Zaterdag 27
Augustus
1910.
No. 7859.
59e Jaargang.
Stadsnieuws.
FIRMA A. H V4N CLEEFF
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- on Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertontiën 16 regels (iO cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25. Oroote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiteu de stad worden de incasseerko sten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT
Postbus 9.
Telef >on 19.
KENNISGEVINGEN
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
fezien artikel 41 der Gemeentewet,
rengt ter kennis van do iugezetenen, dat de Raad
dezer Gemeente zal vergaderen op .Dinsdag den
80 Augustus aanstaande, des namiddags te 1'/, ure.
Amersfoort, 25 Augustus 1910.
De Burgemeester voornoemd,
CEL08SE,
Weth., loco-Burg.
BURGEMEESTER en "WETHOUDERS van
AMERSFOORT
brengen ter algemeene kennis, dat op Woens
dag 31 Augustus a.e. de Secretarie der Gemeente
voor het publiek gesloten zal zijn, terwijl het
Bureau van den Burgerlijken Stand dien dag
geopend zal zijn van 's middags 12 uur tot's na
middags 1 uur, uitsluitend tot het doen van
aangiften van gehoorle en overlijden.
Amersfoort, 26 Augustus 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
CELOSSE,
Wetb., loco-Burg.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Herinnerd zij, dat hier morgen alleen ge
opend is de apotheek vau den heer D. 11. G.
Ittman, firma Van der Zoo de Jong, Langc-
straat 9, bij de Varkenmarkt.
In de Luthersche kerk hoopt morgen
ochtend voor te gaan ds. F. G. Lagers,
«emeritus, hier.
Dr. H. J. Toxopeus, hoopt 16 October
daar zijn intreerede te houden na bevestigd
te zyn door zijn ambtsvoorganger ds.J. L. F.
de Meijerc Job. Cz., thans te Haarlem.
Aanstaanden Dinsdagavond zal vanwege
de Ned. Hervormde gemeente in de Groote
kerk een dank- en bid-uur worden gehouden
met het oog op den verjaardag van H. M.
KoDiogin.
Deze godsdienstoefening zal worden geleid
door ds. K. den Holl'nder.
De Prins van Teek, die tot Maandag op
„Soestdijk" logeert, kwam hedenochtend per
hofrijtuig hier ter stede, vergezeld van jhr.
mr. R. E. W. van Woede, hofmaarschalk
van H. M. de Koningin-Moeder en kaïner
heer i. b. d. van 11. M- de KoningiD.
Z. K. H. begaf zich naar de Rij- en hoef-
smidschool, welke hij wenschte te b izichtigen
en woonde in de nieuwe manége de schooi
en springlessen bij voor de officieren, aan
die inrichting gedetacheerd.
Na alles in oogenschouw te hebben ge
nomen, gebruikte Z. K. H. het dejeuner ten
huize van luitenant-kolonel A. G. M. J. baron
Van Oldenueel, Directeur der Rij- en hoef-
smidschool om vervolgens weder met het
hofrijtuig terug te keeren naar het Paleis.
In het vorige nummer deelden we, voor
zoover de tijd dat toeliet, mede den hoofd-
houd van het voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het aanleggen en exploitee-
ren eener gemeentelijke drinkwaterleiding.
Aan het zeer ly vige voorstel ontleenen we
nog de volgende passages, die van algemeen
belang mogen worden geacht.
Na te hebben herinnerd aan de corres-
pondentiën met de Utrechlsche Waterleiding
Maatschappij schrijven B. en W.
Waar uw vergadering thans te beslissen
hoelt over de toekomstige watervoorziening,
meenden wij het bovenstaande te uwer ken
nis te moeten breugen.
De keuze bestaat dus thans niet meer tus-
scben de aangeboden werken met nieuwe
concessie eenerzijds en de oprichting van een
gemeentelijke waterleiding anderzijds, maar
tusschen het volgende:
öf het voeren van nieuwe onderhandelin
gen, die door het Gemeentebestuur moeten
worden aangeknoopt zonder eeuige bekend
heid met de grondslagen, op welke de cou-
cessionarisse bereid is te onderhandelen.
öf de oprichting eener gemeentelijke water
leiding.
In beginsel geven wij zonder eenige aar
zeling de voorkeur aan de laatste oplossing.
