Zaterdag 13
Januari 1912.
No. 8055.
61e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van do Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsehe Courant, voorheen Firma A. H, van Cleeft".
HOOFDREDACTEUR:
P. J. FEESIEZZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f l.
franco per post f 1.15! Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, wiarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, uificieële- en onteigen'ngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
EORTEGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19
KFJN ISQEVI NOEN.
De Burgemeester van Amersfoort,
geilen artikel 41 der Gemeentewet
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat <le
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag
den 16 Januari aanstaande, des namiddags te
half drie ure.
Amersfoort, 12 Januari 1912.
De Burgemeester voornoemd,
YVUYTIEitS.
Burgemeerster en Wethouders van Amersfoort
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
heden ingevolge art. 8 der Hinderwet aan de
Naamlooze Vennootschap „PHOENIX BROU
WERIJ" onder voorwaarden vergunning is ver
gunning is verleend tot het oprichten eener
inrichting tot het opwekken van electrische
energie met dynamo, gedreven door een gas
motor van 10—12 P.K, in het perceel Arnhern-
scheweg no. 12, kadastraal bekend Gemeente
Amersfoort sectie B no. 2430.
Amersfoort, 13 Januari 1912.
Burgemeester en Wethoml ers
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIER8.
De Secretaris,
J. O. STENFERT KROESE.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter algemeene kennis, dat bij hun
besluit van heden, ingevolge art. 8 der Hinder
wet aan R. UBEL3 onder voorwaarden vergun
ning is verleend tot de oprichting van eene
inrichting tot hot opwekken van electrische
energie met dynamo van 1(1 volt, gedreven door
een benzinemotor van 6S P.K., in het perceel
Lange8traat no. 129, kadastraal bekend Gemeente
Amersfoort sectie E no. 3884.
Amersfoort, 13 Januari 1912.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris
J. G. STENFERT KROESE.
Het Provinciaal bestuur der Ned. Her
vormde kerk in Utrecht is voor 1912 saam
gestel i als volgt
ds. K. A. de Groot, pred. te Houten, presi
dent secundus dr. H. E. G. van de Meanc,
pred. te Overlangbroeklertius ds. D. van
Popta, pred. te Bunnik.
ds. P. Bongers, pred. te Kamerik, vice-
president; secundus dr. A. W. Bronsveld,
pred. te Utrecht; tertius ds. J. Quast Hz.,
pred. te Utrecht.
ds. M. A. Adriani, emer. prad. te Utrecht,
secretarissecundus ds. J. Quast Hz., pred. te
Utrecht.
ds. W. H. Stegenga, pred. te Oud-Loos-
drechtsecundus ds. G. B. Fijnvandraat,
pred. te Tienboventertius ds. G. Vellenga,
pred. te Nieuw-Luosdrecht.
G. L. Manse, ouderling te Zeist; secundus
F. Laboucbère, oud-ouderling te Doorn.
Agenda voor de openbare vergadering van
den Raad dezer Gemeente op Dinsdag 16 Janu
ari, des middags half dr ie.
1. Nader voorstel van Burgemeester en Wet
houders betreffende de verlenging van de tijde
lijke aanstelling van J. A. H. Hoogendoorn
als leeraar in de Hoogduitsche taal en letter
kunde aan het Gymnasium en de Hoogere
Burgerschool.
2. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het verlesnen van eervol ontslag aan de
onderwijzeres in de Nuttige handwerken am de
openbare Lagere school 3e soort in de Punten
burgerlaan mej. M. Ebing.
3. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het verlengen van het verlof, wegens ziekte
verleend, aan de onderwijzeres aan de openbare
Lagere school le soort voor meisjes mevrouw
Van Slooten—Spruijt.
4. Rapport en voorstel van den Burgemees
ter naar aanleiding van een adres van het Da-
gelijksch Bestuur der vereeniging,,Vergunning"
betreffende het maken van muziek in inrich
tingen, waarvoor verlof of vergunning vorleend
is.
5. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van een rooilijnplan.
6. Vaststelling van het verslag, bedoeld in
art. 11 van het Koninklijk besluit van 19 No
vember 1900, Staatsblad no. 262, (Kindervoeding).
