Stadsnieuws.
Maar als liet Gemeentebestuur eenvoudig
zegt: het is in de toekomst wellicht ge-
wenscht, dat we uw grond ter verbreeding van
een straat of tot het maken van een plein
noodig hebben eu daarom leggen we er nu al
vast een bouwverbod op.
En als de Gemeenteraad dan een tien „f twin
tig. of vijftig jaar wacht, eer hij die straat of
dat plein aanlegt, dan heeft de eigenaar al
dien tij d niets aan zijn grond. Zijn geld zit
er in en hij krygt het er niet uit, vóór het Ge
meentebestuur eens belieft over te gaan tot ont
eigening.
Eq stond het nu maar vast, dat de lijd toch
eenmaal zeker kwam, dat zijn perceel werd ont
eigend. Doch dat hangt iu de lucht. De Gemeen
teraad kan na afloop der jaren van inzicht ver
anderen. AU hot Gemeentebestuur het dan beter
oordeelt om dien weg niet te verbreeden, of
dat plein niet aan te leggen, noemt het eenvou
dig een besluit om dat bouwverboil op te
heffen. En dan mag de eigenaar het wel gaan
bebouwen. Maar al heeft dan zijn grond ook
jaren lang waardeloos gelegen, hij krijgt geen
cent vergoeding.
Is zoo iets niet een belangrijke beperking van
het eigendomsrecht? En is het wonder, dat er
tqgen die artikelen van de Woningwet nogal
wat bezwaren worden geopperd
In hot Voorloopig verslag, dat de Eerste
Kamer uitbracht, werd die zaak ook besproken.
Er staat o. m. het volgende van: „Opnieuw
kwam het verbod tor sprake van bouwen of her
bouwen op gronden, die volgons artt. 27 en 28
der wet bestemd worden tot aanleg van straten,
grachten of pleiuen.
„Sommigen zagen daarin een beperking van
het eigendomsrecht, die gelijk kon gesteld wor
den aan onteigening; dat vei bod toch kan tien,
twir'.ig jaren duren, alleen met het oog op de
stelselmatige bebouwing. Hier wordt het ge
bruik van eens anders eigendom aangewend ten
bate van de Gemeente en een recht ontnomen
ten nadeele van eigenuars en ten voordeele'van
anderen. Op wjjziging van de wet werd alge
meen aangedrongen".
Men lette vooral op deze laatste woorden, dat
algemeen op wijziging werd aangedrongen.
De Minister beeft deze woorden niet oube-
nntwoord gelaten.
In zijn Memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer staat het volgende
„De uitvoering vun de Woningwet berust in
de eerste plaats bij de Gemeentebesturen. Het
ligt voor do hand, dat een dergelijke wet, al
thans in de eerste jaren na haar tot stand ko
men, hier en daar op minder oordeelkundige
wijze is toegepast. Het vraagstuk van de onbe
woonbaar verklaring wordt overwogen bij de
voorbereiding van de herziening der Woning
wet. Daarbij zal worden acht geslagen op het
geen in het Verslag wordt aangevoerd over dit
onderwerp, alsmede over do artt. 27 en 28 van
de wet".
Uit dit antwoord blijkt tweeërlei.
Ten eerste, dat men ia Den Haag bezig is
met de Woningwet te herzien en er dus wel
spoedig con wetsontwerp zal worden ingediend
om de Woningwet te wijzigen.
En ten tweede, dat de Minister ni t ontkent,
dat inderdaad de gewraakte artikelen 27 en 28
wijziging moeten ondergaan.
Dat is 'net artikel, dat aan den Raad van
Gemeenten met meer dan tienduizend ingezete
nen voorschrift, een plan van uitbreiding vast
te stellen en het artikel, dat ien Gemeenteraad
de bevoegdheid verleent, bouwverbod te leggen
op iemands grond.
Er Komt zeer waarschijnlijk wijziging en, zoo
we hopen, verbetering van die artikelen. Doch
het is bekend, dat de molen in Den Haag zeer
langzaam maalt.
