Dinsdag 11
Juni 1912.
No. 8118.
61e Jaargang.
kosteloos.
De beste voor den prijs
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
I
J. 7BES3HZES.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer io cent. Bij regel-
abonnement" reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ostbus 9.
SORTEGXUCST 9.
Telefoon 19.
Wie zich met ingang
van 1 Juli doet in-
schrijven alsabonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
KENNISGEVINGEN.
KIESRECHT.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt, met het oog op de aanstaande stem-
raing ter verkiezing van éen lid van den Ge
meenteraad van Amersfoort, aan belanghebben
den in herinnering bet bepaalde bij de artikelen
57, 58 en 154 der Kieswet, luidende
Art. 57. Personen, bij wie en bestuurders van
bijzondere ondernemingen en instellingen, waar
bij mannen, die den leeftijd van vijf en twintig
jaren hebben bereikt, in dienstbetrekking zijn,
zijn, voor zoover niet bij algemeenen maatregel
van bestuur vrijstelling is verleend, verplichtte
zorgen, dat ieder van dezen, die bevoegd iB tot
de keuze mede te werken, gedurende ten minste
twee achtereenvolgende uren tusschen acht uren
des voormiddags eu vijf uren des namiddags
daartoe gelegenheid vinde.
Art. 58. Personen en bestuurders, in het
voorgaand artikel bedoeld, zijn, voor zoover
arbeid wordt verricht in fabrieken of werk
plaatsen, verplicht te zorgen, dat in het arbeids-
lokaal, en zoo er meerdere arbeidslokalen zijn,
in. het grootste of wel in meer dan éen arbeids-
lokaal, gedurende twee werkdagen vóór eD op
den tot Btemming bepaalden tijd op eene zicht
bare wijze is opgehangen eene door hen of van
hunnentwege onderteekende lijst, de uren in het
voorgaand artikel bedoeld, vermeldende, voor
elk aftonderlijk of groepsgewijze of voor allen
gezamenlijk.
Art. 154. Overtreding van de arit. 57 en 58
dezer wet wordt gestraft met hechtenis van ten
hoogste veertien dagen of geldboete van ten
hoogste vijf en twintig gulden.
Bovenbedoelde algemeene maatregel van be
stuur, welke is vastgesteld bij Koninklijk besluit
van 24 Mei 1901 (Staatsblad no. 109) luidt als
volgt:
Art. 1. Vrijstelling wordt verleend aan de in
art. 57 der Kieswet bedoelde personen en be
stuurders van bijzondere instellingen en onder
nemingen ten aanzien van bij hen in dienst
betrekking zijnde personen, welke uit hoofde van
die dienstbetrekking op den dag der stemming
tusschen de in vermeld artikel genoemde tijd
stippen niet gedurende twee achtereenvolgende
uren vertoeven in de Gemeente, op welker Kie
zerslijst zij voorkomen.
Art. 2. Vrijstelling, als omschreven in het
voorgaand artikel, wordt voorts verleend aan
geneeskundigen en apothekers ten aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde personen,
alsmede aan personen en bestuurders van bij
zondere instellingen en ondernemingen ten aan
zien van bij hen in dienstbetrekking zijnde
ziekenverplegers.
Amersfoort, 10 Juni 1912.
De Burgemeester voornoemd,
WUYTIERS.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
Watergraaf en Heemraden van het Heemraad
schap de rivier de Eem, beken en aankleve van
dien, voornemens zijn op Maandag, Donderdag
en Zaterdag, den 24, 27 en 29 Juni 1912 een
schouw te houden over de beken en waterlei
dingen.
Schouwplichtingen worden uitdrukkelijk aan
gemaand er voor te zorgen, dat zij alsdan yol-
daan hebben aan hunne verplichtingen, in de
desbetreffende verordening gesteld.
Amersfoort, 10 Juni 1912.
De Burgemeester voornoemd,
WUYTIERS.
De Tarlefrerhoogiug een slechte
belasting.
(INGEZONDEN.)
Wanneer wij nu eens daarlaten de hoogst
ernstige bezwaren, welke bestaan tegen het
protectionistisch wetsontwerp-Kolkman tot
verhooging der invoerrechten, als belemme
ring van handel, nijverheid en verkeer, en
het vraagstuk niet bezien van vrijhandels
standpunt, niet uit een oogpunt van handels
politiek, doch ons ditmaal bepalen uitsluitend
tot het fiscale gedeelte der quaestie, dan
rijst de vraag: Is de voorgestelde Tarief-
verhooging een goede belasting?
De voornaamste kenmerken van een goede
belasting zijn
1. dat rekening wordt gehouden met de
draagkracht van hen, die haar moeten opbren-
gen;
2. dat hetgeen wordt opgebracht, inder
daad in de schatkist komt.
De voorgestelde verhooging der invoer
rechten nu voldoet aan geen dier beide, aan
iedere goede belasting te stellen, voor
waarden.
