Stadsnieuws.
rijen heeft het bedrijf reeds moeten staken,
en andere zullen dit voorbeeld moeten vol
gen. Een verandering in dezen toestand is
voorloopig niet te verwachten; de vleesch-
nood zal integendeel nog toenemen en de
prijzen zullen waarschijnlijk nog meer stijgen.
Voor de vee- en vlceschexporteerende Staten
in Europa zijn de vooruitzichten derhalve
zeer gunstig.
Wat de Trede kost.
Men kan wel zeggen, zoo schrijft men in
«Timotheus*. dat in de laatste 40 jaren de
vrede van Europa is gehandhaafd door het
zwaard. Alle volken zijn bezig aan een steeds
toenemende bewapening en het is niet over
dreven, te beweren, dat in onzen tijd de
vrede méér geld kost dan vroeger de oorlog.
Volgens de laatste opgaven bedragen de
kostci. van onderhoud voor leger en vloot
in Frankrijk 675 millioen, Duitschland 800
millioen. Engeland 850 millioen, Rusland
800 millioen, Italië 300 millioen e
Oostenrijk 220 millioen.
Totaal van de groote mogendheden 3650
millioen, of 10 millioen gulden per dag.
Waarbij dan nog komen de kleinere
Staten: Turkije met 120, Spanje met 125
millioen, enz., zoodat de totaal uitgaven voor
den vrede dicht bij de 5 milliard gulden
komen.
Hoeveel dat is
Wel, stapel het op in bankbiljetten van
f tooo, die denkelijk o.i m.M. dik zijn. Ge
hebt dan 5 millioen biljetten en ge krijgt
een stapel van 500 Meter hoog, bijna zes
maal zoo hoog als de Lieve Vrouwe-toren.
Als ge het in guldens neemt, dan kunt ge
er een weg mee bestraten van Den Haag
naar Amsterdam tot een breedte van 64
Meter.
Wanneer ge den prijs van den grond
rekent op f 1500 per H. A„ dus den ge
middelden prijs in ons land, dan kunt ge
voor hetgeen in éen jaar voor het behoud
van den vrede wordt uitgegeven, juist ons
gebaele land koopen.
Nog iets.
In tg 11 werd voor den vrede ongeveer
twee milliard meer uitgegeven door de 6
groote mogendheden dan in 1 SS fIn de 30
jaren van de vredesbeweging zijn de kosten
van den vrede dus toegenomen met een
stapel bankbiljetten van f 1000 bijna drie
maal zoo hoog als de toren van het Vredes
paleis!
Ds. B. Haga. uit Nijmegen, hoopt aan
staanden Zondagochtend voor te gaan bij
de godsdienstoefening in de Doopsgezinde
kerk.
De Directeur-generaal der posterijen en
telegrafie maakt in de «Staatscourant* bekend,
dat, op verlangen van het Departement van
Binnenlandsche Zaken, de frankeerzegels
dragende den opdruk «Armenwet* in de
waarden van 1, il/j. 2, i'/j. 3, 5 en 10 cent
ten postkantore te Haarlem tegen betaling
der nominale waarde voor het publiek ver
krijgbaar worden gesteld, op daartoe aan
den Directeur van genoemd kantoor in te
dienen aanvrage.
Dc aandacht wordt er op gevestigd, dat
deze zegels uitsluitend kunnen worden ge
bezigd voor de frankeering van stukken den
dienst der Armenwet betreffende, terwijl tot
dat doel daarvan alleen gebruik kan worden
gemaakt door die ambtenaren en colleges,
aan wie ze door de zorgen van het Departe
ment van Binnenlandsche Zaken zijn verstrekt,
en deze zegels mitsdien voor de frankeering
van andere dan de bovenbedoelde stukken
niet geldig zijn.
De Gemeenteraad zal aanstaanden Dinsdag
middag om half twee vergaderen.