Het kan jaren duren oer zoo'n wetswijziging
tot stand is gebracht.
Eerst moet de Minister zoo'n wijziging ont
werpei, dan komt die in den Ministerraad,
vervolgens gaat ze naar den Raad van State.
Meestal moet het ontwerp dan veranderd.
Eindelijk komt het in de Tweede Kamer. Het
kan soms lang duren eer die het aanneemt. Dan
8nat het naar de Eerste Kamer en is het ook
aar aangenomen en door de Koningin bekrach
tigd, dan verschijnt het in het Siaatblad en is
dan als Wet van kracht.
Er zal dus nog wel wat tijd verloopen eer
de verlangde wijziging in werking treedt. Intus-
schen zijn zij, op wier grond bouwverbod is ge
legd, soms het slachtoffer van die wet. Zij lijden
vaak schade, die op niemand te verhalen is en
die ook, wanneer hun grond of huis wordt ont
eigend, toch niet geheel wordt vergoed.
De leden van de Eerste Kamer, die zoo a 1-
ge race n op wijziging der Wet aandrongen,
liubbtm zich dan ooit met het antwoord van den
Minister niet tevreden gesteld.
Zoo heeft de heer Van den Biesen op zeer
aanschouwelijke manier de eigenaardige toepas
sing der Woningwet voorgesteld (vergadering
Eerste Kamer 3 Februari 1910)
•Maar ik wil nog een ander onderwerp be
spreken, dat ik verleden jaar ten gevolge van
v-rkoudhoid niet heb kunnen afwerken met den
Minister vun Binneolftndscho Zaken. Dit onder
werp betreft do artt. 27 en 28 van de Woning
wet, de uitbreiding van de bebouwde kom der
Gemeente.
Om de verschrikkelijke werking van die beide
artikelen aan te toonen en aan de vergadering
de aanhaling van allerlei artikelen te besparen,
zal ik oon gefingeerd verhaal geven van do
werking deze artikelen, naar waarheid en vol-
genB de wet.
In de nabijhoid van een grooto stad het
kan mij niot schelen welke men daarvoor nemen
wil, maar het moet natuurlyk een stad zijn van
mcor dan ÏOOOO inwoners, welke plaatsen vol
gens de Woningwat verplicht worden een Uit
breidingsplan to maken en dit ten minste eens
in do t on jaren te horden in den omtrek
van die stad woont zek- re bcr, ik zal hem voor
bet gemak Janmaat boeten, die een hofstede
heeft, dicht bij de stad gelegen.
Die boer kreeg op zekeren dog een brief van
het Gemeentebestuur, waarin stond, dat het
Gemeentebestuur eeu straat geprojecteerd had
over zij o land. Hij zeide toen tot zijn vrouw:
„dat zal zoo erg niet wezenmijn koeien zullen
niet minder gras eten omdat men in het Ge
meentehuis strepen over mijn land trektdat
zal wel loslooponik begrijp er inderdaad niets
Toen Janmaat eeu paar jaar later van plan
was een nieuw huis te bouwen ('t oude stoud
op invallen) en daartoe steenen liet aanvoeren,
word hij bij den Burgemeester geroepen, waar
zich het volgend gesprek ontspon„Janmaat,
gij nioogt geou nieuw huis bouwendat gaat
niet, want dat huis zou komeu te staau op een
geprojecteerde straat eu dat is door de Woning
wet verboden".
Jaumaat begrijpt er niets van en zegt: «Mijn
overgrootvader ueeft dat land al gekocht, mag
ik nu r.iet bouwen op mijn land wat ik wil?"
„Neen dat mag niet, waut stel, dat die straat
er later komen zou, dau zou de Gemeente die
straat moeten onteigenen met een nieuw ge
bouw er op eu dus meer moeten betalen dau
wanneer er een oul gebouw op etaat".
Dat was eeu groote slag voor deu boer; hij
mocht dus met zijn eigen huis niet doen wat
hij wilde. Enfin, hij ging naar huis, was er
een dag of wat ziek van on dacht verderhet
is eenmaal zoomet groote heeren is het slecht
kersen eten.
