Dinsdag 21
Februari 1911.
No. 7935.
60e Jaargang.
BLOQKERs
DAALDERS
CACAO;
FIRMA A. H VAN CLEEFF
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15J Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, otïicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25. Groote
lettere naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT S
Bij de stads-editie behoort
een
BIJVOEGSEL.
vermeldend den uitslag der
heden gehouden verkiezing
voor den Gemeenteraad.
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
het herbalingsonderwija voor meisjes (Hoofd de heer
P. van den Hooff Azn.) zal gegeven worden in'het
gebouvr der openbare ecbool aan de Hel eatrant van
begin Maart tot einde October, vjjf namiddagen per
week van 5 tot 7 uur.
Inschrijving van leerlingen gesobiedt dagelijks
van 10 tot 28 Februari 's namiddags van 4 tot 5 en
van 7 tot 9 uur in het gebouw der voornoemde
school.
Het onderwijs is beBtemd voor hen, die het ge
woon Lager onderwijs genoten hebbea en omvat de
vakken
1. Nederlandscbe Taal,
2. Rekenen,
8. Nuttige handwerken,
4. Kennis der natuur,
5. Koken,
6. Huishoudelijk boekhouden en
7. Zang.
Voor heD, die niet meer dan 96 uren in het jaar
berbalingsonderw\js wenscben, omvat het de vakkon
sub 1 tot 4 genoemd.
Het schoolgeld bedraagt 90 cent per maand.
Amersfoort, 8 Februari 1911.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJTIER8.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS-
FOORT
Gelet op de missive van den Commissaris der
Koningin in de Provincie Utrecht, dd. 9 April 1910,
4e afdeeling, no. 1509/1048, waarbij verzocht wordt
maatregelen te nemen teneinde zooveel mogelijk bet
ontstaan van boscbbrand tegen te gaan,
8poort de inwoners dezer Gemeente aan, de grootst
mo eljjke waakzaamheid en voorzichtigheid te be
trachten teneinde boscbbrand te voorkomen en tevens
bjj bet ontstaan van boscbbrand, indien zulks noodig
is, de behulpzame hand te verleeneu teneinde een
spoedige blussching te bevorderen.
Amersfoort, 20 Februari 1911.
De Burgemeester van Amersfoort,
WUIJTIERS.
Het witte gevaar.
Wie wat langer in Duitschland heeft
vertoefd dan den tijd dien een sneltrein
éer hem doorjaagde of een aan een korte
rust gebonden reisje hem er kon doen
bljjven, heeft een gansch anderen kjjk
op het „massregeln", dat menige Hollan
der zoo vreemd in de ooren klinkt, vooral
hem voor wien het begrip vrijheid nage
noeg het zelfde beteeken t als ongebon
denheid.
Hij heeft met eigen oogen gezien, met
eigen ooren gehoord, dat de vele voor
schriften, zelfs in het schijnbaar kleine,
wel degeljjk hun goeden kant hebben.
Zóo het verbod om beneden zekeren
leeftjjd te rooken.
Met den vroeger geheiden regel, dat
je pas begon te rookeu als je zelf het
geld er voor verdiende, schijnt hier te
lande vrijwel algemeen gebroken te zijn
alles dampt er op los, het hardst natuur
lijk de kinderen voor wie rooken zoo heel
slecht is. Prof. Pel heeft daarover nu
pas weer zoo heel ernstig geschreven.
Of de dokters al waarschuwen, 't is
al aan doovemans-deur' gezegd.
En wel 't ergste zjjn de cigaretten.
Weten de ouders wel hoe die dingen
worden gemaakt
Natuurlijk niet de goede en de heel
oede, van eenige centen tot eenige stui
vers per stuk doch die rookt een
schooljongen niet maar die van tien
en meer om een dubbeltje.
Vraag 't maar eens aan een vakman.
De allerslechtste tabak wordt zoo fijn
mogelijk gekorven, een escensje over 't
lekkers heen, en de geur is er.
Nog erger de .buitenlanders", die èn
om hun goedkoopte èn om hun lekkere
lucht bjj de schooljeugd zoo erg in trek zjjn.
Wie ooit een „ramasseur de mégots"
heeft bezig gezien, hem zijn vies bedrijf
heeft zien uitoefenen, gezien heeft hoe
hjj de vieste eindjes sigaar en stompjes
cigaret met zjjn puutstok weet op te
pikken en in een onoogljjken zak stopt;
wie nagaat in welk een omgeving die
stompjes worden uitgeplozen en gesor
teerd, bedankt er feestelijk voor, ooit
weer een cigaret in den mond te nemen.
Of iemand met hier niet te Doemen
ziekten behept het eindje wegwierp, i3
den eindjes-raper om 't evenof hjj 't
oppikt uit een goot, laat hem ook gan-
scheljjk onbewogen.
