Zaterdag 9
Maart 1912.
Cacao
Van Houten's
No. 8079.
61e Jaargang.
BIJBLAD.
Debeste voor den prijs
Stadsnieuws.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FRSSSRISS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per postƒ1.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTRGRACHT 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort een
KENNISGEVING.
Waarschuwing.
Ten einde onaangenaamheden te voorkomen,
brengt ondergeteekende ter kennis van het
publiek, dat bij arrest van den Hoogen Raad
der Nederlanden van 4 Maart 1912 is uitgemaakt,
dat het strafbaar is, buiten noodzaak, o.a.
met een rijwiel op de voedpaden en trottoirs in
de Gemeente Amersfoort te rijdeft.
Amersfoort. 8 Maart 1912.
De Commissaris van Politie
A. NIJHOFF.
Het belang van den haudel bij een
goed georganiseerde» cheque-en giro-dienst.
Over bovenstaand onderwerp sprak Donder
dagavond ook hier de heer J. Frijda Lz., directeur
van de Utrechtsche wissel- en efl'ectenbank, in
een bijeenkomst, belegd door de vereeniging
„Handel en Nijverheid" eu bijgewoond door een
vijftigtal belangstellenden.
De beer V an der Meiden opende om 8.20
de vergadering met een welkomstwoord en wees
er op, dat de steeds scherpere concurrentie dwingt
tot een andere wijze van zaken doen dan voor
heen en dat daartoe ook behoort een snellere
6n toch volkomen betrouwbare wijze van af
rekenen.
De heer F r ij d a, hierna bet woord verkrijgend,
bield nu van 8.25 tot 10.20 zijn voordracht.
Hoe hoogst belangrijk die ook is, moeten we
ons bepalen tot de hoofdzaken er uit mee te
deelente meer wijl ze voor zeer geringen prijs
thans in den boekhandel verkrijgbaar is.
Een cheque is een mandaat tot betaling, ge
richt tot een bankier, om aan den houder der
chèque een daarin vermeld bedrag te doen uit
betalen. Men onderscheidt twee soortmeen
chèque aan toonder, of zicht-chèqne, en een
chèque aan de order van een bepaald persoon.
Eer de eigenlijke chèque bekend was, beston
den er gelijksoortige quitanties welke 0. a. Duit-
sche en Poolscbe vorsten en land heeren op reeds
vervallen belastingen en dergelijke fiscale rechten
afgaven ten behoeve van hun scbuldeischers,
hetgeen in Europa reeds in de 13e eeuw, in
China reeds 2000 jaar geleden plaats vond.
De bron der moderne chdque-beweging ligt in
Italië.
De voortdurend grootere eischen, welke wer
den gesteld aan de geldmarkt en de toenemende
ontwikkeling op handels- en industrieel gebied
waren oorzaak, dat er meer gebrek kwam en
dus meer vraag was naar hulpmiddelen oiu op
andere wijze dan door bloote geldbetaliug elkaar
te voldoen. De betaling werd aan derden overgela
ten aan bankiers, die, als administrateurs vun bun
cliënten, dezen crediteerden, dus goedschreven
voor huu stortingen en ben tevens in het bezit
stelden van formulieren, waarbij zij, voorzooverre
de cliënten tegoed hadden, op even gemakkelijke
als eenvoudige wijze betaling konden erlangen.
Hebben trekker en betrokkene een rekening
bij den zelfden bankier dan volstaat deze laatste
met eenvoudige overschrijving eu dit noemt
men giro-overschrijving.
Die naam giro (omloop, omzwaai) duidt op
den Italiaanschen oorsprong en werd overgeno
men uit den tijd waarin men, om geldscbaarscbte
te voorkomen, in Itulië omzag naar middelen
om den omloop van geld of geldswaardig papier
zooveel mogelijk te beperken.
Mr. G. Vissering zegtmet giro-verkeer wil
men in toepassing brengen een wijze van be
taling of overmaking van gelden, welke zeer
eenvoudig is en noch voor den ontvanger, noch
voor den betaler of verzender ook maar eenige
risico meebrengt. Verlies van geld of bankbil
jetten, uit welke reden ook (zoekraken, ontrouw,
ongelukken onder weg, fouten bij bet uiltellen)
wordt daardoor volkomen vermeden, evenals
onnoodig is specificatie, aanteekenen, assurantie,
correspondentie, porto, enz.
