Stadsnieuws.
client rekening te worden gehouden. Op het
terrein naast de school wordt daarvoor alleen
dan de noodige ruimte gevonden, indien het
Werkhuis* aan zijn bestemming wordt
onttrokken. Nieuwe vraagstukken komen
hierdoor naar vorenmaar al waren deze
alle gemakkelijk op te lossen,, vast staat, dat
bij verbouw niet alle gebreken zijn weg te
nemen, zoodat dus geen inrichting wordt
verkregen, die aan de eischen van haar tijd
voldoet, terwijl tevens voorgoed is uitge
sloten, dat ooit zoodanige inrichting zal
worden verkregen.
Verbouw van de bestaande school en
uitbreiding daarvan op het aangrenzende
tcrrein kunnen wij derhalve niet aanbevelen
daargelaten nog de vraag, of het goed zou
zijn, het terrein, gelegen in de onmiddellijke
nabijheid van het Stadhuis, en daarmee ge
makkelijk te verbinden, een blijvende be
stemming nu reeds te geven.
Stichting van een nieuw gebouw komt ook
ons daarom gewenscht voor.
Hiertoe te besluiten, houdt echter in zich,
dat de Gemeente het bestaande schoolge
bouw overneemt van de vereeniging.
De behoefte aan meerdere gelegenheid
voor bureaux ten behoeve van de Secretarie,
Publieke werken, enz. is reeds lang gevoeld,
waarvoor werden aangekocht de perceelen
ter weerszijden van het Stadhuis, en waarin
die bureaux thans ook zijn gevestigd. De
inrichting daarvan is evenwel zeer onvol
doende en aan den tegenwoordigen toestand
moet dan ook een tijdelijk karakter worden
gegeven.
Daarom is de vraag overwogen of de Ge
meente het tot stahd komen eener nieuwe
Ambachtsschool niet zou kunnen mogelijk
maken, door de in de naaste toekomst nood
zakelijke verbouwing en uitbreiding harer
eigendommen, naast het Stadhuis gelegen,
achterwege te laten en enkele takken van
dienst huisvesting te verleenen in het be
staande schoolgebouw der vereeniging. Met
een zou de Gemeente,dan de beschikking
over het terrein, waarop de Ambachtsschool
staat en waarop de vereeniging het recht
van koop kan doen gelden, hebben herkre
gen, hetgeen ons van niet weinig belang
toeschijnt.
Wordt in deze richting de oplossing ge
zocht, dan zal dus een terrein moeten wor
den gevonden waarop de nieuwe Ambachts
school en eventueel later de Middelbare
Technische school zouden kunnen worden
gesticht. Hiervoor is het oog gevallen op
het terrein naast de school aan den Leusder-
weg, aan de Gemeente toebehoorende.
Wil een en ander werkelijkheid worden,
dan zal de vereeniging, naar de gegevens
die ons werden verstrekt, te beschikken
moeten hebben over f 130 000 en hiervoor
vraagt zij een hypothecaire leening van de
Gemeente.
Van dit bedrag zal voor f 00 000 worden
verbouwd, terwijl het resteerende, met het
bedrag der koopsom van het bestaande ge
bouw, wordt aangewend tot aflossing van de
bestaande hypotheek-schuld op hec tegen
woordige schoolgebouw en voor inrichtings
kosten van het nieuwe gebouw.
Wordt voor dit bedrag door de Gemeente
een annuïteits-leening aangegaan, waarvan
de annuïteiten door de vereeniging worden
betaald, dan verleent de Gemeente voor dit
doel dus enkel haar crediet, daar de risico,
die zij op zich neemt, zeer gering is. Intus-
schen kan worden getracht de vereeniging
nog op andere wyze te steunen in het be
komen van het noodige bedrag.
Voor de vereeniging zullen de lasten, die
uit een en ander voortvloeien stichting
gebouw en duurdere inrichting van het
onderwijs zeer belangrijk toenemen, en
tot dekking daarvan wordt een verhoogd
subsidie gevraagd aan het Rijk, de Provincie
en de Gemeente.
Zooals bekend zal zijn, is het aan het Rijk
gevraagde bedrag van f 6300 op de Staats-
begrooting voor 1914 uitgetrokken; het
wachten is derhalve op de Gemeente en de
Provincie. Van de Gemeente wordt nu
f 2500 gevraagd.
