Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
oogeublik als het geheele werk or op wacht of
nog liever wat over tijd, zoodat daardoor de
directie, die wat erg nauwlettend wil zijn, voor
het feit gesteld wordt om het prutswerk of de
slechte materialen (zij het dan ook na wat been
en weer sorleeren 01 bijwerken) !e slikken, of
hel geheele werk op te bonden.
Voor het laatste deinst zelfs menige, overi
gens flinke directie terug. Want van het gereed
komen van het werk hangen dikwijls zeer hooge
belangen af, als daar bijvoorbeeld zijn overeen
komsten met openbare lichamen, werken die
in verband staan met jaargetijden, rente-ver
liezen voor aandeelhouders, en vele andere; en
zeker zal een directie zich nog wel tweemaal
bedenken eer zy tegenover den besteder (wie
dal dun ook moge zijn, openbaar lichaam,
maatschappij, of particulier) openlijk verklaart
het werk komt zoo en zooveel over tjjd, waDt
ik heb dit of dat onderdeel afgekeurd, als zijnde
niet volgens bpstek. Bovendien is er tegenwoor
dig ook nog arbitrage. En hoe zal die uitvallen
als het geleveide te slecht is om te gebruiken,
maar te goed om af te keuren?
Verder dient niet uit het oog verloren, dat in
vele gevallen de directie, tegen haar advies in,
een aannemer wordt opgedrongen, van wien zij
de volle overtuiging heeft, dat zijn inschrijvings
cijfer veel te laag is. Zoo wordt dus tot toege
vendheid gedwongenof men vindt naar op
treden lastig en plagerig, indien zij, trots ae
wetenschap, dat de aannemer te min gerekend
heeft, blijft eischen wat zij redelijkerwijs mag
eischen waar goed werk bedoeld is.
Dat de minste inschrijving bij het einde van
het werk bleek toch niet de voordeeligste aan
bieding geweest te zijn. heeft reeds menig be
steder hier worden óok de aannemers zelf
bedoeld tot zijn schade moeten ondervinden
en toch wordt meer en meer in dien geest ge
werkt. Zelfs soliede en degelijke aannemers
moeten, door deze concurrentie gedwongen, van
hun oude vertrouwde leveranciers afstand doen,
en (zij het dan ook met een onaangenaam ge
voel) overgaan tot minderwaardige, omdat zij
verlokt worden door lage pry zen en het weinige
respect, dat de besteder toont voor eersterangs
werk, waar het er op aankomt, dat dit ook beter
betaald moet worden.
Dat het tegenwoordige maar steeds gehuldigde
systeem om de laagste inschryving maar steedB
te gunnen (tenzij er buitengewoon overwegende
bezwaren zijn) zeer onverantwoordelijk is en
voor een groole schare van leveranciers nood
lottig kan zijn, heeft men dezer dagen te Utrecht
weer gezien bij de werken voor 's Rijks Munt.
Dit werk werd op 28 Januari 1909 besteed en
toen bleek, dut de laagste inecbrijver op een
bedrag van pl.m. 4 ton omstreeks f 37 500
(zeven en dertig duizend vijfhonderd gulden)
beneden den opvolgenden was. Trots dit groote
verschil en het feit, dat de directie toch zeker
óok een begrooting hei ft gemaakt, werd dit
werk aan den laageten inschrijver gegund.
Draagt de besteder in deze hier het Rijk
nu niet een groote moreele verantwoordelijk
heid voor de verliezen, die de verschillende
leveranciers in het faillissement van den aan
nemer lijden, al gaat die besteder volgens de
wet, het bestek en de Algemeene voorwaarden
vrij uit?
Zou hit geen tijd worden, dat de verschillende
patroonsvereenigingen, met den Aannemcrsbond
aan bet hoofd, eens probeeerden maatregelen
te nemen om aau dergelijke wanverhoudingen
een einde te maken Ligt het ook niet op den
weg van besteders, meer op adviezen van hun
deskundigen, architecten, ingenieurs en opzich
ters, te letten bij de gunniDg van werken en
niet door dik en dun de laagste inschrijving
aan te nemen, zelfs op halfslachtige informatièn?