Een jaar later wenschte Janmaat zijn koestal
te vernieuwen. Zoodra uien echter met het ver
nieuwen begint, wordt Janmaat weer bij den
Burgemeester geroepen eu krygt de boodschap,
dat dit óok niet mag.
„Ja, zegt Janmaat, maar de schuur is zoo
bouwvallig, dat de balken het vee bijna op den
nek vallen".
„Dat kan ik niet helpen, antwoordt de Burge
meester, de schuur staat op eeu stuk grond, dat
aangewezen is voor straat, en als er nu eeu
stal verbouwd wordt, moeten wij later, bij ont
eigening, meer betalen".
De boer begrijpt er hoe langer zoo minder
van, komt thuis, begint te peinzen en zegt te
gen zijn vrouw „och, ze zoeken mij".
Zijn vrouw troost hem, gaat eens met
hem naar het paardenspel, maar niets helpt
en 't eind is, dat Janmaat in een krankzinni
gengesticht terecht komt.
Daar moet men nu niet zoo over verbaasd
zijn. Ik heb het bij ondervinding, d it menschen
van mindere ontwikkeling over dergelijke zaken
gaan denken en peinzen. Zy meenen, dat hun
onrecht wordt aangedaan.
Ik heb zelf in mijn praktijk een paar voor
beelden gehad van boereu, die belrokKen waren
bij het dempen van slooten en die terecht zijn
gekomen in een krankzinnigengesticht.
Janmaat was dus weg, en door een minder
goed tiezicht komt er brand, waardoor de ge
ilede boerenhofstede afbrandt. Da vrouw gaat
naar de assurantie-maatschappij en vraagt om
het geld.
„Neen, wordt geantwoord, dat krijgt ge niet
do boerderij was geassureerd in herbouw, zooals
de meeste boerenwoningen. Zoodra de hofstede
herbouwd is, krijgt ge uw geld".
„Maar ik mag niet bouwen", zegt de vrouw.
„Ja, dan krijgt ge ook geen geld!"
Ér was niets aan te doen.
De vrouw kreeg er toen genoeg van, verkocht
haar land en ging stil leven.
Boer Krelis, de overbuur, kocht het land
vau zijn buurvrouw en op zijn beurt wilde hij
nu zijn eigen boerderij afbreken en vernieuwen.
Doch nu kreeg ook bij de boodschap, dat dit
niet mocht, omdat de Gemeenteraad later het
uitbreidingsplan hud veranderd en de groud,
waarop zijn boerderij stond, uls straat had aan
gewezen, en de groud van Janmaat niet meer.
„Wees maar bly, zeide de Burgemeester, dat
ge nu op het laud van uw overbuur moogt
bouwen".
„Ja, zegt Krelis, maar dan kan de Raud
over eenige jaren wel weer hot plan wijzigen".
„Zeker", antwoordt de Burgemeester, „dat
moet bij ook volgens de wet moet minstens
eens in" de tien jaar het plan worden herzien.
Dag Krelis".
De wedergroet van Krelis, die hij binnens
monds a ui den Burgemeester bracht, zal ik
maar niet meedeelen. Krelis kreeg er ook ge
noeg van, verkocht zij a boel en ging naar
Canada.
Men zal zeggen, dat dit overdreven is. Neeu,
het i8 de waarheid. En nu is het de vraag of
een Gemeentebestuur, omdat het later goedkoop
wil onteigenen, een dergelijk zwaar bouwverbod
mag opleggen.
Inderdaad het kan zoo gebeuren, als de heer
Vau den Biesen het hier voorstelde. Een
Gemeenteraad kan een bouwverbod leggen op
iemunds grond, jaren laten liggen op zijn per
ceel en dan op een goeden dag zeggenneen
het is toch boter, dat we het bouwverbod
opheffen. De eigenaar krijgt dan echter geen
cent schadevergoeding, al heeft het bouwverbod
ook 50 jaar lang hem belet, eenige rente te trek
ken van het geld, dat in zyn grond is gesto
ken
Inderdaad, een niet geringe beperking van het
eigendomsrecht.