7. Aanbeveling van Burgemeester en Wet
houders voor de vervulling van de betrekking
vau Directeur der Hoogere Burgerschool.
De aanbeveling luidt: 1. dr. P. G. Tiddens, leeraar
aan het Gymnasium en de Hoogere Burgerschool
te Breda 2. dr. G. van Rijn, leeraar aan de
derde Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus
te Amsterdam.
8. Vaststelling 6e aanvullingskohier Inkom
stenbelasting, dienst 1911.
Men zal zich herionereo, dat de vergun
ninghouders, die in hun lokaliteit eenig
muziekinstrument hadden, aan den Gemeente
raad verzochten, buiten werking te stellen de
verordening waarbij wordt verboden muziek
te maken of te doen maken zonder toestem
ming van den Burgemeester, dip, als hoofd
der politie, in deze te beslissen heef'.
De Burgemeester, den Commissaris van
politie gehoord, adviseert thans den Raad,
aan adressanten m^e te deelen, dat deze
geen invoel wenscht te oefeueu op de wijze,
waarop de verordening wordt toegepast door
den Burgemeester.
Burgemeester en Wethouders bieden den
Raad ter vaststelling aan het verslag, aan
Gedeputeerd») Staten uit te brengen omtrent
het subsidie van f 450, ten vorigen jare ver
strekt voor kindervoeding.
Daaruit blijkt, dat de Commissie voor kin
dervoeding 18 December 1911 rekening en
verantwoording heeft gedaan aan den Raad
van de wijze waarop het geld, ten behoeve
der voeding en kleediug van schoolkinderen
toegestaan, is besteed.
Gedurende 72 dagen werd aan 11 719
kinderen spys vei strekt. Voor klompen werd
uitgegeven f 270; voor klecdingstukken
f 7.87'. De totale uitgaven voor voeding be
droegen f 1134.03;
Mr. J. C. 11. Prikken, thans rechter in de
Rechtbank te Zierikzee, is als nummer éen
aanbevolen ter benoeming lot rechter in de
Rechtbank te Zwolle.
De heer J. van 't Slot, sedeit 1 October
1908 onderwijzer aan de openbare Lagere
school aan de Koningsstraat, staat nummer
éen op de voordracht ter benoeming bij het
openbaar onderwijs te Haarlem.
Luitenant J. W. Wolters, van het 5e re
giment infanterie, wordt 1 Februari over
geplaatst naar het Instructie-bataljon te
Kampen, ter vervanging van luitenant H.
W. E. Cramer, die wordt overgeplaatst naar
het 8e regiment infanterie te Dsveuter.
De bij het le regiment infanterie nieuw
benoemde majoor J. M. Mazel, zal 1 Mei
kolouel R. II. Luber vervangen als Directeur
vau den Hoofd-cursus te Kampen.
Luitenant G. Kuyper, van het 5e regiment
infanterie gedetacheerd bij de Hoogere Krijgs
school, wordt dezen zomer gedetacheerd bij
het le regiment veld-artillerie, hier.
Het Voorbereidend militair onderricht is,
in verhand met de andere eischen van de
nieuwe Militiewet, dezen winter voor 't laatst
gegeven.
Gistermiddag was den 100 kinderen der
Anna Paulowna Bewaarschool een feestje
bereid. De poppenkast werd vertoond en
onder het zingen van liedjes en het genot
van versnaperingen, welke dezen kleiuen
lang niet dikwijls ten deel vallen, vloog de
middag om. Oudergewoonte mocht er iets
van al deze heerlijkheden mee naar huis ge
nomen, voor moeder.
De bigde gezichtjes en de echte vroolijk-
heid zullen den milden onbekende zeker wol
hebben doen bemerken hoo buitengewoon
deze verrassing werd gewaardeerd en den
dames, die do leiding van het feest op zich
hadden genomen, hebben bewezen hoe hun
goede zorgen op prijs werden gesteld.
Ook het Bestuur der school woonde het
grootste deel van het feest bij.
De verkoop, op Nieuwjaarsdag, van de
klaverblaadjes voor tuberculeuse beoefenaars
der graphische vakken heeft in heel het hnd
opgebracht fl2Gl5.t1.
