Donderdag 22
Augustus 1912.
No. 8149.
61e Jaargang.
Op reis.
Uitgave van de Nanmlooze Vennootschap „Do Amersfoortscho Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FHSDSRIES.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per post/1.15. Advertentien 1—6 regels ëo cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels Z1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTSGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven,
wordt op aanvrage, en met duidelijke
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de Amersfoortsche Courant" tydens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
K E N N I S (1 E V I N O.
burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen ter openbare kennis
lo. dat bij hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden
drank, anderen dan sterkedrank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop, door
DU VOS, ALBERT DESI REK,
Koopman, eenig beheerend vennoot der com
manditaire vennootschap „liaison Antonie
Aquilar", wonende te 's-Uravenhsge, in de be
neden voorlocaliteit van het perceel aan de
r.angestraat no. 108 alhier
'2o. dat binnen twee weken na deze bekend
making ieder tegen het verieenen van het ver
lof schriftelijke bezwaren bij Burgemeester en
Wethouders kan inbrengen.
Amersfoort, '21 Augustus 1(112.
burgemeester en Wel howlers
voornoemd,
De burgemeester
11. W. VAN KSVKLD.
Weth., Do. Rr.
De Secretaris,
.T. O. STRNFKRT KROKSE.
De vrouw in de zaak.
Is het aan te bevelen, dat dc vrouw van
den winkelier in de zaak werkzaam is? is
een vraag, die het weekblad >Dc Manufac-
terier» heeft opgeworpen en tevens te be
antwoorden poogt.
De voornaamste reden, zegt het blad,
waarom iemand gaarne heeft, dat zijn vrouw
ook in den winkel werkzaam is. is deze
dat het zeer veel waarde heeft, iemand om
zich heen te hebben, op wien men ten volle
vertrouwen kan. In andere winkels is de reden
voor de aanwezigheid der echtgcnoote ge
legen in de soort artikelen, die verkocht
worden, of in het erkennen van het feit, dat
vele klanten er door gevleid zijn, dat de
vrouw van den winkelier hen zelf ontvangt
en komt vragen, wat ze verlangen, om ze
daarna zelve te helpen. Bij andere firma's
weder is de vrouw in den winkel, ten einde
het salaris van een bediende uit te winnen.
Waarin bestaat echter het voordeel van
haar mede-werkzaam zijn bestaat dat voor
deel werkelijk of is het maar denkbeeldig
Het antwoord op deze vraag kan niet anders
luiden dan dat dc tijdelijke aanwezigheid
van de vrouw in dc zaak voor den eigenaar
van 't hoogste belang kan zijn, vooropge
stcld natuurlijk, dat dc aard der zaak voor
vrouwelijke hulp geschikt is.
In de eerst plaats is zulk een vrouw niet
alleen een medewerkster, maar ook een
medestrijdster, met wie hij alle zakelijke aan
gelegenheden en zorgen openlijk bespreken
kan, zonder dat hij bevreesd behoeft te zijn
verkeerd begrepen, of, wat nog erger is, ver
velend te worden. Zulk een vrouw heeft niet
alleen den wil maar ook de macht te kun
nen raden en helpen en zij zal hiertoe des
te eerder bereid zijn, en dus te ijveriger
alles in het werk stellen om vooruit tc
komen, omdat zij weet, dat ze alles ook voor
haar eigen belang doet.
De plaats van de vrouw in de zaak moet
zóo zijn, dat zij de autoriteit van haar man
representeert. Niet als ondergeschikte, doch
als gelijkstaande, die zich echter vrijwillig
onder het gezag van h{tar »heer en meester»
stelt, moet zij zich aan het personeel voor
doen.
