BIJBLAD
AMERSFÖORTSGHE COURANT
Stadsnieuws.
van de
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN DONDERDAG 27 FEBRUARI 1913.
Het adres aan Gedeputeerde Staten, waar
van we de verzending op 22 dezer in het
vorige nummer meedeelden, luidt in zijn
geheel
geven met verschuldigden eerbied te ken
nen ondergeteekenden, allen ingezetenen der
Gemeente Amersfoort,
dat door den Raad dier Gemeente in zijn
openbare vergadering van 28 Januari is be
sloten, voor de Gemeente aan te koopen
voor de som van f 110 000 een terrein aan
den Utrechtschen straatweg, aan de West
zijde van het Rijks-opvoedingsgesticht
dat deze aankoop door een zeer groot
deel der ingezetenen niet in het belang der
Gemeente wordt geacht, om de zelfde rede
nen als kort geleden door eenigen hunner
zijn aangevoerd tegen den aankoop van
«Nimmerdor*, en wel
1. omdat de Gemeente geen behoefte
heeft aan een dergelijk bouwterrein op zulk
een grooten afstand van de aaneengesloten
bebouwing en aan gene zijde van den circa
50 Meter hoogen berg
2. omdat de financieele toestand der Ge
meente niet zoo rooskleurig is, dat 2ij zich
deze noodelooze uitgaven kan veroorloven
en
3. omdat de ligging van bedoeld terrein,
ver van de grens der bebouwing en daar
van gescheiden door particulier grondbezit,
het doel, dat aan een gemeentelijk grond
bedrijf moet ten grondslag liggen (namelijk
de macht tot regeling van de uitbreiding
en de prijsregeling van gronden in de on
middellijke nabijheid der Gemeente) niet
kan worden bereikt
dat adressanten verder nog onder de aan
dacht van uw College wenschen te brengen
dat het toch niet een taak der Gemeente
kan zijn, een zoogenaamd villa-park te exploi-
teeren (een bijzonder speculatieve exploitatie)
waaraan ter plaatse absoluut geen behoefte
bestaat, daar een veel gunstiger liggend ter
rein tusschen de stad en het boven bedoelde,
thans nog groot ongeveer 50 Hectaren, als
zoodanig in exploitatie en, naar de meening
van adressanten, voor villa-bouw tegen nor
male prijzen te koop is
dat trouwens ook de zeer geringe toename
der bevolking dezen aankoop niet wettigt,
terwijl, ten gevolge van de aan den koop
verbonden voorwaarden.de arbeidende klasse,
waaruit Amersfoort voor het grootste deel
bestaat, zich aldaar niet kan vestigen
dat door dergelijke aankoopen, met alle
gevolgen daarvan zooals het aanlengen
van wegen, rioleering, gas- en waterleiding,
toezicht, onderhoud, enz. naar de beschei
den meening van adressanten de plaatselijke
belasting, in vergelijking met dergelijke
Gemeenten als Amersfoort, te hoog zon moe
ten worden opgevoerd
dat alsdan, uit den aard der zaak, gegoede
ingezetenen, die niet bepaald aan deze Ge
meente zijn gebonden, deze zullen verlaten
en andere gegoede personen er zich niet
zullen vestigen en
dat adressanten zich verder in hoofdzaak
(vooral wat den prijs betreft) kunnen ver
eenigen met de gronden, aangevoerd door
het Raadslid, den heer Van Achterbergh, ter
bestrijding van het voorstel tot aankoop,
redenen, waarom zij zich tot uw college
wenden met het eerbiedig, doch dringend
verzoek, het besluit tot aankoop van boven
bedoeld terrein niet goed te keuren.
Het adhmsie-adres ligt nog tot morgen
avond 8 uur in Valkhoff's boekhandel ter
teekening.
Men verzoekt ons, het volgende te willen
opnemen.
Aan het Bestuur van »HandeI en Nijver
heid* is door een der leden het volgend
schrijven verzonden
Hoewel het onderstaande meer bij de ver-
eeniging «Vreemdelingenverkeer* behoort,
dacht ik, dat het toch ook wel eenigszins op
den weg ligt van «Handel en Nijverheid*,
er aandacht aan te schenken daar toch die
vereeniging ook de noodige propaganda
maakt om vreemdelingen naar hier te trekken
ja, zelfs, zulks doet tot in Indië om de
repatrieerende Nederlanders Amersfoort als
woonplaats te doen kiezen, dat zoo gunstig
in het midden van het land ligt, goede
scholen, kruispunt van sporen en een prach
tige malaria-vrije omgeving heeft, enz enz.'