Laat ons met de laatst genoemde begin
nen, en er dan eerst even aan herinneren,
dat, volgens de toelichting door de Regee
ring gegeven, hel ontwerp-Kolkman eigenlijk
beoogt zoowel een fiscale herziening, die
jaarlijks 10 millioen zal opleveren, als een
herziening in protectionistische rich
ting, ten doel hebbende het verbeteren van
de levensvoorwaarden onzer nijverheid.
Wat de Regeering wil bereiken, komt dus
neer op het voldoen aan twee eischen, waar
van aan den eenen niet kan worden voldaan
dan ten koste van den anderen.
Het is de gescheidenis van de kool en de
geit.
Consequent doorgeredeneerd, sluit het een
het ander uit. Als het eene gelukt, mislukt
het andere. Slaagt men in het beschermen
van de binnenlandsche productie,dan beteekent
dit beperking van den invoeren wordt de
invoer beperkt, dan neemt ook de opbrengst
der invoerrechten af. Lukt het andere, levert
de nieuwe heffing inderdaad op het geraamde
profijt voor de schatkist, dan is de poging
tot protectie misluktimmers dan is de invoer
niet af- en de binnenlandsche productie der
concureerrende artikelen niet toegenomen.
Maar in ieder geval is de binnenlandsche
verbruiker het kind van de rekeningwant
ook al zou de nieuwe wet geheel zonder
effect blijven op ons handelsverkeer met het
buitenland, en aan den anderen kant al
brengt de verhoogde belasting niets in de
schatkist, dan zal de consument toch de ver
hoogde prijzen hebben te betalen, die de
binnenlandsche producent, dank zij de ver
hoogde tarieven voor buitenlandsche voort
brengselen, zal kunnen vorderen.
Wat uit de zakken van allen komt, zal
dan niet de schatkist helpen vullen, doch
verdwijnen in de zakken van enkelen.
Immers, men heeft berekend aan de hand
van de cijfers der beroepstellingen dat
slechts 17 pCt. der bevolking belanghebbend
is bij de bevoorrechte industrieën en dus in
het gunstigste geval dat is als de winst
eerlijk verdeeld wordt over groot en klein
van de bescherming zal kunnen profiteeren.
Al de anderen de overige 83 pCt.
mogen alleen maar betalen.
En als de voorgestelde belastingwijziging
wel geld in de schatkist brengt, dan zal
hetgeen wordt opgebracht door de verbrui
kers aan de vervaardigers der beschermde
artikelen belangrijk meer bedragen dan het
geen als opbrengst der invoerrechten door
den fiscus zal worden ontvangen.
Een verhouding tusschen hetgeen door
het volk wordt betaald en door het Rijk
wordt genoten, is natuurlijk niet te geven.
Voor Duitschland heeft men die verhouding
wel eens geschat op 4 tot 1.
En ten slotte rijst de vraag, of de Staat
bij een verhoogde opbrengst der rechten in
werkelijkheid wel veel zal profiteeren, en of
niet, hetgeen aan den eenen kant zal worden
gewonnen aan den anderen kant zal verloren
gaan. Immers ook de Staat zelf is verbruiker,
en bovendien de ambtenaren van het Rijk,
die niet beschermd worden en door de ver
hooging der invoerrechten verlies lijden, als
gevolg der hoogere uitgaven voor levens
onderhoud, zullen daarvoor een tegemoetko-
zal tevreden zijn en
moeten erkennen dat
deze cacao ia
1 Kg. 1.50
-0.80
y4Kg./0.42;
</l0„ -0.18
over stelt de eigenlijke directe belastingen
(Grondbelasting, Bedrijfsbelasting en Ver
mogensbelasting) dan is de verhouding tus
schen deze beide categorieën 58 tot 22.
In verband met hetgeen wij hierboven
omtrent de verteringsbelastingen hebben
gezegd, zal verhooging der invoerrechten
de verhouding nóg ongunstiger maken, en
daarom zou aanneming van het Tariefwets-
onwerp-Kolkman, dus ook uit een oogpunt
van belastingheffing, zijn een stap in de
verkeerde richting.
ming verlangen, evenals in Duitschland, dat
aan zijn ambtenaren jaarlijks 2 millard
betaalt als »Teuerungszulage«.
En nu de vraag omtrent de draagkracht.
Invoerrechten, willen zij werkelijk geld
opbrengen, moeten worden geheven in hoofd
zaak van de levensbehoeften in engeren zin.
En dit zal dan ook volgens het ontwerp-
Kolkman geschieden.
De voorgestelde verhooging brengt daarom
mede een vermeerdering van den ongelijk-
matigen belastingdruk, die zich het meest
zal doen gevoelen aan hen, die het minst
met aardsche goederen en het meest met
kinderen gezegend zijn.
Met de accijnzen vormen de invoerrech
ten de verteringsbelastingen, waarbij het
minst wordt rekening gehouden met de
draagkracht, en dit klemt te meer, wanneer
de invoerrechten niet zuiver fiscaal, doch
beschermend zijn, omdat het oog van den
wetgever dan, behalve op het profijt van
den fiscus, is gericht op de bescherming en
niet op de draagkracht van dengeen, die
de belasting zal hebben op te brengen.