Nu dient wel te worden overwogen, dat,
door de noodzakelijke overneming van het
gebouw, de uitgaven, die uit de bewilliging
van het verzoek voortvloeien, indirect niet
onbelangrijk stijgen, en de zaak dus in haar
geheel dient te worden overzien.
Eerst dient dan de koopsom te worden
vastgesteld van het gebouw (de grond waarop
het staat, behoort in eigendom aan de Ge
meente, terwijl daarvoor f 60 erfpacht wordt
betaalt).
De waarde van dergelijk gebouw is zeer
moeilijk juist te bepalen, omdat zij geheel
afhankelijk is van het doel, dat er mede
wordt beoogd. Gezien de kosten van op
richting, die f 37 000 hebben bedragen, mee-
ncn wij, dat een prijs van f 16 000 voor de
Gemeente niet te veel is.
Worden de noodzakelijke kosten van ver
bouwing cn inrichting geschat op f 10 000,
dan zal de Gemeente de lasten hebben te
dragen eener leening van f 30 000. Wordt
tegelijk met de leening ten behoeve van de
vereeniging ook dit bedrag verkregen, dan
2ullen de lasten uitmaken de anuïteit van I
f 30 000, af tc lossen in 50 jaar tegen een
rentestand van 4l/j pCt., of omstreeks f 1500
per jaar.
Dit bedrag, gevoegd bij de meerde sub
sidie van f 2500, vormt dus de last, die de
Gemeente op zich neemt en bedraagt om
streeks f 4000.
Daartegenover zal de Gemeente eenige
bate genieten voor het afstaan van grond.
Wij zouden er in dit geval meer de voor
keur aan geven, dat de vereeniging het ter
rein in erfpacht verkreeg. Gerekend wordt,
dat zij noodig heeft 2800 a 2900 M2 en
wordt de prijs daarvan gesteld op f 3.50 per
M2 en de canon op 4V2 pCt. van de koop
som, dan wordt aan erfpacht ontvangen f4.50.
De erfpacht voor het tegenwoordige ter
rein, bedragende f 60 vervalt, zoodat de
zuivere bate dus ongeveer f 400 zal bedra
gen en de totaal last f 3600.
Zal dus inwilliging van het verzoek een
niet onbelangrijke blijvende uitgaaf ten ge
volge hebben, zij zal ook, naar onze vaste
overtuiging, bezuiniging op efen anderen post
meebrengen.
De Burgeravondschool zal, zoo niet geheel,
dan toch voor het grootste deel haar reden
van bestaan verliezen door de uitbreiding,
die aan het onderwijs aan de Ambachtsschool
zal worden gegeven.
De Burgeravondschool heeft een driejarigen
cursus en daarvoor zijn thans 7 klassenhet
aantal leerlingen bedraagt 139. Hiervan
behooren 99 tot de leerlingen van de Am
bachtsschool, die de Burgeravondschool zullen
verlaten zoodra de nieuwe school in gebruik
zal zijn genomen.
Daardoor vervallen al dadelijk 3 klassen,
terwijl door het dalen van het aantal leer
lingen per klasse nog een parellel-klasse
kan vervallen, zoodat slechts drie klassen
overblijven met 40 leerlingen. Zeker is het,
dat daarvan nog S leerlingen naar de Am
bachtsschool zullen overgaan, zoodat slechts
32 leerlingen overblijven.
Letten wij nu op de voortdurend meerdere
belangstelling, die het vakonderwijs onder
vindt en vertrouwen wij op de medewerking
Aanstaanden Vrijdagavond te half acht
zal in de Doopsgezinde kerk een godsdienst
oefening worden gehouden, waarin ds. Ten
Cate zal spreken over de kerkhervorming
en waarbij het zangkoor eenige liederen zal
ten gehoore brengen.
Bij de stemming van heden voor vier
Notabelen bij de Ned. Herv. Gemeente te
Amersfoort waren opgekomen 49 kiezers;
de vier aftredenden, de heeren J. van Apel
doorn JLzn., H. M. Brouwer, C. D. van
Kuijk en H. Noorman, zijn allen herkozen.
Uitsluitend op de benoemden waren stem
men uitgebracht.
Aan de postzegelfabrisk te Haarlem wordt
met man en macht gewerkt om te kunnen
voldoen aan de reusachtige aanvraag naar
jubileum-postzegels, die einde November of
begin December zullen worden verzonden.
