Dinsdag 22
Maart 1910.
No. 7792.
59e Jaargang.
KOSTELOOS.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
UITGAVE:
FIRMA A H VAM CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden /"l.
franco per post /"1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofiiciaële- en onteigenings-
advertentiën Der regel 15 cent. Reclames 1—5 regels, 1.25 elke regel meer /"0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Postbus y.
Telefoon 19,
W
ie zich met ingang
van 1 April opgeeft
als nieuwe abonné
ontvangt de nog in
Maart verschijnende
nummers
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet cp artikel 37 der Drankwet
Brengen ter openbare kennis:
1. dat bij hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden
drank, anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop, door de Naamlooze
Vennootechap Bullet Maatschappij „E PLURI-
BUS UNUM", pachtster der Stationsbuffetteo
te Amersfoort, gevestigd en kantoor houdeDde
te Amsterdam Huddeetraat no. 8, in de wacht
kamers en het abri van het Stationsgebouw,
Vlasakkerweg no. 1 alhier
2. dat binnen twee weken na deze bekend
making ieder tegen het verleenen van het verlof
schriftelijk bezwaren bij Burgemeester en Wet
houders kan inbrengen.
Amersfoort, 21 Maart 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Zondagsrust.
Art. 1 der Statuten van de „Neder-
landsche Vereeniging tot Bevordering van
Zondagsrust" omschrijft haar doel als
volgt
a. de volksovertuiging te versterken
aangaande het hoog belaug van Zondags
rust voor ieder in het bijzonder, voor het
huisgezin eu voor de maatschappij
b. te bewerken, dat de Zondag voor
zoo velen mogelijk een rustdag kan zijn.
Dat een vereeniging met zóo nuttig en
noodig doel nog bestaansreden heeft,
klinkt eigenlijk absurd. Maar waar ze
nu wèl noodig is gebleken, daar rust
op ieder weldenkende de plicht om haar,
zooveel in ieders vermogen ligt, te steu
nen in haar menschlievend en onbaat
zuchtig streven om een iegelijk Zondags
rust te doen genieten. En is dit voor
het individu gewenscht, ja noodzakelijk
óok het belang van het huisgezin is er
mede gemoeid en daarom ook van het
huisgezin der huisgezinnende maat-
Er staan dus hooge dingen op 'tspel,
die te veronachtzamen een gruwel is, een
onverantwoordelijke daad, strijdig met
alle menscbelijkheidsgevoel en de rechts
orde met voeten tredende.
Werken is goed voor den mensch, maar
werken zonder rust is bet tegenoverge
stelde daarvan. Daarom moet de mensch,
in aansluiting aan de natuurlijke tyds-
verdeeling, ten minste éen dag in de week
rust hebben en in aansluiting aan onze
historische Zondagsviering achten wij
daarvoor weuschelijk den Zondag.
Voor dien dag pleiten religieuse rede
nen, die echter hier buiten bespreking
dienen gelaten, omdat dit verband houdt
met Zondagsh e i 1 i g i n g en er hier
Bprake is van Zondags rust.
Gelukkig kan er reeds sedert eeuwen
gesproken worden van een Zondagsrust
en heeft de viering van dezen slechts
te waken voor de bevestiging dier rust
en invoering daar, waar de uitwassen
der samenleving den groei der Zondags
rust hebben verstikt. En dat is, helaas,
niet zeldzaam, want er ontbreekt nog
veel aan algeheele Zondagsrust, voor
zoover zij niet tot de onmogelijkheden
behoort.
Gaan we eens na welken invloed het
gemis aan telkens terugkeerende onder
breking van arbeid, zooals we de Zon
dagsrust hier tot goed begrip noemen,
op den mensch kan hebben, dan ontdek
ken we zoowel physische als psychische
schade.
Het lichaam wordt ondermijnd en
verzwakt, doordat het niet geregeld
voldoende herademing kan vinden en
opleving van krachten, en de geest ver
stompt of wordt overspannen, al naar
de aard van den arbeid is.
Wat is de mensch wiens geest is ver
stompt door aanhoudenden of niet vol-
doeud onderbroken geestdoodenden ar
beid 1 Hy mist de gedachte en de stem
ming om zich te bewegen in hooger
richting.
En de mensch wiens geest is over
spannen 1
Moeten we daarvan nog een definitie
trachten te geven? Kennen we niet al
len de ongelukkigen, die .overspannen"
zijn Hebben we ze allen niet eenmaal
ontmoet of van hen gehoord
De schade, door te veel werk berok
kend aan het individu, en in en door het
individu ook weer aan bet gezinsleven,
grijpt diep en machtig in aard en toon,
in richting en strekking van heel het
volksleven in.
