Zaterdag 28
Juni 1913.
No. 8280.
62e Jaargang.
Stadsnieuws.
MERSFOORTSCHE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Conrant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FRED ERIK S.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond, Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post f 1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTSGRAÜHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort,
gezien artikel 41 der Gemeentewet,
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Maan
dag den 30 Juni aanstaande, des middags te
2'/> ure.
Amersfoort, 26 Juni 1913.
Do Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
STEMMING GEMEENTERAAD.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter openbare kennis, dat stemming ter
vervulling van zes plaatsen in den Gemeenteraad
in het kiesdistrict I, II en IIIzal plaatshebben
op Woensdag 2 Juli 1913, van des voormiddags
acht tot des namiddags vijf uur, in het Gym
nastieklokaal Hoogere Burgerschool Ie District,
Gymnastieklokaal school D Hellestraat lie
District, en voormalig schoolgebouw Koestraat
Ille District.
Candidaten zijn
Ie District:
GERRITSEN, D.
HOFLAND, J.
KATER, F. A. L.
KEMPENAER, IJ. J. de
STADIG, mr. L.
VOORST VADER, mr. C. M. van
WAL Kzn., J. van der
WIJLAND Jr., G. van
He District:
ACHTERBERGH, P. van
DONKER, H.
HAGELEN, J. C.
KALKEN, A. H. van
KATER, F. A. L.
KROES, H.
WAL Kzn., J. van der
WIJLAND Jr., G. van
Ille District:
ACHTERBERGH, P. van
GERRITSEN, D.
HOFLAND, J.
KRAAN, S.
LIJKE, J. van de
STADIG, mr. L.
WOLTERBEEK, P. S. R.
WIJLAND Jr., G. van
Tevens wordt de aandacht gevestigd op arti
kel 128 van het Wetboek van Strafrecht, luidende:
„Hij die, opzettelijk zich voor een ander uit
gevende, aan «ene krachtens wettelijk voorschrift
uitgeschreven verkiezing deelneemt, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten hoogste een
jaar".
Amersfoort, 26 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Bepaling stenitijd, artt. 57 en 5S
der Kieswet.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
herinnert personen, bij wie en bestuurders
van bijzondere ondernemingen en instellingen,
waarbij mannen, die den leeftijd van vijf en
twintig jaren hebben bereikt, in dienstbetrek
king zijn,
dat zij, volgens art. 57 der Kieswet, verplicht
zijn, voor zoover niet bij algemeenen maatregel
van bestuur vrijstelling is verleend, dat ieder
van dezen, die bevoegd is tot eene te houden
stemming of herstemming mede te werken, ge
durende ten minsto twee achtereenvolgende
uren, tusschen acb; uren des voormiddags en
vijf uren deB namiddags, daartoe gelegenheid
vinde;
dat zij, volgens art. 58 van genoemde wet,
voor zoover arbeid wordt verricht in fabrieken
of werkplaatsen, verplicht zijn te zorgen, dat in
het arbeidslokaal, en zoo er meerdere lokalen
zijn, in het grootste of wel in meer dan éen
arbeidslokaal, gedurende twee werkdagen vóór
en op den tot stemming bepaalden tijd op eene
zichtbare wijze is opgehangen eene door hen of
van hunnentwege onderteekende lijst, de twee
achtereenvolgende uren, bovenbedoeld, vermel
dende, voor elk afzonderlijk of groepsgewijze of
voor allen gezamenlijk;
dat, volgens art. 154 der Kieswet, overtreding
van bovenstaande voorschriften wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogBte veertien dagen
of geldboete van ten hoogste vijf en zeventig
golden.
De algeraeene maatregel van bestuur, boven-
Snoemd, is gegeven bij Kon. besluit van 24
ei 1901 (St.bl. No. 109) en luidt als volgt:
Artikel 1.
Vrijstelling wordt verleend aan de in art. 57
der Kieswet bedoelde personen en bestuurders
van bijzondere instellingen en ondernemingen
ten aanzien van bij hen in dienstbetrekking
zjjnde personen, welke uit hoofde van die dienst
betrekking op den dag der stemming tusschen
de in vermeld artikel genoemde tijdstippen niet
gedurende twee achtereenvolgende uren vertoe
ven in de Gemeente, op welker Kiezerslijst zij
voorkomen.
