BOR
HAIERS Co., te Amersfoort,
Bericht
Administratie en Rekenwerk
en
Voor de a. s. Sti
te HILVERSUM.
WEEK TWÉ
Ingezonden.
QuakerOats
Advertentiën.
CrtEDIETEN.
KAMER
LIJNZAADKOEKEN
publiek verkoopen:
Waarom de Pool verschuift. Pij verhande
lingen over de ontdekking van de Noordpool,
wordt er ook gewag van gemaakt, dat de aard-
polen geen voste punten zijn, doch hun stand
veranderen. Het heeft evenwel langen tijd ge
duurd alvorens men tot die ontdekking kwam.
De astronomen waren het er niet altijd ovor
eens en het is slechts aan de onvolledigheid
der instrumenten te wijten, dat eerst ongeveer
een kwart eeuw geleden het eigenlijk bewijs
gegeven kon worden.
De eerste proeven, die den grondslag legden,
werden in de jaren 1884 en 1885 door een reeks
van sterren-observaties aan de sterrewncht te
Berlijn door dr. Küster genomen. Deze hadden
ten doel het maximum der scbij ibare verschui
ving eener ster te bepalen op grond van de
bepaalde verhoudingen tusscben de snelheid
der aarde in haar baan en de snelheid des lichts.
De uitslag was zóo tegenstrijdig, dat deze al
leen, maar dan ook bijna goheel, door het
aannemen eener zwenking der geographische
breedte kon worden verklaard.
Hierop kwam dr. Küster met de stoute be
wering voor den dag, dat de geographische
breedte der Berlijnscho st;rrewacht veranderd
moest zijn sinds zijn laatste proefnemingen.
Zooals zeer goed te begrijpen is, baarde deze
verklaring groot opzien, en reeds spoedig ging
do internationale landmeetkundige vereeniging
er toe over, haar aan een onderzoek te onder
werpen.
Door gelijktijdige proeven in de sterrewachten
te Berlijn, Potsdam, Praag en Straatsburg kwam
men tot de ontdekking, dat inderdaad een af
wijking van de geographische breedte was waar
te nemen. In de volgende jaren werd ook een
expeditie naar Honolulu gezonden om gelijktij
dig met de genoemde sterrewachten proeven
te doen omtrent de geographische breedte.
Daar moest natuurlijkerwijze de afwijking der
geographische breedte in tegengestelde richting
volgen, daar de plaats van waarneming zich be
vond op het tegenovergestelde geileelte der aarde
en inderdaad was bier een afwijking te consta-
teeren, tegenstrijdig met die van de Duitsche
sterrewachten. Hiermede was dit belangrijk na
tuurverschijnsel beweze'
De oorzaken hierou.".ot hebben sinds dien
tijd heel wut hoofdb ekens gekost.
Onlangs werd op grond van onderzoekingen,
wuarvan reeds de beroemde Zwitserseüe mathe
maticus Euler den uitslag hekend gemaakt bad,
in917(55, een soort verschil te berde gebracht
tu schen de onwenteling der aarde en haar vorm,
di" daarin bestaat, dut de oiuwenteliagsas der
aarde niet met haar kortste middel ij n samenvalt.
De oorzaak hiervan ligt hierin aat zoowel op
als in de narde verschuivingen plaats hebben,
die het niet mogelijk maken, dat de aaide steeds
om haar kortste as draait.
Wind en regen zoowel als de stroom van ri
vieren en meeren verzetten voortdurend grond-
massa's van de eene plaats naar de andere:
vervolgens zet zich des winters in de koude
zonen een dikke laag sneeuw en ijs vast, die
in den zomer weer smelt.
Deze veranderingen zijn niet onbeduidend ten
opzichte van de aarde als geheel en oefenen
een invloed uit, ook op bun omgeving, al is
het ook in g<riuge mate. .Bovendien heeft men
te groote verschuivingen van grond, die door
vulkanen en aardbevingen beweikt worden.