Op uitnoodiging van de plaatselijke af-
deelingen van Patrimonium en den Chr.
Nationalen VVerkmaus Bond werd Woensdag
in »De Arenda een openbare vergadering
gehouden, welke gewijd was aan de nieuwe
Zedelijkheidswetten eu den arbeid der Ned.
middernachtzendingeen vergadering, die
zeer druk werd bezocht door mannen en
vrouwen boven 18 jaar.
Nadat ds. Teerink de bijeenkomst had ge
opend, besprak het Kamerlid de heer L. F.
Duijmaer van T w is t het Nieuw-Mal-
thusianisme en de nieuwe wetten.
Spr. herinnerde in breedo trekken aan de
studiën over bevolkingsleer van den in 176G
geboren F.ngelschen Staathuishoudkundige
Thomas R. Maltus, die meende, dat de ver
meerdering der middelen van bestaan geen
gelijken t"ed zou houden met den groei
der bevolking, hieruit een grooten hongirs-
nood voorzag en uit zuiver economisch stand
punt er op aatidrocg, dat de Staat middelen
zou beramen om de vermeerdering der be
volking te beperken.
De practijk heeft hem in 't ongelijk ge
steld. Hij heeft trouwens geen rekening
kunnen houden nvt de toepassing van stoom
en electriciteit en de zooveel intensiever be
bouwing der aarde, ook middels telkens
betere machines
Het Nieuw-Malthusiauisme is heel iets an
ders, heeft niets to maken met economie,
doch spot met de wereldorde, ofschoon een
zoo treffend voorbeeld reeds is gegeven door
het Westersch Romeinsche Rijk.
In lange reeksen cijfers schetste spr. de
gevolgen er van en hij maande, hulde bren
gend aan ds. Pierson en andere voorvechters
cn onder herinnering aan het woord van den
profeet Araos «Wee u, gij geru-ten«, zijn
gehoor aan, den strijd er tegen te helpen
voortzetten, gesteund door de 20 Mei 1911
afgekondigde Zedelijkheidswetten.
Na hem sprak de heer H. Gordeau, terecht
door den Voorzitter genoemd den wakkeren
Directeur van ,,Kinderzorg", over de jeugd,
haar gevaren en bescherming in verband
met de Zedelijkh» idswet
Spr. schetste in een gloeiende en pakkende
improvisatie het gevaar voor het hart der
kinderen, dat alles behalve een blad blank
papier is en bond hun die hart hebben voor
kinderen ook ouder dau 13 jaar op
het hart te breken met de lichtzinnig-Franscbe
spreekwijze II y a un Dieu pour les enfants",
welke heelemaal niet past in het degelijk-
Hollandsche kader.
Waar de Regeering het hare deed, is het
plicht van elk weldenkende het publieke
leven rein te houder, voor zichzelven geen
enkele afwijking te dulden en de kinderziel
niet te besmeuren.
In de publieke opinie moet geheid worden,
dat ons leven rein kan zijn en dat er te
dezen opzichte geen grootere zonde bestaat
dan onverschilligheid.
De heer W. H. Verhoelï, lid van Hoofd
bestuur der Ncd. middernachlzending, bracht
hulde aan de Regeering, die door de invoe
ring der Zedelijkheidswetten een einde heeft
gemaakt aan de zoo gruwelijk onrechtvaar
dige dubbele moraal voor man en vrouw, et
aan da. Pierson, te ZetteD, die de beste jare:
van zijn leven en zijn beften arbeid heef.
gegeven voor de verhooging van het zedelijk
peil van ons volk.
Spr. eindigde met zijn gehoor op te wek
ken, den arbeid te helpen dragen dor Mid-
dernachtzending, wier werk door de nieuwe
wetten geenszins onnoodig is geworden, doch
juist zeer is uitgebreid.
Omtrent kwart na tienen werd de bijeen
komst op de gebruikelijke wijze door ds.
Teerink gesloten.
Een occasional schrijft ons
De heer Hermans, uil Arnhem, sprak Woens
dagavond in „Het Valkje" voor et-n vrij volle
zaal over„Noch clericaal, noch vrijzinnig, m:iar
socialist".