Meer nog dan op kennis, komt het aan
op tact, die het haar mogelijk doet maken
haar ontegenzeggelijk moeilijke positie ten
voordeele van de zaak aan te wenden. Zij
moet trachten te vermijden, dat onaange
name kwesties van welken aard ook, hetzij
ze op dc zaak of het huishouden betrekking
hebben, in tegenwoordigheid van het perso
neel worden besproken. Zij moet het «gezag
van haar echtgenoot» zoowel binnen als bui
ten de zaak, tegenover het personeel alsook
tegenover de klanten weten te bewaren en
te versterken. Zij zal voornamelijk de juiste
verhouding, tusschen haar man en het vrou
welijke personeel weten te bepalen, con ver
houding, die in vele gevallen, buiten be
schouwing aan wien de schuld daarvan ligt,
nog dikwijls veel te wenschen overlaat.
De derde bezigheid van de vrouw bepaalt
zich over het algemeen tot die van kashoud-
ster, of die van vertegenwoordigster of
ontvangdame. In beide gevallen is zij voor
haar man een niet gemakkelijk tc vervangen
hulp. Al hoeft men ook nog zoo'n prachtig
controlesysteem aan de kas, toch kunnen
zich in iedere zaak gevallen voordoen, dat
de kashoudster dc verzoeking niet weerstaan
kan en hoe geraffineerder het systeem, des
tc geraffineerder is ook dc zwondelarij en
het bedrog. Houdt echter de vrouw de kas,
al is het ook maar op bepaalde uren, dan
heeft eenerzijds de winkelier de volle zeker
heid, dat er geen onvertrouwde persoon aan
de kas zit, terwijl anderzijds een mogelijk
bedrog veel spoediger ontdekt kan worden.
Als vertegenwoordigster of ontvangdame zal
zij in het bijzonder kunnen werkzaam zijn in
die afdeelingtn, die voornamelijk door dames
bezocht worden, dus in de dames- en kinder-
confectie, in de lingerle-afdeeling enz.
Hier zal zij haar echtgenoot geheel en al
kunnen vertegenwoordigen, daar het, vooral
voor do betere clientèle, aangenamer is met
een dame dan met een heer haar verlangen
tc bespreken, inzonderheid daar, waar het
meer intieme klcedingstukken geldt. In deze
nfdeelingen is het niet voldoende, dat de
klanten ontvangen worden, de datnes wen
schen ook in den regel met raad en daad
bijgestaan te worden bij het docti van haar
inkoopen en daarom is het beslist noodig,
dat de vrouw verstand van toilctkwestion en
dergelijke bezit. Ook moet de vrouw het
niet beneden haar waardigheid achten zelf dc
klanten te helpen bedienen, waar het deftige
of groote klanten betreft, of wanneer het
bizonder druk in de zaak is.
Zij kan zich in deze afdeclingen tevens zeer
verdienstelijk maken, door haar man behulp
zaam te zijn bij den inkoop voor de in deze
rubriek benoodigde artikelen, of het hem zóo
gemakkelijk tc maken, dat zij hem dit werk
geheel uit de handen neemt en zelve voor
den inkoop zorgt.
Er dient echter goed rekening te worden
gehouden met het karakter en de geaard
heid van de vrouw. Heeft zij geen zin en geen
begrip om aan dc zijde van haar man werk
zaam te zijn, dan is het veel beter, dat zij
niet in de zaak werkzaam is. want een onver
genoegde medewerkster zal meer schade dan
voordcel voor dc zaak zijn en des mans
eigen ijver doen verflauwen.
Dc reden, waarom zooveel vrouwen er
niet toe kunnen besluiten, haar mannen in
dc zaak behulpzaam tc zijn, zelfs niet dan,
wanneer zij overtuigd zijn dat haar mede
werking van groot nut zou zijn, of wanneer
gebleken is, dat zij voor dergelijk werk bc-
paald zeer geschikt zijn, ligt grootendecls in
dc bekrompen maatschappelijke ideeën, die
I men vooral in kleinere en middelsoort steden
is toegedaan. Dc daar in den regel heer-
schende, meening, dat men met een dame,
I die »voor haar brood werkt» niet kan om
gaan, houdt er vele winkeliersvrouwen, van
terug haar mannen bij hun dagclijksch werk
in den winkel behulpzaam te zijn. Deze mis
plaatste begrippen moesten echter met wortel
en tuk worden uitgeroeid door de gezame-
lijke verstandige winkeliersvrouwen en wan
neer ze in deze kwestie zoowel binnen als
buiten de zaak tactvol wisten op te treden,
zouden ze na een korten strijd stellig als
overwinnaressen uit den strijd treden.