Zou het ook geen aanbeveling verdienen,
het stelsel vau aanbesteding in dien zin
te wijzigen, dat de aanbesteder in het bestek
aanwijst dis onderdeelen, welke als hoofdonder
delen te beschouwen zijn, bijv. timmerwerk,
constructiewerk, smeedwerk, glas en verfwerk,
enz., voor welke onderdeelen de namen dei
onderaannemers in het inschrijvingsbiljet ge
noemd moeten worden
Deze opsomming zou, zonder in kleingeestig
heden te vervalleD, zóo kunnen geregeld worden,
dat een zeker percentage als norm werd aange
nomen om zulk onderdeel als hoofdonderdeel
te beschouwen (een middel om te voorkomen,
dat gefingeerde namen op het inschrijvingsbiljet
komen, is niet moeilijk te vinden), Hierdoor
zouden in het belang van deugdelijk werk
twee dingen bereikt worden.
Ten eerste heeft de besteder, ter overweging
van de gunniDg met ryn technische raadslieden,
direct ien overzicht over de onder-aannemers
en kan bij dus beter de waarborgen voor deug-
delijk we. k beoordeelen.
Ten tweede zou het gescharrel en gevent na
de besteding, waardoor het dikwijls een quaestie
wordt van loven en bieden, een einde nemen
en veel tijdverspillen vermeden worden, welke
veel nuttiger besteed zou kunnen worden aan
de deugdelijke afwerking van het werk zelf.
De fiets.
Het wielrijdeu, is een der belangrijkste
economische verscbynsel.-n gewordenniets
kan zóo snel in bet volksieven hebben ioge-
grepeo, als de popul uisatie van bet rjjwiel.
Het bleek, in de allereerste plaat-, de
krachtigste bestrijder van de kroeg. Aan de
fiets, meer dan iels anders, schrijf ik bet
afnemen van bet drankmisbruik toe.
De boer of de werkman begint, om een
fiets te kunueu koopen en te onderhouden,
met het zich ontzeggen vau den borrel. Hij
koopt de fiets meestal op afbetaling en is
dan wel gedwongen tot verdere ontzegging,
bij valt hem niet zwaar, want alras merkt
Zy, dat het beter en prettiger is de longen
te vullen met verscho lucht, dan de maag
met Schiedammer.
De fiets houdt onze jonge mannen echter
niet alleen uit de kroeg; ze laat hen ook
wat van de wereld zien. De werkman uit de
stad rijdt 's Zondags naar buiten en de plat
telander gaat de stad zienen beiden sterken
niet alleen bun gestel maar verruimen ook
bun blik.
Iedereen, die gedurende de laatste 20 of
30 jaar met onze plattelandsbevolking in
contact is geweest, zal constateeren, dat ons
volk een ruimer blik beeft gekregen en het
zou verkeerd zyn, dit alleen aan de onder
wijswetten toe te schrijven. De oorzaak ligt
grootendeels in de vervanging van kroeg-
lucht door frisscbe lucht en het veelvuldig
contact met andere menschenen met de na
tuur, dat wjj aan de fiets danken.
Dan heeft ook de fiets dén kring, waar
binnen de arbeider werk kan zoeken, enorm
vergroot, en zij bespaart hem, vooral in groote
steden en op het platteland, veel tijd met
het van en naar zyn werk gaan.
Daar komt nog iets bij. Hoe eenvoudig
baar mechaniek ook moge zijn, elke fiets
brengt den eigenaar in contact met de
grondbeginselen der werktuigkunde en
dwingt hem, door te dringen iu de geheimen
van kamwiel, hefboom, schroef, wrijving,
enz. dingen, die hnoger staan dan de
ploeg, de spade en de hamer, en die onmo
gelijk kunnen nalaten, invloed te oefenen op
de algemeene verstandelijke ontwikkeliog.
Aldus een medewerker van de «Nieuwe
Financier en Kapitalist".
Aanstaanden Zondagochtend zal in de
Luthersche kei k dn nieuwe predikant dr. H.
J. Toxopeus worden bevestigd door zyn ambts
voorganger ds. J. L. F. de Meijere Joh. Cz„
thans te Haarlem, terwijl hij na den midden-
zang zijn intree-rede zal houden.
Hi t Bestuur der classis Amersfoort van de
Ned. Hervormde kerk heeft besloten een
vergadering over armenzorg te houden op
Donderdag 3 November in de St. Joris-kerk,
hier.
üp die vergadering boopt dr. Vellenga,
van Nieuw-Loosdrecht, te spreken over de
vraag: »Wat eischt de Schrift voor de arm
verzorging aan de huisgenooten des geloofs".
De diaken Van Ekris, van Maartensdijk,
zal de vraag behandelen: Wat eischt de
armverzorging in kleine plaatsen".
Ds. Tnomson, van Hoogland, zal de vraag
beantwoordenHoe kan de armenzorg ver
beterd worden".