Het mag toch, met het oog op de volksge
zondheid, van het grootste belang geacht
worden, dat de Gemeente de volkomen vrije
beschikking heeft over een drinkwaterleiding.
Dit argument klemt te meer sedert de
invoering der Woningwet, tengevolge waar
van vele aauschrijviugen ter verkrijging van
onschadelijk drinkwater ten dienste van de
bewoners van vele woningen gericht moeten
worden tot de eigenaren dier woningen.
Veelal stuit de volkomen voldoening aan
dergelijke aanschrijving al op de onmoge
lijkheid tot verkrijging van geheel zuiver of
onschadelijk drinkwater. In vele straten toch
ontbreken ihans de noodige buisleidingen
om de daaraan gelegen perceelen te kunnen
aansluiten. Een enkeleopgave van cijfers
moge dit verduidelijken. Terwijl het bestaande
net circa 20 000 M. lang i*, zal het gepro
jecteerde net 34000 M. bedragen.
Een tweede reden, waarom aan een ge
meentelijke waterleiding de voorkeur behoor-
te worden gogeveo, is gelegen in do hulp,
die da waterleiding bij brand k ui geven.
Het mag als genoegzaam bekeud veronder
steld worden, welke gebreken aan dc inriehj.
ting van de U. W. Mij. in dit opzicht kleveD.
Niet alleen out breekt de mogelijkheid om bij
braud een verhoogden druk te geven, maar
ook is de capiciteit van het buizennet op
vele plaatsen te klein voor voldoenden aan
voer van water bij brand. Weliswaar zou in
dit opzicht verbetering aangebracht zijn ge-
wordeu door de oorspronkelijk door de con*
cessionarisse aangeboden werken, doch deze
aanbieding is ingetrokken; bovendien was
de voorgestelde verbetering in het buizennet
niet van dien aard, dat bereikt werd, het
geen eventueel met eea nieuw aangelegde
waterleiding verkregen zal kunnen weiden.
Uit het rapport van den deskundige blijkt,
dat ook in dit opzicht voor de Gemeente
een belangrijk betere toestand kan verkre
gen worden. Wij moeten er evenwel op
wijzen, dat ook bij het aanleggen van een
gemeentelijke waterleiding, blijkens het rap
port van den deskuudige, het aanschaffen
van een motorspuit vereiseht is, teneinde
voor alle plaatsen der Gemeente voldoende
in een behoorlijke blussching van brand te
voorzieD.
Waar, op grond van het bov nstaande,
□aar onze meening aan den aanleg van een
gemeentelijke waterleiding do voorkeur ge
geven „moet worden, behoort tbaus te wor
den nagegaan of deze aanleg ook in finan
cieel opzicht voor de Gemeente mogelijk is.
In de eerste plaats verwyzen wij te dien
aanzien naar het rapport van den deskundige.
Bij het bepalen van een belangiijk lageren
verkoopsprijs dan het tegenwoordige tarief,
blijkt, dat reeds bij een levering tusschen
'200 000 en 250 CO M3. in het buizennet de
waterleiding geheel zelfstandig kan bestaan
en bij meerdere levering belangrijke winst
gaat afwerpen, of wel prijsverlaging kau wor
den ingevoerd.
Het veibruik, en daarmede d j rentabiliteit,
zal natuurlijk in hooge mate afhangen of de
ingezetenen, die thans water van de conces-
sionarisse gebruiken, hunne perceelen zulleu
aansluiten bij de gemei ntelijke wnterleidi g.
Ons College koestert in dit opzicht geen
twijfelwaar herhaaldelijk in uw vergadering
klachten over de wijze, waarop de conces-
sionarisse exploiteert, zijn vernomen, waar
zij tot heden het water tegen een boog ta
rief heeft verkocht, waar de ingezet uien
zich meermalen overtuigd moeten ht bbsn
van de gebrekkige werking dor waterleiding
bij brand, daar twijfelen wij niet, dat, indien
de Gemeente zelf het waterleidingbedrijf ter
hand neemt en tegen een lager tarief uitste
kend water levert, de ingezetenen eensgezind
aan de gomeenb lijke inrichting hun strun
niet zullen onthouden.
De aansluiting 'kan daarbij bevorderd wor
den door hen, die zich binnen een testellen
termijn aanmeldeD, gratis aan het net aan
te sluiten.