Ds. J. L. F. de Meijere Joh. Cz. nam Zon
dagavond afscheid van de Evan,?. Luthersche
gemeente wier leeraar en herder hij sedert
17 Mei 1903 is geweest.
De kerk was overvol en ook uit den kring
Haam, waar de scheidende predikant meer
malen voorging, waren velen gekomen om
diens afscheidsrede aan te hooren, welke ge
houden werd naar aanleiding van 1 Ttiirno-
teus 112.
Na afloop van de godsdienstoefening sprak
in de cousistorie, bij het overhandigen vau
den ontslag-brief, «'e l»vl J- }V,??.£frvhe
bergh, Pr. sident-rentineeder der Luih rj he
I sremoeute, den vertrekken Ie toe 1,1 a-1.'
daarbij nogmaals uitkomen hoe zeer o
viienden deze zich ook te Amorslooit heelt
mogen verwervem
Mejuffrouw de weduwe L. van Aken-Van
VVanroy is haar echtgenoot, den ver,ll; o
liiken concierge der T-»yober-vet eeiiigmg
ÜK? Hui*. die 24 October 1909 overleed,
al heel spoedig in den dood gevo gd.
Gister is zij ui den ouderdom van 63jtat
plotseling overleden. na
Ook zij z tl lang in goe.le herinnenng
blijven van do bezoekers der leeszaal.
Tot substituut-grilli -r by deu Centralen
raad van beroep voor de Ongevallen-ver ze
kering te Utrecht is benoemd mr. G. J. «ie
Kempenaar, advocaat en kantonrechter plaats-
vervan-er te Leeuwarden, th .ns tijdelijk
griffier by den Raad van beroep te Leeu
warden.
la pluts van mr. J. R. van Schaik, die
verzocht heeft, van do waarneming van het
ambt van plaatsvervangend auditeur-militair
in het 3j militaire arrondissement, standplaats
Arnhem, te worden ontheven, is als zoodanig
benoem 1 mr.dr.G. L. van Oosten Mir.geland,
advoc laten procureur bij bet Gerecntshoi te
Arnhem.
De heer H. Tromp van Holst, Directeur-
administrutour vau de N. V. „Amersfoortsche
Tramw.'g-Maatschappü" en Secretins der
plaatselijke afdeeling van het Utrechtsch
Genootschap voor laudbouw en kruidkunde,
zal in verband met zijn benoeming tot Se
cretins van het Hoofdbestuur van liatstge-
noemd Genootschap zich metterwoon vesti
gen te Utrecht.
De heer H. J. Hart, Directeur van den
ook hier zeer bekenden Sch.iuwburg-Hart,
te Groningen, mocht Zaterdag zijn vijftigja
rige loopbaan als artist herdenken.
Opmerkelijk, dat de tentoonstelling in de
Ambachtsschoul zoowel Vrijdag- als Zater
dagavond zóo uitermate slecht werd bez >cht,
dat de proef om ook bij kunstlicht eu voor
hen die overdig geen gelegenheid hebben
huar te bezoeken, wel als geheel mislukt
mag worden beschouwd.
Buitengewoon druk echter was het bezoek
gedurende de vier dagen.
Ook de Ëere-voorzit ter, mr. F. D. graaf
Schiminelpenninck, braebt een langdurig
bezoek, terwijl Directeuren en onderwijzend
personeel van bijna alle Ambachtsscholen
in den lande, zelfs uit het zoo ver afgelegen
Uostrarg, de resultaten van het onderwijs
kwamen gadeslaan.
Voor de Iluisvlijtientooustelling, van 13 lot
16 April, dus reeds over veertien dagen, in
AAmicitia" te houden, is een aantal prijzen
beschikbaarprijzen iu geld, maar ook ver
scheiden medailles; de laatste zullen van
Zaterdag 2 April ter bezichtiging liggen bij
den-heer J. G. Fontein, Langestraat 28.