Stel daartegenover het leven van een
mensch, wien hel groote voorrecht ver
gund is, periodiek zijn werkkracht te
kunnen ververschen, zijn opgewektheid
te kunnen verfrisschen, zjjn geesteswie-
ken te kuunen ontdoen van het stof der
aarde vaak de modder der aarde
en het werkpak zijner ziel door het Zon
dagskleed te kunnen vervangen. Wat
kan die een heilzaam en levenwekkend
element zjjn in net familieleven en
wat kan zóo dat familieleven weer
een heilzaam en zeker ook levenwekkend
element zijn in den kring der groote
familie, waarin hoofden en harten leven
het groote gezin der maatschappij.
En is het niet vooral de huidige maat
schappij, die behoefte -heeft aan die rust 1
Welaan dan werke een iegelijk mede
tot de bevordering van Zondags rust,
en bedenke, dat hoe meer leden de ver
eeniging telt, die zich zulks heeft tot
taak gesteld, haar actie des te succes
voller zal wezen.
De Algemeene vergadering der Ver
eeniging tot bevordering van Zondags
rust zal dit jaar worden gehouden te
Zutfen en wel op Maandag 11 April.
Trouw aan haar leuze legt zij althans
geen beslag op den vrijen Zondag der
verslaggevers.
Staatspensioen.
Door de commissie van voorbereiding
voor het volksspetionnement van den Bond
voor Staatspensioneering is bet volgende
adres ontworpen aan H. M. de Koningin.
Blijkens een door de commissie aan de
afdeelingen gerichte circulaire verwacht zij
van dit adres succes, indien de afdeelingen
zorg dragen, dat het een groot aantal ad-
haesie-betuigingen verwerft
Mevrouw
Als Koningin der Nederlanden staat U
aan 't hoofd van een land met meer dan 5
millioen iowoners.
Het wel en wee dier menschen gaat U
ter harte; U verh-ugt zich wanneer 't hun
goed gaat, en U treurt met hen in nood en
verdriet.
Wjj weten ook, dat U niet door eigen
aanschouwing op de hoogte kaD zij a van Al
hetgeen onder Uw volk omgaat, eo vooral
niet in die lagen der maatschappij, die, niet
door gebrek aan trouw aan hunne maat
schappelijke verplichtingen, maar door hun
economische positie bet verst van den troon
staan.
Want ware dit niet zoo, wij twijfelen er
niet aan, of U zou het uwen raadslieden tot
teak stellen om zoo spoedig mogelijk mid
delen te beramen, die den nood of het ver
driet van de oogeiukkigen onder die inwo
ners zouden kunnen voorkomen, verminde
ren of lenigen.
Onder Uw volk zijn er velen, mannen en
vrouwen, die, na een leven van trouw en
gehoorzaamheid aan de geschreven en de
ongeschreven wetten van het land en nadat
zij met bun arbeid de maatschappij in stand
hebben helpen houden en de nationale wel
vaart hebben doen vermeerderen, np een
leeityd zijn gekomen waarin bun werkkracht
is opgebruikt of dat zij aanspraak kunnen
doen gelden op rust.
Volgens de rneening van ondergeteekenden,
opkomende voor zich zelf of als vertegen
woordigers van vereenigingen van den meest
uiteeuloopenden aard, maar uitmakende dui
zenden en duizeodon uit allo standen en
rangen, ontleenen deze lieden aun bet feit,
dat zij door hun arbeid aaa den opbouw en
instandhouding der maatschappij bun deel
heblen geleverd een rechtsgrond, die er hun
aanspraak op geeft, dat de Staat hen zonder
meer als contra-praestatie in het bezit stelt
van een pensioen, tot een bedrag en op een
leefiijd, bij de wet te bepalen.
Mevrouw, wij hopen, dat de stem van
deze duizenden tot U moge doordringende
nood van mannen en vrouwen, die, in hun
ouderdom, rust en minder zorg zoeken in
Uw land, neemt met den dag toe; ook hun
aantal stijgt. En d-'ze allen zien naar U op,
wachtend op het woont, dat aan Uw raads
lieden de taak zd opdragen om aan Uw
oordeel maatregelen te onderwerpen, welke
aan d- zen maatschappelijken misstand e n
bevredigend einde zullen ku inen maken, en
die door aan de Volks vertegen wooidiging
zuilen worden voorgelegd.
En wij richten dit v.-rzoek tot U, Mevrouw,
omdat wij in de overtuiging leven.dat U het
al? het hoogste geluk van Uw leven zal be
schouwen eenmaal te kunnen getuigen, dat U
over een volk regeert, bij hetwelk de diep-
droeve samenkoppeling van oud en tegelyk
arm niet meer bestaat.
De verhoogde drankaccijns.
De opbrengst van den verhoogden drank
accijns over Februari dezes jaurs overtreft
blijkens den staat der Rijksmiddelen dien
van de zelfde maand van het vorige jaar
met niet minder dan f732000.
Hieruit blijkt, dot de uiterst geringe ver
meerdering van opbrengst over Januari van
dit jaar (t'12 000) geheel op rekening gescho
ven moet worden van de zoogenaamde
DVoorverzor^ing", namelijk den vóór den
datum van invoering der accijnsverhooging
(10 December) en met oog daarop plaats
gehad hebbenden inslag van groote hoeveel
heden gedistilleerd.
