Dinsdag 6
September 1910.
No. 7863.
59e Jaargang.
Beleefd verzoek
terugkeer
FIRMA A. H VAN CLEEFF
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent.-Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, officieële- en onteigeninga-
advertentiën Der regel 15 cent. Reolamea 1—5 regels f 1.25, elke regel meer f 0.257 Oroote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en koeten
13 afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden da incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Postbus 9.
Telefoon 19.
aan hen, die uitstedig waren en zich
de Amersfoortsche Courant" lieten
nazenden, doch geen datum opgaven,
ons berioht te geven van hun
opdat de courant niet langer naar
buiten worde gezonden.
KENNISGEVING.
SCHOUW.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
biengt ter kennis van belanghebbenden, dat
op Woensdag, Donderdag en Zaterdag 21, 22 en
24 September 1910 door Watergraaf en Heem
raden van het Heemraadschap „de Eem" een
schouw over de beken en waterleidingen zal
gehouden worden.
Schouwplichtigen worden uitdrukkelijk aan
gemaand er voor te zorgen, dat zij alsdan
voldaan hebben aan hunne verplichtingen, in
de desbetreffende verordening gesteld.
Amersfoort, 2 September 1910.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
De Groene Kruis-tentoonstelling te Utrecht.
(INGEZONDEN.)
In het »Park Tivoli», te Utrecht, welks
vriendelijke aanleg den lezers bekend zal
zijn, is op het oogenblik eene tentoonstel
ling te zien, zooals er misschien nooit
eene is geweest en zeker in geen 25 jaren
een tweede te wachten is.
Het Groene Kruis, dat in de tien jaren
van zijn bestaan een waren triomftocht
door het geheele land gehouden heeften
nu reeds 452 afdeelingen met meer dan
150 000 leden telt, en dat ook te Amers
foort zoo kranig optreedt, heeft zijne
krachten ingespannen om te Utrecht eens
aan ieder die het zien wil, te toonen wat
het is en wat het vermag. En daarin is
het schitterend geslaagd. De groote zalen
van »Tivóli> staan vol met de keurigste
verzameling van voorwerpen op het ge
bied der ziekenverpleging, in eigene wo
ning. Het is niet te zeggen, hoeveel moois
en kostbaars daar bijeen is gebracht.
En bovendien is een groot bijgebouw
met de meest belangwekkende zaken
gevuld en is in het park een geheel Groene-
Kruis-dorp gebouwd, waar een arbeiders
woning staat zooals er in heel Nederland
nu nog geen te vinden is, doch zooals
er, naar we hopen, over tien jaren overal
zullen verrijzen.
Het contrast daarmede vormen het
Drentsche plaggenhuis en het «echte»
Spakenburger visschershuis met de keu
rige Spakenburger familie er in.
We behoeven verder slechts te noemen
het rijke Tuberculose-museum; de afdee-
ling Eerste hulp bij ongelukkendie een
half Panopticum vertoont.de Kraamkamer,
zooals die worden moet; de afdeeling
gezondheids- en vacantie kolonies,kinder
verpleging, Oost- en West-Indië, de stoom-
wasscherij in werking, de hygiënsche
keukon, onder leiding van de Amersfoort
sche directrice dor Industrie- en Huis
houdschool, mej.De Holl, en nog zooveel
andere, te veel om op te noemen.
Waarlijk, wie verzuimt er naar te gaan
kijken, doet zichzelven onrecht aan. Hij
zou het te laat betreuren. Endegolegen-
heid zal misschien «nooit terug komen.
Daarom bevelen wij onze lezers aan
gaat en ziot; het is waarlijk de moeite
waard.
Fl.
Modern-zakendoen
in den kleinhandel.
De heer J. S. Meuwsen, Voorzitter van
den Ned. Bond van Vereenigingen van
den handeldrjj venden en den industriee-
len middenstand, wijdt in het jongste
nummer van het Bondsorgaan een arti
kel aan het bovenstaande onderwerp, en
schrjjft
Wat leeft men toch snel in de 20ste
eeuw, zóo snel zelfs, dat hetgeen gister
nog nieuw en oorspronkelijk was, mor
gen reeds verouderd is en in honderden
verbeteringen de menschen niet eens
meer in verbazing brengt.
Zie maar eens naar de moderoe lucht
schepen en de vlieg-raachines. In alle
deelen van ons goed oude Holland wordt
gevlogen. Het vraagstuk, zich in de lucht
te kunnen bewegen, als een vogel zoo
vrjj, is geen vraagstuk meer, dat tot
oplossing gebracht moet wordenhet is
opgelost.
