Arts E E E.
Stadsnieuws.
Advertentiën.
levenskracht en van zelfstandigheidsbesef.
Dan snellen de jaren voort.
En de jeugd ontvliedt ons.
De zorgen dea lovens verschijnen vóór
ons in grauw-sorabere gedaante. Niet
langer denken, handelen anderen voor
ons; wy-zelven moeten beslissen en we
leeren beseffen, hoeveel er afhangt van
hetgeen we zullen decideeren.
Dan komen de slapelooze nachten de
uren, waarin we geslingerd worden tus-
schen aandoeningen en opwellingen van
allerlei aarddan kómen de grievende
teleurstellingen, het verdwijnen van illu-
siën, bet ontgoocheld-worden door men-
schen, op wie wy gebouwd hebben. Dan
vallen ons de schellen van de oogen en
leeren wjj zien het afschuwelijke van
veler menschen handelingen en toeleg.
En wanneer wij eens in somber-bittere
stemming zjjn geraakt, dan verschjjnt
▼óor ons geestesoog het beeld van de
zonnige, zorglooze jeugd, toen wij nog
leefden in Droomland van zoete illusiën,
blind voor het wanstaltige, volop genie
tend van hetgeen ryke, jonge lever
kracht en levenslust vermogen te geven.
En wanneer wy ons dan te-binuen
brengen, hoe we, in die blyde dagen,
met vurig verlangen gesmacht hebben
naar den tyd, dat we .groot" zouden
wezen. Ja, dan kan 't zjju, dat een mede
lijdende glimlach orer het gelaat speelt
van den man, die spot piet eigen dwaas
heid, die nu zóo graag terüg zou willen
naar dat verloren parad ijsje, die nu. op
ryper leeftijd, weer wordt aangelokt door
het .perspectief' van verleden, zooals,
vroeger, dat van de toekomst hem be
koorde, fascineerde
Ik heb me wel eens afgevraagd, of 't
niet die afstand is vóór of achter
ons gelegen die het tooverspel van
hunkerend verlangen teweegbrengt.
Bange en booze dagen van voorheen,
die ons, toen wij ze meemaakten, fol
terden, iyken ons als zjj vèr-afgelegen
zjjn vredig, lang zóo vreeswekkend
niet. Zelfs is er, als we in onze herinne
ring terüg-gaan, iets, dat ons, nu, aan
trekt in dat vroegere.
De zwarte schaduwen verbleeken, ver
vagen.
Het] licht treedt op den voorgrond.
Op de .gevoelige plaat" van oude her
inneringen worden gaandeweg uitgewischt
de figuren, welke van doorleefde smart
spreken. Slechts het aantrekkelijke blyft
in scherpe omlijning waarneembaar.
Hoe ghnsch anders scbynen ons de
tafereelen van ons zyn, wanneer ze be
schenen worden door het fantastisch
kunstlicht van illusie of van herinneriug
dan als wy ze moeten beschouwen in
koelen en norsch-wreeden dag van tast
bare realiteit!
De aandacht van belangstellenden zij ge
vestigd op de kennisgeving van het Gemeen
tebestuur aan bet hoofd van dit nummer
Bopens de schietoefeningen met scherp,
welke zullen plaats hebben by den Eemmond.
Donderdagavond werd onder voorzitting van
den heer S. J. van Dainen weder de gewone
maandvergadering van „Handel en Nijverheid"
gebonden.
De Notulen van 12 October werden gelezen en
>ngew\jzigd vaetgeeteld.
orde kwam hierna oen voorstel van
bat Bestour om aan den Minister van Water-
•taat te verzoeken, de Kortegracbt tot even
voorbij het Postkantoor te doen overkluizen.
De Voorzitter herinnerde hoe nauw de
passage daar is. Toen bet kantoor werd geopend,
was het verkeer er lang niet zoo druk als thans,
nu aan weerszijden daarvan kantoren en andere
veelbezochte gebouwen zijn verrezen. Nu ie het
er door autoz en rijwielen, vooral in de och
tenduren, «elfs gevaarlijk.