Maar ook al mocht het bedrijf zich in de
eerste jaren niet kunnen dekken, dan» nbg
bestaat de mogelijkheid, de eventueole ver
liezen door bijschrijving by het kapitaal te
dekken.
En mochten ook hieit-gen gegronde be
zwaren bestaan, dan nog is het be/it van
een gemeentelijke drinkwaterleiding voor de
Gemeente van zóo veel belang te achten,
dat zij zich daarvoor eenige financieele op
offeringen zal mogen get oosten. Ons College
vreest hiervoor ovenwei nietimmers, indien
de ingezetenen eensgezind hel nieuwe ge
meentebedrijf willen steunen en hiervoor
behoeft naar onze meening geen twijfel ge
koesterd te worden dau zijn ook verliezen
uitgesloten.
Na een uitweiding naar aanleiding van
een correspondentie mat de Gezondheids
commissie vervolgen B. en W.
Betreffende de uitvoering der werken
hebben wij overleg gepleegd met den des
kundige. Volgens dezen verdient het aanbe
veling voor de Gemeente, het leggen van
het buizennet op te dragen aan den Directeur
van de gasfabriek en de uitvoering van de
andere werken aan den Gemeente-architect.
Deze ambtenaren zullen daarbij bijgestaan
moeten worden door éon of meer deskundige
opzichters, terwijl het oppertoezicht over den
aanleg opgedragen zal moeten'worden aan
een speciaal deskundige op het gebied van
waterleidingen. De gronden, die de deskun
dige daarvoor aanvoert, komen ons zocr
deugdelijk voor.
Op een desbetreffende vraag heeft de
deskundige, die het ontwerp voor de Gemeente
gemaakt heeft, zich boreil verklaard, het
oppertoezicht over den aanlag tegen betaling
van de door hom genoemde vergoeding op
zich te nemen.
Ons College is van oordeel, dat by een
dergelijke regeling op de beste manier in
de uitvoeiiug zal worden voorzien. Hierbij
wijzen wij er op, dat bet in onze bedoeliDg
li„t, zoowel den aankoop als het leggen van
de buizen in een publieke aanbesteding te doen
geschieden. Hoewel hieraan eenige bezwaren
zijn verbonden, is het mogelijk, een en
ander zonder schade publiek aan te besteden,
indien althans bij de gunning de noodige
vrijheid bpstaat tot wering van die inschrij
ven, van wie het niet volkomen zeker is,
dat hun het werk of de levering kan worden
opgedragen.
Ook ten aanzien van de vraag hoe het
directoraat van het nieuwe bedrijf geregeld
zal moeten wo-ilen, hebben wij het advies
van den deskundige iugewounen, heigeen
eveneens bij de stukken ter inzage ligt.
Uil dit advies blijkt, dat, behoudens de
drie grootste. Gemeenten, in verreweg de
meeste Gemeenten het directoraat van de
gasfabriek en de waterleidng gecombineerd
is (Dordrecht, Zwolle, Delft, t-chiedam, Breda,
Deventer, Kampen, Middelburg, Zutphen,
Venloo, Winschoten en nog verscheidene
kleinere Gemeenten). De inlichtingen, door
ons uit andere Geme mten ingewonnen, plei
ten eveneons voor de combinalie.
Een éénhoofdige directie voor de beide
bedrijven heeft in 't algemeen groote indi
recte voordeden wegens de bespuriDg op hot
salaris. De bloei, waartoe de tegenwoordige
Directeur de gasfabriek heeft weten te bren
gen, doet ons met vertrouwen U voorstellen,
te besluiten, de betrekking van Directeur
van de waterleiding en die der gasfabriek
te combineeren en daartoe te benoemen den
tegenwoordigen Directeur der gasfabriek.
In het ontwerp-besluit wordt voiTgesteld
den datum van in functie te treden aan ons
College op te dragen. Het ligt in onze bedoe
ling, den Directeur ook reeds tijdens den
aanleg als zoodanig te doen optreden,
j De jaarwedde stellen wy u voor te bepa-
op 1350 tot f650, met drie 3-jaarlykscbe
verhoogingen van f100.