En toch is die overwinning van den
menscheljjken geest op de elementen niet
zóo eenvoudig gegaan. Nog dageljjks val
len er slachtoffers, die, in hun ijver om
de wetenschap te dienen, hun eigen broos
lichaam voortdurend in de waagschaal
stellen om ten slotte als slachtoffer te
vallen.
Doch niettegengaande al de gevaren,
welke aan de nieuwste aller uitvindingen
onafscheidelijk verbonden zjjn, gaan de
pioniers toch voort, hun leven te wagen
en verbeteringen uit te denken en te
beproeven.
Maar niet alleen op vlieggebied staat
het leven in het teeken der snelheid.
Wjj mogen er ook de Middenstandsbewe
ging gerust bjj rekenen.
Want ziet maar eens om U en geeft
U er rekenschap van, of gij voor een
luttel tiental jaren het voor mogeljjk
hadt gehouden, dat over de wijze waaróp
gij uw zaken drjjft, en die waarop gjj
ze eigenlijk behoort te drjjven, boek-
deelen en tallooze artikelen in binnen-
en buitenlandsche bladen zouden worden
geschreven.
Nietwaar! Men dacht daaraan in het
einde der 19de eeuw niet; men leefde al
dan niet mét geheel zjjn hart voor zjjn
zaken en bekommerde zich al bitter
weinig om al hetgeen den Middenstand
thans zóo geheel bezig houdt.
Onwillekeurig komt men er toe, zich
af te vragen of het wel noodig is, dat
men zich zóo veel moeite geeft om, wat
het zakeu-doen betreft, zooveel theorie er
op na te houden, waar dit vroeger toch
niemand deed.
Het antwoord, dat wjj op deze vraag
kunnen geven, is in alle opzichten bevesti
gend. Het gaat er niet om hoe men
vroeger deedhet geldt thans het
heden en de toekomst.
Het heden leert ous reeds, dat het'
met de oude dat is: verouderde
wjjze van zaken-doen, gedaan moet zjjn.
Al waren de zaken en de wjjze van
zaken-doen van vader en grootvader en
overgrootvader voor hun tjjd ook nóg
zoo goed en de uitkomsten ook nóg zoo
schitterend, de overtuigende bewjjzen
zjjn er, dat de tjjd niet «til stond en dat
men, om niet onder te gaan, met den
tjjd mee moet.
Wjj behoeven onze lezers er niet op te
wjjzen, dat alles in ons dageljjksch leven
veranderd is. Het is overbekend, dat de
veranderingen op het gebied van het
verkeerswezen, de uitvindingen op tech
nisch gebied, de groot-kapitalistische con
centraties, enz. toestanden in het leven
hebben geroepen, waartegen met andere
meer moderne middelen gestreden
moet worden dan onze voorgangers in
zaken in hun tjjdten dienste stonden.
Niet ieder zakenman is echter in de
gelegenheid, door het maken van studiön
in binnen- en buitenland den juisten
weg te leeren vinden. Want niet al het
geen als panacee wordt aanbevolen, hljjkt
later aan de gestelde verwachtingen te
voldoen. Ook hier zjjn kwakzalversmid
delen, die den goedgeloovige van den
wal in de sloot helpen.
Dat bleek nog onlangs zeer duideljjk.
Door een der Duitsche vakbladen was
de volgende prjjsvraag uitgeschreven
„Op welke wjjze kan een winkelzaak,
die achteruitgaande is, met de voorhan
den zjjnde geldrniddeienn weder tot bloei
worden gebracht".
Er kwamen zeer vele antwoorden in
tien er van werden in een brochure ver-
eenigd en ter beschikking gesteld van
de abboné's van dat vakblad.
Nu doet men het wel eens voorkomen,
abof bij de omwenteling op winkelgebied,
het uitsluitend en alleen de kleinere en
de zeer kleine winkelzaken zjjn, die in
den druk komen. Het tegendeel is overal
onomstooteljjk gebleken.
Iedere zaak, hetzjj een, die jaarljjksch
voor vjjfduizend gulden omzet, of een
waar de omzet een half millioen bedraagt,
behoort zaakkundig geleid, en bovendien
in den tegenwoordigen tjjd tot in de klein
ste onderdeelen economisch beheerd te
worden.
Het Duitsche vakblad had om de
mededingers in de prjjsvraag het beant
woorden voor een bepaald geval makke-
ljjk te maken als voorbeeld gesteld
een winkelzaak met een jaarljjkschen
omzet van 200 000 Mark.
De brochure, waarin de tien best ge
keurde antwoorden een plaats hebben
gevonden, is bet lezen overwaard. Menige
harde waarheid moet men daarin als
zakenman lezen; doch ook veel is erin,
dat, als ballast, het bestudeeren niet een
voudig maakt en velen zal weerhouden,
dit werkje te lezen.
