Zaterdag 11
Mei 1912.
No. 8106.
61e Jaargang.
B IJ B L A D.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van CleefT'.
HOOFDREDACTEUR
P. J. FBECEHIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per postƒ1.15. Advertentlen 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieüle- en onteigenings-
advertentiön per regel 15 cent. Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertenticn van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KOB.TSSCSRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort oen
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
beBtnurders-collatoron van het WJJBKNGA-
LEEN, te Bolsward, blykens hun Bchrijven van
6 Mei 1912, voornemens zijn, over te gaan tot
de begeving van oen studiebeurs
dat nakomelingen uit de familie van den
Btiehter, die naar de beurs wenschnn te dingen,
zich, onder overlegging van eene geboorteakte,
vhor G Juni a.s. schriftelijk zullen moeten wen
den bij den heer dr. G'. J. Niemeijer, te Bols
ward
dat de begiftigde vrij zal zijn in de keuze van
een vak van studie;
dat de sollicitanten zich zullen hebben te
onderwerpen aan een vergelijkend examen,
waarvan de datum later zal worden bekend
gemaakt.
Amersfoort, S Mei 1912.
VUYTIERS.
De Burgemeester en Wethouders van Ainers-
f oort,
Gelet op artt. (5 en 7 der Hinderwet, brengen
ter kennis van het publiek, dat een door gebrs.
B. it A. van GELDER ingediend verzoek, met
bijlagen, om vergunning tol het uitbreiden van
eene slachtplaats en rookerij van vleeschwaren
in het perceel, hier gelegen aan den Langegracht
No. 34, bij het Kadaster bekend onder Sectie E,
No. 3919, op de Secretarie der Gemeente ter
visie ligt, en dat op Donderdag den 23 Mei aan
staande, des voormiddags te half elf uren,
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven om,
ten overstaan van het Gemeentebestuur of van
éen of meer zijner leden, bezwaren tegen het
uitbreiden van de inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie, alleen zij gerechtigd, die overeenkom
stig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeen
tebestuur of (-en of meor zijner lede n zijn ver
schenen, ten einde hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Amersfoort, 9 Mei 1912.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester.
WUYTÏER8.
De Secretarie,
J, G. STEN EERT KROKSE.
WAARSCHUWING
tegen het lokken van Nederlandsche
werklieden naar Duitschland.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
waarschuwt tegen de berichten in de
nieuwsbladen of van daartoe uitgezonden
agenten, die, soms met verstrekking van
reisgeld voor de heenreis, ten behoeve van
industrieele ondernemingen, Nederlandsche
werklieden naar Duitschland lokken. Bij
hunne aankomst te dier plaatse toch is her
haaldelijk gebleken, dat zij daar niet gebruikt
kunnen worden.
Het is daarom geraden, dat die werklieden,
alvorens werk aan te nemen in Duitschland,
zich tot de arbeidsbeurs in de plaats hunner
inwoning of, bij gebreke van dien, tot de
Nederlandsche arbeidsbeurs te Oberhausen
(Duitschland), Arndtstrasse 56, om inlichtin
gen wenden, omtrent de vooruitzichten in het
bekomen van werk, de loonen en de huur
prijzen der woningen aldaar.
Wie dit nalaat, stelt zich bloot aan groote
TELEURSTELLING en SCHADE.
Amersfoort, 9 Mei iyi2.
De Burgemeester voornoemd,
WUYTIERS.
Onze tachtlooze jeugd.
Er wordt veel geklaagd over de tucht
loosheid onzer kinderen. Ze kennen geen
tucht meer. Het woord tucht staat in een
slechten reuk.
Bij het woord tucht wordt gedacht aan
tuchthuis, tuchtroede, tuchtschool.
Dat tucht in verband staat met orde en
regel de grondslagen voor welvaart; met
zelfbeheersching, zelfverloochening, inspan
ning van alle krachten, energie de nood
zakelijke vereischten voor een gelukkig leven;
men schijnt er niet aan te denken.
»Ik wreek geen kwaad, maar dwing tot goed
Straf is mijn hand, maar liefderijk mijn ge-
[moed*.
Och wat, dwingen! Niemand moet gedwon
gen worden. Dat zou strijden met de ont
wikkeling van de individualiteit onzer kin
deren het zou hun karakter bederven.
Het kind moet worden opgevoed voor de
v r ij h e i d. Bij vrijheid past geen dwang
Tot het goede dwingen? Och kom
Al wat met dwang gebeurt, kan nooit iets
goeds brengen. Men moet het kind de over
tuiging zien bij te brengen, dat al hetgeen
wij van hem verlangen het goede is.
Als het dat niet zelf inziet, geeft het toch
niets.
Ieder kind is een schepsel op zich zelf. Het
is een misdaad, een schepsel, dat volgens
zijn natuur wil opgroeien in de vrijheid, te
wringen in het keurslijf onzer conventie.
