Dinsdag 23
December 1913.
No. 8355.
63e Jaargang.
kosteloos.
Uitga/e van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant,
voorheen Firma A. H. van Cleelf"
HOOFD-REDACTEUR
J. rXlEDIEZK
AMERSFOORT.
s.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post ƒ1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
EORTSu. v 6CHT 9.
Postbus 9.
Wie zich met ingang van
1 Januari doet in
schrijven ais abonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
K E N N I8GE VI N6EN.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
maken bekend, dat het bureau van den Bur
gerlijken Stand gedurende de
beide Kerstdagen
voor het publiek geopend zal zijn des voormid-
dagB van 8'/j tot 9 uur, uitsluitend tot het doen
van aangiften van geboorte of overlijden.
De hiervoor nondige aanvrage moet geschieden
aan het Gemeentehuis, mondeling of schriftelijk,
uiterlijk tusschen 8 en 8'/, ure des voormiddags
van den dag, waarop men aangifte wil doen.
Amersfoort, 22 December 1913.
Burgemeester eo Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter algemeeue kennis, dat de Raad
dezer Gemeente in zijne vergadering van den
19 December 1913 heeft benoemd
a. tot leden van de Commissie van bijstand
in het beheer van de Gemeente-reiniging de
heerenA. M. Tromp van Holst en J. van der
Wal Kzn.
b. tot leden van dc Commissie voor de Fabri
cage de heerenA. M. Tromp van Holst, A.
Eysink en H. Kroes
c. tot leden van de Commissie van bijstand
in het beheer van de Gasfabriek en de Water
leiding de heeren: N. Veis Heyn, D. Gerritsen,
A. Eysink en F. M. Houbaer
d. tot leden van de Commissie van bijstand
in het beheer van Birkhoven de heeren A. M.
Tromp van Holst, A. H. van Kalken, D. Ger
ritsen en H. Kroes;
e. tot leden van de Commissie van Wetgeving
de heerenR. G. Rij kens en J. C. Rolandus
Hagedoorn
f. tot leden van de Reclame-commissie inzake
de plaatselijke directe belasting naar het inkomen
de heeren: A. M. Tromp van Holst, J. van der
Wal Kzn., A. H. van Kalken, M. R. N. Ooster
veen en I'. S. R. Wolterbeek
g. tot leden van de Commissie van bijstand
voor den Keuringsdienst de heereDF. M.
Houbaer, J. VV. Jorissen, J. C. Rolandus Hage
doorn en I'. van Achterbergh;
b. tot leden van de Commissie van bjjstand
voor de financiën de heerenD. Gerritsen, N.
Veis Heyn, H. Kroes en J. van der Wal Kzn.
Amersfoort, 19 December 1913.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
Van KANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van de ingezetenen dezer
Gemeente, dat de door den Directeur van
's Rijks directe belastingen, enz. te Utrecht exe-
cutoors verklaarde kohieren nos. 3 en 4 van de
Bedrijfsbelasting
over het dienstjaar 1913/14 aan den Ontvanger
van 's Rijks directe belastingen alhier zijn ter
hand gesteld, aan wien ieder verplicht is, zijnen
aanslag op den bij do wet bepaalden voet te
voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke
plaatsen aangeplakt te Amersfoort den 20
December 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester en Wethouders van Amers-
*°Geiet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
brengen ter kennis vac het publiek, dot een
door de N. V. Amerifoortsche stoomschoenen-
fabriek „DE EENHOORN" ingediend verzoek,
met bijlagen, om vergunning tot het oprichten
van een zuiggas-installatie voor het drijven van
een Thomas-motor van 25 P. K. tot het in
beweging brengen van verschillende machines
voor het bewerken en vervaardigen van schoeisel,
in het perceel alhier gelegen nan de Lavendel-
slraat No. 7, bij het Kadaster bekend onder
Sectie E, No. 5159, op de Secretarie der
Gemeente ter visie ligt, en dat op Vrijdag den
2 Januari aanstaande, des voormiddags te half elf
uren, gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
om, ten overstaan van het Gemeentebestuur of
van éen of meer zijner leden, bezwaren tegen
het oprichten van de inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie, alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebe
stuur of éen of meer zijner leden zijn verschenen,
ten einde hunne bezwaren mondeling toe te
lichten.