Zaterdag en Zondag zijn in de kapel van
bet O. K. seminarium de diaken- eD de pries
terwijding toegediend aan de heeren P. J.
van Buuren en A. H. Guddoe. De wijdingen
werden verricht door mgr. G. Gul, Aartsbis
schop van Utrecht, geassisteerd door prof.
F. Kenninck, President van het Seminarium,
en pastoor W. J. de Vrij, van Nordstrand.
De heer A. H. Guddee is benoemd tot pas
toor te Schoonhoven.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden heeft
aanvaard het beschermheerschap van de
groote Nationale en Provinciale landbouw
tentoonstelling, welke in Juli 1911 op „Bok
hoven" zal gehouden worden door het
Utrechtsch Genootschap voor landbouw en
kruidkunde ter gelegenheid der herdenking
van zyn 70-jarig bestaan.
Wellicht nog deze week komt de Bakkers
wet in behandeliug bij de Tweede Kamer.
Door de Gedeputeerde Maten van Utrecht
zijn voor den dienst ongeschikt verklaard en
door den Provinciaal-adjudant daaruit ont
slagen 35 lotelingen van de lichting 1910,
van welke 2 uit Amersfoort, 3 uit Baarn, 2
uit Zeist, 1 uit Leusden, enz.
Het wiskundig rapport betreffende de pen-
sio.ineeriug van Gemeente-ambtenaren en
van hunne weduwen en weezen is bij de
Landsdrukkerij ter perse en zal begin De
cember in ongeveer 4000 exemplaren het
licht zien.
Het ligt in de bedoeling, aan alle Gemeente
besturen in ons land een exemplaar toe te
zenden.
Aan het slot der Dinsdag gehouden ver
gadering van den Gemeenteraad van Schie
dam heeft de Burgemeester meegedeeld, dat
weldra een wetsontwerp te wachten is, rege
lende de gemeentelijke bijdrage voor het
bezoeken van scholen door leerlingen van
buiten-gemeen ten.
Mejuffrouw P. Vlaanderen, thans te Vier-
verlaten, staat op de voordracht ter benoe
ming tot onderwijzeres aan de openbare
Lagere school te Nijkeik.
Onder leiding van majoor H. F. C. baroD
Van Omphal Mulert houdt het 5e regiment
infant ene, onder bevel van kapitein J. W.
von Henning, beden en morgen-een oefening
tegen het 9e regiment ui» Harderwijk.
Het detachement z tl, evenals dit in oorlogs
tijd regel is, zelf voorzien in zijn verpleging.
Het detachement van het la regiment
huzaren, dat onder commands van luite
nant H. G. van Everdiogen heden naar
Assen marcheerde om daar rijlessen te geven
aan de omstreeks 40 onbereden officieren
uit dat garnizoen, werd uitgeleide gedaan
door den regiraents-cummandant eu til van
officiereu.
De korpsmuziek hief, toen afscheid was
§enomen van de officieren en het detachement
eo rit alleen zou vervolgen, de welbekende
marsch «Kobusje" aan.
Luitenant .J. J. M. de Waal, van het Se
regiment huzaren gedetacheerd bij de Rij
school, wordt werkz tam gesteld aan de Kon.
Militaire Academie te Breda, ter vervanging
van luitenant J. O. l'.iost, die t November
wordt gededacheeul bij do Bijschool.
Luitenant F. E. Everwiju Lange, van het
3e regiment h. zaren, wordt 1 November
gedetacheerd by tie Rijschool.
Van het herinoei'ings-werk «Hei historisch
museum van het korps Rijdende artillerie",
geschreven door kapitein N. J. A. P. H. van
Es eu geïil istraerd door Hoynck van Papou-
drecht, Staring, Krabbé, Colenbrander, e. a.,
is thans verschenen het. eerste stuk van het
8ste deel, omvattende onder meer den eersten
tijd waarin het regiment to Amersloort
garnizoen hiel i.
Een zeer fraai geteekend gedicht op Amers
foort versiert dit gedeelte van bet kostbare
doch niet in den handel zijnde werk, waarvan
ook een exemplaar berust in bel Museum
van «Flebite".
Een detachement militaire wielrijder?, uit
Nieuwersluis, in de biauw-gryze uniform,
kwam gister op een vierdaagschen tocht door
de stad.
Blijkens advertentie in dit nummer zal
«Thalia" aanstaanden Zondagavond weer
een uitvoering geven in «Amicitia".