Door invoering van een zoo uitgebreid mogelyk
giro-verkeer iz er minder contant geld noodig,
waardoor bet gevaar voor vervalBching en slijtage
tot een minimum worden terug gebracht.
Hierdoor zullen ook de gelden, die nutteloos
en renteloos liggen bij menigeen, vloeien naar
de bankiers, waardoor dezen gemakkelijker cre-
dieten verleenen en den rentevoet zoo laag mo
gelijk houden kunnen.
Juist ons land gaf den Btoot tot het chèqoe-
en giro-verkeer, en wel in 1609. Den 31 Maart
van dat jaar werd opgericht de weldra wereld
vermaarde Amsterdamsche Wisselbank, wier taak
het was de zeer verschillende munten, destijds
door provinciën of steden geslagen, in ontvangst
te nemen, er de reëele waarde van te bepalen
en nit te betalen in een munt, den Bankgulden,
die voor den handel de gemakkelijkste en ze
kerste was. Ook toen reeds kon men een deel
van zijn tegoed laten staan en dit tegoed doen
transporteeren het begin dus van een giro-
verkeer.
Nadat 25 Maart 1814 de Nederiandsche Bank
was opgericht, werd de Amsterdamsche Wissel
bank opgeheven bij Kon. besluit van 19 De
cember 1819.
De hartader van het chèque- en giro-verkesr
bevindt zich thans in Duitschland, waar in
1019 de Hamburger en in 1621 de Nürnberger
Girobank werd opgericht en thans alles loopt
over de Rijksbank. Om het verkeer tusscheu de
plaatselijke Banken te vergemakkelijken weid
in 1824 een „verrekeninge(clearing)huis'J opge
richt, de Bank des Berliner Kassenvereins, dat
in het eerste jaar reeds 114 millioen, in 1905
echter 21 091 milliard Mark omzette. Aan
de filiale der Üuitsche Rijkbank te Hamburg
gaat om slechts 5 pCt. in contant geld en niet
minder dan 95pC't. door giro én clearing. Daar
neemt bakker, slager eu kruidenier, modiste,
fabrikant, notaris, officier, ambtenaar, ja iedereen
deel aan dut verkeer.
Dat ook de kleinhandel er heil in ziet, bewijst
de Oldenburgsche Bank, waar de cheque-reke
ning sedert de toetreding van den kleinhandel
steeg van 9.S tot 46.5 millioen Mark en hel
aantal chèques van 11 678 tot 39 947.
In 1909 is in Duitschland ingevoerd een Post
cheque- en giroverkoer, waarbij op 1 Januari
1911 reeds 49 853 personen waren toegetreden,
met een gezamenlijk tegoed van ruim 95 mil
lioen Mark. Voor stortingen wordt berekend 3
cent per f300 of gedeelten daarvan, voor uitbe
taling een vast recht van een tiende per mille,
voor overboeking 1.8 cent.
Ook in Oostenrijk, Zwitserland, Engeland,
Amerika, enz. is het cheque- en giro-verkeer
ingeburgerd.
Hier te lande, de bakermat van dat verkeer,
heeft men zich nog niet kunnen aanpassen aan
het buiteniandBch systeem. De betalingen ge
schieden in het algemeen nog met gereed geld.
Toch is het te betreuren, dat niet ieder za
kenman, niet ieder particulier, gebruik maakt
van chequeB, want veel tijd zou bespaard, veel
onaangenaams (door vergissing bij het uittellen,
door verliezen, door oneerlijkheid, enz.) zou
voorkomen worden.
Ook de contante betaling zou er zeer door
worden bevorderd, want van gebrek aan wissel
geld, enz. zou geen sprake meer behoeven te
wezen.
In ons „vrije" Nederlaud houdt men, uit vrij-
heidswil, liever zijn eigen kas, beheert men lie
ver zijn eigen zaakjes, lijdt men liever groot
renteverlies, vergist men zich liever by het
uittellen, bergt men liever zijn geld op lang niet
altijd veilige plaats, dan dat men er een solied
bankier of kassier op nahoudt, die de admini
stratie voert eu een massa beslommeringen weg
neemt.
Vervalsching van cheques behalve dan in
detective-romans -- behoort tot de zeldzaam
heden en is bovendien geheel te ondervangen
door crossing" (net op de voorzijde trekken van
twee evenwijdig loopende schuine lijnen) waar
door de houder verplicht is, de chequedoor zijn
eigen kassier le doen incasseeren.