Hei volgende adres is gister verzonden
aan den Raad der Gemeente Amersfoort
geeft met verschuldigden eerbied te ken
nen het College van Curatoren van het
Gymnasium te Amersfoort,
dat het College bij schrijven van 19 Mei
1913 aan het College van Burgemeester en
Wethouders heeft verzocht, het daarheen te
willen leiden, dat de salaris-regeling van
den Rector van het Gymnasium hier ter
stede verbeterd wordt en wel in dier voi»ee,
dat een aanvangsjaarwedde van f 3200 voor
dien ambtenaar wordt vastgesteld, welke,
met 3 dricjaarlijksche verhoogingen van
f 200, tot f 3800 opklimt,
dat het College van Burgemeester en
Wethouders bij schrijven van 17 September
1913 aan het College van Curatoren beeft
bericht, dat het thans geen vrijheid kan vin
den, een voorstel tot verhooging der wedde
van den Rector aan den Raad te doen,
dat het College van Curatoren, in verband
met het eervol ontslag, verleend aan dr.
Moll en dc daardoor ontstane noodzakelijk
heid van benoeming van een nieuwen Rec
tor, het zeer gewenscht oordeelt, dat juist
thans tot verbetering van de wedde van
den Rector zal worden overgegaan, opdat
deze verbetering zijn invloed zal doen gel
den bij de voorziening in ae vacature,
dat het College van Curatoren in het be
lang van het Gymnarium zich mitsdien, op
de gronden, nader uitgewerkt in de bij dit
adres gevoegde memorie van toelichting,
verplicht ziet aan uw vergadering te ver
zoeken
1. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen, alsnog thans een voorstel te doen
tot wijziging van de verordening betreffende
de wedde van den Rector;
2. het bedrag op de Begrooting voor
1914 te willen brengen, hetwelk benoodigd
is om de jaarwedde van den Rector, ver
hoogd in voege als door ons blijkens het boven
staande wenschelijk wordt geoordeeld, uitte
betalen.
Hetwelk doende, enz.
In zijn Memorie van toelichting consta
teert het curatorium tot zijn vreugde, dat
Burgemeester en Wethouders de wensche-
lijkheid eener verbetering der Rectors-wedde
niet weerspreken, doch slechts het oogen-
blik thans niet aangebroken achten om die
wijziging aan te brengen, om welke cura
toren verzochten in hun schrijven aan het
Dagelijksch Bestuur der Gemeente van 19
Mei 1913, waarin zij o.m, aanvoerden:
>Het wil ons voorkomen, dat het ge
wenscht is, dat reeds thans deze wijziging
in de salarisregeling van den Rector wordt
aangebracht, daar bet salaris van den Rector
naar onze meening inderdaad hier ter stede
te laag is. Bij een eventueele vacature van
die betrekking zal het zeer te bezien staan
of voor het hier thans geldende salaris zich
eerste klasse sollicitanten zullen aanmelden
en wij zouden het ten zeerste betreuren in
dien bij vacature, ten gevolge van de min
goede salarisregeling, de leiding der inrich
ting niet weder in handen van een eerste
klasse onderwijskracht zou komen*.
Naar de meening van Curatoren is het
thans het aangewezen tijdstip tot een ver
betering der wedde van den Rector over te
gaan immers nu moet een nieuwe titularis
worden benoemd en uit den aard der zaak
zal de jaarwedde-regeling van invloed zijn
op het gehalte van de sollicitanten.
Zij willen allerminst beweren, dat de sol
licitanten die zich op het tegenwoordig sala
ris voor de vacante plaats aanmelden de ge
schiktheid missen voor Rector, doch het is
hun overtuiging, dat meerdere personen, die
hun sporen als Rector elders reeds hebben
verdiend, weerhouden zullen worden te sol-
liciteeren, gezien de ongunstige salarisrege
ling.
Hun gevoelen in deze wordt vrijwel ge
heel gedeeld door den Inspecteur der Gym
nasia, blijkens diens in afschrift overgelegden
brief van 8 September 1913, waarin o.a. wordt
geschreven
»De vigeerende jaarwedde-regeling van uw
personeel is, behalve voor de jaarwedde
van den Rector, gelijk aan die van de leera
ren der Rijks-Hoogere Burgerscholen.
»Ik neem de vrijheid U in overweging
te geven, de noodige stappen te doen, ten
einde de Recto, s-jaarwedde gelijk te doen
stellen aan die van een Directeur eener
Rijks-Hoogere Burgerschool met 5-jarigen
cursus, die een aanvangs-salaris geniet van
f 3000 met twee vier jaarlijksche verhoo
gingen van f 400.