Artikel 2.
Vrijstelling als omschreven in het voorgaand
artikel wordt voorts verleend aan geneeskun
digen en apothekers ten aanzien van by hen
in dienstbetrekking zijnde personen als mede
aan personen en bestuurders van bijzondere
instellingen en ondernemingen ten aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde personen.
Amersfoort, 26 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Karakter.
Karakter is hooger dan verstand. Een
korrel karakter is meer dan een berg ver
stand. Het hart staat hooger dan het hoofd.
Het sturen staat hooger dan de wetenschap
hoe men sturen moet. Een goed verstand is
zeer veel waardmaar een goed karakter is
oneindig veel meer waard. Geeft kennis
(naar het spreekwoord) macht, karakter maakt
den man geacht* heeft een Leidsch hoog
leeraar eens gezegd. Karakter wettigt ver
trouwen en achting verstand kan met slecht
heid samengaan. Karakter en verstand staan
niet op een lijn.
Karakter is tegenovergesteld aan uiterlijk.
Een aangenaam uiterlijk is een bron van
voordeel. >De een mag een paard stelen.de
ander mag niet over een heg zien*, is een
waar spreekwoord. Een aangenaam uiterlijk
opent de deuren, maar een goed innerlijk
opent de harten. Het uiterlijk trekt, maar
het innerlijk bindt. Een aangenaam uiterlijk
geeft kennissen, een goed innerlijk geeft
vrienden. Een aangenaam uiterlijk leidt dik
wijls tot rijkdom, een goed innerlijk leidt
altijd tot geluk. «Een gerust geweten is een
dagelijksch feest*, ook voor uiterlijk mis-
deelden.
Karakter is meer waard dan geld. Eenig
geld is noodig en dikwijls moeilijk genoeg
te krijgen, maar veel geld is gevaarlijk. Veel
geld kan een vloek of een zegen zijn, al
naar mate het karakter is. Voor geld kan
men veel koopen, maar de kostbaarste zaken
niet. Liefde, vriendschap, hoogachting
zelfvoldoening (om yan gezondheid bier niet
te spreken) zijn voor geld niet te koop, maar
voor karakter wel. Door karakter kan men
meer goed doen dan door geld. Een glim
lach, een hoofdknik, een handdruk, een raad,
een aanmoediging, een vriendelijk woord is
meer dan geld.
Elk karakter is zelfstandighet is zich zelf;
het handelt naar inzichten het wenscht geen
protectie het steunt op zich zelf alleen. Het
wortelt in plichtsbesef, maar het leeft in vrij
heid. Karakter laat elk geloof onaangetast
en kan met eiken godsdienst samengaan,
maar het loopt aan niemands leiband. Het
volvoert den door anderen opgelegden plicht,
maar binnen de grenzen van den eigen plicht.
Het eerbiedigt de inzichten van anderen en
luistert naar raad, maar beslist zelf. Karak
ter duldt geen medebestuurder naast zich.
Uit «Karakter*, door mr. J. M. van
Stipriaan Luïscius. Zevende druk.
In de Woensdag in de St. Joris-kerk ge
houden vergadering van het classicaal be
stuur der Ned. Hervormde kerk werden her
benoemd in het provinciaal kerkbestuur tot
lid ds. W. H, Stegenga, te Oud-Loosdrecht
tot secundus ds. G, B. Fijnvandraat, te Tien
hoven en tot tertius dr. G. Vellenga, te
Nieuw-Loosdrechten bij het classicaal be
stuur tot praeses dr. H. H. Meulenbelt, te
Baarn; tot secundus ds. D. P. Brans, te
Soest; tot assessor ds. A. Gelderman, te
Bunschoten tot secundus ds. E. Postma, te
Blauwkapel; tot lid ds. H. Th. Barbas, te
Vreeland en tot secundus ds. G. B. Fijn
vandraat, te Tienhoventot lid-ouderling de
heer H. Schoenmaker, ouderling te Achttien
hoven, en tot secundus de heer H. A. van
k, oud-ouderling te Zeist; tot quaestor
ds. A. M. van Kempen, te Westbroek, en tot
secundus ds. W. J. Meiners, te Amersfoort.