Men zal daar vinden een zilveren medaille,
geschonken door H. M. de Koningin-Moeder
twee zilveren medailles, geschonken door de
Gemeente Amersfoort; eeu verguld zilveren
medaille, geschonken door jhr. J. VV. A.
Barchman Wuijiiers, Burgemeester van
Amersfoort, Eere-Voorzitter van het leutoon-
stellings-comitéeen verguld zilveren me
daille, geschonken door den heer en mevrouw
Tromp van Holst-Hartogh Heijs; eeu zilvereu
medaille, geschonken door tiet Matigheids
genootschap »Het Kruisverbond"; een groote
bronzen medaille, geschonken door de Maria-
vereeniging", drankbestrijding van R. K.
vrouwen en meisjes, to Amersloorteen
zilveren en twee groote bronzen medailles,
ter beschikking gesteld door het Hootdbe-
stuur van den «Volksbond" tegen drankmis
bruik eindelijk nog vier groote en twee
kleine bronzen medailles, uitgeloofd door de
aldeehng Amersfoort van genoemden 8Volks
bond", van welke de tentoonstelling uitgaat;
in alles een collectie van niet minder dan
zestien medailles
De II. IJ. 8. M. heeft bepaald, dat aan
wielrijders, op vertoon van hun bagage-ref.ii,
waarop het rijwiel is ingeschreven, enkele
reis-kaarleu voor do drie klassen worden
afgegeven tegen bet ding van den huiven
prijs van retourkaurteu, geldig voor éon
maand.
Deze plaat3kaarten geven geen recht om
de reis te onderbreken en worden niet uit
gegeven voor een reis, uitsluitend tusschen
twee stations gelegen aan een der gemeen-
schappedijke lynen Roosendaal—Rotterdam
Utrecht—De BiltAmersfoortAlm loo—
Hengeloo—Salzbergen of Enschede; Eist—
Arnhem—Zevenaar—Winterswijk of Emme
rik Ressen—Bemmel—Nijmegen—Venlo.
Bij de herziening en wijziging van do
vrachtprijzen en plaatskaarton bij de Staats
spoor zullen de ijlgoed-tarieven voor do te
verzenden bagage van houders van abonne
mentskaarten wanrschiinlijk vervallen.
Het zeer uitge red v. isiagdrr Algemeene
vergadering van «Weduwenzorg", hier gister
van 9 tot 5 uur gehouden en bijgewoond
door afgevaardigden en belangstellende leden
van iu iitiiooiiiiguo iu «iu.. ...un «or
den uitgesteld tot het volgende nummer.
't Was gister wel een heel drukke dag
hier. Ook de ring «Geldersclie vallei" van de
Cbr. Jongelings-vereenigingen vergaderde
hier in het gebouw «Eben Haezer",
Het heelt maar een haartje gescheeld of
gistermiddag is het pompstation bij Soester-
berg opgeblazen. De vijand, goed voorzien
van picrine-zuur, was al tot 200 M. van de
gebouwen genaderd toon kapitein W. E. van
Dam van lsselt, van den Generalen staf, den
snooden toeleg ontdekte eu de uitvoering er
van voorkwam.
De Oostpartij, welke gister deelnam aan
de weerbaarheids-oefening, bestond uit de
afdeelingen Nijmegen, Arnhem, Nijverdal,
Tiel, Ziandam, Bloemendaal, Bussum, Hilver
sum', Huizen en Naarden en werd aangevoerd
door den le luitenant J. Mateman, van het
3e regiment infanterie.
De Westpai tij stond onder bevel van den
le luitenant H. O. van der Bijl, van het 7e
regiment infanterie, en was saamgesteld uit
de afdeelingen Amsterdam, Utrecht, Vrees
wijk, Schiedam, Rotterdam, Gouda en Zeist.