Deie quaettie is al meermalen in deze ver-
eeniging besproken.
De heer E g g i n k Ik acht haar zeer urgent
en heb ar zelfa over willen schrijven. Ik zou
selft de heele gracht overkluisd willen zien:
men sou dan e«n beter en das mooier geheel
krijgen en niet half werk.
De heer Oosterveen: Het R|jk heeft
alleen belang bij het kantoor en zal, wanneer
het al dit deel van het grachtje doet overklui-
aen, er sich niet om bekommeren hoe het overige
Woidt. Wie te veel vraagt, krijgt niets.
De heer Nieuwendijk: Zou het niet beter
sijn, subsidiair de geneele overkluising te ver-
■oekenf Beter een half ei dan een leege dop.
Als men hst voorste stuk overkluist, blijft
er weinig meer dan een put achter.
De heer Van der Wal: De overkluizing be
treft niet meer dan een zesde en tal dus niet
eens soo kostbaar wezen.
De Voorsitter: De nauwste toegang tot
het kantoor is vlak vooraan de gracht, by hel
plawoentjeverderop wordt de gracht aan beide
kanten veel breeder. Ik meen, dat we niet
meer moeten vragen dan strikt noodzakelijk is.
Trouwens het overkluizen van het geheel zal
men niet zoo licht gedaan krijgen men wil
dit mooie grachtje niet missen, dat vooral heel
aardig is als de boomen in blad staan.
De heer Van Schaik:lk acht hel meer
Gemeentezaak dan Rijkszaak.
De Voorzitter: We kunnen het beproe
ven. Het gewone verloop is toch, dat het ver
zoek wordt gerenvoyeerd naar het Gemeente
bestuur.
De heer Oosterveen: De Minister moet
zich 6ok wenden tot de Gemeente omdat het
geldt een Gemeen te-terrein.
De heer Van der Wal: De Kamer van
Koophandel en Fabrieken zond reeds een derge
lijk adres.
Het voorstel wordt aangenomen met algemeene
stemmen.
Aan de orde is de bespreking van het onder
dagteekening van 21 October ingekomen verzoek
van het voorloopig comité tot oprichting eener
Openbare leeszaal om ook een afgevaardigde
van H. N. te doen zitting nemen in dat
comité.
De Voorzitter: Naar aanleiding van een
opmerking, door mij gemaakt in de Bestuurs
vergadering verklaarde de heer Van der Wal
zich bereid, doel en inrichting eener Openbare
leeszaal nader uiteen te zetten.
De heer Van der Wal somt nu in den
breede de voorduelen eener dergelijke inrichting
zoowel voor de stad in 't algemeen als voor
den middenstand in 't bijzonder op.
Spr. merkt o. a. op, dat, waar Roomsch-Katho-
lieken hier ter Btede tegen een Openbare lees
zaal zijn gekant, in de Besturen te Utrecht,
Leeuwarden, Den Haag en Kampen een Roomscb-
Katholiek zitting heeft.
De heer N i e u w e n d ij k Ik wil even terug
gaan naar de voorlaatste vergadering, waar sym
pathie werd gevraagd met de poging tot oprich-
tiug. Ik twijfel niet aan de goede trouw van het Be
stuur en laat de zaak dus ongerept. In die ver
gadering is geen woord van protest gehoord van
R.K. zijde.
In de laatste vergadering echter heeft de heer
Luycx geprotesteerd tegen de sympathie-belui-
ging door H. N. Nu deze zaak wederom op
de convocatie staat, wil ik aannemen, dat de
heer Luycx nog niet voldoende duidelijk is ge
weest en ik wil daarom trachten het standpunt
van ons, Katholieken, uiteen te zetten.
We krijgen dus de vraagkan een R.K. mee
werken aan de oprichting eener leeszaal, die niet
specifiek R. K. is.
