingen omtrent de invulling der kaar
ten. Do Invulling moet geochieden overeen
komstig den toestand tusschen 81 December
1909 en 1 Januari 1910.
Om te voorkomen, dat het stel kaarten
verloren gaat, wordt er naar gestreeld de
kaarten zoo kort mogelijk na 1 Januari to
doen terughalen.
In die gevallen, waarin het verloren gaan
ernstig gevreesd wordt, kan zelfs het uit
reiken, doen invullen en terugnemen de kaar
ten gelyktydig, onmiddellijk na t Januari
1910, plaats hebben.
By het ophalen der kaarten moeten de
tellers zooveel inogelyk nagaan of de kaar
ten goed en volledig zjjn ingevuld en leem
ten en fouten doen aanvullen en verbeteren.
Over ile moeilykhedön, aan het ophalen
verbonden byv. by schippers en bewoners
vsn woonwagens zullen we maar zwygen.
Laat ons aannemen, dat do kaarten goed
en wel „binnen" zjjn. De tellers moeten dan
uit hun registers, voor het deel der Gemeente
waarin zij werkzaam wareu, bet bevolkings-
cyler opmaken, gesplitst naar de geslachten.
Zoodra de kaarten zijn teruggehaald, ^eeft
het Gemeentebestuur daarvan kennis aan
den Commissaris der Koningin, terwyl uit
de registers der tellers bet voorioopige bevol
kingscijfer, maar de geslachten gesplitst,
vastgesteld en vóór '20 Februari aau het Cen-
traal-bureau voor do statistiek meegedeeld
moet worden. Ook wordeD de kaarten ter
stond vergeleken met den inboud der bevol
kingsregisters.
Komen er leemten, abuizen of verschil
len tusschen den inhoud der kaarten en der
registers voor «jen dag, dan wordt onmiddel
lijk een onderzoek iugesteld. By de in- en
afschrijvingen in de bevolkingsregisters, in
verband met de verkregen opgaven, wordt
overeenkomstig de Wet op hei bevolkingsre
gister aangeteeki-rid, dat zy hebben plaats
f;ehad bij gelegenheid der negende volkstel
ing.
De oranje en de ro.-e telkaarten, betref
fende tijdelijke aanwezigen, als wier woou-
plaats is opgegeven een andere Gemeente
dos Rijk®, moeten vóór 1 Februari aan het
bestuur van die Gemeente worden opgezon
den, dat ze onderzoekt, ontdekte abuizen ver
beter t, ze voor »accoord" teekent en ze niet
later dan 15 Februari terugzendt.
Nadat de geheele bewerking is afgebopen
en overeenstemming is verkregen tusschen
den inhoud der telkaarten, dien der verza
melkaarten en dien vao het Bevolkingsre
gister, worden de telkaarten naar het Cen-
traal-bureau voor de statistiek te 's-Graven-
hage gezonden en wel vóór aangegeven data
tusschen 20 Februari (voor de besturen van
Gemeenten van 2000 en minder inwoners)
en 1 Juli (voor Gemeenten boven 100000
inwoners).
Door middel van de Provinciale besturen
wordt daarna de werkelyke bevolking in
elke Gemeente volgens de uitkomsten der
volkstelling bekend gemaakt.
Dat is de officieele bekendmaking.
Inlusschen het feit, dat men weet hoe
veel inwoners een land heelt, is niet belang
rijk genoeg om al het werk en al de kosten
te wettigen, lu ons land worden deze kosten
officieel geraamd op vier en een hal ven cent
per persoon. En nu gaat het hier betrekke
lijk nogal gemakkelijk men denke eens
aan eeu volkstelling iu een bijna onmetelijk
Ryk als Rusland, waar zoo veel verschillende
volken wonen en zooveel verschillende talen
gesproken worden.
Een volkstelling beeft dan ook een andere
beteekeuis en de vragen, welke op de kaar
ten gedaan worden, wijzen hier reeds op.