»Aan een groot gedeelte zelfs der klei
nere Gymnasia is de maximum- jaarwedde
van den Rector hooger dan te uwent. Ik
vrees, dat bij het ongewijzigd laten van het
Rectors-salaris het aantal geschikte sollici
tanten zeer beperkt zal blijven. Bij wijzi
ging is het niet onmogelijk te-achten, dat
meerdere Rectoren het rectoraat van
uw Gymnasium zullen solliciteereo*.
Curatoren merken hierbij op, dat zij, alvo
rens hun schrijven van 19 Mei 1913 aan
het College van Burgemeester en Wethou
ders te richten, te dier zake geen overleg
hoe ook genaamd met den Inspecteur der
Gymnasia hebben gepleegd en dat dit even
min daarna heeft plaats gehad, zoodal de
zienswijze van den Inspecteur in geen enkel
opzicht door hun zienswijze beïnvloed kan
zijn.
Dat de salaris-regeling van den Rector
van het Gymnasium hier ter stede onvol
doende is, blijkt, behalve uit het schrijven
van den Inspecteur der Gymnasia, ook ten
duidelijkste uit een bijgevoegden staat, die
een vergelijking met andere Gymnasia aan
geeft.
Alle Gymnasia van gelijke grootte (aantal
leerlingen) en vele die belangrijk kleiner zijn
dan dat te Amersfoort hebben voor den
Rector een salaris-regeling, die in meerdere
of mindere mate beter is dan de thans hier
vigeerende. Het zijn slechts ue vee! kleinere
Gymnasia, die voor den Rector een salaris
regeling hebben, die óf gelijk óf een weinig
ongunstiger is dan de hier ter stede van
kracht zijnde regeling.
Het is zelfs zóo sterk, dat een conrector
van elders (n.l. Nijmegen) aan Curatoren
meedeelde, dat hij er in salaris op achteruit
zal gaan indien hij, bij zijn sollicitatie voor
Rector, alhier benoemd mocht worden.
Het salaris loopt thans van f 3000 tot
f 3400 met twee verhoogingen van f 200 na
4 en S jaar dienst. Daar het Rijk de helft
der zuivere kosten van het Gymnasium ver-
I goedt, zal, als het verzoek van Curatoren
j wordt ingewilligd, het hoogere bedrag ten
I laste van de Gemeente zijn f 100 gedurende
de jaren 1914. 1915 en 1916, f200 gedurende
1917, f 100 gedurende 1918 en >9i9enf2oo
na 1920. De Gemeente-begrooting wordt
dus niet noemenswaard gedrukt.
Curatoren merken ten slotte op, dat een
verhooging van het salaris van den Rector
allerminst een verhooging van salaris van
het gansche personeel, aan het Gymnasium
verbonden, met zich meebrengt. Immers,
zooals de Inspecteur reeds terecht opmerkt,
is de salarisregeling van het leeraars perso
neel hier vrijwel gelijk aan de Rijks-rege
ling voor een Hoogere Burgerschool met
5-jarigen cursus, doch is het salaris van den
Rector lager dan dat van een Directeur
eener dergelijke inrichting.
Door de door hen voorgestelde wijziging
zou een verhouding tusschen het salaris van
den Rector en dat der leeraren worden tot
stand gebracht, die vrijwel gelijk is aan die,
j welke voor de bovengenoemde Rijks-inrich-
I tingen in zwang is en die mitsdien door de
Regeering billijk wordt geoordeeld.
Het doet hnn leed, dat zij langs dezen
weg moeten trachten gedaan te krijgen, dat
een regeling der Rectorswedde tot stand
komt, die zij billijk en noodig achten. Zij
hadden hebben liever gezien, dat een regeling,
zooals zij die gewenscht achten, op initiatief
van Burgemeester en Wethouders thans door
den Raad werd ingevoerdnu het hun
echter blijkt, dat dit College niet voornemens
is, thans een zoodanige regeling ter vast
stelling aan den Raad voor te leggen, heb
ben zij het in het welbegrepen belang van
het Gymnasium hun plicht geacht, te trach
ten langs dezen weg de door hen zeer ge-
wenschte, zoo niet noodzakelijk geachte,
wijziging aangebracht te krijgen.
Philip van Goethem's gedicht «Meisje*
getoonzet door Hendrika van Tussenbroek,
is thans verschenen in den liederenbundel
»Op lichte vleugelen*, uitgegeven door de
firma Alsbach k Co., te Amsterdam.
