No. 7844. 59e Jaargang. OP REIS. AUF DEM BRINKE, groote Halfjaarlijksche opruiming. FIRMA A H VAN CLEEFF AMERSFOORT. Verschijnt Diridag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abormoment per 3 maan'Ion f\. franco per post f i.ia'. Ad verton tiën 16 regels CO cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ollicieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25. Oroote letteu naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht on kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. By advertentiën van buiten de stad worden de incasseerko^ten in rekening gebracht. KORTEGRACHT 9 Postbus 9. Telefoon 19 Aan onze abonné's die tijdelijk elders binnen- dan wel buitenlands, vertoeven wordt op aanvrage, en met duidely k© opgave van adres, de courant eiken ver schijndag tegen vergoeding van het porto toegezonden. Ook niet-geabonneerden kunnen op de zelfde wyze de geregelde toezending van de „Amersfoortscbe Courant" tijdens hun uitstedighcid zich verzekeren. KENNISGEVING. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS vru AMERSFOORT. Gelet op artt. 6 en 7 der HINDERWET, brengen ter kennis van het publiek, dat een door J. BUNNJK ingediend verzoek, met bijla gen, om vergunning tot het oprichten van een Stoomhoutzagerij en plaatBing van twee atoom- machines en oen zuiggasmotor van 12 p.k., die nende tot het in beweging brengen van verschil lende houlbewerkingsmacbines, alstwee vlak- banken, een fraisb.ink, een van diktebank, en twee cirkelzaagmachines, in het perceel alhier gelegen aan de Van Persijnitraat no. 10, bij het Kaduster bekend onder Sectie D, no. 2037, op de Secretarie der Gemeente ter visie ligt, en dat op Donderdag den 4 Augustus aanstaande, des voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten Raadhuizo wordt gegeven om, ten overstaan van het Gemeentebestuur of van een of meer zijner leden, bezwaren tegen het oprichten van de inrichting in te brengen. Tot het beroep, bedoeld in srt. 15, le lid der Hinderwet, zyn volgens de bestaande jurisprudentie alleen zy gerechtigd, die overeeukomstig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebestuur of een of meer zyner leden zijn versobenen, teneinde hunnn bezwaren mondeling toe te lichten. Amersfoort, 21 Juli 1910. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burjjeme- ter, WUIJTIERS. De Secretaris, J. K. H. DE BEAUFORT, loco-Secretaris. Christoffel Pullman. Booze tongen zeggen, dat een poosje geleden een winkelier hier ter stede een briefkaart ontving uit Soestdijk, in welke hem werd verzocht met eenige goederen op zicht te komen bij C. Poelman, bij het Paleis. Hij spoedde zich den volgen den dag reeds naar het opgegeven adres, zocht eu vroeg en kwam eindelijk tot de ontdekking, dat de eene of andere goede kennis hem op werkelijk verdien stelijke wijze voor 't lapje had gehouden. Toen hij over 't geval nadacht, ver baasde hij er zich over zoo kostelijk er in gevlogen te zijn zoo raenigen Zondag was hij in de nabijheid van het Paleis geweest, zoo heel dikwijls reeds had hij naar het kleine gedenkteeken links vóór de brug over de Praamgacht gekeken en toch Honderden en honderden hebben dat gedeelte van Baarn meermalen bezocht en een oogenblik stil gestaan voor het monumentjemaar toch weten heel wei nigen voor wien en waarom het is opge richt. In het beruchte jaar 1787 was de spanning tusschen het wettig bestuur en de voorstanders der volks-oppermacht zóo hoog geklommen, dat de berekening eener spoedige eindbeslissing de mensche- ljjke krachten niet te boven ging. De Prins-Stadhouder, Willem V, had om de plagerijen der Staten van Holland uit Den Haag de wijk moeten nemen naar Njjmegen. Heel Holland was tegen Laagostraat 4 8. MAANDAG a.s., 10 uur ochtend, begint de hemzyn partijgenooten warden in bedwang gehouden door de zoogenaamde vliegende legertjes, die het gewest door kruisten, vooral nadat de Prinses, iu het begin van Juni, had getracht naar Den Haag terug te keeren en aan de Goejan- verwellesluis bij Gouda was tegen gehouden. Burgerkorpsen trokken wel haast de Provincie Utrechl binnen eu bezetten zelfs