Is de cheque cr, dan vulgt het gireeren van
zelf.
In het Bankbedryf vindt het reeds algemeens
toepasssingslechts hoogst zelden, en dan nog
maar kleine bedragen naar een dorp waar geen
bankier is gevestigd, worden overgemaakt in
gereed geld. Ook bij tal van groote administra
tion vindt het toepassing.
Doch volgens een officieuse mededeeling zal
eerlang ejn voorstel de Tweede Kamer bereiken,
strekkende om ook hier te lande een Post-cheque-
en giro-dienst in te stellenzulks als gevolg
van de pogingen, daartoe aangewend sedert 1904
en vooral ten gevolge van de motie-Hubrecht
c. 8., ingediend in de Kamerzitting van 14
December 1909.
Wordt die dienst hier te lande ingevoerd, al
dan niet onder het beheer der Rijks-postspaar
bank, dan zal Nederland hebben gevolgd het
voorbeeld, in zijn Koloniën, althans in Oost-
Honderd tegen een
dat men na een proef
met
Rona
daarvan voortaan een
geregelde gebruiker
wordt.
GOED en GOEDKOOP
1 Kg. 11.50
-0.80
%Kg./0.42i
Ho..' -0.18
Indië,
Maar toch achten velen invoering van cheque-
en giro-verkeer nutteloosniet allen enkele
middenstands-vereenigingen, maar ook Kamers
van Koophandel.
De Kamers te Arasterdam, Rotterdam en
Utrecht zijn er zeer vóór, al hebben ze ook en
kele bedenkingen tegen onderdeelen dar thans
voorgestelde regeling, welke te harer tijd bij de
behandeling door de Tweede Kamer nog zeer
kan worden verbeterd.
Die te Amersfoort adviseerde den Minister,
dat zij na rijp overleg, van meening is, dat het
verkeer meer aan het particulier initiatief be
hoort te worden overgelaten. Zij zegt, dat het
giro-verkeer bier te lande eigenlijk onbekend
is en het cheque-verkeer nog slechts een zeer
kleinen omvang heeft. Naar haar meeniug zal de
invoering van een post-cheque- en giro-dienst
van Rijkswege, zooal niet voor den groothandel,
toch in een behoefte van deu tusschen- en den
kleinhandel voorzien.
Een groot abuis maakte, volgens spr., die
Kamer, waar ze verder beweert, dat naar haar
meening de inrichting van ons Bank- en kas-
siorswezen niet dusdanig zou zijn ingericht, dat
het chèque- en giro-verkeer bij hen in de be
hoefte zal kunnen voorzien en er daarom alle
aanleiding bestaat voor den Staat om deze zaak
te bevorderen. Dat is onjuist, de Banken zijn ter
dege er op ingericht om het cheque- en giro-
verkeer in het algemeen te kunDen toepassen,
Onderling passen ze het reeds jaren toe, met
het prachtigste rerultaat en zou het dan niet
gaan voor de cliënten? Spr. kan dat niet be-
grijpei
Ten
'en slotte reserveerde ook deze Kamer haar
conclusie ten aanzien van de geringe rentever
goeding en acht zij ook aansluiting het meest
gewenscht.
Spr. eindigde met den wensoh, dat het door
hem meegedeelde moent strekken iu het belang
der invoering van een goed chèque- en giro-
verkeer, waarbij de handel en de nijverheid zeer
gebaat zullen zijn en riep voor die goede toe
passing de hulp en den steun in van de aan
wezigen en van de vereeniging „Handel en
Nijverheid".
De heer Van der Meiden gaf hierop ge
legenheid, vragen te stellen.
De heer B. P. van de Pol deed uitkomen
hoe noodig het ia, een chèque aangeteekend te
verzenden. Spr. was uit Utrecht, waar hij tot
voor kort geleden woonde, door de posterijen
een brief nagezonden, welke een chèque bevatte,
die niet voor hem bestemd bleek. Toevallig wist
hij voor wien de chèque beetemd was eu zond
hij haar terug.
De heer F r ij d a antwoordde, dal een chèque,
die „crossed" is, nooit kan uitbetaald aan den
niet-rechthebbende en putte uit de vergissing,
door de Posterijen begaan, een bewijs te meer
voor de noodzakelijkheid van giro.