I'rov. Milne heeft reeds 15 jaar geleden be
wezen, dat een verplaatsing der pool door
uarbevingen veroorzaakt zou kuutien worden.
oplegger de.- straf wa«. Misschien zullen B. en W.
er zich nioe gnnn homooien de zink komt in den
nad or word'. wiutr«chijnlyk wa-in over gediscus
sieerd, ranar met eon voor den werkman onbevre
digend result uit. Het rechtsgevoel van don gem rate
is niet bcvridigd niet alleen, msar ook de an leru
werklieden voelen, dat een behoorljjko rechtspraak
ontbreekt. Het gevolg is ceu gedrukte geest oiulcr
het korps werklieden.
Zie, waarde Redactie, dat kan toch zoo niet voort-
Tcn opzichte vnn do looncn wil ik dit eene stirk
doen in 't oog springen. De levensvoorwaarden der
werklieden worden steeds mmilqker. Nietnlluei
dat do woninghur.Mi duurder zijn geworden, ook de
prjjzen van liet voedsel gaan voortdurend omhoog.
Erwten, hoonen, brood, ulli s stijgt in prijs.
Uit liet manudblad v.m lot Centrad-burcau voor
da s'atistii-k blijkt, d>it do bri odprijzen gedurende
do liintst'i G jaren met 21.83 pCt zijn gestegen, het
welk het volgende staatje duidelijk aantoont:
BROODSOORTEN.
Fr. p. K.G.
in centen
Vermeerdering
1903
1909
in cent
in pCt.
Gebuild tarwebrood,
melkbrood
1-1.84
17.65
2.81
18.89
Gebuild tarwebrood,
waterbrood
11.91
14.96
3.05
25.60
Ongebuild tarwebrood
10.50
14.05
3.65
33.80
Roggebrood
8.20
10.13
1.93
19.05
Zie, waarde Redictie, wanneer men nu t deze din
gen. die op het loven der arbeidersklasse van zier
groeten invloed zyn, rekening houdt en dat is
men tocli verplicht dan gaat bet niet aan, ni»ar
sloods met de indiening van het W.R. te talmen.
Mij wil het voorkomen dal de R adscomuiissio, wil
zij ni'-t vour de omzaik van dat alles worden aan
gezien, in du eerstvolgende Raadszitting wel blijk
mag g< ven, dat andoren de oorzaak zijn vau dil
getalm.
Met vriundi lijken dank voor de plaatsing,
Uw dien8tv.
N. VAN IÏINTE
8 cretirD B. v. N'. Gw.
I Maart 1010.
zeer voordeélig In het gebruik.
Het op u-men van Ingezonden stukken bewijst
niet,. d«t do Redactie s:e»d< onvoorwaardelijk on j
stemt inet den iuhouit on zijn buiten taa-ir vernet-
woordeljjkhi id.
Kopy v.m Ingezonden stulck-n, al dan nie'. ge-
ploa'st, wordt niet teruggegeven.
Heden overleed lot onze diepe I
droefheid by e n spoorwegongev.d
ie Colmachata onze ionig p lu-hl.
Broeder en Rehuwdbroeder
Jonkheer W. P. VAN PEN
BltANUKLEll
in den ouderdom van 26 jaren,
P. VV. L. FA mus—
Van den Brandei.er.
H. A. C. FA BI US.
Amersfoort, 28 Februari 1910.
Bezoeken voor rouwbeklag kunn
niet worden afgewacht.
Geachte Redactie,
U zult mjj zeker wel een p'aalsjo in uw orgaan
willen afstaan om deze vraag te sttllen aan hen, die
voor hot lang uitblijven van hit Werkliedenregle
ment aansprakelijk zijn.
Wie ile oorzaak van ln-t talmen is, öf de daarvoor
benoemde Raadscommissie öf hot college v.m B. en
W, öf wol do bedrijfsdirecteuren, k Weet het niet;
maar dit wet ik wel, dat hot nu toch wel een
beetje de spuigaten gaat uitloopen. Reeds meer dan
twee jaren is l ot geleden, di.t de Raad nan een
commissie uit haar midden opdroeg een ontwerp
W.-R. bi men te ot Hen cn dat den Raid am to i
biedeu, en de werklieden wachten en wachten nog I
eens, maar lot nu toe is dat t- vergeefs.