Het Ceutraal-bureau voor de statistiek, dat
de kaarten, gelijk wij boveu zagen, ontvangt,
gaat de gegevens, welke zy bevatten, ver
zamelen, bewerken en publiccereo. Do door
het bureau opgemaakte statistieken dragen
bij tot nauwkeuriger kennis van de bevol
king van het landof deze groeit dan wel
afneemt, hoe ze zich over de verschillende
Gemeenten beweegt, hoe ze gehuisvest is,
hoe hel staat mot de huwelijken, de geboor
ten, de sterfgevallen, enz. enz. Deze statis
tieken brengen economische en sociale feilen
aan het licht en wijzen wellicht den wetge
ver den weg aan, dien by kan bewandelen
om de welvaart van het volk en bet volks
geluk te doen vermeerderen, boe by kan
ingrijpen om een door de cijfers geopenbaard
gevaar te stuiten, enz.
üm slechts óen voorbeeld te noemen.
Op de kaarten, welke men binnenkort
ontvangt, zal men een vraag vinden omtrent
blindheid en doofstomheid, benevens de vraag
of de persoon in kwestie het voor blinden
of dooven bestemde onderricht heeft genoten.
Gesteld nu, dat de statistiek, welke in ver
band met die vragen wordt opgemaakt, leert,
dat bet aantal doofstommen en blinden, dat
geen onderricht heeft genoten, bedroevend
groot is, dan zal deze ervaring een aansporing
kunnen, neen moeten zijn voor den wetge
ver om de Leerpl chtwet óok uit te strek
ken tot doofstommen en blinden.
Het bovenstaande moge, ter aanvulling
van do officieele aankondigingen en officieele
inlichtingen voldoende zyn om eenig denk
beeld van de inrichting der volkstelling te
geven, en tevens van de groote belangen,
welke er bij een juiste beantwoording der
vragen, die binnenkort aan lederen in
woner des Ryks zullen worden gesteld, op
het spel staan.
Dr. H. L. Oort, uit Utrecht, hoopt Zondag
ochtend om half elf voor te gaan bij du
godsdienstoefening in de Remonstrantscbe
kerk hier, waar tevens een collecte wordt
gehouden voor de Gustaaf Adolf-vereeoi-
g'Qg-
In plaats van pastoor H. Th. van Harten
is benoemd tot kapelaan in de parochie van
L. Vrouwe hemelvaart de heer Th. J. M.
van Rossura, thans assistent te Houten.
Aan de Tweede Kamer is meegedeeld, dat
de Regeering het wetsontwerp nopens de
tarit'fsverhooging met 30 pCt. heeft inge-
trokkeo.
Terwijl de opleiding voor de rangen van
adsistent, conducteur der brievenmalen en
boofdbesteller thans voor het geheele land
geschiedt aan twee daarvoor ingestelde vak
scholen te Arnhem en te Utrecht zal, met
voorloopig behoud dier scholen, de opleiding
weder naar de kantoren zelve worden over
gebracht en geschieden door daartoe aan te
wyzen ambtenaren.
Burgemeester en Wethouders stellen aan
den Raad voor, te doen rooien en publiek
verkoopeu: 3 lariksen bij de Heerenstraat,
3 iepen bij de Viandenstraut, 1 beuk en 1
eschdooin achter de Diaconie-school, 1 berk
bij de Gasthuismolenstraat, 1 iep by het voet-
brugje aldaar, 2 iepen en 14 kastanjes en
eschdoorns bij de Oude begraafplaats, 1 iep
benoorden de Koppelpoort en 4 beukeD, 1
esch en 1 spar op „Ma retraite".
Het groepje booraen tegenover het St. Pie-
ters- en Bloklands gasthuis zal volgens het
voorstel worden vervangen door coniferen.
De ten doode opgeschrevene zyn met de
gebruikelijke witte streep gemerkt.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
zal Zaterdagavond een openbare vergadering
houden ten Raadhuize.
Aan de Langestraat bij Varkenmarkt en
Krankeledenstraat zijn hedenmiddag de bij
de Rijwielwet voorgeschreven borden ge-
dlaatst, die daar een snelheid van ten
poogste tien Kilometer per uur vourschrij-
hen.