De heer Frederiks vroeg of niet een nadeel
van het chèque- en giro-wezen is, dat crediteu
ren hun baar geld in massa temp verlangen, en
herinnerde aan het schromelijk crediet-misbruik
dat volgens een opstel in „Accountancy" o. a.
te Weenen zich heeft voorgedaan, zulks om zoo
min mogelijk renteverlies te beloopen.
De beer F r ij d a antwoordde, dat de massa-
opvraag z. i. denkbeeldig is. Het giro-steise!
bevordert het vloeien van gereed geld naar de
bankhuizen, die bij veel storting dus veel con
tanten hebben en daardoor aan een wat groo
tere dan een normale terugvraag wel kannen
voldoen.
Thans berust het geld by slechts enkele
menschen, hetgeen in een crisis-jaar als 1997
gevaarlijk is gebleken. Berust het bij een groote
centrale instelling dan zal er geen massa-op-
vraag plaats vinden.
Wat bet crediet-misbruik betreft, dit. Ik ge
loof stellig en zeker, dat de contante betaling
meer regel zal worden als het cheque-wezen is
ingevoerd; niet alleen om de in mijn inlsiding
reeds aangegeven redenen, doch ook om de
steeds lokkende korting voor contante betaling,
die gemeenlijk hooger is dan da rente der giro-
instelling. Ik zeg echter niet, dat de menschen
minder laks zullen worden en toch hun maand-
of kwartaal-nota ergens zullen verstoppen doch
over 't algemeen zal contante betaling veel
meer regel worden.
De heer Van der Meiden zocht den te
genstand welke men hier te |lande koestert
voor cheque- en giro-wezen in gebrek aan han
delskennis.
ZooaU bekend, vervolgde spr., heeft H. N.
getracht hier een Handelsschool te doen op
richten om onze nakomelingen een vakopleiding
te bezorgen, die zij in den steeds meer vak
kennis eischenden tijd noodig hebben.
We weten maar al te goed, zelfs de besten
onder ons ervaren 't dagelijks, dat er helaas
groot gebrek bestaat aan handelskennis.
Ook op, het chèque- en giro-wezen is toe te
paBsen hetonbekend maakt onbemind. Wie er
echter in het buitenland kennis mee heeft g
maakt, acht het even onmisbaar als zijn t
foon.
Tot mijn leedwezen moet ik meedeelen, dat
we, hooglijk waardeerend den steun van Minister
en Gemeenteraad, die resp. f5000 en f4000
eubsidie verleenden, helaas nog derven dien van
Provinciale Staten aan welke we vroegen een
subsidie van f2000.
Doch de vereeniging zal verder voortgaan op
dezen weg, in het welbegrepen belang van deu
middenstand.
Ik dank den inleider ten zeerstrvoor de hoogst
duidelijke wijze waarop hij deze zoo belangrijke
zaak heeft blootgelegd en spreek den wensch uit,
dat door deze leerrijke vergadering een tweeledig
doel ia bereikt: het bevorderen der invoering
van een chèque- en giro-dienst en het bevor
deren van handelsonderwijs.
Voor dit laatste vroeg spr. den steun ook van
deze vergadering.
De bijeenkomst werd hierna om 10.35 gesloten.
>ft ge-
1 tele-
Het jongste nummer van het maandblad
•Weduwenzorgs wijdt eenige zeer hartelijke
woorden aan de nagedachtenis van den heer
A. Hassing, den oDder-voorzitter en belang-
loozen medestichter dier vereeniging, die
hier in 1909 werd opgericht.
Be heer J. P. Haanschoten, thans te Arn
hem, wordt teruggeplaatst naar het poit- en
telegraalkantoor to Amersfoort, waar hy den
heer H. G. van der Weerd zal vervangen,
die definitief wordt werkzaam gesteld aan
het bijkantoor Hobbema-straat te Amsterdam.
De heer M. L. O. Bron Verkerk is be
noemd tot Gemeente-veearts van Harderwijk.
De beer H. Bouwman, sedert 1 Januari
1908 onderwijzer aan de school Hellingstraat
hier, is benoemd tot onderwijzer aan de
seuool Havikstraat te Utrecht.
De akte Nuttige handwerken werd alsnog
behaald door de jongedames J. W. M. Th.