Niet onvermeld mag ten slotte worden
gelaten, dat cr óok gevallen voorkomen,
waar de vrouw buiten de zaak haar man
van meer nut kan zijn, en dit is vooral dan
het geval wanneer zij de kunst verstaat haar
maatschappelijke relaties op directe wijze
ten voordeele van de zaak aan te wenden.
Menig jong, ongetrouwd koopman vraagt
zich af, wat voor vrouw hij toch nemen zal,
om tegelijkertijd een echtgcnoote en tevens
mede werkster in zijn zaak te hebben. Het
is onmogelijk, hierop een bepaald antwoord
te geven. F.r zijn een massa winkeljuffrou
wen, die juist door het aangaan van een
huwelijk hopen van haar tegenwoordige
werkzaamheden ontslagen te worden, terwijl
daarentegen weder menige vrouw uit een
andere levenssfeer met vreugde de gelegen
heid zal aangrijpen, in den winkel mede
werkzaam te zijn, eenerzijds uit liefde voor
haar man, anderzijds omdat haar natuurlijke
aandrang haar daartoe aanspoort.
Keuring van Voedings
middelen.
Les idees marchent.
Drie jaren geleden kon de Redactie van
het Tijdschrift voor Sociale Hygiëne schrij
ven: »Kr komt op sommige plaatsen kente
ring in de publieke meening, de onverschil
ligheid voor de zaken, de volksgezondheid
betreffende, schijnt te wijken», daarbij wij
zende op den gemeenteraad van Middelburg,
die in beginsel besloot tot het oprichten van
een keuringsdienst en Leeuwarden, waar op
voorstel van de Gezondheidscommissie het
onderzoek der levensmiddelen aan twee
scheikundigen werd opgedragen.
De kentering, waarvan genoemde redactie
gewaagde, heeft stand gehouden.
In verschillende gemeenteraden is het
vraagstuk aan de orde geweest.
Wc geven cenigc voorbeelden uit den
laatsten tijd (sedert 1 Januari 1912).
Deventer trok op de begroeting een
memoriepost uit om een laboratorium op te
richten.
Ijselstcin besloot tot instelling van een
keuringsdienst van melk en andere levens
middelen, genotmiddelen en verbruiksartikc-
len.
B. en W, van Naaldwijk vroegen f 500
voor aansluiting bij Den Haag.
Op initiatief der in Wageningen zetelende
Gezondheidscommissie werd een Commissie
benoemd om de oprichting van een gemeen
schappelijkcn keuringsdienst van eet- en
drinkwaren te onderzoeken voor de gemeen
ten Kde, Wageningen, Renkum, Doorwerth
cn Hetcrcn.
Velsen denkt,er over zich aan te sluiten
bij Haarlem.
En dat andere gemeenten de zaak weldra
zullen bespreken staat vast.
Inderdaad de meeningen gaan vooruit.
Welke nu zijn de resultaten der gemeente
lijke keuringsdiensten Om deze duidelijk
tc doen uitkomen, geven we iets uit het
overzicht door Dr. Lam over de eerste tien
jaren van den dienst te Rotterdam beschre
ven. F.r blijkt o. a. uit, dat het procent on
deugdelijke volle melk van 1893 tot 1902
daalde van 19 pCt. tot 3 pCt. De vooruit
gang in voedingswaarde is dus zeer gelang-
rijk geweest.
Terwijl het aantal buiten consumptie ge
brachte voedingsmiddelen gestegen is van
164 in 1H95 tot 402 in 1902, is het percent
getal daarvan ten opzichte van het aantal
monsters eerst gerezen van circa tot 9.
daarna gedaald tot 5.3 in 1902.