Met 24 tegen 19 stemmen werden aange-
>men de synodale voorstellen over de wijk-
gemeenten volgens het voorstel-Rotterdam
en nopens de verandering der proponents
formule volgens den Gereformeerden Bond.
Mr. W. H. de Beaufort, gekozen tot lid
der Tweede Kamer voor Amsterdam VI en
voor Amersfoort, heeft besloten, zitting te
nemen voor Amersfoort.
In Amsterdam VI moet dus een nieuwe
verkiezing plaats hebben.
Bij de jongste Kamerverkiezing heeft ook
het kiesdistrict Amerfoort zeer de aandacht
getrokken en bijna alle couranten, die be
schouwingen wijdden aan de herstemming,
schreven met hoeveel ongeduld de uitslag
van dit laatst inkomend district overal werd
verbeid. Er was verschil in de niet-officieele
opgaven omtrent drie stern-districten, wier
cijfers wel niet veel meer zouden toe- of of-
doen aan den totaal-uitslag, doch welk ver
schil het noodig maakte, de officieele lijsten
af te wachten. Nog vóór achten echter kon
het bericht van hier verzonden en even na
achten werd het uit Amsterdam gedistri
bueerd over het gansche land en naar zijn
koloniën.
Aan het slot van het officieele overzicht
van de stemmen, Woensdag in de 24 distric
ten uitgebracht, deelden we bereids mede,
dat Amersfoort sedert 1857 in de Kamer
werd vertegenwoordigd door een afgevaar
digde van de rechterzijde. Terecht werd het
dan ook geacht een der sterkste burchten
van rechts.
Na de Grondwetsherziening van 1848 was
de eerste afgevaardigde mr. S. van Walchren,
die in April 1853 werd vervangen door jhr.
mr. W. L. F. C. ridder Van Rappard, even
als hij conservatief liberaal.
In October 1857 opende jhr. mr. H. A.
M. van Asch van Wijck de rij der rechtsche
vertegenwoordigers. Hij werd in 1866 ver
vangen door mr. E. L. baron Van Harden-
broek van Lockhorst, wiens opvolger in
September 1874 was jhr. mr. M. M. van
Asch van Wijck. In October 1882 werd als
afgevaardigde gekozen mr. W. K. F. P.
graaf Van Bijlandt wiens opvolger in April
1888 werd de heer J. E. N. baron Schim-
melpenninck van der Oye van Hoevelaken.
In April 1894 werd Kamerlid mr. F. D.
graaf Schimmelpenninck, die 14 Juni 1901
werd vervangen door jhr. mr. T. A. J. van
Asch van Wijck, wiens neef jhr. mr. H. W.
van Asch van Wijck 20 Augustus 1901 voor
de eerste maal werd gekozen en daarna
twee maal werd herkozen om Amersfoort
in de Kamer te vertegenwoordigen.
In het vorige nummer deelden we mee, dat
in de Raadsvergadering van aanstaanden
Maandagmiddag onder meer aan de orde zal
worden gesteld een voorstel van Burgemees
ter en Wethouders in zake het overnemen
van straten van particulieren.
Een hoogst gewichtig voorstel, omdat het
strekt, in beginsel te besluiten tot het
aanleggen van gas- en waterleiding in par
ticuliere wegen en het dus beoogt, te breken
met de ten deze gevolgde gedragslijn.
Het voorstel, van 24 Juni, luidt in zijn
geheel
In uw vergadering van 21 December 1912
is ingekomen en in handen van ons college
gesteld om advies een adres van bewoners
van Kroontjesmolen, Bisschopsweg, Veld-
straat, het huizenblok «Bouwmaatschappij*
en Achter Luiaard, houdende verzoek om
aan de Gemeenlijke gasleiding te worden
aangesloten, met de bedoeling.dat in de door
hen bewoonde perceelen muntgasmeters zul
len worden geplaatst.