Vele plaatsen, die met een dergelijke
mooie omgeving begiftigd zijn, hebben er
daarbij nog groote geldelijke opofferingen
voor over om hier en daar een aantrekke
lijkheid aan te brengen, voor ingezetenen en
vreemdelingen om dit hun ten volle te laten
zien en te laten genieten. «Vreemdelingen
verkeer* zet hier en daar op mooie puntjes
een bank of legt een paar paadjes aan, doch
dit is ook alles; maar er kan meer gedaan
worden, vooral als zoo iets verkregen kan
worden zonder dat het veel kost. Zoo zien
wij, dat Wageningen, Arnhem, Nijmegen,
zelfs Nunspeet hun belvedères of uitzicht
torens hebben, speciaal daarvoor ge
bouwd en voor eenige maanden liet Zand-
voort (om zich als badplaats zoo aantrekkelijk
mogelijk te maken) een watertoren aanbe
steden. welke tevens zóo ingericht moet
worden, dat die ook als uitzichttoren kan
worden gebruikt.
Nu hebben onze geachte Gemeenteraads
leden bij het aanbesteden van onzen water
toren hieraan zeker niet gedacht; maar zou
die alsnog niet daarvoor ingericht kunnen
worden Ontegenzeggelijk zal boven op dien
watertoren aan alle zijden een prachtig
mooi panorama zich ontplooien mooier nog
dan te Nijmegen of te Arnhem waar men dit
slechts naar een zijde (de Betuwe) heeft.
Bovenop zou men, als op vele plaatsen,
een oriCnteertafel kunnen plaatsen, zoodat
iedere vreemdeling zich zelf van de omlig
gende omgeving op de hoogte kon stellen.
Verder een mooie groote verrekijker plaat
sen, waardoor men niet alleen op den
Utrechtschen of den Nijkerkschen toren zou
kunnen zien hoe laat het is maar zelfs
de schepen van Spakenburg en die in zee
voor zich kan halen. Ter verdere versiering
nog eenige gekleurde glazen standaards
plaatsen, zoodat men ook het verrukkelijke
panorama, dat zijn weerga niet heeft, in ver
schillende kleuren zou kunnen zien bijv.
in het rood, geel, groen en blauw, enz. enz.
De rente en jaarlijksche aflossing van de
meerdere kosten zullen gemakkelijk verkre
gen worden door, gelijk te Nunspeet, een
toegangsprijs van 5 cent (kinderen half
geld) te heffen.
Iedere wandelaar klimt toch bij het pas-
seeren gaarne op een hoogte om even van
een mooi vergezicht te kunnen genieten. De
menschen, wier beurs zulks eenigszins toe
laat, bewij/.en het jaarlijks door hun reizen
zomers naar de bergen de Harz, Arden
nen, Zwitserland, enz. enz. Heeft Parijs niet
zijn duren Eifeltoren laten bouwen om be
woners en vreemdelingen een mooien blik
te doen slaan op stad en omgeving
Bij mooi helder weer kon er dan iemand
bij zijn, die daarvoor biljetten als toegangs
bewijzen verkoopt dit zou bijv. een mooi
postje zijn voor een oud of gebrekkig stads
werker, wien schop en bezem te zwaar valt
te hanteeren, gelijk bij vele uitzichttorens
gepensioneerde militairen te vinden zijn,
wien daar dan gewoonlijk tevens vergunning
wordt gegeven, prentbriefkaarten, reepen
chocolade, enz. enz. te verkoopen.
Tot zoover het voorstel, dat, gelijk dit de
gewoonte is, reeds een punt van overweging
heeft uitgemaakt bij het Bestuur van «II. N.<
Reeds in het vorige nummer deelden we
mede, dat al lang geleden het voornemen
is opgevat, het hoog-reservoir op den Berg
onder zekere voorwaarden óok te doen be
zigen als uitzichttoren.