de stad Utrecht. De Provinciale Staten waren daardoor verplicht, hun zetel te verleggen van Utrecht naar Amersfoort, waar zij werden beschermd door het Prinsenleger in het kamp by Zeist, dat de Prins den 2 Juli nog bezocht, en een detachement van het regiment Hessen-Darmstadt, ter sterkte van 90 man*, onder luitenant-kolonel F. W. Erpel eu majoor J. L. Seyffardt, dat ge- kantouneerd was bij het paleis „Soestdijk". Het blijkt noeh uit de couranten-be richten van dien tijd gewoonlyk de meest volledige, zij het dan ook niet steeds volkomen betrouwbare gegevens noch uit stukken in het archief van „Soestdijk", dat dit detachement bestemd was om het vorstelijk landgoed te be schermen veeleer lag het daar om het kruispunt der groote wegen naar Utrecht, Amsterdam eu Amersfoort te bewaken. Den 26 Juli kreeg luitenant-kolonel Erpel bericht, dat de kvvalijk-geziudeu uit Utrecht een aanslag in den zin had den. Werkelijk trokken zij dien avond, in alle stilte, tegen 7 uur de Wittevrou- wepoort te Utrecht uit, marcheerden over Blauwkapel eu Maartensdijk naar den Dolderscheweg en trokken langs dien omweg op Soestdijk aau. Het„ korps", onder bevel vau kolonel Klijnenherg, bestond volgens schrijvers hunner eigen party uit 300, volgens de tegenpartij uit wel 500 man en was saamgesteld uit fusiliers van den bekenden Kijugraat vau Salm (den zelfden, die weinig later, by het naderen der Pruisen, de stad Utrecht met ongewonnen spoed verliet), uit voet volk van de regimenten Van den Berg eu Paillardy en Waardgelders uit Amster dam, benevens jagers uit Kampen eu uit Utrecht. Voor mogelijke» buit werden acht boerekarreu meegenomen, die, gelijk straks zal blijken, voor heel iets anders moesten dienst doen. Kolonel Erpel zette twee dubbelposten uit, éen aau het einde der Praamgracht aan de achterzijde van het park en éen by de brug in den Soesterst raat weg. De eerste dubbelpost ontdekte omtrent middernacht onraad, kreeg op zijn aan roepen ten antwoord „deserteurs" en werd overroraiOeld zonder tegenweer te kunnen bieden. De andere dubbelpost was waakzamer. Eeu der twee man schappen ging wat vooruit, doch werd op het zelfde oogenblik omsingeld en ontwapend. Den andereu, den 28-jarigen Christoffel Pullman, werd toegeroepen, zich over te geven, doch hij antwoordde „Ich bin ein ehrlicher Kerl" en schoot Dit is hot aantal door den commandant opgegeven in zijn rapport aan het Provinciaal Bestuur. De tegenpartij gaf do sterkte op afwisselend van 100 tot 300 oian. zyn geweer af, hetgeen de wacht vau Soestdyk in het geweer deed komen en toesnellen. Zijn trouw betaalde hy met zyn leven; met bajouetstekeu doorboord, viel hy neer. De eerste aanval werd spoedig door het detachement-Erpel afgeslagendoch de Patriotteu waagden een tweede attaque. Te eerder gingen zij hiertoe over omdat luitenant-kolonel Erpel, niet wetend welke overmacht hein aanviel, zijn man schappen had opgesteld achter liet destijds zeer hooge ijzeren hek rond het paleis. In den tweeden aanval, die bijna een uur duurde, werd geweldig veel geschoten, zóo, dat de bewoners der in de nabyheid wonende huizen (het tegenwoordige post kantoor) zelfs in hun kelders vluchtten. Voor de tweede maal werden de aan vallers terug geslagen een gedeelte sloeg op de vlucht naar Utrecht, waarby de straks genoemde boerewagetis uitnemende diensten bewezeneen ander gedeelte kwam over Hilversum en Vreeland te Nieuvversluis terechteen troepje van 30 man liep den volgenden ochtend by Soest regelrecht in de armen van eeu detachement dragonders, dat kwam uit Amersfoort, waarheen de dapperen nu in allerijl als gevaugeuen werden geleid. De verdedigers van Soestdijk hadden 4 dooden eu 16 gewonden; luitenant kolonel Erpel werd licht gewond,ma joor Seyffardt kreeg een schotwond in den linkerarm. De Prins stelde 17 Augustus aau de Staten van Utrecht voor, een tevreden heidsbetuiging te richten aan het deta chement, de gewonden te doeu verplegen uit de provinciale kas en een pensioen van een jaar soldij toe te leggen aan de weduwen en de kinderen en van een half jaar aan de ouders of de broeders eu de zusters der