En getransformeerd in een sigaar met
een herametje, zooals het diakenhuis
mannetje in „Op hoop van zegen" de
hem aangeboden cigaret noemt, gaan
die draagsters van allerlei ziektekiemen
over de grenzen en wordt een jongen
er mee opgeknapt.
Vraag maar eens aan den dokter,"
ouders, hoe dikwjjls hjj keelaandoeningen
en veel erger nog heeft geconstateerd
bjj cigaretten-verslinders en zoo heel
moeilijk den oorsprong kon vinden.
Nog afgescheiden van de koper-vergif
tigingen, veroorzaakt door het gouden
mondstuk.
Als er dan tóch met alle geweld moet
gerookt door schooljongens, en vooral
door knapen die nog pas op 't ambacht
zjjc, dat ze dan toch een pjjp of een
sigaar rooken. Een goede cigaret is hun
veel te duur en een goedkoope is veel
gevaarljjker dan ze er zoo op 't oog uit
ziet, juist in haar schuldeloos kleed en
met haar schitterend gouden kopje.
Zoo laug er geen Rijks-wet is op de
keuring van genotmiddelen moeten we
ons zeiven helpen en onze kinderen be
schermen tegen zóo gevaarljjke dingen
als de goedkoope cigaretten inderdaad zjjn.
Werkelijk, onderschat het Witte ge
vaar niet, gij die het wel meent met
kinderen.
Oneerlijke concurrentie.
Toen wij aldus de „TJtr. Crt."
onlangs een overzicht gaven van het door
Minister E. R. H. Regout ingediend wets
ontwerp tot wjjzi^ing van artikel 1401
B. W. (onrechtmatige daad) spraken wij
de hoop uit, dat de Middenstanders zich
voor dit ontwerp wel dankbaar, doch niet
voldaan zouden betoonen, daar ten slotte
de oneerljjke concurrentie toch maar
alleen radicaal zal kunnen worden be
streden door strafrechterlijke maatregelen.
En ziet, de Utrechtsche Leo-vereeni-
ging, welke in de jaren lang gevoerde
actie betreffende de oneerlijke concur
rentie zich een plaats heeft veroverd in
de allereerste gelederen, heeft ook nu
getoond, die pioniersplaats te willen bljj
ven innemen.
Getuige daarvan is de in een bijeen
komst dier vereeniging aangenomen motie,
welke als volgt luidt:
De Leo-vereeuiging, R. K. vereeniging
van den handelbedrjjvenden en den in-
in plaats
VRAAG,
n losse cacao
of poederchocolade,
gij betaalt minder
en krijgt betere kwaliteit,
vierkante bussen van '/s ons 1® cts-
1 ons
18
V, pond 42 Ys
1 pond 80
2 pond 150
dustrieelen middenstand te Utrecht, aan
gesloten bij den Ned. Middenstands-bond,
met leedwezen .kennis genomen heb
bende van het antwoord, gegeven door
Z.Exc. den Minister van Justitie in de
zitting van de Tweede Kamer der Staten
Generaal omtrent het vraagstuk van de
strafrechterlijke bestrijding der oneerlijke
concurrentie,
overwegend, dat de georganiseerde Mid
denstand zich reeds herhaaldelijk heeft
uitgesproken, een Wet op de oneerljjke
concurrentie dringend noodig te achten,
getuigen de gehouden besprekingen op
de gehouden congressen te Amsterdam
1902, Utrecht 1904, Njjmegen 1907 en
Arnhem 1910,
overwegende, dat, in tegenstelling met
de raeeniug des Ministers, het jl. gehou
den congres te Arnhem 1910 zich juist
heeft uitgesproken vóór het opnemen
van éen algemeen gesteld artikel, waarin
de oneerlijke concurrentie wordt straf
baar gesteld, niet daarnaast noemend die
gevallen, welke niet door zulk een alge
meen artikel zouden kunnen worden ge
troffen,
dankbaar kennis genomen hebbend
van het ingediende wetsoutwerp tot wij
ziging van artikel 1401 van het B. W.,
spreekt echter als haar overtuiging
uit, dat deze wjjziging alléén geen af
doende maatregel kan zjjn tot bestrijding
der oneerlijke concurrentie, wijl de straf
rechterlijke zijde van het vraagstuk nog
ongeregeld blijft,
draagt den Middenstandsbond op, zich
met een request te wenden tot de Tweede
Kamer der Ötaten-Generaal, met eerbie
dig verzoek, het spoedig indienen van
een wetsontwerp tot strafrechterlijke be
strijding der oneerljjke concurrentie te
bevorderen,
verzoekt deze motie ter kennis te
brengen van de Hooge Regeering en van
de leden der Tweede Kamer van de Staten-
Generaal, benevens van de bjj den Bond
aangesloten vereenigingen.