Aangaande de Volkszangschool van «Toon
kunst", welke volgende week Donderdag
weer een zoogenaamd openbare les geefl,
lezen we in het jongste nummer van „Tuon-
kunstnieuws", dat zij baar belangrijke en
hoogst nuttige werkz tamheid ook iu het af-
gelo-'peu jaar bleef voortzetten.
Aau het onderwijs werd deelgenomen
8i leei linger, vau welke 49 meisjes, van de
school aan de Beekstraat en 02 leerlingen,
van welke 41 meisjes, van de school aan de
Koningstraat.
In beide scholen wordt het zangonderwijs
gegeven aan twee klassen, welke ieder twee
maal per week gedurende een half uur on
derricht ontvangen en wel, na afloop van
den gewonen schooltijd, van 11.30 tot 12 uur
's middags. Ouderwijzer in de school aan de
Beekstraat is de heer H. C. den Hartog,
aan die aan de Koningsslraat was tot 30 No
vember 1909 onderwijzer de heer A. A.
Verburg. Deze zag zich echter, in verband
met zijn benoeming tot Hoofd der openbare
Lagere school te Leusbroek, verplicht met
ingang van 1 December 1909 eervol ontslag
te vragen, dat bem onder dankbetuiging
voor de aan het zangonderwijs bewezen
diensten verleend werd. Met leedwezen zag
het afdeelingsbestuur den heer Verburg
heengaan. Ju zijn plaats werd, voorloopig
tot 30 November 1910, benoemd de heer
A. C. Heunks, onderwijzer aan de school
aan de Koningsstraat.
Het ouderwijs, dat gericht is op zacht en
zuiver zingen, zonder steuu van eeuig in
strument, staat onder toezicht van den heer
M. W. Petri, directeur vau de zangvereeni-
giug der afdeeling. Het wordt door de on
derwijzers met groote toewijdi ig gegeven
en door de leerlingen geregeld en met
groote opgewektheid gevolgd. Verzuim kwam
op beide scholen zoo goed als niet voor.
Zelfs volgen enkele leerlingen van vorige
cursussen, die de school reeds verlieten, nog
steeds het zangonderricht, wat wel bewijst,
hoezeer het op prijs wordt gesteld.
Het Utrecbtsche Tooneel Onderwijzers-
gezelschap heeft het voornemen einde Novem
ber hier weer een voorstelliug te geven,
waarvan de opbrengst voor twee derden ten
goede zal komen aan hulpbehoevende onder
wijzers en voor éen derde aan de plaatselijke
afdeeling van het Centraal-genootscbap voor
kiuder-berstellings- en vacanclie-kolonies.
Opgevoerd wordt «Een groote nul", een
allergrappigst blyspel.
Een stadgenoot heeft ter gelegenheid van
zijn huwelyk aan alle gezinnen die onder
steuning genieten van de Vincentius-vereeni-
ging een extra-gift van twee pond spek doen
uitreiken.
Aan de Centrale botermyn werd Dinsdag
aangevoerd 7290 Kilo ongezouten en 4025
Kilo gezouten fabrieksboter onder Ryks-cou-
trole.
De prys was f 1.26 a 1.38.
In de „N. R. Cl." waarschuwt een oog
arts tegen een soort vliegertje met blikken
vleugels. In den loop van 10 dagen zijn 5
jongens by hem gekomen, die door deze
instrumeuijes waren getroffen. By drie hun
ner is het oog waarschijnlijk verloren, by
éen geschaad, bij den laatste alleen gered
door bet brilleglas.
Ouders en verzorgers 't is dra kermis.
Zorgt er voor, dal de kinderen dit gevaarlijke
speeltuig niet koopen.
Een jongen van nog geen 15 jaar, die tol-
kens dagen achtereen gaat passagieren, is
door de politie thans voor de vyide maal in
dit jaar opgevangen en naar zijn vader terug
gebracht, die hoopt, dat de deugniet, die te
lui is om te werken, nu maar in een opvoe-
dings-gesticht wordt opgenomen.
Aangeloopen een gestroomde herdershond,
reu.
Inlichtingen aan het Commissariaat van
politie.
Daar zijn tevens als gevonden gedeponeerd
een paar dames-handschoenen, een mes met
scheede, en een porteraonnaie met eeoig geld.
Hoeveel zorg heeft ons gebaard het kwade,
dat nooit is gebeurd.
Uit den omtrek.