Ik wil nu toch eens, met alle bescheidenheid, die
mij paot, do vr.ixg stellen is dat nu wel een manier
vau doen? Gaat het aan, in deze belangrijke kwestie,
waarvan do arbeidsvoorwaarden van alle arbeiders
in gemeentedienst afhangen, zAo op de iauge baan
te schuiven? Do heeren d e daarvan do oorzaak I
zijn, moeten toch bedenken, dt in dat wrrkli'don- 1
reglement alle b'pilinge zoowel vau dn loonei)
als den werktijd, zoo* el van de uitkeeringen bij ziekte
als de betaling der overuren, zoowel van deet'aften
als het beroep daartegen, worden opgenonnn.
In éen woord het g e h e e 1 e bestaan der werk
lieden wordt daarin geregeld en dat toch, men zal
het mij moeten toegeven, mag niit zoo lang doren.
Om een voorbeeld te noemen.
Bij de behandeling der Gemeentebegrooting voor
1910 beert eeu uitgebreide discussie plaats gehad
over de hoogte van het minimumloon. Vrij alge
meen was men van meeuing, dat dit minimum op
10 gulden pir week diende tc worden vastgesteld.
Pogingen om d t loon teeds met Januari 1910 to
doen ingaan, mislukten, vermoedelijk omdat mm
dit wilde doen ingaan bij de in werking trtdi»g
van het W.R. Nu schiet de zaak niet op; de werk
lieden derven dus steeds dit loon en zij zullen nog
morton afwachten of do hu aliugen der lo men van
terugwerkende kracht zulb n winden verklaard.
Een ander vooibexld.
A-n een der wor'- l'eden wurilt een straf, misschien
een zeer /ware straf opgelegd, lm vermeent ten on
rechte; bij gaat. in beroep of wil dut gaan, maarm
de eerste plaats komt uij terecht bij hem, die de
WESTLANUSCHE
EÏPOTBESHB&M
Ié 's-Ull.lVKMfl.4UK.
Do Bank geeft 4 pCt. Pandbrieven
uit tot. don koers van 100%, verkrijg
baar ten kantore der bank en bij de
heeren
De Directie,
J. HOOFT GRAAFLAND.
J. A. van ERPERS KOU AARDS.
fg-Eös f&Sïföfc aiïïfcfSföSiflEüèsÉfleB
'Y Bij den ondergoteekendc verscbynt
iederen Woensdag
l)e Hollandschc Lelie
Weekblad voor jonge Dames
onder Hoofdredactie
Jonkvr. ANNA de SAV0RN1N LOIl.MAN.
l)e Hollandschc Lelie" is heteenigeWt
Werkblad in Nederland voor dames Sr
dtf uit de hoogste cn beschaafdste krin-
gen. Let hierop voor uive advertentie. r£-
Prys por jaaty. f 4.50, fr. p. p. f 5.25. a-
Proefnummers gratis.
Amsterdam. L. J. VEEN. Sjy
aan mijn geachte stadgenooten, dat ik
eerstdaags hoopt te OPENEN een SLA
GERIJ, IJtrechtschestraat 15,
en aldaar nitslnitend zal verkoop en
tegen zoor billijke prijzen.
Hoogachlcud,
UEd. dw., dn.,
H. M. van BEEK.
schilli-tj Alleet verkoop voor Amersfoort
iu „Die P fur te vod Clevu", LAN-
GESTRAAT 57.
jrrprtSïr* Op een TECHNISCH BUREAU
Ai" in het centrum des lands kan
dadelijk geplaatst worden een ontwikkeld
persoon voor
Salaris 60 gulden per maand met uitzicht
op gel -iibfhjke verho.iging by gebleken be
kwaamheid en vertrou wens waardigheid.
Auihielingcn nut npgial' van leeftyd,
korten levensloop en ro.'ei ent Sn, onder letter
N. aan VALKHOFF's Hofnoekh., Amersfoort.
EFFECTEN- en COMMISSIE-BANK
Bou'eyard 139, Arnhem,
heeft kapitaal beschikbaar voor CRED1ETEN
en 2.- HYPOTHEEK tegen pCt. rent*
•sjiars.
zijn bij den ondergetpekende alsnog te ver-
ti'jg-n Vio brieljuF.