^fe kunnen hieraan nog toevoegen, dat
het plan om als 't ware op den watertoren
een uitzichttoren te maken ook zeer rijpelijk
is overwogen, doch dat daarvan om verschil
lende zeer geldige redenen is afgezien.
Er is over gedacht, dien uitzichttoren aan
te bieden als blijvend gedenkteeken van de
Onathankelijkheidsfeesten, doch de raming
voor de bouwkosten bleek zóo hoog, dat zelfs
de aanvankelijk meest warme voorstanders
dit plan onbereikbaar achtten. Bovendien,
als men eenig blijvend geschenk overdraagt
aan de Gemeente dan moet het van dien
aard wezen, dat het niet meebrengt een
jaarlijks terugkeerenden zeer grooten on-
derhoudspost. Men meende die onder
houdskosten te kunnen bestrijden, door in
den uitzichttoren een restaurant te exploi-
teerendoch dan zou de Gemeente, eigenares
van het restaurant «Birkhoven* indien zij
al dit blijvend gedenkteeken aanvaardde
zichzelve concurrentie aandoen.
Nogmaals, het denkbeeld is lang en breed
besproken, va- alle kanten bekeken; 'een
commissie heeft er reizen voor gemaakt naar
andere uitzichttorens en is welbeslagen ten
ijs gekomendoch het plan moest worden
opgegeven.
Hetgeen niet wegneemt, dat zeer geluk
kig is het denkbeeld van de bevoegde auto
riteit om, onder zekere door haar te stellen
voorwaarden, van den watertoren te doen
genieten van het ongelooflijk mooi en zner
ver uitzicht op den gehcelen omtrek en dus
naar alle zijden.
Indien de teekenen niet al te zeer bedrie
gen, zal nog vóór de helft der volgende
maand een begin van uitvoering worden ge
geven aan een lang door de Gezondheids
commissie en tal van ingezetenen gekoester
den wensch.
Het plan bestaat namelijk, de zaak van
de keuring der voedings- en genotmiddelen
ernstig ter hand te nemen en die een flink
eind vooruit te brengen door een wel zeer
bevoegde daarover een lezing te doen hou
den in de groote zaal van de sociëteit
«Vereeniging*
Bijna zeker wordt die lezing gehouden op
12 Maartzóo zeker zelfs, dat we allen
belanghebbenden en belangstellenden zouden
aanraden, dien avond vrij te houden.
Zij weten het thans vroeg genoeg en «lus
kunnen zij den Besturen hunner vereenigin-
gen verzoeken, op 11 of 12 Maart geen
vergadering te beleggen.
De jongedames C. J. C. van Andcl, M. C. j
Weller, M. J. D. van Andel en H.J. Wouters
behaalden de akte Nuttige handwerken.
Den heer D. van Buuren, schrijver bij de
hoofd-administratie van het ie regiment
huzaren, werd, nadat hem de zilveren me
daille voor 24-jarigcn trouwen dienst was
uitgereikt, door de onderofficieren van het
regiment en van de rijschool een zeer fraai
gouden horloge aangeboden.
De leden van de schietverceriglng «Wil-
helmina*, van welke hij Voorzitter is, voeg
den er een niet minder fraaie gouden ketting
aan toe.
Den heer C. A. H. Bartelsman is door dc
Directie der H. IJ. S. M. toevertrouwd het
voortzetten der explotatie van het stations
restaurant hier.
Er waren zeer veel gegadigden.
De heer W. Lukas, klerk der posterijen
telegrafie ie klasse, wordt 1 April terugge
plaatst van Nijkeik naar Amersfoort.
Volgens de «Avondpost* gaat hardnekkig
het gerucht, dat de leger-organisatie reeds
met 1 April in haar geheel zou plaats heb
ben en dus ook de October-bataljons reeds
op dien datum zouden worden opgericht.
De «Asser Crt.« weet mee te doelen, dat
het in het voornemen van den Minister van
Oorlog ligt om milicien-sergeanten, die daar
toe genegen zijn. bij het einde van hun eerste
oefening te vergunnen een verbintenis aan
te gaan, waarvan de eerste 2 jaar als proef
zullen worden beschouwd. Na het einde van
deze jaar kan de verbintenis met 3 jaar
als gewoon vrijwillig sergeant verlengd.