Amersfoort, 19 December 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Onder den maretak.
OPROEPING VAN VERLOFGANGERS.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gelet op het schrijven van den heer Commis
saris der Koningin in de provincie Utrecht, dd.
3 December 1913, le afdeeling no. 1792,
brengt bij deze ter kennis van den verlofganger
der Militie
Nicolaas Hoilijgers
behoorende tot het Regiment Jagers, lichting
1911,
dat het aan hem verleend verlof wordt inge
trokken en hij op Maandag, den vijfden Januari
1914 onder de wapenen behoort te komen, waartoe
hij zich op dien dag vóór des namiddags 4 uur
by zijn korps te 's Gravenhage moetaanmeldeD,
in uniform gekleed en voorzien van .verlofpas
en alle kleeding- en uitrustingstukken bij zijn
vertrek met groot-verlof meegenomen, zulks voor
den tijd van vier weken en op grond van het
bepaalde bij art. 97 der Militiewet wegens het
niet-naleven van art. 96 dier Wet.
Wordende den verlofganger uitdrukkelijk
bekend gemaakt, dat hij zich in geen geval zal
kannen beroepen op het niet-ontvangen eener
bijzondere oproeping, maar dat deze kennisgeving,
welke uitsluitend dient als rechtsgeldig bewijs,
dat de oproeping behoorlijk is geschied, hem bij
niet-verschijning ter opkomst onder de wapenen,
in verzuim stelt.
Amersfoort, 19 December 1913.
De Burgemeester voornoemd.
Van RANDWIJCK.
Bij het naderen van Kersttijd siert in ons
land, met zijn internationale aanrakingspunten
en zijn cosmopolistisch aanpassings- en
imitatie-vermogen, de hulst met zijn karakter
vol blad en zijn glanzend roode bessen al
meer en nfeer de woningen van hén, die niet
zoozeer door het werk in beslag genomen
worden, dat zij geen gedachten meer hebben
voor de poëzie der feesten van het einde
des jaars. Langzamerhand ziet men het ge
bruik toenemen om aan lichtkronen, lampen
en spiegels het krachtige groen te han
gen, dat zoo lang jong en frisch blijft en in
de doodsche dagen zonder licht en zonder
warmte doet denken aan niet-overwonnen
natuurkrachten, aan de lente, aan beloften
van nieuw ontwakend leven.
Bij dien hulst, of alleen, hangt soms een
maretak, de mistletoe, en laat zijn witte
besjes glinsteren in de stralen "an haardvuur
of luchter. Dat is de heilige plant der
Druïden, dc parasiet van den eik, eertijds
onder groote ceremoniën afgesneden, thans
met een vervagend waas van mysterieuse
kracht als een symbool van vrede en vriend
schap overgebleven uit de oude tijden.
Nederland kent dus, schoon niet algemeen
nog, den hulst er. den maretak in verband
met de laatste feestviering van het jaar, het
beginfeest der reeks groote Christelijke ge
denkdagen.
Doch in Engeland, vooral in Wales, dat
nog zooveel oude gebruiken zorgvuldig in
eere houdt, speelt de maretak een groote
rol in de beteekenis van het Kerstfeest.
De heer des huizes voert zijn vrouw onder
den groenen maretak, die aan den zolder der
kamer is opgehangen. De glinsterende pare
len schijnen als een zegen te willen neder-
stroomen op beider hoofd. Dan spreekt hij
een gelukwensch uit, die als huiszegen
wijding geeft aan het feest.
Het is een oud, heel oud gebruik, afkom
stig rit den tijd, toen het Christendom nog
niet bestond, doch later overgenomen en
zich toegeëigend door de belijders van den
nieuwen godsdienst. Die fiissche loot uit oude
eikenstammen had wonderbare kracht; zij
maakte sterk, genas, en behoedde voor
kwaad. En het gebruik kon blijven bestaan,
wijl op het feest, dat eind-December wordt
gevierd, ook de Christenen in zich gedachten
voelden opkomen van dankbaarheid en van
veiligheid, omdat boven hun hoofden was
opgegaan een groote lichtende ster, die de
duisternis der wereld overstraalde en den
dag deed aanbreken na langen nacht.
