Donderdag 26 Mei 1910. No. 7819. 59e Jaargany. Stadsnieuws. FIRMA A H VAN CLEEFF AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi. franco per post f 1.15. Advortentiön 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reolames 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht BUREAU KORTEGRACHT 9 KENNISGEVING. De BURGEMEESTER van AMERSFOORT breimt ter kennis van belanghebbenden, dat, vol gens mededeeling van den Commissaris der Koningin in deZ'» Provincie, d.d. 23 Mei 1910, 4e afdeeliüg no. 2392/1621, do Davolgeude schietoefeoiugen- zullen plaats hebben Op 24 en 200 noodig ook op 25 Mei a.s. zal van bet fort Hartens gevuurd worden met kanonnen vau zwsar kaliber (80 c.M.) waarbij onveilig wordt gemaakt de reede van Texcel tot op 9000 M. van het fort. Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van het fort eeue roode vlag naaien, die 8 uur vóór bet begin der oefening half?tok en óun uur vóór de oefening geheel voorgehescheu wordt, alsmede gekleurde vlug gen, aangevende du ware richtingen, waarin gevuurd zal wordèu. Bovendien zal op den avond vóór en op den dag der schietoefening een waarschuwingsbord geplaatst worden bjj bet gebouw van den vischufslag aan de buitenhaven, vermeldende ia welke richting dien dag gevuurd zal worden, terwijl bij bettorpedo- magaziju en aau den ing mg der haven borden zullen geplaatst worden, waarop is aangegeven de betee kenis der gekleurde vlaggen, als volgt: rood-witte vlag beteekent Noord, wit-zwaite vlag N.O., zwarte Vlag Oost. Op 28 Mei 1910 van bet fort IJmuiden. Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt een sector tot op 4500 M. van het lort en begrensd aan de N.zijde door eene lijn van af het fort in de ware richtingen N.N.W. en aan de Z.zijde door bet Noor derboofd en eene ljjn in de ware richting W. Z. W. van het uiteinde daarvan. De N.ljjke grens van dezen sector zal op het fort aangegeven worden door een stel palen met rooden driehoek als topteeken. Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van hetfott een roode vlag waaien, die 3 uur vóór het begin der oefeningen halfstok en éen uur vóór de oefening geheel voorgebeBchen wordt. Bovendien zal op den avond vóór en op den dag, dat gevuurd wordt, een waarschuwingsbord worden geplaatst bij deniogaog van de viesohersbaven. Op 2 Juni a.s. van het fort Hoek van Holland. Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht kaliber (6 c M.), waarbij onveilig wordt gemaakt een driehoek, gevormd door het fort, eeu roode vlag beN. en etn beZ. bet zeegat, tot op 3100 M. van het fort. Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van bet fort een roode vlag waaieu, die 3 uur vóór bet begin der oefening halfstok en ét n uuv vóór de oefening geheel voorgeheschen wordt. Amersfoort, 24 Mei 1910. De Eedsquaestio. De Hooge Raad heeft thans uitspraak gedaan in een quaes'ie, waarover nu sinds eeu jaar bijna de geheele rechtsgeleerde wereld, en een goed deel der wereld daarbuiten, in de weer is geweest. Het vraugstuk is dus uitgemaakt. Of het daarmee ook geheel uit de wereld ie Wie niet „tot eenig kerkgenootschap behoort", kan [niet gedwongen worden, als getuige den eed af te leggen. Ziedaar wat de Hooge Raad heeft gedecreteerd. Hij zegt niet wie niet gelooft, kan niet tot den eed gedwongen worden. Die quaestie wordt hier niet behandeld daar over zal 0D3 hocgst rechtscollege zich waarschynljjk pas na eenigen tijd uit spreken nu gaat het alleen over hen, die niet tot een kerkgenootschap behooren, d. w. z. niet aangenomen zijn, of, wèl aangenomen zijnde, als lidmaat bedankt hebben. Zij zullen, voor den rechter ge roepen, mogen weigeren den eed af te ljjke godsdienstige gezindheid heeft ge tuige buitendien óok niet, daar hij zelf verklaarde, niet in God te gelooven. Dus geen eed of belofte. Men had daarom aldus het Openbaar Ministerie den getuige alleen buiten eede moeten hooren tot het geven van inlichtingen. De rechter had niet de be voegdheid, de Strafwet uitbreidend uit te leggendit zou leiden tot zuivere willekeur. Waar er zooveel verschillende vormen van eedsaflegging bestaan, Kan alleen de wetgever, niet de rechter, voor schrijven, in welken vorm iemand den eed moest afleggen, die niet tot een kerkgenootschap behoort. Dit nu is niet gebeurd. De Hooge Raad was van het zelfde gevoelen. Allereerst legde ook hij de beteekenis van de uitdrukking „godsdienstige ge