Ook elders worden ze nu weldra gesteld
en daarom mogen automobilisten en wielrij
ders wel denken aau de verordening van 5
October j.l.
De heer L. Kames was ruiin veertig jaar
keurmeester der visch.
De beer J. G. F. Dettmeijer, die amper veer
tig dagen geleden tijdelijk in dat ambt werd
benoemd, beeft alweer ontslag genomeo.
De heer P. God vliet, sedert 1894 opzichter
bij de wagenwerkplaalsen te Haarlem en
sedert 1908 bier, mocht gister onder harte
lijke blyken van belangstelling den dag her
denken waarop hij 25 jaar geleden ais ma
chinist-leerling in dienst trad by de H. IJ. S. M.
Mr. C. M. Van Voorst Vader is benoemd
tot plaatsvervangend griffier by het Kanton
gerecht, bier.
Aan don heer J. B. Nakken, benoemd
onderwijzer aan de openbare Lagere school
3e soort Koningsstraat, is door den Raad
van Woudenberg, op zyn verzoek, met ingang
van 1 Februari eervol ontslag verleend als
onderwijzer in die Gemeente.
Behalve vele audere zaken van meer al
gemeen belang herziening der officiers-
traktementen (doch eerst in 1911), afschaffing
van het instituut der viermaaoders, 6 jaar
militiedienst met twee herhalings-oeleoingen
en 5 jaar Jaridwcerdienst met óen herhalings
oefening, een grooter militie-contingent
(23000 man) stelt de Minister van Oorlog
voor handhuving van de bestaande organisa
tie der muziekkorpsen, met vervanging van
het tegenwoordige subsidie-stolsel door een
soldijregeling. Tot dit doel vraagt de Minis
ter bij nota van wijziging f39 000 aan, die
jaarlijks meer noodig zullen zijn. Voorts
krygen de leden der muziekkorpsen een
dagelyksche kleedingtoelage en een toelage
voor eerste uitrusting (de kapelmeesters
krijgen dit niet).
Verder geeft het Rijk een vaste bijdrage
van 1300 voor aankoop van instrumenten,
enz. voor elk der muziekkorpsen bij de
infanterie.
Er zal dus eindelijk een regeling komen
voor de muziekkorpsen, die, juist door het
zeer onzekere, hun beste krachten zagen
vetrekken.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat het voor-
geschrevene met betrekking tot het dragen
van de uniform door den reserve- en den
landweer-officier ook van toepassing is op
den militie-officier.
Aanstaanden Zondag vergadert tiier de
onlangs opgerichte Oud-katholieke propa-
ganda-vereeniging Pet rus Buys
Door «Het Nationaal bureau voor Vrou
wenarbeid", gevestigd Jacob van der Does-
straat 68 te 's-Gravenbage, is aan ulle Hoof
den van scholeu een circulaire gezonden,
waarin bun medewerking wordt ingeroepen
om de meisjes, die de school verlaten, in
veel grooter getale dan thans geschiedt, voor
liet een of under vak of beroep te doen op
leiden.
Het bureau acht het geweoscht, dat:
lo. de meisjes, die de school zullen ver
laten zeiven worden doordrongen van het
nut van deugdelijke vak-opleidiug en dat zij
gewezen worden op de bestaando opleidings
gelegenheden
2o. do ouders worden overtuigd van de
groote beteekeuis van vak-opleidiog voor
hun dochters even goed als voor de jongens
en dat zy begrijpen, dut het aldus bestede
geld niet is weggegooid
3. de Hoofden van scholen hun iu vloed
aanwenden bij de besturen der vakscholen
voor jongens tot opheffing van eventueele
bezwaren om meisjes op deu zelfden voet
als jongens toe te laten
4o. personen in de omgeving worden opge
wekt het initiatief te nemen tot het stichten
van meisjes-vakscholen.