De mensch is van te edelen oorsprong en
staat te hoog om pasklaar te worden gemaakt
in een vorm, die ouders of onderwijzers voor
een ideaal vorm gelieven te houden.
We leven in de eeuw van het Kind (het
Kind met een hoofdletter); de ouders en
onderwijzers (zonder hoofdletter) moeten er
zich wel voor wachten, zich aan het kind te
vergrijpen, door het aan te vatten met straffe
hand! >Liefedrijk< moet het gemoed zijn der
opvoeders en hun hand moet bovenal zacht
zijn. En wie verzekert hun, die zich durven
belasten met de opvoeding van het Kind,
dat de weg, dien z ij aanwijzen de beste is
Is het niet zeer goed mogelijk, dat de
weg, dien het Kind bij intuïtie voor den
besten houdt, het ook werkelijk i s
Laat groeien, laat bloeien het Kind, gij
opvoeders; laat het zich ontwikkelen, zooals
het zelf wilmaar houdt je handen thuis
Hoogstens past u de rol van welwillend
raadsman, van belangstellend toeschouwer.
Voor de rest zal de natuur zich wel zelf
helpen, zoo goed als ze dat doet met al hare
schepselen.
Het zijn deze beschouwingen, het is dit
standpunt, waardoor de taak der onderwij
zers zoo zwaar, in vele gevallen te zwaar
wordt.
Een gansche ommekeer heeft plaats gehad
in de beschouwing aangaande de verhouding
waarin de opvoeder staat tot het kind.
Een beschouwing, die in het nauwste ver
band staat met de veranderde denkbeelden
over de inrichting der maatschappij.
Ons geesdriftig streven naar vrijheid heeft
geleid tot miskenning van elk gezag.
Dat tucht noodig is voor het behoud van
ons gezin, dat tucht onmisbaar is in onze
samenleving, dat al onze persoonlijke ver
houdingen een absurditeit worden zonder
tucht, ja, dat zonder tucht geen beschaving
denkbaar is, het schijnt te worden vergeten.
Het gebrek aan tucht thuis brengt mede,
dat vele leerlingen zoo moeilijk tot orde tot
gehoorzaamheid, tot geregelde inspanning,zijn
te brengen. Waar ze thuis zonder consequente
opvoeding zijn opgegroeid waar hun luimen
en lusten niet zijn bestreden waar de over
tuiging, dat niets gaat boven de vrijheid, bij
de ouders de richting aangaf, of liever de
richtingloosheidwaar het laat-maar-waaien-
stelsel gevolgd wordt, waar steeds verklaard
werd, dat het later wel terecht zal komen,
en dat de kinderen zelf later wel zouden
inzien wat goed voor hen was daar is het
geen wonder, dat vele onderwijzers niet in
staat zijn om met de aan eigen luimen en
nukken onderworpen naturen op te schieten.
Dit is de voornaamste oorzaak der tucht
loosheid onzer kinderende weeke, zieke
lijke, papperige opvoeding, die ze thuis ge
nieten*.
Een tweede oorzaak, die in nauw ver
band staat met de vorige, ishet gemis van
gezag der onderwijzers.
Ze hebben geen macht over de kinderen.
Hoeveel onderwijzers, die er nu geheel onder
raken en ellendig schipbreuk lijden, zouden
heel goed bruikbaar zijn, als ze slechts macht
hadden over hun leerlingen. Maar »Ne
tc-uchez pas a la reine*, heette het vroeger.
Nu heet het: »Raak niet aan het Kind*.
De afgoderij, gedreven met het kind, is
oorzaak, dat zoo menig godje een duiveltje
wordt, dat het leven van zijn ouders en van
zijn onderwijzers bederft.
Van de ouders <x>kIloe duur betalen
velen niet hun afgoderij, die ze aanzagen
voor liefde. Later misschien zien ze
wel in hoe dom ze handelden maar dan is
het te laat.
■Straf is mijn hand*. Jawel, als
dan de hand straf wordt, dan helpt het
niet meer. Als dan de teugels worden aan
gehaald, is meestal het hollende paard niet
meer tot staan te brengen.
Aldus de heer J. Schuitenmaker in het
»Maandblad in het belang der opvoeding
van weezen*.
middelen te verschaffen om tot hooger bloei
te komen. Elders leerde de ervaring, dat het
klein-bedrijf, door gebruik te maken van de
nieuwere vindingen op electrisch gebied,
sterker werd en beter in staat was, te wed
ijveren met de groot-industrie.
Wijst zulks niet op de noodzakelijkheid
van het in exploitatie brengen eener ge
meentelijke electrische centrale
Zal Amersfoort wèl varen, dan moet koers
gezet worden in de richting der industrie.
Natuurlijk behoeft men andere welvaarts
bronnen niet te verwaarloozen.