zindheid' uit als: „gezindte' of „kerk genootschap". Daarmede was beslist niet bedoeld hetgeen wij in het dagelijksch leven verstaan onder „gezindheid", nl. individueele overtuiging. De wetgever van 1814 heeft de uitzondering alleen gemaakt om rekening te houden met de gemoedsbezwaren der Doopsgezinden, die hun weigering om deu eed at te leggen baseeren op het woord van Jezus „Ik zeg u: zweert ganschelijk niet. Maar laat zijn uw woord ja, ja neen, neen. Wat boven deze is, dat is uit den booze''. Zoowel in de Grondwet van 1814 als in art. 161 van het Wetboek van Straf vordering moet dus de uitdrukkiug „godsdienstige gezindheid" opgevat wor dèu als: „kerkgenootschap". Waar nu de getuige tot geen kerkgenootschap be hoort, is er voor hem geen wyze van eedsaflegging voorgeschreven en ontslaat de Hooge Raad hein, met verwerping van het hooger beroep en handhaving van het ontslag van rechtsvervolging, door Rechtbank eu Hof uil gesproken van alle rechtvervolging. Heeft het arrest niet een nög verdere strekking 1 Maakt het niet, dat de niet tot een kerkgenootschap behoorende niet onder eede gehoord kan worden, óok al is hjf, daartoe bereid 1 Immers de wet schrijft hem geen formule voor volgens welke hij den eed moet afleggen. Is dit inderdaad de bedoeling, dan liggen de verstrekkende gevolgen voor de hand zij die tot geen kerkgenoot schap behooren, zouden niet als beëedigd getuige in strafzaken gehoord kunnen worden. Hiermee is de „eedsquaestie" aller minst uit de wereld. De wetgever zal dienen in te grijpen. Hol lijkt er op, of we onze linkerhand alleen hebben gekregen, omdat het zoo onsymmetrisch zou staan, wanneer we alleen maar een rechter hadden zooiets als een mandje, dat toch twee ooren hebben moetEn ik zelf, die dit schrijf en door een ongeval in myu jeugd mij met een gebrekkigen arm en een uiterst zwakke rechterhand behelpen moet, heb zelfs niet met de linker leeren schrijven. Mtjn brave onderwijzer heeft er wel eenige moeite voor gedaan, maar toen ik mij instinctmatig tegen die linksche schrijfles verzette (een kind is al tevre den, wanneer het eenzijdig aan de eischen kan voldoen) heeft hjj het er ook bij ge laten en r' n wij samen het pad der minachting .oor linkshandigheid verder opgegaan. Nu en dan gaau er stemmen op, d'.e de linkerhand uit haar vernedering wil len opheffen. Dr. Cb. lilts, de frissche redacteur van het weekblad voor gezond heidsleer en populaire geneeskunde „Mo- lesehot", brak in de Amsterdamsche school-corn missie een lans voor het links leeren schrijven en nu, enkele weken g.leden, is in dat zelfde tijdschrift een artikel over „het oefenen der linkerhand" opgenomen, geschreveu door den beer Jan de Quack, architect en ltijksbouw- kundige in Den Haag. Wat dr. Bles wilde, ook door de lin kerhand schrijfoefeningen laten doen, vindt de heer De Quack uitstekend, maar als begin voor de ontwikkeling van de linkerhand. Eu hij geeft een aantal voorbeelden om aau te toonen hetgeen nu reeds, terwijl toch algemeen het ge bruik van de linkerhand verwaarloosd wordt, sommige personen bereiken, wan neer hun vak tot oefeningen van die linkerhand noodzaakt. Zoo moet, volgens den heer De Quack saamvoegen, vademeu. neerhouden, heffen en om- Zich voorstellende, dat over vijftig jaar iedereen de linkerhand even vaar dig -tot zijn beschikking zal hebben als de rechter, betoogt de heer De Quack, dat de scholen anders zullen kunnen worden, dan ze nu zijn. Het zal dan onverschillig wezen, of de lichtwand van een schoollokaal rechts dan wel links onder 90 graden op den werkwand staat. Koppeling der lokalen, ligging van gan gen, trappen, portalen, bergplaatsen, pri vaten, alles heeft men meer in de hand om bij 't ontwerpen te geraken tot een voudiger oplossingen, kleiner grondvlak van 't geheel en goedkooper bouwsom. En nn moet uiemand zeggen, dat het ons onverschillig kan laten, of ons nage slacht over een halve eeuw goedkooper scholen bouwt. Zóo is inderdaad veler redeneering hij bespreking van nieuwig- hedeumaar zoo zou er ook nooit iets nieuws tot stand kuunen komen. Wordt er over een halve eeuw nog wel met de hand geschreven Zal dan niet iedereen een zak-schrijfmachine be zitten Zulke dubia hebben geen beteekenis. Om het beginsel is bet te doen. En wan neer ik lees, dat niet enkel in scholen, maar ook in laboratoria, fabrieken, ate liers, kortom overal waar gewerkt wordt, gereeder