Het procentgetal der onreine winkels ton
opzichte van liet aantal bezochte winkels
daalde van 3.2 pCt. in 1895 tot 0.08 ge
durende de jaren 1900 -1902.
Dr. A. van Raalte, die in Dordrecht den
gemeentelijkon keuringsdienst leidt, geeft in
zijn verslag in een tabel de volgende cijfers,
die sterker spreken dan woorden.
1908
1905
Aantal Aantal Onvoldoende Onvol-
onder- ondeugd?- in per- doende in
zocht, lijken. renten, percenten
Volle melk 939 69 7.5 43
Karnemelk 126 77 fti.i 100
Spijsvetten 288 59 20.5 28
Uit het verslag blijkt voorts, dat door den
keurmeester 90 partijen bedorven eet- en
drinkwaren werden opgeruimdnaar aanlei
ding van het nader onderzoek In het labo
ratorium werden nog 123 partijen buiten
consumptie gesteld.
Ons dunkt, dat uit deze cijfers wel dui
delijk blijkt, dat er tastbare voordeelen met
een gemeentelijken keuringsdienst zijn tr
verkrijgen.
Sommige gemeenten, o.a. Breda, Baarn
hebben zich aangesloten Baarn voor
1 jaar bij den Centralen Keurings
dienst te Rotterdam (niet te verwarren met
den gemeentelijken dienst.) Het geld, dat
hiervoor wordt besteed, lijkt ons weggewor
pen geld. Immers op den ambtenaar, die met
liet onderzoek is belast, rust een groote
verantwoordelijkheid en nu komt het ons
voor, dat iemand, die slechts enkele malen
per jaar kan overkomen, welk aantal natuurlijk
noodwendig moet inkrimpen, indien meerden-
gemeenten zich bij dezen dienst aansluiten,
onmogelijk zijn zoo belangrijke functie goed
kan waarnemen, afgezien nog van het feit,
dat een transport met monsters niet is goed
te keuren.
Dr. E. Goester, Inspecteur van dc Volks
gezondheid voor Friesland, Grollingen, Drente
en Overijssel noemt een dergelijk bureau
dan ook een surrogaat voor een gemeente
lijken keuringsdienst.
Wanneer men waarborgen wenscht te
hebben, dat er degelijk wordt onderzocht,
dan is o.i. deze alleen te vinden in een
eigen gemeentel ij ken keurings
dienst.
«Vooruit».
Wat is een kind
Deze vraag heeft onlangs een Engelsch
tijdschrift aan zijn lezers voorgelegd.
Kr kwamen natuurlijk tal van antwoorden
in, waarvan we er eenlge laten volgen.
Een kind dan is:
Een uitvinding om dc menschen 's nachts
wakker te houden.
Een menschelijke bloem, nog niet door
den vinger der zorg aangeraakt.
Een klein wezen, dat geen garderobe
meebrengt, niets voor kost en inwoning be
taalt, zien om niets bekommert en alleen
tneer oppassing verciseht dati al de overige
huisgenooten te zamen en toch 't meest door
allen welkom wordt geheeten.
Ken klein wezentje, dat het huis gelukki
ger, dat dc liefde tusschen ouders hechter,
net geduld grooter, de nachten langer, de
dagen korter maakt, dat het verledene, zoo
dit vol teleurstellingen is, vergeten en de toe
komst helderder worden doet.
De zoetste, kleine last, die ooit de haven
van een gelukkig huwelijk binnenloopt.
Dit laatste antwoord lijkt ons, wel de ge-
lukkigste definitie.
Juist, toen wij bovenstaand als kopy voor
ons nummer geschreven hadden, bracht de
post ons het jaarverslag van de Maatschappij
tot opvoeding van wcezen en andere minder
jarigen in het Huisgezin «Zandbergen».
En, ligt het niet Tn de lijn, dat we op dit
nogenblilc sterker dan anders gevoelden, hoe