Tegen 11 uur marcheerde de Oostpartij
van het station te Amersfoort in de richting
Oud-Leusden, waar zij werd gesplitst in drie
deelen na een mursch van een dikke twee
uur stootte de hoofdtroep op den vijand, die
ten slotte moest wijken.
De oefening, die dank zy het byzonder
fraaie weder en het zeer geregeld oprukken
een uitstekend verloop had, werd om buif
vier geëindigd.
Alle afdeelingen, nu weer broederlijk ver
eend, marcheerden van Kampoord, waar de
bespreking werd gehouden, naar Amersfoort,
waar de propagaudu-tocht met muziek en
vaandels zeer veel belangstelling wekte.
De manschappen hudden een gezamenlij-
ken maaltijd in »De Keizerskroon" de offi
cieren en de leiders vereenigden zich in de
«Place royale".
Het volgende telegram werd gezonden aan
H. M. de Koningin
De 600 leden van de vereeniging «Volks
weerbaarheid" bijeengekomen nabij Amers
foort tot het houden van een veld liensoefe-
ning onder leiding van officieren van het
leger, brengen Uwe Majesteit eerbiedige
hulde eu do veizekeiing v.in onkreukbare
trouw en hopen, dat deze d .g moge bij
dragen tot het verspreiden van het doel der
vereeniging, tot verhooging van het nationaal
zelfbewustzijn en tot het besrf van de nood
zakelijkheid, dat alle Nederlanders weerbaar
belmoren te zij o
Het zeggen is, dat de A. F. C. «Quick"
haar terrein aan den Leusderweg zal verlaten
en weldra haar voetbalwedstrijden zal hou
den op het sportterrein «Birkhoven".
Het ons toegezegde verslag der serie-wed
strijden van de 11. V. C. hebben we niet ont
vangen, zoodat we daarover geen meedeeling
doen.
De j-mdige voetbal-vereeniging C(ombinatie)
R(eieden) W(ipuns) blijkt at moer en meer
eer; zeer geduchte tegenstandster te zijn.
Gister nam zij deel aan de serie-wedstrij
den, uitgeschreven door de Doomsche Voet
bal Vereeniging „Sport Staalt Spieren".
Het eerst kwam zij daarin uit tegen de
Z. V. V. «Zeist", die zij sloeg met '21
ten slotte moest zij den strijd aanbinden tegen
de gastvrouw, dien zij klopte met 3I,
waardoor zij den eersten prijs, een mooie
zilveren mcduillc, won, die in triurat' werd
meegevoerd.
De wedstrijden hadden een hoogst aange
naam verloop en de ontvangst was in éen
woord schitterend.
De ijverige codsuI van den A. N. W. B.
voor de stid aan gene zijde der Beek, de
heer H. Meursing, is doende om ook aan
den viersprong van den Utrechtscbeweg bij
de Korte Bergstraat een Bunds-handwijzer
geplaatst te krijgen.
Wel zijn die reedslang aangebracht op het
Jnliana-plein en bij de Utrechtschepoortsbrug,
doch wielrijders die van den kant van Utrecht
of van het station komen, weten bij de
Korte Bergstraat niet waarheen.
Ook zal 't noodig wezen, op de Wuytiers-
laan bij het Stationsplein een waarschuwings
bord te stellen voor auto's en motorrijwielen.
A. van der K., uit Rhenen, brak Zoudag
bij den voetbalwedstrijd achter Rustoord.een
been, bijna op de zelfde plaats waar hij het
in het einhe van verleden jaar had gebroken.
Di\ Snell legdo een noodverband en deed
den knaap per politie-brancard overbrengen
naar diens familie hier, waar dr. Groneman
het been zette en een gipsverband legde,
waarop de patiënt, op zijn dringend verzoek,
naar het huis zijner ouders te Rhenen werd
getransporteerd.
Als gevonden zijn bij do politie gedepo
neerd een haarnaald, een ceintuur en oen
nieuwe portemunnaie waarin, behalve eenig
geld, een half relourkaaitje.
Twee rustdagen achtereen, men weit het,
zijn wel wat veel voor hen die zich niet