By de circulaire is een vragenlijst gevoegd,
waarbij gevraagd wordt het percentage der
vrouwelijke leerlingen, bij wie de niet-oplei-
ding voor eenig vak of beroep is te wijten
aan onwil of onverschilligheid der meisjes
zelve, aan onwil ot onverschilligheid der
ouders, aan gebrek aan voldoende opleidings-
gelegenheden, aau verboden ol' bemoeilijkten
toegang tot de voor jongens bestemde vak
scholen of geldelyk onvermogen der ouders.
Directrice van het Bureau is tnej. Anna
Polak; adjunct-directrice tnej. Marie Heinen.
De Vereeniging tot uitdeeleo van warme
spijs aan behoeltigen en Kindervoeding zullen
aanstaanden Maandag hun liefdewerk her
vatten.
Spyakaartjes zijn nog verkrijgbaar bij den
heer C. J. van Beek, Varkenmarkt, hoek
Utrecbtschestraat.
De heer N. G. van de Stadt neemt ze
heel gaarne iu ontvangst voor «Liefdadig
heid".
Aan de Centrale botermyn werd Dinsdag
aangevoerd 2900 Kilo ongezouten en 2675
Kilo gezouten fubrieksboter ouder Rijks
controle.
L)e prijs der ongezouten boter was f 1.42
a f 1.48, die der gezouten fl.36 a fl.42.
Groenesteiu heeft school gemaakt, nu te
Utrecht, waar sedert Dinsdag bij het Post
kantoor óok een flinke, ondernemende man
past op de rijwielen van hen, die in het
kantoor zich begeven.
Het meenemen der karretjes in liet gebouw
is verbodenóok is bij politie-verordeoing
verboden, ze onbeheerd tegen den muur te
zettende bewaker ziet toe, dat ze niet
worden gestolen.
En toch wordt de man, dio wind en weer
trotseert om iets bij zijn pensioentje te ver
dienen, soms heel onaardig bejegend door
wielrijders, die de welkome zekerheid van
hun eigendom niet eens willen koopen voor
een paa centen.
Heel veel uitwerking echynt de verhoogde
drank-accyns niet te hebben op de gewoonte
drinkers; althans de heele week reeds moes
ten dag aan dag personen door de politie
tijdelyk worden opgeborgen, die meer dan
te veel glaasjes van :,8 Gram hadden ver
orberd.
Zou de voorspelling van den spreker in
«Vergunning" worden bewaarheid, dat de
drankzuchtigen toch evenveel bly ven drinken
en alweer minder van hun loon afdragen
aan moeder de vrouw?
Een koopman van hier, die Dinsdag voor
zaken te Arnhem was, maakte daar kennis
met een meisje, zong met haar van de op
de hei «geploken" bloemetjes enraakte
haar opeens kwyt.
Ook was zyn portomonnaie, waarin o.a.
twee bankjes, verdwenen.
Toen ging hij maar uangifte doen, waar
zulks te doen gebruikelijk is.
Echter zonder resultaat.
Aan het Commissariaat van politie is voor
de rechthebbende terug te bekomen een zil
veren schakelarmband.
H. V., uit Hoevelaken, die hier een rijwiel
buurde en dat verduisterde, is te Arnhem
aangehouden en, omdat hij ook te Amsterdam
zich nog voor dergelijke feiten had te ver
antwoorden, naar Amsterdam geleid en daar
ingesloten.
De recherche uit Amersfoort was reeds te
Amsterdam om hem te herkemien en een
min-vriendschappelijk onderhoud met hem
te hebben.
Wees zoo mild als gij kunt met uw geld,
doch zoo zuinig als maar mogelijk is met
uw tijd.
Zaterdagmiddag vergaderde te Amsterdam
het Dames-comité «Ter wille van het kind",
met afgevaardigden uit de verschillende
plaatselijke comité's. De Voorzitster, mej.
J. Peek, herinnerde aan het voorloopig
groote succes van dit comité. In rond 70
plaatsen zijn nu reeds comité's gevestigd en
iu twee maanden is ruim 22000 gulden
bijeengebracht. Toch moet er nog hard
gewerkt worden, wil het mogelijk zijn, dat
io den zomer het nieuwe Koloniehuis ge
opend wordt. Indien op 31 December a.s.
f40000 bijeen is, durft het Hoofdbestuur
de aanbesteding te doen plaats hebben.