J. vaa de LIJKE,
Stationsstraat 29a.
Om'ti k Infant-rie-kazerne TE
HUUR eeu goed gemeubileerde
liefst zonder pension.
Brieven onder motto Kamer" «nn het
Bureau der (oude) Amersloortsche Courant,
Koitegr.icht 9.
CRE0 IETVER f. EN ICING
tc AMSTEltI'AM.
Correspondentschap te Amersfoort
ntr. II. J. M. ran don BEKU11,
WILHELMLiASTRAAT 5.
Zij stelt zbli ten doel
het v rleenen van Credieten ouder per-
soonlyke ol zakelijke zekerheid of iti-blattco
liet ineassenren vau handelspapier
het ontvangen van gelden a deposito en
ickeuing-courant.
WKSSANEM LAAN,
W O R M E R V E E R.
Opgericht 1705.
Koninklijke Fabrieken.
Voedert, uw vee met de zuivere murvre
merk de „Ster" en \Y. L.
uitmuntende door huog eiwit- en vetgehalte
en voedingswaarde
F.EKE-DIPL0MA Parys 1900.
NEGEN GOUDEN MEDAILLES
Belangrijke Veiling
De Makelaars G. 8KPPEN en anderen,
zullen op Dinsdag 15 Maart 1910. des avonds
te zeven nar, in het Hotel HET GOOILAND,
EmmasDaat te Hilversum, ten overstaan van
Notaris G. A. vau IIA AST EBT, aldaar,
1. Dubbele Villa
met tuin, groot 9 Aren, 30 centiaren
GRAAF FLOIHSLAAN 18 en 18a,
vftrbuutd voor f1925 'sjaars.
2. Winkelhuis met grond,
groot 90 centiaren,
KERKSTRAAT 24,
verhuurd voor f0.50 'sjaars.
3. Groot Fabrieksgebouw,
dubbel Woonhuis, Erf en Grond
NOORDERWEG 22a, 22 en 24.
Ongeveer 2000 M2, Fabrieksterrein,
aan den HOOGEN LAARDERWEG.
Te zamen groot 48 Aren, 55 centiaren,
verhuurd voor f1360 'sjiars.
Pf* Fabriek euz. op 3 minuten afstand
Stations Holi. Spoor on Gooische Stoomtram.
4. 5 Villa-Terreinen
KONINGINNE WEU
en TESSCHELSCH IDELAAN.
Te 7-tmi'Q 35 Aren 40 centiaren.
Te veilen in perceclen van 015, 770,555,
690 en 910 M-.
5. 5 Villa-Terreinen
JON KEU WEG (naby de 1I.B.S
Te zimen 50 Aren.
Te vellen in perceelen van 963, 1005,
1009 en 1008 M-\
Alles te veilen in perceclen en combina
tiën als breeder hij biljetten en in veiling-
boekjes is omschreven.
Boekjes met kaarten, alsmede inlichtingen
tc bekomen ton kantore van voornoemden
Notaris e.t bij den Makelaar G. SEPPEN,
Kerkstraat 31 te Hilversum.
Bezichtiging Dinsdags en Donderdags van
2 tot 4 uur.
Aanvaarding en betaling vóór of op den
3en Mei 1910.
CLL'NGEN
JFaja'-VAN HASELEN4BOOM
AMERSFOORT
Eene bejaard DAME te Baarn
verlangt met Mei eeu eenvoudig
i?P'
P. G., 25 jiar. Zelfstandig kunn snde werken,
naaien, mazen, stoppen zijn vercischte en
eenvoudig koken.
Brieven franco letter H. aan Van de
VEN's boekhandel to Baarn.
De bekende distillaten,
wijnen en likeuren, van de
firma VETTER Co., distill,
lo klasse, zijn alliior ver
krijgbaar in de oude Slijterij
op hot Lieve Vrouwe-pleir,
naast het Kapelhuis, Tele
foon 131.
is in elke keuken ono itheerlyk om zwakke soepen, bouillon,
s.usen oir. u auDgcn imen kruchligen smaak le geven.
Verkrijgbaar bij
J. M REMMERS, Utrechtscliestrnat 46, Amersfoort.