Omtrent de reeds zoo lang verwachte
groote promotie in de hoogere rangen van
het leger geen ander bericht dan dat het
stuk heden ter teekening is aangeboden aan
H. M. de Koningin.
In 1914 zullen de lichtingen I9i2eni9i3
der Landweer-infanterie, benevens het kader
van de lichtingen 1909, 1910 en 1911, voor
oefening onder de wapenen komen en daar
van het 9e bataljon (Assen) te Amersfoort
van 27 Juli tot 1 Augustushet 10e batal
jon (Zwolle) te Amersfoort van 13 Juli tot
18 Juli; het 18e bataljon (Utrecht) in het
fort Honswijk van 13 Juli tot 18 Juli; het
19e bataljon (Utrecht) in het fort Nieuwer-
sluis, de ie compagnie van 22 Juni tot 27
Juni en de 2 e compagnie van 6 Juli tot 11
Juli.
Pine Beider en Hetty Beck, beiden van
het vroegere gezelschap van Verkade, als
Gavin De Flavigneul en als haar nichtje
loniede jonge Frits Bouwmeester als de
vogelvrij verklaarde jeugdige officier van
Napoleon, thans als kamerdienaar door de
gravin verborgen voor zijn vervolgersVan
Warmeloo als eerst republikeinsche, dan
even vurig Napoleontische en thans de niet
minder royalistische prefecten de jonge
De Vries, als De Grignon, van moeders
zijde een leeuw, doch van vaderskant een
wezel in folio.
Met zóo'n bezetting moest Scribe's Ba-
taille de dames*, dat beter ten titel zou heb
ben gehad >Vrouwenlist« dan Liefdes-duel*,
wel een juweeltje worden.
De werkelijke distinctie der beide dames,
het guitige spel van mejuffrouw Beider, de
opvatting van hun rol door Warmeloo, die
wel heel snugger meende te zijn, doch door
de gravin telkens werd overtroefd, en van
Frits Bouwmeester en Maurits de Vries
maakten het een genot, dit reeds een halve
eeuw oude, maar nog steeds goede en frissche
en geestige stuk te zien en te hooren op
voeren.
Ternooy Apel'ü «Tooneel-vereeniginr» 1 heeft
weer eens getoond, nog iets anders te kun
nen dan Heijermans te spelen.
Gisteravond was de zaal veel beter bezet
toen een andere afdeeling van de N. V.
»Tooneelvereeniging< opvoerde »Vriend
Frits*, het bekende blijspel van Erckraann-
Chatrian.
Natuurlijk was het succes voor Louis
Bouwmeester, dit van den rebbe-rol weer
iets heel aparts heeft gemaakt en er zoo
heelemaal in was.
Tegenover den epicurist, Frits Cobus,
doorgaans heel verdienstelijk uitgebeeld door
Van der Veer, den struischen jonkman, de
in-geloovige, liefdevolle oude rebbe, beweeg
lijk, slim, goedmoedigen hoogst ernstig naar
mate het pas gaf.
Hoe mooi die aarzeling eer hij de schuld
bekentenis teekende voor de 1000 franc,
door hem geleend om anderen gelukkig te
makenhoe treffend het schrijven van dat
papiertje, met de vijf percent (vijf percent,
een dikke halve eeuw terug); hoe innig
dat >God laat je gezond, kind* hoe subliem
>dan zal ik preeken* als hij Frits en zijn
beide drukke vrienden, die er alléén een
Magenreligion op nahouden, op hun plaats
zet; dat >ma^ ik moe wezen* en dat éene
woordje »waarom« in het tweede bedrijf;
zijn spel met Suzel waarom noemde hij
haar toch voortdurend Soezel f als Frits
plotseling is verdwenen van de pachthoeve
en 't meisje in tranen uitbarst over zijn ver
trek, dat een zóo groote leegte laat. En dan
in het derde zijn stijgende vreugde als hij
bemerkt, dat het zaakje »gezond< is en hij
Frits plaagt met diens maagkwaal. En die
uitbundigheid waarmee bij de 71-jarige
Frits om den hals vliegt als deze Suze heeft
gevraagd, zijn vrouw te worden.
In het 3e bedrijf was Van der Veer wat
te druk toen zijn trouwe huishoudster hem
het uitzicht op een aantal lieve kindertjes
had geopend. Overigens was hij, evenals de
anderen, prachtig in zijn emplooi.