Het 5-jarig zoontje van den brugwachter
aan de Eembrug vond in het begin der week
op den Baarnschen dijk, waar men bezig
was het riet-n dak van de herberg naast de
brugwachterswoning te herstellen, tusschen
door de rietdekkers op d--n grond geworpen
liet een boschi umelde portefeuille, waarin
een bedrag van f2009 aan bankpapier bleek
te zitten.
Vermoedelijk is die sim onder het rieten
dak verstapt. Het jongst9 der bankbiljetten
draagt het jaartal 1901
De vondst is gedeponeerd ten Gemeente-
huize van Baarn.
De fietsclub «De drankbestrijder'", van de
afdeeling Baarn der Ned. vereniging tot
afschaffing van alcoholhoudende drauken, zal
aanstaanden Zondag haar eerste prop tganda-
tocht houden naar Eemnes, Laren en Hil
versum.
In de laatste zitting van het Internationaal
tuberculose-congres, te Brussel gehouden,
werden een reeks rapporten voorgelezen be
trekking hebbende op de vorderingen, welke
de strijd tegen tuberculose maakt in de ver
schillende landen. Dr. Pijnappel bracht ver
slag uit voor Nederland.
De slotrede werd gehouden door Léon
Bourgeois, dia constateerde, dat er al meer
en meer overeenstemming blijkt te komen
in zake de voorzorgen, welke te nemen zijn
en dat deze voor een niet gering deel be
staan iu de zorg vcor het kind. Men moet
den mensch behouden door het kind te be
schermen het is aan de moeders vooral, dit
te doen.
De verslagen en statistieken toonen aan
zeide bij dat de sterfte aan tuberculose
bijna overal afneemtdat bewijst, dat reeds
de eerste pogingen met succes bekroond
zijn en tevens, dat men moet volharden ia
in den strijd.
Het komt zeker niet alle dagen voor, dat een
inwoner van een Gemeente aan den Raad ver
zoekt, nieuwe ruiten en een nieuwen deurknop
te willen doen aanbrengen, omdat de oude door de
jeugd zijn vernield.
De eer, een dergelijk adres te mogen behan
delen, valt thans te beurt aan het Gemeente
bestuur van Harlingen.
Couranten op den Oceaan. Niet de minst
belangwekkende ontwikkeling der draadlooze
telepgraphie is de wijze, waarop die uitvinding
dienstbaar is gemaakt aan bet uitgeven van
nieuwsbladen aan boord der schepen. Een zee
reis wil thans niet meer zeggen, dat men den
gebeelen tijd afgesneden is van alle berichten
aangaande hetgeen aan land gebeurt. Bijna al
de groole transatlantische salonbooteD geven
aan boord couranten uit, en iederen morgen
worden de passagiers aan de ontbijttafel op het
laatste nieuws onthaald, juist zooals aan den wal
zou geschieden. Tijdens de jongste algemeene ver
kiezingen in Engeland werden op den overtocht
der „Lusitania" in 't „Daily Bulletin" iederen
morgen volledige berichten afgedrukt van deu
uitslag der verkiezingen, die fe Londen den
vorigen avond verspreid was.
De oplaag van bet bulletin bedraagt meer dan
2000 exemplaren per dag en heeft wel eens bet
cijfer 2500 bereikt. Het bestaat uit 32 bladzijden,
is uitstekend op fraai papier gedrukt en wordt
voor 5 cent per exemplaar verkocht. Het gaat
om 1 uur 's nachts op de pers en kan evenals
de couranten te lande aan de ontbyttafel ge
lezen worden.
De meeste der reusachtige Cunarders zijn
thans van een miniatuurdrukkerij voorzien, zoo
dat de passagiers aan boord zich verzekeren
kunnnen van een dagblad, dat het jongste door
draadlooze telegraphic overgebrachte wereld
nieuws bevat. Feitelijk verschijnt alles, wat op
dit gebied in welk gedeelte der wereld ook van
waarde is, in de oceaansche dagbladen even
spoedig als het in de couranten aan den wal
gedrukt wordt.
Beursnoteeringen, Kamerverslagen, bijzondere
gebeurtenissen en berichten over vermaarde
personen worden alle naar behooren vermeld.
Bovendien bevat de „Ocean Daily" dikwijls
Dieuws, dat de bladen te land niet hebben kun
nen, want men moet in bet oog houden, dat
de stoomschepen zoowel met elkander als met
bet land in aanraking komen, en aldus in staat
zijn, nu en dan bijzondere nieuwtjes te brengen.
Eeu zeer artistieke uitgave is het „Journal de
1' Atlantique", dat aan boord van het stoomschip
„La Provence" van de Compagnie générale