De maretak, opgehangen in onze huizen,
wijst teruf op oer-oude heidensche mytholo
gische voorstellingen. In den klein-kindertijd
der cultuurvolkeren van Europa leefden de
menschen veel meer in met de natuur dan
thans. Met naïeve en tevens scherpe waar
neming drongen zij veel dieper in het wer
ken en weven der natuurkrachten in. Dui
zenden jaren geleden werd de maretak in
verbaud gebracht met den eeuwigen strijd
om het bestaan, zooals die zich in de natuur
openbaart.
De maretak of mistel heeft een groote
plaats in de Balder-mythe.
Balder, de reine, vlekkelooze lichtgod, werd
door beangstigende droomen geplaagd. Toen
hij dit aan de Asen mededeelde, besloten
dezen zijn dierbaar leven te beveilligen.
Frigg nam alles wat op aarde was, hetzij het
leefde of levenloos was, een belofte af, dat
het Balder geen kwaad zou doen. Doch den
maretak veronachtzaamde hijdie scheen
hem te jong en te ongevaarlijk.
Vroolijk stelden nu de goden de onkwets
baarheid van hun lieveling op de proef. In
blij tijdverdrijf wierpen zij naar hem met stee-
nen, pijlen er. speren, zonder hem te kwet
sen.
De listige Loki echter vroeg aan Hodur,
Balder's broeder, waarom hij niet meedeed.
Hodur antwoordde hem «omdat ik niet zien
kan«.
Toen sprak Loki: »Doe toch als andere
mannen en breng Balder eere. Ik zal u wij
zen, waar hij staatwerp naar hem met dezen
tak*.
Daarop nam Hodur uit Loki's handen den
maretak en wierp dien naar Balder, zoodat
deze doorboord werd en dood nederviel.
Het is niei moeilijk, deze mythe in haar
beteekenis duidelijk te maken.
Balder is het allen en alles blijmakende
licht, tot hetwelk zich alle schepsel in warme
liefde wendt. In het midden van den zomer
heeft zijn heerschappij haar hoogtepunt be
reikt. Dan beginnen de dagen te korten en
het licht begint te verzwakken.
De blinde Kodur, die Balder doodt, is de
nacht van den winter, die na den hoogste
zonnestand nadert en wiens Rijk langzamer
hand wijkt, wanneer 11a den kortsten dag de
zon nieuw geboren wordt.
Doch Hodur is slechts het werktuig in
handen van den listigen Loki, in wien zich
de macht van het kwaad verpersoonlijkt.
Waarom de maretak den lichtgod ten
doode treft Omdat hij groeit en rijpt in den
winter. Daarom is hij ook het symbool van
wintersche verstarring. Dat bij niet meege
teld werd bij de aflegging der belofte,
die Frigg al het geschapene deed ondergaan,
kwam hieruit voort, dat hij, de parasietische
plant, geen zelfstandig leven had. Hij werd
te gering geacht en zie, het schijnbaar onbe
duidende werd in de hand van een boos
wicht een moordwerktuig.
De eerste Christenen onder de Germanen
behielden echter alleen de gedachte aan de
overwinnende kracht van den mistel. Ter
zijde stellende, dat hij den God des lichts
ter neer wierp, hechtten zij wel vast aan het
denkbeeld van het niet te stuiten leven der
natuur, opbloeiend uit wintersche doodsch-
heia en sprekend van de overwinnende macht
van het kleine. Bij het vieren van het feest
van het kindeke in Bethlehem's stal wisten
zij niet beter te doen dan den maretak in
hun huizen op te hangen. Had niet dat kin
deke der wereld boosheid overwonnen? Was
het niet geboren als een nieuwe lente voor
de menschheid uit winterschen dood?
De zegen, onder den maretak uitgespro
ken, werd zóo. onbewust, een opzien tot den
brenger van het nieuwe licht, tot de zon, die
voor de menschheid opnieuw opging na duis
teren nacht.