Onze Rijks-inkomsten worden gevonden
uit
1. de directe belastingen (Grondbelas
ting, Personeele-, Bedrijfs- en Vermo
gensbelasting)
2. de accijnzen
3. de indirecte belastingen (zegel, regis
tratie, hypotheek- en successierechten);
4. de invoerrechten
5. de overige middelen.
Het percentage van ieder dezer catego
rieën ten opzichte van de totale inkomsten
van het Rijk isvoor de directe belastin
gen 25.86, accijnzen 35.96, indirecte belas
tingen 16.78, invoerrechten 7.38, overige
middelen 14.02.
Sedert 1831 zijn de directe belastingen
afgenomen met 8.7 pCt. en de accijnzen
toegenomen met 5.86 pCt., en zulks niet
tegenstaande de invoering der Vermogens-
en der Bedrijfsbelasting (in 1892) en de af
schaffing van de accijnzen op schapen- en
varkensvleesch, het gemaal, de zeep en het
zout.
Per hoofd der bevolking werd in 191c
betaald wegens directe belasting f 7.90,
accijns f 10.55, indirecte belastingen f4.73
invoerrechten f2.26, overige middelen t 4.37,
totaal f29.81. Als men de gebruiks- en ver
bruiksbelastingen, dus de eigenlijke verte
ringsbelastingen (Personeel, accijnzen en in
voerrechten) tezamen neemt en daar tegen
ESPEEANTO.
De statistische gegevens betreffende de
zich steeds meer algemeen uitbreidende Es-
jeranto-beweging, welke vooral in de laatste
aren enorm toenam, sluit allen twijfel ui)
omtrent de levensvatbaarheid en het goed
recht van deze internationale hulp taai.
Esperanto ondervindt dan ook van officieel*!
zijde steeds meer belangstelling. Tal van
Kamers van Koophandel en vele Gemeente -
raden in Duitschland, Frankrijk, Engelanti,
Spanje en Oostenrijk kennen den Esperantc
vereenigingen geregeld financieelen steun
toe. In bijna alle groote Gemeenten, ook hitr
te lande, zijn heel wat agenten van politi
brievenbestellers en dergelijken die veel tij
den weg zijn en, evenals conducteurs tij
spoorweg-maatschappijen, veel met vreemdi-
lingen in aanraking komen, die zich mst
zeer goed gevolg toelegden op de beoefe
ning van Esperanto.
Wordt in ons land behalve de moedertj al
door iemand van een beetje ontwikkelt ïg
allicht ook éen vreemde taal vrij voldoende
gesproken, toch kan het zijn nut hebbm,
er Esperanto bij te leeren. Zoo licht kcmt
men in aanraking met vreemdelingen, lie
behalve hun eigen taal Esperanto spreken,
een hulp taal die men met een beetje aan! eg
in een week zich kan eigen maken.
Hoe 't met de beoefening dezer hulptnal
staat, moge ook blijken uit het volgende.
Dezen zomer zal te Krakau het 8e intsr-
nationaal Esperanto-congres worden gehcu-
den.
In verband hiermede loopen op het oogen-
blik 17 Esperanto-cursussen in die stid,
waaronder éen voor de verslaggevers der
plaatselijke bladen.
Evenals op de vorige Esperanto-congrt
sen zullen ook nu, zoowel in de Katholieke
als in de Protestansche kerk godsdienst-oefe
ningen worden gehouden in Esperanto; de
in de Katholieke kerk zal worden geled
door bisschop Bandurski. De Vereeniging
voor schoone kunsten zal een tentoonstelling
van Poolsche schilder- en beeldhouwkun.it
organiseeren, terwijl het congres-comité mot
de eerste krachten van het Krakau-theati r
een contract sloot om „Mazeppa" óp te voe
ren in Esperanto.
De Belgische en de Spaansche regeer in-
gen zegden reeds een officieelen afgevaar
digde toe.
Amerikaansch.
Zoo zouden we wel willen noemen do
wijze waarop het Technisch bureau »Gelrla»,
gevestigd te Arnhem, een nieuw brandblusch-
middel wil demonstreeren.
De Directie schrijft ons daarover:
De door ons te verrichten brandblusch
proeven zullen 22 Juni a.s. gehouden worder
op een terrein te Rotterdam in de toekom
stige Waalpolder, ons daarvoor vrijwillig dooi
de Gemeente Rotterdam ter beschikking ge
steld.
De hoofdproef zal bestaan in het blusschen
van een benzine-brand in een tank met een
middellijn van 21 M. Deze tank is speciaal
voor dit doel gebouwd en komt, wat zijn
middellijn betreft, overeen met die, zooals ze
werkelijk bij de groote petroleum- en ben-
zine-ondernemingen te Rotterdam en elders
in gebruik zijn. Genoemde tank zal gevuld
worden met benzine, welke daarna aange
stoken wordt, waarna wij, met behulp van