inschikking van plaatsen, pret tiger disposities, kleiner grondvlakken en goedkooper inriebtingsmethoden mo gelijk zullen wezeu bij gelijkwaardigheid van de twee handen dan lijkt het me toch de moeite waard, de zaak eens tt overwegen. We d weepen in den tegen woordigec lijd met harmonische lichaams-ontwikke- ling en laten eeu van onze nuttigste ledematen in een ondergeschikte positie een beeldhouwer zijn twee handen ge- yet js inderdaad onlogisch en onver- bruikeu bij liet boetseeren bij het bei- klaarbaar, dat dit voortduren kan, teu telen komt het telkens voor, dat „creux spijt van gymnastiek, sport en deu Bond (holten) zoodanig in bladornament of draperie gelegen zijn. dat de rechterhand Ous allor stief kind. De conclusie van het Openbaar Minis terie bij den Hoogen Raad is gegrond op de volgende overwegingen. De getuige behoort tot geen kerkge nootschap op hem is dus niet van toe passing, hetzij aflegging van eed, hetzij belofte. Waar de wet zegt, dat de eed of de belofte moet worden afgelegd „naar da wjjze zijner (des getuigen) godsdien stige geziudheid" vervalt dit, waar er geeu godsdienstige gezindheid is (gezind heid genotnen in de beteekenis vange zindte of kerkgenootschap). Een persoon- Ons aller stiefkind is de linkerhand. Eer we kannen loopen of praten, wordt ons de minderwaardigheid van de lin kerhand ingeprent. Het bevel „geef eens eeu handje!" slaat op het rechter; als 't wicht het andere reikt, wordt dat uit gemaakt voor het „leelijke" handje. In die zelfde richting gaat onze opvoedin] voort. Eten met de linkerhand is een gruwelprobeeren te teekenen met de linkerhand een misdaad. Als het kind naderhand eens wat onhandig doet, krijgt het. te hooren „foei, wat beu je linksch en wanneer iemand voor buiteugewoon onbruikbaar moet worden uitgemaakt, dan heet het „dat is er óok eeu met twee linkerhanden". ze bijna onmogelijk kan bewerken. De timmerman, die zijn vak „in de puntjes" verstaat, zaagt, schaaft, boort, disselt en steekt eveugoed met de linker als met de rechterhand. Zelfs moet de metselaar ton opzichte van het „omgooien" van den steen meer geoefend wezen in de linker-, dan in de rechterhandde violist verricht voorna mer functie met de linker, dan met de rechterhand. Wordt, zoo vraagt de heer De Quack, het schietgeweer niet gesteund en hoofdza kelijk gericht door linkerarm eu linker hand 1 Beduidt bij pianospel de linker hand minder dan de rechter Dit laatste is inderdaad een eigenaar dig punt. Ieder, die pianoles geeft, weet hoe moeilijk het is, den leerlingen bij te brengen, dat de partij van de lin kerhand in den regel ondergeschikt is aan die van de rechter, omdat deze laat ste bijua altijd de melodie heeft, die bo ven de begeleiding door de linker dient uit te klinken. Alleen by laugdurige oefening wordt de noodzakelijke beschei denheid in de linkerhand bereikt, wat ook zeer wel een gevolg kan wezen, niet van gebrek aan kracht integendeel) maar aan onvoldoende beheersching van de linkerband in de jeugd. De heer De Quack haalt nog aan de beteekenis van de linkerhand bij zwem men, roeien, worstelen, turnen, in 't al gemeen bij duwen, trekken, rekken, voor lichameljjlce opvoeding. Zou inderdaad niet juist deze Bond het lichaam zijn, waaraan het verkrijgen van de gelijkwaardigheid der linkerhand kon worden opgedragen Zij toch heeft ten doel om door het lichaam ook de karaktereigenschappen tot groei te brengen. Door ontwikkeling van de linkerhaud moet het zelfvertrou wen bij de menschen niet weinig worden versterkt. Dat is wel wat inspanning waard 1 Iq de Lutbersche kerk hier hoopt aan staanden Zondagochtend voor te gaan dr. H. J. Toxopeus, Evang. Luthersch predikant uit H^rlingen. H. M. de Koningin passeerde hedenoch tend te 9.17 Amersfoort op Haar reis van Het Loo naar Haarlem. Prinses Juliana kwam hedenmiddag om 4.35 door. Beide treinen hadden hier geen oponthoud. De Tweede Kamer heeft Dinsdag met 58 te gen 11 stemmen aangenomen het wetsontwerp houdende wettelijke bepalingen op do trek honden. V Het rapport der Staatscommissie voor de reorganisatie van het onderwijs, dat reels geruimea tyd geleden werd vastgesteld, is thans geheel gedrukt en zal waarschijulijk nog deze week aan H. M. de Koningin wor den aangeboden. Het bestaat uit twee deeleD, samen ongeveer 1800 pagina's groot. Met deu

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1910 | | pagina 1