Het antwoord wordt geheel beheerscht door
het R. K. beginsel en de R. K. theologie.
Hierby gelden twee voorwaardende eerste
ia, dat de bedoeling voorzit, alleen het goede
voor te staande tweede, dat we overtuigd
moeten zijn, dat het kwade het goede niet over
treft.
Een Openbare leeszaal is uit zichzelf niet
kwaadhet tegendeel is voor menigeen waar.
Er is lectuur van allerlei slag het kan zelfe
geboden worden, dwalingen te bestrijdendoch
dan moeten zij, die haar bezoeken, genoeg ken
nis hebben om het kwade ie kunnen onder
scheiden van het goede.
En wie zullen in hoofdzaak de Openbare lees
zaal bezoeken De arbeiders. En juist dezen
missen dat oordeelhun onderscheiduvermogen
is immers niet voldoende ontwikkeld en dit
klemt te meer in dagen, waarin, in woord en
geschrift, de godsdienst wordt ondermijnd.
Derhalve kunnen wij R. K. niet meewerken.
De heer Van der Wal zeide, dat enkele R. K.
zelfs zitting hebben in Besturen van Openbare
leeszalen maar dat sommigen niet het goede
doen, is voor ons nog geen reden om het kwade
te doen. De R. K. die aldus zitting neemt, is
inconsequent en wij zullen niet inconsequent zijn.
De heer Ter Maat: Ik stem volkomen in
met het gesprokene.
De heer Eggink Er zijn nog anderen, die
Diet maar zoo kunnen meegaan met het plan
de anti-revolutionnairen. Eo ik had niet gedacht,
dat deze zaak hier weer ter sprake zou komen.
Ik houd te veel van H. «Sc N. dan dat ik dit
niet ten zeerste betreur.
De heer Van der Wal heeft wel gezegd, hoe
het te Dordrecht is, doch niet hoe H. <fe N. in
haar geheel hierover denkt; en hierop komt
het aai.
Kinderen van 15 en 16 jaar zullen de lees
zaal bezoeken en dezen hebben geen oordeel des
onderscheids.
Ik ben niet zoozeer tegen de Openbare lees
zaal, maar wel tegen het voorstel, dat verdeeld
heid bracht onder de leden, waar eendracht
in het belang van den handel en de nijverheid
ter plaatse zóo coodig is.
Ds heer Oosterveen: Hetgeen de heer
Van der Wal meedeelde, zijn zaken die door de
commissie van voorbereiding nog moeten bespro
ken.
In de vorige vergadering heb ik gezegd, dal ik
liet niet goed vond, dat de heer Van der Wal
de zaak ter sprake bracht buiten het Bestuur om,
jutst omdat ia deze vereeniging zoo heterogene
groepen samenwerken en het zou mij spijten als
H. N. daardoor zou lijden.
De heer Nieuwendijk: Als punt 2 wordt
geschrapt, zullen we de goede trouw van het
Bestuur aannemen. Zoo niet, dan zijn wij, R. K.,
wel verplicht, uit te treden.
De heer Smits: Ik moet beginnen met op
te merken, dat ik dit dreigement betreur. Ik
zou het beter vinden als de R. K. collegiaal
hadden gezegd dit is de eerste keer in het lange
bestaan van H. N., dat er een onvoorzichtig
heid wordt begaan; zorgt, dat ge niet in herha
ling vervalt.
Ik zelf ben een voorstander van een Openbare
leeszaal, maar toch had dit punt niet in deze
vereeniging besproken behooren te worden.
H. N. heeft jarenlang baar best gedaan om
de belangen van alle middenstanders te bevor
deren. Onder de juiste leiding van den heer Van
Duinen is steeds angstvallig vermeden al het
geen grootere of kleinere groepen aanstoot kon
geven.