Bij dat adres werd overgelegd een ver
klaring van eigenaren en gemachtigden van
eigenaren van de daar gelegen gronden,
waarin dezen zich bereid verklaren, aan de
Gemeente vergunning te verleenen tot het
leggen en hebben van gasleidingen in de hun
toebehoorende wegen.
Omtrent dit adres heeft de Commissie
van bijstand in het beheer der gasfabriek
en waterleiding, in haar advies van 24
Januari 1913, medegedeeld, den aanleg van
gasleiding in de bedoelde wegen in het alge
meen belang te achten zij wijst tevens op
de wenschelijkheid van het leggen van water
leiding. Waar de wegen echter aan particu
lieren toebehooren, geeft de Commissie ter
overweging, aan een inwilliging van het
verzoek te verbinden de voorwaarde, dat de
wegen te gelijk door de eigenaren in behoor
lijken toestand zouden worden gebracht.
Hangende het onderzoek omtrent deze zaak,
werd in uw vergadering van 26 Februari
1.1. door een uwer leden ter sprake gebracht
de minder goede toestand van de wegen in
het Sasje. Daarbij werd de vraag geopperd
of het niet overweging zou verdienen, de
aan particulieren aldaar behoorende wegen
aan de Gemeente te trekken en in behoor
lijken toestand te brengen.
De vraag, op welke wijze verbetering kan
worden gebracht ra den minder gunstigen
toestand, waarin particuliere wegen verkee-
ren, heeft reeds meermalen uw vergadering
bezig gehouden. Bq zijn voorstel van 16
December 1909 was ons college van meening,
dat alleen wanneer door de eigenaars der
wegen voor een deel in de kosten werd bij
gedragen, door de Gemeente verbeteringen
behoorden te worden aangebracht, waarbij
dan tevens de wegen in eigendom aan de
Gemeente zouden komen. Met dit standpunt
vereenigde uw vergadering zich den 21 De
cember 1909.
Echter werd, overeenkomstig het voorstel
der minderheid van ons college, den 26 Maart
1912 door uwen Raad een afwijzende be
slissing genomen ten aanzien van den Ouden
Soesterwegde eigenaren zouden alleen den
grond gratis afstaan en de Gemeente zou de
volle kosten der verbetering dragen.
Thans adviseert de Commissie van bij
stand voor de fabricage ons, aan uwen Raad
het voortgaan in de lijn van het laatstge
noemde besluit voor te stellen.
In haar belangrijk advies van 7 Mei 1.1.,
dat hierbij in afschrift wordt overgelegd,
wordt uiteengezet op welke gronden zij een
overneming van particuliere wegen en de
verharding, enz. daarvan gewenscht acht,
terwijl de commissie te gelijker tijd de vraag
opwerpt, of niet de kosten van aanleg van
gas en water moeten worden gebracht ten
laste van de respectieve bedrijven.
Wij achten het gewenscht, alvorens con
crete voorstellen uwen Raad aan te bieden,
een beginselbesluit uit te lokken betreffende
deze beide vragen
a. is uw vergadering van oordeel, dat het
in 1909 ingenomen standpunt moet worden
prijsgegeven en getracht moet worden, alle
voor de thans geldende Bouwverordening
door particulieren aangelegde wegen, die
thans nog aan particulieren in eigendom toe
behooren, kosteloos in eigendom te krijgen
van de Gemeente,
b. moeten de kosten van aanleg van gas
en water in het vervolg komen voor reke
ning van de respectieve bedrijven
Met de Commissie voor de fabricage zijn
wij van oordeel, dat, wat punt a betreft, niet
is te verwachten, dat de belanghebbenden
een meer te gemoet komende houding zullen
aannemen en ook, dat bestendiging van den
bestaanden toestand hier en daar, op den
duur, niet kan worden toegelaten.
Ware het, dat een besluit, als door de
genoemde commissie bedoeld, voor de toe
komst gevolgen roet zich zou brengen, waar
van de beteekenis niet zou zijn te bepalen,
wij zouden zeer zeker U adviseeren, daarop