De beschouwipgen van de meeste be-
antwoorders der prjjsvraag zjjn de over
denking en nadere bestudeering over
waard.
Wjj zullen eenige dier beschouwingen
WAt nader belichten, opdat men ook in
onze middenstandskringen hiermede zjjn
voordeel zal kunnen doen.
Natuurljjk gelden deze beschouwingen
niet alleen winkelzaken waar een omzet
van ruim 100 000 gulden is, doch men
kan die óok toepassen op de allerklein
ste zaak.
Op de eerste plaats dienen wjj onze
aandacht te schenken aan den persoon,
die als chef optreedt (in kleine zaken
dus: de patroon). Nu weet men, dat het
echte handelsgenie niet aang e 1 e e r d kan
wordende guve om met juisten blik te
midden van honderden aanhalingen, het
voordeeligst adres te kiezen om uit
de honderden artikelen die te koopen,
welke aftrek bjj het publiek zullen vin
den moet iemand aang e b o r e n zjjn.
Hoe dikwijls ziet men het niet gebeu
ren, dat zaken, die wankelend stonden
en niet tot bloei waren te brengen,
aanstonds nadat zjj voor een pnkje
waren verkocht aan een ander (dië dat
koopmansgenie bezat) tot een hoogen
trap van bloei kwamen.
Doch al kan men zulk een genialiteit
niet aanleeren, wel kan men, aoor goede
voorbereiding, deze kapitale kracht zeer
nabjj komen. Daartoe is noodig vakken
nis en koopmanskennis, niet oppervlak
kig, zooals men helaas dikwjjls meent
dat voldoende is, doch in alle hoofd- en
onderdeelen.
Hoe weinig menschen, die als eigenaar
aan het hcord van een winkelzaak staan,
vindt men, die het artikel, dat zn ver-
koopen, zelf kunnen vervaardigen V Wjj
gaan nog verder en bewerenhoe weinig
winkeliers zjjn er die de artikelen, welke
zjj verkoopen, ooit zagen vervaardigen!
Zelfs weten de mcesten dikwjjls niet
eens uit welke grondstoffen hun artikelen
vervaardigd zjjn.
De moderne winkelier moet dus op de
eerste plaats er voor zorgen, dat zjjn
voorbereiding in alle opzichten uitstekend
is geweest. Waar dit niet het geval was,
behoort hjj door ernstig willen en door
nauwgezette studie zich die onontbeer-
ljjke kennis eigen te maken.
Daarbjj dient vooral in het oog ge
houden to worden en dit geldt zoowel
voor de groote als voor de kleine win
keliers dat als eerste regel voor wel
slagen geldt, dat de koopman zich ge
heel aan zjju zaken wjjdt. Gedurende den
tjjd waarin de winkel geopend is, moet
de patroon (of, in grootere zaken, de
chef) zich beschouwen als de eerste on
dergeschikte van zjjn zaak, en zelf aan
zjjn personeel het voorbeeld geven van
strenge plichtsbetrachting en ordeljjkheid.
Hjj zal er zich van dienen te onthouden,
in den winkel te lezen of te rooken
doch bovenal zal hij door zjjn vljjt, zjjn
kennis, zjjn goed humeur tegenover de
klanten en niet minder door zjjn alge-
rneene kennis de bewondering van zjjn
personeel moeten afdwingen.
In grootere en zeer groote zaken, waar
verschillende afdeelingen zjjn, en de pa
troon of de chefs veel aan anderen moet
overlaten, moet het toch altjjd het oog
van den patroon wezen, dat overal rond
ziet en ieder verzuim aanstonds ontdekt.
Hoewel streng tegenover zjjn personeel,
moet hjj toen altjjd den goeden toon
weten te bewaren en zich den naam van
rechtvaardig man weten te verwerven.
Doch bovenal zal het in groote rezoo-
wel als in middelgroote en kleinere za
ken van belang zjjn, dat de patroon aan
zjjn personeel een zekere mate van zelf
standigheid geeft het vooral in zeke
ren zin leert mede-arbeiden het leert
spreken van .onze zaak". En evengoed
als wjj van den modernen patroon eiscnen,
dat hjj waren- en vakkennis, menschen -
kennis en ervaring, vljjt en energie bezit,
evengoed moet de patroon dit ook van
zjjn personeel eischen.
Hoeveel schade heeft slecht personeel
reeds aan menigen goeden winkel berok
kend hoeveel klanten, die steeds den
winkel getrouw waren, kwamen niet
terug omdat zjj door eeu bediende on-
heusch waren behandeld!
Nu willen sommigen, dat men de ge-