Voor de stichting van de prise-rt' iau aan
den straatweg naar Hoevelaken kon en ver
schillende teweinen in aanmerking. De
onderhandelingen, hierover gevoerd, hebben
do indiening van ons voorstel vertrag ng doen
ondervinden. Ten slotte is het om gelukt,
een voor het doel zeer gescljikt tirrein in
handen te krijgeD, te weten de p trceelen,
kadastraal bekend Gemeente Amersfoort
sectie A. nos. 588, 589, 591 en 590,j ezameo-
lijk groot 4.29,40 II. A., toebehorend aan
den notaris J. Knoppers. Deze is bireid, de
perceelen te verkoopen f 300Cper
Hectare, kadastrale grootte, terwyb Ie kosten
van overdracht en levering voor rekening
dar Gemeente komen.
Deze perceelen kunnen met Kers ;mis 1910
geleverd worden.
Een onderzoek, ingesteld naa andere
perceelen ter plaatse, voor het doi 1 in aan
merking komende, heeft onsaange:oond, dat
de aankoop van de genoemde percelen voor
do Gemeente het best is.
Wel is waar zou in den eerster tijd met
een kleiner terrein volstaan kunnen worden,
doch wy achten het wenscheïiji, dat de
Gemeente zich terstond van voldoende ter
reinen, ook voor latere uitbreidi igen, ver-
zekere. De gropd, die uiet dadely i voor het
bedrijf nooiig is kan verhuurder daarmede
rentogeveud gemaakt worden.
Volgens de oorspronkelijke begroeting is
een bedrag van f325 0C0.— voor den aanleg
van de waterleiding geraamd. Hierby is
gerekend op een bedrag van f7f00.— voor
grondaankoop; in ronde som zil hiervoor
thans noodig ziju f13500.—, zocdat de be
grooting het eindcijfer van 1331 OJOaanwyst.
Naar de technische en financieels bereke
ning is het wenschelijk, de aflossing van dit
bedrag te regelen als aangegevei is in bet
ontwerp-besluit betreffende een 1< ening. Wel
is waar worden voor waterleiding-projecten
wel langere aflossingstormijnen aangenomen,
bijv. 50 jaren, doch het komt oi s met den
deskundige wenschelijk voor, de li sten en de
risico niet te verschuiven naar de toekomst,
weshalve voorgesteld word», het geheele
kapitaal in 40 jaren af te lossen.
Het sluiten van een definitieve leening
achten wij thans niet wenschelijk
Het is toch zeer waarschijnlijk, dat, indien
tot'den aanleg van de waterleidng mocht
wo den besloten, binnen betiekktlijk korten
tijd een bedrag van f500 000.— geleend zal
moeten worden, in veroand met l et bedrag
van f71784.33, dat nog in een iefioitieve
leening opgenomen moet worden en in ver
band mei verscheidene andere wei ken, waar
van de voorbereiding nog by ons ki behan
deling i-\ Het komt ons evenwel gewenscht
voor, thans reeds, voorzooveel mogelyk, de
noodige goedkeuring te verkrijgen voorzoo
ver de voorwaarden, waaronder hi t kapitaal
voor de waterleiding geleend zal worden, nu
reeds kunnen worden vastgesteld.
Vermoedelijk zal in het jaar 910 een
bedrag van 150 000.— v. rwerkt worden.
Een hiertoe strekkende wijziging der Be
groeting wordt U aangeboden. In d< n eersten
tijd zal het vermoedelyk mogelij zijn, de
noodige uilgaveu door kasgeld t: dekken
zonder teistond geld op te nemen. Zoodra
hiertoe de noodzakelijkheid bestai .1, zal U
een nuder voorstel worden aangebi den.
Overeeukomstig het voorstel der Gas-com-
missie Stellen B. en W. deu Raad voor,
afwijkend ie beschikken op adressen van be
woners en eigenaars yau 12 woui tgeu aan
den Leusdergrindweg nos, 136 en tolgeude,
aan de zijde van en 90 M. voorbij di n molen,
houdende verzoek tot uitbreiding van het
buizennet der gasfabriek in dien w ig en tot
plaatsing van gaslantaarns aan dien weg.
Het afwijzend advies berust op le over
weging, dat de kosten ad fülO en i>en door
bet grooler gasverbruik mogelijke ve'/waring
vun liet buizeunet voor delnfauterie-fazernes,
welke f 1250 zou vorderen, te bcog zyn.