Tot lid der commissie van aanslag voor
de Bedrijfsbelasting in den kring Amers
foort is door Gedeputeerde Staten van Utrecht
met ingang van 1 Januari 1914 benoemd de
heer H. B. Lefebure, te Baarn, en tot diens
plaatsvervanger de heer H. Ebbenhorst,
Soest.
De commies-titulair der posterijen en tele
grafie H. Lukas, die 1 November wordt
overgeplaatst van hier naar Maassluis, wordt
hier vervangen door den klerk bij dat dienst
vak J. van Zalinge, uit Amsterdam.
Van de hand des heeren J. Peper is bij
den uitgever C. J. A. van Dishoeck, te Bus-
sem, verschenen de tweede druk van Ele
mentair handelsrekenen*, het 3e stukje van
»Zelf denken en doen*.
De ondertitel luidt »eenvoudig leerboekje*.
Nu, zóo eenvoudig is het niet; de 17 pagi
na's en de 33 modellen bewijzen dit reeds.
Het is in de eerste plaats geschreven voor
_r0 vervolgklassen, herhalingsklassen, Mulo-
ook van het Bestuur der Ambachtsschool, scholen en andere inrichtingen voor voort-
dan meenen wij de voorspelling te mogen gezet onderwijs, waar de beginselen van
wagen, dat de Burgeravondschool geheel, of handelsrekenen worden onderwezen, maar
nagenoeg geheel, na verloop van eenigen
tijd zal kunnen worden opgeheven. Niettemin
zal ook deze inrichting den eersten tijd geld
blijven kosten, ook omdat, bij eventueele
opheffing der school, aan enkele leerkrachten
wachtgeld zal moeten worden verleend. Vast
staat in elk geval, dat de Burgeravondschool
in 1914 en volgende jaren belangrijk minder
zal kosten, zoodat deze vermindering het
bovengenoemde bedrag van f 3600 ten goede
zal komen.
Voor het verschil tusschen de beide cijfers
zal de Gemeente dan ook de mogelijkheid
hebben geopend, Amersfoort een inrichting
van vakonderwijs te geven, waarmede zij
met elke andere Gëmeente kan wedijveren,
en die het kan niet anders de bevol
king in breede lagen ten goede zal komen.
In dit vertrouwen hebben wij de eer uw
vergadering voor te stellen, door vaststelling
van bijgaand ohtwerp-besluit gunstig op het
verzoek van adressante te beschikken.
Omtrent de verbouwing van de Ambachts
school en de bestemming, die daaraan zal
worden gegeven, hopen wij U te zijner tijd
de noodige voorstellen te doen.
Boven genoemd ontwerp-besluit strektom
te besluiten
1. de overeenkomst, aangegaan met de
vereeniging Ambachtsschool voor Amers
foort en omstreken*, waarvan akte is opge
maakt, verleden voor notaris J. Bolk den 28
Januari 1903, te ontbinden met ingang van
1 Juni 1914, onder voorwaarde, dat op dien
datum aan de Gemeente wordt uitbetaald
het restant van de bij die overeenkomst ver
leende hypothecaire leening, op den genoem
den datum nog bedragende f 10800;
2. van genoemde vereeniging te koopen
de Ambachtsschool met concierge-woning,
voor de som van f 16 000
3. aan genoemde vereeniging in erfpacht
te geven een terrein, ter grootte als nader
zal worden bepaald, gelegen aan den Leus-
derweg, ten einde daarop te vestigen een
Ambachtsschool en eventueel later een Mid
delbare Technische school, en wel voor den
tijd, dat de daarop gevestigde scholen in
beheer en onderhoud van de vereeniging
Ambachtsschool voor Amersfoort en om
streken* zullen zijn, en onder woorwaarde,
dat aan de Gemeente Amersfoort een erf-
pachtsrecht zal zijn verschuldigd van 4V2
pCt. van de koopwaarde, gesteld op f 3.50
per M2.
4. aan meergenoemde /ereeniging, zoo
noodig een hypothecaire leening op de door
haar tc vestigen Ambachtsschool te verlee
nen van f 130 000, onder voorwaarde, dat
door de vereeniging aan de Gemeente zullen
worden vergoed alle lasten, voortvloeiende
uit de voor de versterking van het genoemde
bedrag aan te gane annuïteitsleening, voor
den duur van 50 jaren
5. Burgemeester en Wethouders te mach
tigen, de uit deze besluiten voortvloeiende
overeenkomsten aan te gaan, en daarbij zoo
danige voorwaarden te stellen, als wensche-
lijk zullen worden geacht.