Bij jhet einde van dezen termijn koeren
de hierbedoelde sergeanten in do positie van
milicien-sergeant terug en gaan met hun
lichting over bij de landweer.
Naar aanleiding van een expositie van
werk van I.ouis Raemaekers, bij Bufta te
Amsterdam, schreef prof. C. L. Dake
«De populaire en hoogst artistieke teeke
naar van «De Telegraaf* exposeert op dit
oogenblik oen honderdtal teekeningen bij
Buffa. Als groot aspekt ziet zoo'n expositie
er niet mooi uit. Al die eenigszins dicht bijeen
gehangen zwarte (soms even gekleurde) tee
keningen, die alle voor reproductie gemaakt
zijn, werken onrustig en een milieu, vanwaar
men zijn beschouwenden rondgang kan ma
ken, ontbreekt. Maar als men eenmaal be
gonnen is ze te bekijken en men is wat
thuis in de politiek van den dag en ver
trouwd met de physionomieön der afgebeelde
personen, dan geniet men bijna bij elke
teekening van den humor en van het teeken
talent van den artist. De humor van Rae
maekers is niet venijnig over het algemeen,
Slechts een enkele maal speelt zijn echte of
kunstmatig-onder-den-indruk-van het-poütie-
kc-oogenblik opgewekte verontwaardiging
hem parten, als hij hooggeplaatste politieke
personen voorstelt en ze afbeeldt als objecte
schurken. Maar als hij Theo den schuins
rechtsche teekent, of I.ieftinck voorstelt als
Cyrano, als hij Troelstra als razende conven-
tionneel, toegejuicht door de tricoteuses, laat
optreden, met in elke hand een pistool, of
«blanke Bet* laat lokken, werkt hij gewel
dig op de lachspieren en bespot zijn subjecten
binnen de grenzen van het geoorloofde.
«Hij is volmaakt karikatuur-portrettist als
hij Troelstra teekent. Talma, I-ohman, Z. van
den Berg behooren ook tot zijn goedge
keurde typen. Dr. Kuyper is niet altijd goed.
Serrurier is weer meesterlijk.
«De teekenaar heeft nog de groote ver
dienste, «laf hij zelf zijn moppen bedenkt,
benevens de dikwijls zoo geweldig pakkende
en geestige onderschriften. Hij geniet aan
«De Telegraaf* dan ook een onbeperkte
vrijheid, die hij gebruikt als een gentleman.
«Men ziet aan zijn teekeningen voorts, dat
Raemaekers, hoe groot zijn oorspronkelijk
meegekregen talent ook is, dit ontwikkeld
heeft door een degelijke studie, waardoor de
waarde er van aanmerkelijk is gestegen.
«liet was bij Buffa vol belangstellenden.*
Waar «Kunstbeschouwingen" hier aan
staanden Zaterdag en Zondag de zelfde
verzameling exposeert behalve dan een
enkele teekening, die reeds te Amsterdam
werd verkocht meenden we hieroi de
aandacht te moeten vestigen. Te meer omdat
in de zoo uitstekend voor tentoonstellingen
zich teenende zaal van de sociëteit «Vereeni
ging* alle teekeningen uitstekend tot hun
recht kunnen komen.
Een bezoek aan die expositie is warm aan
bevelen, óok omdat er bovendien een
23-tal etsen zal te zien zijn van Jan Boon,
uit Rijswijk, wiens werk op de tentoonstel
ling te Rome zoozeer dc aandacht heeft ge
trokken en wiens inzending op de Vierjaar
lijksche te Amsterdam, verleden jaar gehou
den, nog zoo versch in 't geheugen ligt.
De «Eembode* herinnert belangstellenden,
dat men zich tot 15 Maart bij het Bestuur
der Huisvlijttcntoonstelling ais inzender van
voorwerpen in een of meer afdcelingen kan
aangeven. I)e inzending moet geschieden
vóór 2q Maart.
Het Gemeentebestuur hechtte niet alleen
zijn goedkeuring aan het houden der ten
toonstelling, maar gaf ook toestemming tot
het houden van ecu tombola.
't Is hoogst bemoedigend voor de rege-
lings-commissie te ervaren, dat men haar
werk allerwege waardeert en velen zich be
schikbaar stellen voor medewerking. Zoo is
het Bestuur bijv. in staat, op een der dagen
een concert ter opluistering te annonceeren,
enz. enz.