De Suzel werd door juffrouw Van Wester
hoven over 't algemeen ook heel verdienste
lijk gespeeld; een enkele maal was ze iets
al te bleu.
Constant van Kerckhoven, als haar vader,
had weer alles gemaakt van zijn rol; een
hoogst consciëntieus acteur.
In 't kort een heel mooie voorstelling, te
beter omdat de bezetting naast de hoofdper
sonen in zoo goede handen was.
Niet de Amsterdamsche spelleiders, doch
de Amersfoortsche wonnen den Zondag bier
gehouden korfbalwedstrijd van een twaalftal
van »Ajax«.
Aanstaanden Zondag achter «Rustoord*
de competitie-ontmoeting tusschen de eerste
elftallen van Quick en H. V. C.
Het verslag van «Mrrcurius* eischt ver
betering.
Men leze daar
Het Reglement van 1908 voor het I'onds
tot verzekering tegen geldelijke gevolgen
van werkloosheid werd herzien en onder
meer in overeenstemming gebracht met de
sedert zijn instelling opgerichte Gemeente
lijke werkloozenfondsen. Bepaald werd. dat
de premie bedraagt f 1, f 3 of f 6 per jaar
naar gelang van het salaris en dat de uit-
keering zal beloopen f 0.50, f 1.00 of f 1.50
per dag naar mate van de klasse in welke
men zich verzekert.
Het Hoofdbestuur van de Maatschappij van
Nijverheid heeft aan de departementen de
volgende vragen gesteld
1. Is naar uw meening het leven hier te
lande duurder dan in de ons omringende
landen Of zijn de klachten hiervan een ge
volg van onzuivere vergelijking
2. Zoo u meent, dat het leven hier duurder
is, zijn u dan oorzaken daarvan bekend
3. Welke maatregelen kur.nen worden ge
nomen om in den toestand verbetering te
brengen
a. door particulieren,
b. door de overheid.
Welke is blijkens de in de kringen der
nijverheid opgedane ervaringen de practijk
der Wet op de arbeidsovereenkomst en welke
wijzigingen in die wettelijke regeling zijn
wenschelijk te achten
Bij de vragen is een toelichting gevoegd.
«Feiten en cijfers* is de titel van een
goed uitgevoerd, eenvoudig geïllustreerd
boekje, bevattende mededeelingen omtrent
den arbeid van het Leger des Heils in Ne
derland, met financieele staten en beschei
den. over het jaar 1912-1913.
Het geeft een juisten indruk van den veel-
omvattenden arbeid op geestelijk en maat
schappelijk gebied van het Leger, dat, hoe
dikwijls ook aangevochten, zich juist door
zijn werk hoe langer zoo meer vrienden
maakt.
Het was natuurlijk niet mogelijk, een vol
ledig verslag te geven van al hetgeen ge
schiedde. Een eenigszins omstandige beschrij
ving van hetgeen in éen jaar in een korps
of een maatschappelijke inrichting plaats vindt,
zou alleen een boekdeel vullen. Deze 160
blaadjes spreken echter boekdeelen en ge
tuigen van de liefde waarmee, zonder aan
zien des persons, zonder te vragen naar
het hoe en waarom, de leden van het Heils
leger de helpende hand reiken aan gevallle-
nen of hen die dreigen ten onder te gaan.
De verscu...ende instellingen van het Le
ger hier te lande worden er in besproken
óok het Jongenshuis, op den Amersfoort-
scher. berg, waar thans worden verpleegd
25 voogdij-kinderen, 9 uit het Moederhuis
te Rotterdam en 7 kinderen van anderen.
Het «We hebben nie'te verbergen' wordt
wel het best bewezen door 27 pagina's ba
lansen en verdere administratieve bescheiden
omtrent welke mr. E. J. Korthals Altes ver
klaart, dat zij door hem in overeenstemming
zijn bevonden met de boekhouding, welke
naar een voldoend en ordelijk systeem is
bijgehouden.
Hoezeer oude gebruiken worden in stand
gehouden, bleek zooeven weer.
Wie vóór de Wet op de bedrijfsbelasting
(van 27 September 1892) iets wilde verkoo-
pen, moest daarvoor patent hebben. Om de