gesneuvelden. De Pro vinciale Staten besloten 31 Augustus het voorstel geheel ougewijzigd ten uitvoer te leggen. Door de beide hoofd-officieren werd een gouden draagpenning geslagen, welke hun 2 Januari 1788 plechtig werd uit gereikt te Utrecht, waar, evenals iu het geheele land, de Stadhouderlijke party inmiddels weer had gezegepraald. De nagedachtenis van grenadier Pull man werd geöerd door een houten gedenkteeken, een armelijk monument, dat echter de verdienste heeft van ge lijktijdig te zijn opgericht door de hand der liefde en die der vereeriug. Het opschrift luidt: Christoffel Pullman grenadier VAN DE LIJF KOMPAONIE IN HET REGIMENT INFANTERIE VAN DEN PltIN.3 VAN 11 ESSEN ÜARMSTADT OUD 28 JAREN VERKIEZENDE LIEVER IIET LEVEN TE VKULISEN DAN ZIJNE WAPENS OVER TE GEVEN IN DEN NACHT van den 27 July 1787 Op den honderdsten gedenkdag, dus 27 Juli 1837, werd des ochtends door de gastem vau het tegenwoordig Hotel-Trier een krans gehecht aan het gedenkteeken des middags deed een detachement huzaren uit Amersfoort, nadat de trompetten gestoken en de sabels ge presenteerd waren, het zelfde en ver volgens werd eiken 27 Juli die krans ververscht, eerst door baron Suouckaert vau Schauburg en na diens dood, in 1901, door H. M. de Koningin-Moeder. Een treffende hulde aan de nage dachtenis van een „eerlijken kerel", een braaf soldaat. FRKDXRIKS. Verbetering? Wordt er inderdaad minder sterkedrank gebruikt? Er is het eerste halfjaar van 1910 aan accijns op gedistilleerd meer ontvangen dan in het zelfde tijdperk van het vorig jaar 11504000. Doch ia dien tusscbentyd is »hy" duurder geworden. De Minister had gerekend op 5 a 6 mil- lioen I J Dat valt tegen. De raming van het eerste halfTaar was f15 700000. De opbrengst 113500 000 Dat scheelt 2 millioen. Is er dan 1910 zooveel minder gedronkeo dan in het zelfde tgdvak van 1910? De accyns heeft in het eerste halfjaar van 1909 opgebracht f 12 001 091.17 dus is er, de accyns berekend f63 por H.L. van 50 pCt., verbruikt 190 493 H.L. ln het eerste halfjaar van 1910 heeft de accijns opgebracht f 13505 144.54maar de aceyns oedroeg toen 190 per H.L. Dus is er toen verbruikt 150057 H.L. Dus is er in het eerste halfjaar 1910 oen hoeveelheid van 40 436 H.L. minder verbruikt. Dit is van beteskenis, want het zou per jaar worden 80872 H.L. minder. Hetgeen zou bewijzen, dat het verbruik per hoofd aanmerkelijk vermindert. En dat dus de beruchte kurk zoetjesaan dient vervangen. Loting en keuring. Aan het slot van een artikel over Militie- keuring, schrijft de «Nieuwe Rott. Cl": De tegenwoordige Minister van Oorlog is thans doende met de voorbereiding vaD een stelsel van verplichte keuring vóór de in lijving, waarbij van «le reeds opgedane er varing met het gewijzigde reglement met voordeel gebruik kan worden gemaakt. Do steeds toenemende drang tot afschaffing «Ier loting en het daaruit voortgekomen stre ven om de selectie der militieplichtigoo naar physioke geschiktheid te regelen, is mede aan de in bewerking zijnde Regeeringavoor- stellen geenszins vreemd. Herhaaldelijk echter is door verschillende Ministers verklaard, dat aap een afschaffing der loting voorshands niet te denken vult. Het aantal overblijvende goschikten zal ook bij strenge keuring to groot zyn om te worden ingelijfd. Het lot zal ook dus over deinlyving moe ten blijven beschikken; doch de beteekenis der loting zal geheel gewijzigd zijn en de weg gebaand om in de toekomst bij vei dei e vermindering van den duur der eerste-oefe- ning de loting geheel te doen verdwijnen. Ook in dit opzicht zijn dus aan het nieuwe keuringsstelsel groote voordooien verbonden. Uit den aard der zaak staan er bezwaren tegenover; de verplichte keuring van 55000 ingeschrevenen is verre van eenvoudigmet het toenemen van hot aantal keuringaraden dreigt de eenheid van opvatting in gevaar te komen en dit te meer naarmate naast de vaster omlijn le keuringseischen aandoalge- meene appreciatie van den lichaamsbouw grootere waarde wordt toegekend; gevaar voor bevoorrechting schjjnt zelfs niet uitge-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1910 | | pagina 1