Zij die in 't bezit zijn van voorwerpen,
welke zich Iconen voor inzending ter opluis
tering, worden beleefdelijk verzocht, daar
van mcdedeeling 'te doen aan dc betrokken
commissieleden.
Waar velen zoo eendrachtig samenwerksn,
mag groot succes worden verwacht.
Het is thans zeker, dat dc
landbouwbeurs
Vrijdagsochtends in de groote zaal van
«Het valkje* te houden, den 28 Maart wordt
geopend.
In het jongste nummer van «De hoefsmid*
komt een voor paardenhouders zeer belang
wekkend artikel voor van de hand van ka
pitein-paardenarts F. Laméris, hoofdleeraar
aan 's Rijks-hoefsmidschool hier, waarin met
zeer veel waarcieering wordt gesproken over
een nieuw uitgevonden hoefijzer van den
heer C. Roodvoets, onderwijzer in het hoef
smeden aan de Ambachtsschool te Utrecht.
Dit hoefijzer moet dienen om bij paarden
met Franschen stand of toontrederstand nei
ging tot verbetering van dien stand te ge
ven, Volgens den heer Laméris is 't het
beste, dat tot nu toe op dit gebied is gele
verd en hij raadt alle belangstellenden aan,
er proeven mede te nemen.
Waar de heer Laméris nog andere soor
ten behandeld, brengt hij aan het slot van
zijn artikel hulde aan den heer Roodvoets,
die, zooals hij schrijft, door zijn liefde voor
het hoefsmidsvak er stee ls naar streeft,
nieuwe wegen en middelen te vinden ter
verbetering.
Maandag is te 's-Gravenhage geopend het
15c wapen feest van den Kon. Officiers
Schcrmbond, dat tot morgen duurt.
In den landen wedstrijd, die Dinsdag bc
gon, kwam voor Nederland o. a. uit op
degen en op sabel Luitenant J. Doorman,
gedetacheerd bij do Rijschool, wien een
extra-prijs, uitgeloofd door Z. K. H. den
Prins der Nederlanden, ten deel viel voor
het minste aantal touché's.
Aan dien wedstrijd namen behalve ons
land deelBelgië, Denemarken, Duitschland,
Engeland, Frankrijk, Oostenrijk en Zweden.
Ons land mocht den eersten prijs verwerven.
In den wedstrijd sabel voor niet-prijswin
ners behaalde luitenant W. van den Hoek,
van het ie regiment veUl-artillcrie,den fiden
prijs en luitenant E. lüsnia, van het 50 re
giment infanterie, den aden prijs.
Quick ontvangt hier aanstaanden Zondag
Be Quick, uit Zutfen.
Het Amersfoortsch wissel- en effecten
kantoor konéigt bij advertentie In dit num
mer aan, dat het tot «o Maart (behoudens
vroegere sluiting) dc inschrijving open stelt
op f 10 000 obligation, rentende pCt. en
af te lossen in hoogstens 50 jaar, in de
R. K. bouwvereeniging «St. Bonifacius*, in
stukken van f 50 en f too, waarvan de
storting moet geschieden op 1 Augustus.
De vereeniging stelt zich voor, onder
directie van architect H. Kroes op een ter
rein van 17825 M- aan den Soesterweg.
vroeger den Knoesthof, een 80-tal arbeiders
woningen te doen bouwen.
De bouwkosten en de stratenaanleg wor
den begroot op t 155 653, terwijl de jaar
lijksche huur wordt geschat op f 0725.
Er zijn reeds meer huurders dan er wonin
gen zullen komen.
Mr. I- Stadig zal morgenavond in de
cursus-vergadering van «Groen van Prin
stercr* inleiden de L'ariefwet.
De «Eembode* meldt, dat door den Cbr.
Besturen Bond is besloten, in Maart een
openbare vergadering te beleggen. In welke,
vanwege dc (pro) Tariefwet-vereeniging.een
spreker zal optreden die zich vóór de Ta-
riefwet verklaart.
De gelegenheid zal worden opengesteld
om met den inleider te debateeren.
Aan den heer E. van der Wart is thans
gcgmul het bouwen van de te Haam op te
richten ijsfabriek.