Ijverig worde voortgezet het werk ten
behoeve van land- en tuinbouw, maar niet
langer mag verzuimd worden, de bestaande
nijverheid te steunen in haar streven naar
ontwikkeling en bloei, en de vestiging van
nieuwe industrieele ondernemingen mogelijk
te maken.
Gewenscht ware, dat er een beweging ten
gunste dezer zaak werd op touw gezet,
waaraan zoowel »De Hanze* cn Handel en
Nijverheid* als andere corporation zouden
kunnen deelnemen.
Er werd reeds veel over 't electriciteit-
vraagstuk gepraat; laat men nu gaan
handelen.
't Wordt tijd
De Koppelpoort en de onvolprezen Kei
prijken op den omslag en de titel-pagioa
van het jongste nummer van »De Kampioen*,
dank zij de welwillendheid van den heer
G. J. Slothouwer, die de beide clichees uit
zijn feestgids voor het hier heden aange
vangen Groot internationaal kegelconcours,
als consul van den A. N. W. B. afstond voor
het Bondsorgaan.
Bij de Kei staat, dat hij in 1661 naar de
stad werd gesleept als herinnering aan den
vrede met Portugal.
We hebben altijd gemeend, dat Everhard
Meyster zoo maar, zonder eenige nevenbe
doeling dan om weer een zonderlinge streek
uit te halen, hem naar de Varkenmarkt deed
sleepen.
Ware 't werkelijk bedoeld geweest als
herinnering dan had men den kei in 1673,
bij de komst der Franschen, werkelijk niet
behoeven te vermoffelen, zóo goed, dat pas
in 1903 »Spekkie* hem terugvond.
Belanghebbenden vestigen hun aandacht
op de kennisgeving nopens de studiebeurs,
aan het hoofd van dit nummer.
In ons nummer van 30 April deelden we
mee, dat met ingang van 1 Mei in het
dorp Zeist de gemeentelijke electrische
centrale zou worden in gebruik genomen,
en vroegen wc, wanneer toch we het zelfde
zouden kunnen berichten voor de stad
Amersfoort.
De »Eembode* van gister doet de vraag
wat duidelijker, waar hij schrijft:
De simpele mededcelïng in de kranten, dat
te Zeist is aangevangen met de exploitatie
eener gemeentelijke electrische centrale, doet
bij hernieuwing de vraag stellen: Hoe lang
moet het nu nog duren eer ook de Gemeente
Amersfoort haar centrale in werking stelt
Het komt ons voor en hierin staan we
niet alleen dat in deze niet met genoeg
zame voortvarendheid wordt gehandeld, ver
moedelijk wegens gebrek aan voldoend be
sef van de groote waarde der electrische
energie voor onze nijverheidsinrichtingen.
Men moge dan al Amersfoorts vooruitgang
zoeken te bevorderen door het lokken van
menschen, die hier rust na volbrachten arbeid
kunnen vinden, of door 't bieden van onder-
wijsgelegenheid veler aard daad van lof
felijk bestuursbeleid zou 't zijn wanneer eens
plannen werden overwogen, hoe te geraken
tot een industrieel Amersfoort.
De eerste stap in die richting is natuurlijk,
aan de bestaande nijverheidsinstellingen de
Bij Koninklijk besluit zijn benoemd in
de Provincie Utrechttot Voorzitter van den
eersten Militie-keuringsraad W. A. E. Mans-
veldt, luitenant-kolonel, provinciaal adjudant
in Utrechttot zijn plaatsvervanger L. Noest,
majoor bij het 9e regiment infanterie; tot
Voorzitter van den tweeden militie-keurings
raad D. J. van Bosveld Heinsius, gepens.
luitenant-koloneltot zijn plaatsvervanger D.
W. de Jager, luitenant-kolonel bij het 5e
regiment infanterie.
Dr. J. Nord, dirigeerend officier van ge
zondheid 2e klasse, te Utrecht, is aange-
wezen om Gedeputeerde Staten van Utrecht
bij te staan bij het geneeskundig onderzoek
van lotelingen.
Tot Rijks gecommitteerden bij het eind-
examen van het Gynvosiunr hier, te houden
van i2 tot 15 Juni, z\-,n benoemd dr. T. J.
I Hartman, hoogle'eraar aan de Rijks-universi-
teit te Leiden; dr. H. Brugmans, hoogleeraar
aan de Gemeentelijke universiteit van Am-
sterdam en dr. A. A. Nijland, hoogleeraar
1 aan de Rijks-universiteit te Utrecht.
Ds. P. J. F. van Voorst Vader Jr. hoopt
morgenmiddag zijn intree-rede te houden in
de Ned. Hervormde gemeente te Nederhe-
mert, na des ochtends te zijn bevestigd door
dr. C. B. Oosthuis, predikant te Rotterdam.
j Ritmeester F. A. C. Goester. van de ca
valerie O. I. leger, keerde heden per »Rem-
brandt* naar Oost-Indlë terug.