Ik kan me voorstellen, dat de heer Van der
Wal, die althans een enthusiast voorstander is
van de Openbare leeszaal, er voor ijverdemaar
t ch nam hij m.i. geen juist standpunt in toen
hij deze zaak in deze vereeniging bracht. Hij
maakte zich schuldig aan de fout, die de sociaal
democraten overal begaan, zelfs in de Tweede
Kamer, namelijk: reclame te maken -oor hun
denkbeelden.
Ik herhaal, dat ik persoonlijk heel veel nut
verwacht van een Openbare leeBzaalmaar toch
koester ik er niet die groote verwachtingen van,
welke de heer Van der Wal er van schijnt te
hebben.
Het Bestuur had kunnen en mosten weten,
dut de Roomsch-Katholieken en een groot deel
der Aati-revolutionnairen gekant is tegen een
Openbare leeszaal en had uit dien hoofde dezeu
twistappel niet in deze vergadering moeten
brengen, welke is geworden de stok om de ver
eeniging te kastijdende Hanze zou tóch ge
komen zijn. Dit neemt niet weg, dat ik sterk
adviseer, geen afgevaardigde te zenden.
De heer Nieuwendijk: Ik mag de quali-
ficatie „dreigement", door den heer Smits ge
bruikt, niet laten paseeeren.
De heer Smits heeft ook gesproken van een
slok, die gevonden zou zijndit is al evenmin
juist; het grootste deel der R. K. zal lid blijven.
De heer Frederiks: Ik verzoek de beslis
sing uit te stellen, tenzij de debatten over deze
netelige quaestie voorgoed worden gesloten. De
samenstelling der commissie van voorbereiding
der leeszaal was wat eenzijdig. Men is thans
bezig, uitbreiding te geven aan dat comité, waarin
dan personen van wel alle richtingen zullen
zitting nemen. Nog vóór eind November ver
gadert dit veelkantige comité.
De Voorzitter: Een paar opmerkingen.
Op de eerste plaats een woord van dank voor
de prettige wijze waarop van gedachten is ge
wisseld op de tweede plaats dank ik den Secre
taris voor diens uitvoerig relaas. Ik wil hier
echter bijvoegen, dat de heer Van der Wal geens
zins reclame mankte, doch dat ik hem in de
Bestuursvergadering verzocht, wat meer op de
hoogte te worden gesteld. Ik etken, dat me zoo'n
leeszaal wel toelacht.
De heer Nieuwendijk zeide, dat de leeszaal
goed zal doen, maar >k kwaad. Iedere deugd,
die overdreven wordt, zal een ondeugd worden.
Er wordt wel degelijk gewaakt voor het kwade.
De heer Nieuwendijk meende, dut een leuszaal
het meest wordt bezocht door arbeiders; doch
zooeven heeft hij vernomen, dat dit juist Diet
net geval is.
De heer Eggink sprak van „algeheel". Slechts
zelden gebeurt het, dat een besluit wordt ge
nomen met algemeene stemmer.de minder
heid voegt zich naar de meerderheid.
De heer Eggink meende, dat H. N. geen
voorlichting noodig hadik meen. dat velen
onzer wel degelijks nog een massa voorlichting
kunnen gebruiken.
Er is gezegd, dat er verwijdering zou ontstaan.
Dat zou me zeer spijtendoch ik heb dit niet
zoo kunnen beschouwen rn niet zoo opgevat.
Er is gesproken over „steun" ik veranderde
dit in „ndhtesie" en ik vroegheeft er iemand
op tegen 7 Ik kreeg geen antwoord. Ik vroeg
daarna nog eens weeris men het er dan mee
eens, dat adhaaie kan worden verleend En
ook toen kreeg ik geen enkel antwoord.
De heer Luycx heeft gezegd, dat deze
zaak niet voorkwam op de agenda. Dat ie zoo
maar het was de laatste vergadering vóór de
vacantie en het is trouwenB meer gebeurd, dat,
al wisselend van gedachten, 2elfs zeer ver strek
kende besluiten zijn genomen. Ik herinner me
het besluit nopens de commisie voor do Wuytiers-
laan en ook, dat de heer Luycx zelf in die
commissie werd benoemd.