Alle aanwezigen werden dus door de
Presidente opgewekt, opnieuw de zaak met
grooten ijver voort te zetten. De Secretares,
mej. A. Hjujbroek, deed een meer uitvoerig
verslag van de werkzaamheden in de ver
schillende afdeelingen van het Centraal Ge
nootschap eu in andere plaatseo. In ver
schillende plaatsen worden uitvoeringen,
bazars, enz. voorbereid. Zoo hebben de
«Wogiimmers" zich bereid verklaard, een
concert te geven, waarschijnlijk te Amster
dam. Het Ned. Onderwijzers-Genootschapen
de Bond van Nederl. Onderwijzers hebben
hun afdeelingen opgewekt, zich evenzeer
voor deze zaak in te spannen. Verschillende
aanwezigen gaven hierop wenken omtrent
de wijze van werken en de middelen ter
propaganda. De Penuingmeesteres, mej. L.
VVertheim, bracht hierna het financieel ver
slag uit. Hieruit blijk, dat het totaal aan
ontvangsten en toezeggingen thans bedraagt
f 22 600.
De Penningmeester van het Hoofdbestuur
van het Centraal-Gcnootschap voor herstel-
lings- en vacantiekolouies, de heer Th. M.
Ketelaar, bracht namens het Hoofdbestuur
een woord van hartelijken dank aan do
dames, voor hetgeen zij nu reeds tot stand
gebracht hebben en sprak de hoop uit, d.it
het dit comité gelukken moge, het Hoofd
bestuur vóór 1 Januari met f40006 te ver
blijden anders zal het ongetwijfeld den vol
genden zomer verlegen zijn om alle aanvra
gen tot plaatsing te voldoen. Natuurlijk is
deze som niet voldoende; een bedrag van
f70000 blijft noodig, doch indien er f 40 000
is, kan begonnen worden.
Na rondvraag werd de belangrijke verga
dering gesloten.
Herinneren we op de eerste plaats nog
maals, dat de U. O. T. morgen hier voor
dit schoone doel «Groote stadslucht" opvoert.
Blijkens het correspondentie-blaadje is
thans aan giften en toezeggingen ontvangen
f23078.72.
«Het Huisgezin" schrijft:
Zelfs in een ernstig Staatsstuk treft men
humor aan. ongewilden humor.
Zoo leest men in de Memorie van ant
woord van den Minister van Binnenlaudsche
Zaken
«Het onderzoek naar de behoefte van
herziening der Leerplichtwet zal de Minister
eerlang ter band nemen".
De Leerplichtwet is straks negen jaar in
werking en &l die jaren afgezien van
overige gebreken als vol administratie ven
rompslomp beschouwd.
Minister Kuyper heeft een paar keeren
beloofd, dat hij de zaak zou onderzoeken.
Minister Rink heeft toezeggingen van de
zelfde strekking gedaan.
Ia vak- en andere bladen is herhaaldelijk
op de gebreken der wet gewezen.
Een commissie van schoolopzieners beeft
een ontwerp-verbeterde Leerplichtwet samen
gesteld.
Commissies tot wering van schoolverzuim
klagen in hun rapporten on sturen al jaren
adressen de wereld in.
In éen woord, iedereen vindt, dat de wet
niet deugtomtrent de noodzakelijke wijzi
gingen zijn allen het eens.
Zooals de wet thans is, is ze een paskwil.
Waar de z.iken zóo staan, zal de Minister.
eerlang.(een veelbeteekmieod woord, maar
dut iu parlementairen stijl nooit wijst op
haast) een herziening der wet aanbangig
maken neen, een onderzoek naar de
behoefte van herziening doen instellen.
Wie nu meent, dat de zaak in deze vier
jarige periode aan de orde komt, is een
onverbeterlijk optimist.