De Minister voorzag een achteruitgang in
het verbruik van gedistilleerd van ongeveer
121/2 pCt. Het cijfer van de opbrengst over
Febi u-iri, f 2 647 630, wjjst op een verbruik
29518 H.L., d. i. per jur 351016 H.L, of
een achteruitgang bij 1908 (400000 H.L.)
van 53000 H.L. of 13pCt.
Houdt meu iu het oog, dat Februari de
kortste maand van het jaar is, dan komt bet
door den Minister geschatte cijfer van daling
der consumptie viywel uit.
Een distilleerder van sterkedranken schrijft
aan de „N. R. C." dat de afneming van het
gebruik van gedistilleerd ten gevolge van den
verhoogden accijns nu reeds opruim30pCt
geschat wordt.
Is het de bedoeling van do wet geweest,
het drankgebruik te beperken, dan zal dat
doel wel in vervulling komen. Maar wat nu
weer, ter versterking van 's lands geldmid
delen, vraagt by.
Daar tegenover wordt aangevoerd, dat de
ervaring bij vroegere gelegenheden heeft
geleerd, dat de eerste maanden na het in
werking treden eener uccijnsv erhoogingwel
is waar schijnbaar verminderd verbruik plaats
heefi, maar later herstelt zich dat. Zoo zou
het ook met de in vakkundige kringen ge
schatte 30 pCt. afneming van bet verbruik
kunnen gaan.
Aangenomen echter, dat de schatting juist
is, dan behoeft dit de Regeering geen te
leurstelling te baren. Minister Kolkman zeide
immers 25 November 1909 in de Tweede
Kamer
«Bij gestadigde afneming van het drank
gebruik zal de welvaart toenemen en zullen
verschillende lasten, die thans de Begrooting
drukken, verminderd kunnen worden, als
daar zijn gevangeniswezen, politie, justitie,
enz. Om nog te zwijgen van vermindering
van het naamloos lijden in het gezin".
Zulke moreele voordeelen moeten toch
voor wijze RegeeriDgsmannen teleurstelling
over een financieel nadeeltje onmogelijk
maken
De drankbestrijders, wier streven het al
gemeen belang zoekt, zullen een afnemiDg
van verbruik begroeien met een hartelijk
«bravo''.
Het Reglement voor
Gemeente-werklieden
te Amersfoort.
Omstreeks kwart na achten gisteravond opende
de heer Wessels, uit Utrecht, de vergadering,
belegd door de plaatselijke afdeeling van den
Ned. Bond van Gemeente-werklieden in welke
bovenstaand onderwerp wederom zou vrorden
besproken en die door slechts twee Raadsleden,
later een derde, en een vijftigtal belangstellen
den werd bijgewoond.
De heer VV ess els, Voorzitter der afdeeling,
kou niet nalaten zijn teleurstelling uit te spre
ken over de verbazend slechte opkomst eu moest
tot zijn leedwezen constateeren, dat de zaal veel
te groot was. Ruim twee en een half jaar ge
leden werd benoemd de Raads-cominissie voor
het werklieden-reglement en zij heeft nog niets
van zich doen hooren. Daarom achtte de
afdeeling het plicht, eenigen aandrang te oefe
nen en thans een tweede openbare vergadering
over dit ernstig vraagpunt te beleggen.
Inmiddels is in het leven geroepen een zoo
genaamd Christelijke organisatie van Gemeente
werklieden en al moge het een teleurstelling
wezen, dat zij ook hier haar breekijzer tracht te
steken in het hecht gebouw der Ned. vereeni
ging, toch zal deze door deze breek-tactiek zich
niet laten weerhouden en niet schromen of
dralen haar doel te bereikeD.
De heer N. van H i n t e, uit Rotterdam, Al
gemeen Secretaris der Ned. vereeniging van
Gemeente-werkl-eden, alsnu het woord verkrij
gend, zeide, dat hij eenerzijds als aanklager,
anderzyds als porder zou optreden.
Als aanklager tegenover hen, die de met zoo
veel moeite verkregen eenheid tusschen de Ge
meente-arbeiders trachten te verbrekenals por
der, tegenover de Raads-commissie.
Zooals de toestanden bij de Gemeente-werk
lieden zijn, mag waarlijk gewezen op het recht
óp een menschwaardig bestaan en om dit te
verkrijgen voor de dienaren der gemeenschap
moet een beroep gedaan op de vertegenwoordi
gers dier gemeenschap, d. i. op de Raadsleden,
en deze drang moet eerder krachtigtr zijn dan
slapper.
Daarom te meer is het betreurenswaardig, dat
er menschen worden gevonden, die de stuwkracht
verdeelen en dus de organisatie in zwakker con
ditie brengen, hetgeen te erger is omdat we