Toen heeft niemand er over geklaagd, dat
deze zaak niet tevoren op de agenda werd ver
meld. En, als gezegd, nchtte ik dit simpel ver
zoek om ndhresie niet van zóo veel belang dan
dat ik het, toen het in de vergadering werd
gebracht, meende te moeten uitstellen.
De heer Eggink gaf eenigszins te kennen,
dat ook de anti-revolutionnairen uit II. N.
zullen tredenik hoop het niet en geloof het
óok niet.
De heer Smits meende, dat deze zaak niet
lag op den weg van H. N. Ik ben het daar
mee niet eens de handelaren en de nijveren
kunnen naar mijn meening zelfs zeer groot nut
hebban van een nazoek-plaats als een goede
Openbare leeszaal is of althans wordt.
Ik meen intusscheD, dat, na hetgeen de heer
Frederiks heelt meegedeeld, het niet kwaad is,
deze zaak aan te houden. Op de agenda staat
trouwens vermeld: bespreking; en niet: beslis
sing.
Vervolg, zie Bijvoegsel.
LIEFDADIGHEID.
Tot liet geven van inlichtingen aan De
partementshoofden, W ij k b e 7. o e-
kersen Belangstellenden zul het
Centraal-bureau a. s. DINSDAG 21 NO
VEMBER, des namiddags ten vier uur, ten
Raadhuize zitting houden.
Voor spoedeiscbende zaken wende men
zicli tusscbenlijds tot den Boekhouder der
vereeniging, den beerN. G. van de STADT,
Zuidsingel 12.
HULPBANK TE AMERSFOORT.
Tot het geven van gelden ter i.een, zal een
commissie uit het Bestuur op MAANDAG
den 20 Nov. aanstaande :s namiddags
ten twee lur, zitting houden ten Raadhuize
alwaar de belanghebbenden zich kunnen
aanmelden k voor het teruggeven van
gelden.
HERMS. P. van HASELEN,
Secretaris-Penningmeester.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 19 November.
Evang. Luthersche kerk.
Voorm. IÜV2 uur, dr. Toxopeus.
Kemonstrantsche kerk.
Voorm. IOV2 uur, Hooykaas.
Doopsgezinde kring.
Voorm. lO'/a uur, ds. P. P. Plantenga, uit
Haarlem.
Gereformeerde kerk (Lingegraoht.)
Voorm. 10 uur, ds. Donner.
Avond 51/2 uur, ds. Donner.
Gereformeerde kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. H. H. Veder uit Zwolle.
Avond 572 uur,ds. Veder.
Chr. Gereformeerde gemeente.
Voorm. 93/4 uur, godsdienstoefening.
Avond 574 uur, godsdienstoefening.
Hersteld Apostolische gemeente
Voorm. 10 uur, godsdienstoefening.
Avond 47a uur, godsdienstoefening.
Vrijo Gerelurmeerde gemeente.
Voorm. 972 uur, godsdienstoefening.
Avond 5 uur, godsdienstoefening.
De heer en mevrouw Van PELLECOM—
Van Afpelen van Saemsfoort betuigen hun
dank voor de belangstelling, ondervonden
by de geboorte van hun DOCHTER.
Kraamvisites zullen op Woeusdag 22 en
Donderdag 23 November van 3 tot 472 uur
worden afgewacht.
Heden overleed na een kort
stondige ziektp, voorzien van de
H.H. Sacramenten, mijne geliefde
Echtgenooto
Mevrouw JOHANNA HUBER-
TINA 1IAMEH8—
Geraedts,
in den ouderdom van ruim G!)
jaar.
J. A. HAMERS.
Amersfoort, 17 November 1911.
Langegracht 1.
zal van 17 November tot 14
December AFWEZIG zijn
Do praktijk wordt door do overige ge
neeskundigen waargenomen.