óok voor kweek- en normaalscholen, waar
het rekenonderwijs nog verre van practisch
is, ofschoon hier te lande het handelsonder
wijs eindelijk tot zijn recht komt en ofschoon
aan laatstbedoelde scholen de toekomstige
leeraren aan de Handelsscholen worden ge
vormd.
Bij den zelfden uitgever verscheen ook
de tweede druk van het ie deel van Han
delsrekenen* door J. Peper en W. de Groot,
leerboek ten gebruike bij het onderwijs in
handelsrekenen aan Handelsdag- en avond
scholen, Handelscursussen, enz. en voor zelf
studie.
Dit mooie boek van 172 bladzijden druks,
verduidelijkt door 29 modellen in kleuren,
alle ontleend aan de practijk, is geheel met
de practijk in overeenstemming en bevat
niet onmogelijke en onbestaanbare peuter-
opgaven, doch met zorg aan de practijk
ontleende werkstukken. Duidelijk, helder
methodisch wordt alles er in uiteengezet.
Dat van beide boeken, waarvan de eerste
druk verscheen in April 1910, thans reeds
een tweede oplage noodig is, bewijst hoe
zeer ze met zorg zijn saamgesteld,
Mejuffrouw A, G. Boshuizen (Kromme-
straat) verwierf gister te Rotterdam het
diploma als dames-kapster.
Opzichter-machinist W. Snitker, van de
H. IJ. S. M., hoopt 7 November den dag te
herdenken waarop hij 25 jaar geleden bij
die Maatschappij in dienst trad.
De heer B. ter Haar Romeny II. Jz.,
candidaat tot den heiligen dienst te Utrecht,
heeft aangenomen het beroep naar de Ned.
Hervormde gemeente te Deurne.
Uit goede bron verneemt de >Avpst«,dat
de generaal-majoor G. A. Buhlmann, comman
dant der 4e divisie, zal worden benoemd tot
luitenant-generaal-commandant van het veld
leger.
Wellicht bevatten de Laatste berichten
in dit nummer de bevestiging van dit trou
wens niet meer gloednieuwe bericht.
Het blad voegt er aan toe
»Door deze benoeming zal dus een officier
zonder staf- of krijgsschool gevolgd te heb
ben, worden benoemd tot de hoogste be
trekking in het leger*.
Dat is best mogelijkmaar zeker is. dat
reeds èn als officier van politie èn als leer-
aar aan de Kon. Militaire Acadeipie de
toenmalige luitenant Buhlmann door al zijn
leerlingen werd hooggeacht èn om zijn
grooten tact èn om zijn grondige kennis.
En wie zijn beter en juister beoordeelaars
dan leerlingen.
Kapitein V. A. J. Bloem en luitenant P.
H. Schouten, van het ie regiment veld
artillerie, zullen in December onderscheiden
lijk te Leeuwarden en te Harderwijk tactische
oefeningen bijwonen.
De voetbalclub Het Vijfde speelde Zondag
op het voorterrein der Infanterie-kazerne
tegen Prins Hendrik, uit Arnhem, waarvan
zij verleden Zondag verloor met 1- 7.
Nu behaalde zij een 3—0 overwinning.
De rust ging in met 1o.
Na afgelegd examen kon gister het di
ploma als Roode Kruis-helpster worden toe
gekend aan alle acht deelneemsters die den
eersten theoretischen en practischen cursus
voor Roode Kruis-verpleegster hier he-.ben
gevolgd.
In alphabetische volgorde zijn het de
dames: Boesehoten (Leusden), Breemer
(Hoogland), Grootendorst, Krudop, J. Kuiper,
M. van Vollenhoven, Snel en Zijlstra, alhier.
Het comité voor Amersfoort heeft dus thans
reeds een vrouwen-colonne van 8 en
mannen-colonne van 22 leden.
De laatste was gedurende de kermisdagen
weer mobiel. Menigeen zal het rosetje in
het knoopsgat wel hebben opgemerkt.
Het bioscoop-theater aan de I.angestraat
heeft weer een alleraardigst en zeer afwisse
lend programma met interessante snufjes in
zijn Pathé-courant, een prachtige film van de
omstreken van Luchon, drie grappige ko
mische tafereelen en als hoofdnummer »Het
bloemenmeisje van Parijs*, een zeer span
nend drama, goed van opzet en keurig
geënsceneerd.