Eer hij 2ijn eigenlijke rede aanving, zeide t pr.
dat de heer Drion op de vergadering van jl.
Maandag ernstig protesteerde tegen een bewering
van Hermans, dat eerstgenoemde geen eerl ied
zou hebben voor arbeiders. Hermans verklar rde
nadrukkelijk deze beschuldiging niet te hebben
geuithot was ook geenszins zijn bedoeling, den
heer Drion te beleedigen, die hiertoe nie. de
minste aanleiding gaf.
De wijze, waarop de vrij-liberalen de wereld
bekijken, kan de arbeiders nooit naar tx>ven
doen komen, doch doet hen steeds arbeider blij
ven. Dit (loet wel het socialisme (men d;nke
aan Schaper). Allerminst is bedoeld een per» oon-
lijke aanval op den heer Drion.
Spr. kwam nu tot zijn eigenlijk onderwerp.
De vrijzinnigen hebben zich geccncc-ntmerd
allerlei schakeeringen vindt men er onder en ze
vormen geen behoorlijke partij met een beooor-
lijk program.
De partij is gedoemd, ten onder te gaan.
De clerikalen zijn de verbonden coalitie van
A. R., Chr. Hist, en de R. K. Staatspartij, velke
laatste nog niet lang bastaat.
Da A. R. partij is de gewichtigste. Tegen wc ordig
hoor je haar zoo niet meer; wel een tijdjs ge
leden, in Kuyper's dagen, toen de bekend» Sij-
braudv met halve waarheden het land afn isde.
Spr. vergelijkt de partij met een oude dam;.
Verder wordt de vraag behandeld of deze parij
ooit gepoogd heeft, een eiüde te maken aan de
ellende van hel volk. Het antwoord luidtneen.
Toen Kuyper Minister-president was, deec hij
het eerste jaar niets, het tweede jaar niets het
derde jaar (1903) gaf hij de Dwangwetter, cn
1904 gaf niet?.
Kuyper en de zijnen hebben het nemen van
sociale maatregelen verzuimd. In 190ö veiloor
de coalitie het, door toedoen van de soc. 'iem.
Ook Kuyper is gevallen door hun toedoen. Het
liberale Kabinet, dat nu volgde, heeft maai 2'/,
jaar geleefd en niets gedaan, want het wiren
geen menschen van durf voor hun begins'len.
Hierna kwam het Ministerie Heemskerk, dat
ook weinig deed en herkozen werd, dank het
weinige fut der liberalen.
Tnlma, onze Talma, heeft ook nog niets ge
daan. Het Bakkerswetje heeft hij moeten te ug-
nemenStaatspensiuneering is er óok nog niet.
In 'tkort spr. concludeert de vruchten van de
tegenwoordige regeering zijn nihil.
De coalitie is gebaseerd op een leugen de
antithese. De liberale partijen randen de >rij-
heid van godsdienst niet aan. Er is zelfs ;en
tijd geweest, waarin de Katholieken de liberalen
altijd hielpen. In den grond baten Kath. en
Anti-rer. elkaar, doch het is der antithese slee lts
om de macht te doen, om baantjes te krijgen.
Vervolgens komt spr. tot de vraag„Wat
willen de viijzinuigen Ze zijn slechts negat ef,
in tegenstelling met de soc. democraten, dieen
ideaal hebben.
De liberalen zijn verdeeld of, zooals dè hoer
Drion zoowaar zeide, elk heeft zijn eigen deik-
beelden over de zaken van het land. Neen, ire
moeten hebben eenheid van program. Wij S. D.
hebben discipline in de partij en dat is nut ig
en noodig, omdat we met een kleine gresp
tegenover de andere partijen staan.
We trachten de menschen te brengen tot don
klassenstrijd, den belangenstrijd. Dit doen we
niet met vinnigheden, uit haat tegen de pa
troons, maar tegen het stelsel.
Ook zien we in algemeen kiesrecht een mac a-
tig wapen om invloed te verkrijgen. Van de
gelegenheid tot debat werd geen gebruik gs-
maakt, en even na tienen werd de vergaderii g
esloten.