Ziedaar inderdaad de kwestie helder
gesteld zegt het blad.
Wanneer den Minister namens het
groote lichaam de „Ned. Middenstands
bond" een dergelijk request bereikt, zal
hem allicht duideljjk zjju, dat althans
in dit opzicht de Middenstanders niet
laboreeren aan de verdeeldheid, welke hjj
hun in de schoenen schuift betrekkelijk
de kwestie van een strafrechterlijke be
strijding door middel van éen algemeen
of verscheidene detailleerende strafwets
artikelen.
Nogmaals de
PADVINDERS.
Onder het opschrift sJeugdige geloofsbe
lijdenis" schreef ds. Hooykaas thans ook in
»De Hervorming", het Orgaan van den Ned.
Protestanten Bond. over de Padvinders-be
weging, in welke hij veel sympathieks, maai
ook een groot bezwaar vindt.
Hij schrijft dan
Na 4 of 6 weken oefening kan een adspi-
raut tot padvinder bevorderd worden, mits
hij voorat heeft beloofd te zullen trachten
trouw te zijn aan God. Koningin en vaderland.
»Gaut du is van orthodoxe zijde uit Neeu
Ware dit zoo, mijn bezwaar bleef wel, maar
was minder groot. Ik weet niet of erorhto-
doxe leden ziju in het autocratisch hoofd-
comité, maar zooveel weet ik wel uit ge
sprekken en correspondentie, dat de belofte
van trouw aan God niet dien ernst inhoudt,
dien wij, vrijzinnig protestanten, noodzakelijk
achten, als wij den heiligen naam op de lip
pen nemen, en al zag ik fout eo deed ik
met dit zeggeu de leiders onrecht, kinderen
van 12, 13, 14-jarigen leeftjjd kunnen geen
ernstige godsdienstige overtuiging hebben,
mogen die nog niet openljjk belijden.
»Zie ik wel, dan zoeki men een partij van
orde te stichten, waarvoor men den gods
dienst als een zeer nuttig middel meent te
kunnen gebruiken.
»De plaatselijke leiders, die b"t boofd-co-
mité aanstelt, behoeven geen godsdienstige
lieden te zijn, als ze maar zooveel aan een
godsdienstige wereldbeschouwing ontleend
hebben, dat zij de kinderbelolte trouw aan
God kunnen afnemen.
»Meu kan padvinder wezen van zijn 12de
tot 13de jaarde groote meerderheid zal wel
14, 15 jaar ziju men bedenke boe twijfelend,
onvast, zeis spotziek deze leef tij I menigmaal
is en toch zullen zeer velen van hen, hoewel
ze thuis nooit boordeu van kerk of godsdienst
of hoewel ze zelfs min of meer auti-gods-
dienstig meimen te zijn, en hoewel de leiders
hun geen godsdienstonderricht geven, met
genoegen die belofte afleggen, die hun de
poorten opent voor lasso werpen, vuurtje sto
ken, potje koken, bruggen bouwen en aller
hande min of meer ernstige spelletjes ot
spelende nuttigheden.
»Als iets bet godsdienstig gevoel vaD onze
jeugd schaden kan, dan is bet zulk een vroeg
tijdige, onder zulke omstaudigheden afgepin
gelde, geloofsbelijdenis. Caveant consoles I
»Wat daartegen te doen?
»Zie, hel hoofdcoraité regeert volkomen
autocratisch. Wellicht heel practisch en ra.i.
zelfs best, als het maar goed regeert. Door
gesprekken met enkele'aden daaruit en door
brieven bleek mij, dat godsdienst niet hun
doel, doch slechts een nuttig geacht middel is.
Welnu, bun doel is goed; het komt er maar
op aan, hen te overtuigen, dat dit middel niet
deugt en daarvoor roep ik de hulp in van alle
lezers van dit stukje. Als ieder van u, die dit
leest en die met me instemt, even per brief
kaart aan het boofdcomité, dr. G. W. S. Ling-
beek te 's-Gravenhage, Riouwstraat 1, zjjti
instemming met mjjn protest zou willen inaen-
den, dan houd ik me overtuigd, dat wanneer
maar zeer velen even deze kleine moeite doen,
wij aan het godsdienstige leven van onze
jongens een ernstige schade besparen".
lie Redactie van »De Hervormiug" merkt
naar aanleiding van dit stuk van ds. Hooy-
kaus op
»Wij zouden met wit bjj wenschl gaarne
onze instemming betuigen indieu wij over
tuigd waren, dat de Padvindersvereeniging,
zooals zij in ons land zich vertoont, cnze
sympathie kon hebben. Indien de schrjjver
juist oordeelt, als hij daarin het streven ziet
om een i-partij van orde" in het leven te
roepen, dan zou het doel, dat daarmede be-