In verschillende deelen van het land ver
toont zich een weder de besmettelijke
>KIeinsche Kippcnziekte*, welke verleden
jaar hier en daar groote koppels 111 korten
tijd grootendeels deed uitsterven.
Elders werden daarom verscheidene dieren
door de veeartsen ingeënt.
Ook in deze omgeving hebben zich thans
weer gevallen voorgedaan.
Door het Bestuur der V. P. N. zijn nu
maatregelen genomen om in overleg met de
plaatselijke veeartsen de ziekte te bestrijden
en is met den heer H. W. van Haselen,
Rijks- en Gemeente-veearts te Amersfoort
(Korte Bergstraat 5) een regeling getrof
fen, waardoor, bij wijze van proef, de leden
van de V. P. N. tegen een speciaal zeer bil
lijk tarief hun dieren tegen de ziekte kunnen
doen inenten.
Voorts wordt getracht, spoedig een voor
dracht door een deskundige te doen houden,
waarbij dan ook de tuberculose, waaraan niet
minder dan 25 a 30 pCt. van de hoenders
ten plattelande lijden, zal worden besproken.
Inmiddels is reinheid op de kippenverblij-
ven, afzondering van zieke dieren en on
middellijke kennisgeving aan het V. P. N.-
bestuur ten zeerste aan te raden.
De vereeniging Handelsschool voor Amers
foort en omstreken* houdt Donderdag haar
najaarsvergadering.
Binnenkort zal ook te Amersfoort zijn op
gericht een afdeeling der vereeniging »Onze
vloot*.
Naar de gister gehouden kaasmarkt wer
den aangevoerd 9 wagens, bevattende 3700
pond kaas.
De prijs liep van 31 tot 33 cent.
De handel was vlug.
De Zuidwester storm, welke hier Zondag
avond omstreeks half acht plotseling opstak
en tegen half elf even plotseling had uitge
woed, heeft hier geen noemenswaarde schade
aangezicht.
't Bleef bij eenige dakpannen, takken
schoorsleenen, doch de zeilen der groote
kermistenten hielden het. Anders dan te
Tiel, waar de kap van liet circus-Wilke het
begaf, doch de 3000 toeschouwers nog onge
deerd konden wegkomen, evenals de 5000
bezoekers van Hagenbeek te 's llertogen-
bosch, die, om ongelukken te voorkomen,
reeds om 9 uur de tent moesten vcrla.en.
Ook de Zaterdagavond der kermis is zon
der veel kleerscheuren afgeloopen. Wat zuur
verdiend loon vermorst, met, als gevolg, hier
en daar een vechtpartij, doch de politie wist
telkens met tact tusschenbeide te treden en
erger te voorkomen.
In 't geheel zijn gedurende de kermis-
week 13 personen wegens dronkenschap in
arrest gesteld. Aan 25 zwervers werd nacht
verblijf verstrekt. Verschillende overtredin
gen werden geconstateerdo.a. werd een
boer ces bons villageois een dolkmes
ontnomen door de politie, welke van deze
Wapenwet-overtreding nauwkeurig aantcekc-
ning hield. Aangehouden werden 3 gesigna-
leerden. Woonwagen-bewoners, die met de
kermis niets te maken hadden doch best
weten dat cr in dien tijd gemakkelijk te
rampassen valt, werden met spoed buiten
de Gemeente geleid.
De politie heeft weer een zware week
achter den rug; geen nacht voor ruim éen
uur ingerukt en 's ochtends weer vroeg
present.
De sluiting had weer op de oude, be
proefde wijze plaats. Eerst de herbergen in
den omtrek van den Hof, daarna geleidelijk
de kramen en de spellen, zoodat men geen
gelegenheid meer had, naar een café te gaan.
Kort na eenen was alles rustig cn kon ook
de polit e eenige rust nemen.
om verhoog:-
Adres va» Wei
om boomen
1. 15enoe»-w
school C.
Benoemd - *jg
foort met ai.s
2. Benoog
Burger
Benoemd
Voorsta
rge
Geduld is een bloem, die teleurstelling
behoeft om te bloeien.
houder tot _jd
van uc ondefJjjJ
school Cr, d«
Z. d-of "'lent
4.
aanstelling iuH
leeraar aan
5- ,In#?3i
eenigmg 'n jj.
Aangcnc: ,bn
6. Voorf.'cb
lokaal aan «r:9;
landbouw cn
Als voren -g
