Donderdag 13
Augustus 1914.
No. 8452. i
63e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
J. FREDEEZE5.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zatcrdagavor d, Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post /1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de 111 casseer kosten in rekening gebracht.
KORTEGRAOHT 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun be
sluit van 7 Augustus 1914, No. 10, aan J. PO
LAK en H. POLAK, te Amsterdam, en hunne
rechtverkrijgenden voorwaardelijk ver
gunning ib verleend tot het oprichten van eene
inrichting tot het vervaardigen, verwerken en
bewerken van ptoducten voor de fabricatie van
etherische oliën, vruchten-essences en reukstoffen
(met uitzondering van muskus) en het in voor
raad -hebben van voor dat bedrijf benoodigde
producten, op een terrein, alhier gelegen aan
den Hoogeweg en den Lageweg, bij het kadaster
bekend onder Bectie A no. 14SG en 1551.
Amersfoort, 10 Augustus 1914,
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De prijzen, hedenmiddag op de Groenten- en
fruitve:,i"g besteed, zijn als volgt:
Snijboonen 10.5 13.5 cent per 100 stuks.
Pronkers 6.5
Princesseboonen 2.5 i 4
Aardappelen (eigenheimers) f 0.925 tl f 1.
per halve H. L.
Aardappelen (poters) f 0.70 per halve II. L.
Uien f 1 per halve H. L.
Komkommers (wit) 1 3 tl 4 cent per stuk.
II 1 tl 2.5
(groen) I 3 tt 4.5
Kropsla f 1 a f 1.30 per 100 krop.
Bloemkool 3 tl 7 cent per stukhierboven
kan 4 cent winst worden berekend.
Roodekool 2 5 cent per stuk; hierboven
kan 2 cent winst worden berekend.
Amersfoort, 11 Augustus 1914.
De Burgemeester van Amersfoort,
Van RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
maken bekend, dat bij een onderzoek, inge
steld den 10 Augustus 1914 door den Gemeen
telijken keuringsdienst, is gebleken, dat de m e 1 k,
door de volgende personen binnen deze Ge
meente verkocht als volle molk, ondeugde1
lijk van samenstelling is door de aan
wezigheid van toegevoegd water.
H. HOKSBERGEN,
landbouwer, Birkt 3,
J. ROUWENDAAL,
landbouwer, Hooglandscheweg 3.
Amersfoort, 12 Augustus 1914.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort.
De Secretaris,
R. VEENSTRA.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
Het Steun-comité bericht, dat tot met
heden aan giften werd ontvangen een bedrag
van f 2461.79.
Behalve van de vele tastbare blijken van
medewerking en steun, van alle zijden
ontvangen, maakt het comité dankbaar
melding van het streven van sommige
firma's hier ter plaatse om het loon van hun
personeel, dat onder de wapenen is geroepen,
geheel of gedeeltelijk te laten doorgaan.
Het comité wekt de firma's die hierom
trent nog geen besluit genomen hebben, en
trouwens ieder industrieel of werkgever,
op, dit voorbeeld naar vermogen te willen
volgen.
Op deze wijze steunt men het comité in
zijn pogen en helpt men mede, den grooten
nood zooveel mogelijk lenigen.
Amersfoort, 11 Augustus 1914.
LANKAMP,
Secretaris.
Onzijdigheid.
Leger en vloot zijn gereed om onze po
litieke onzijdigheid te handhaven en tot het
uiterste zullen zij hun plicht doen, hoe ook.
in dezen ernstigsten aller tijden waarin het
schijnt, dat Europa zichzelven wil vernietigen,
aan vele kanten de toeleg is, ons mede te
verwikkelen in dezen rampzaligen oorlog,
minder omdat men ons kwaad toevvenscht
dan wel om te gelegener tijd Nederland uit
te spelen tegen het ongelukkige België, dat
weer het land zal worden, dat het meest
lijdt onder het oorlogswee.
Ons kleine land, aan den uithoek van Euro
pa's vasteland, ligt als in watten gebakerd
en beschut tegen den oorlog, en zijn vastbe
raden Regeering zal al het mogelijke doen
om te voorkomen, dat er nog grootere na
doelen aan worden toegebracht dan die welke
de mobilisatie en de onrust in heel ons we
relddeel veroorzaken en door den nasleep
van het een en het ander nog zullen worden
veroorzaakt.
Maar als de Regeering zich onzijdig houdt
en door leger en vloot die onzijdigheid be
vestigt dan is het de plicht van het volk
achter dat leger en achter die vloot om óok
onzijdig te blijven.
Doet het dit dan wordt de zeer zware taak
der Regeering aanmerkelijk verlicht.
Ieder kan en dus moet ook ieder in
deze dagen daartoe meewerken.
Het kan niet genoeg herhaald, dat ieder
verplicht is, zijn gezond verstand te gebruiken.
Op de eerste plaats mogen we niet ver
geten, dat sedert de harde lessen van 1S70
toen de Duitsche Generale staf over de
sterkte en de bewegingen van het Fransche
leger werd ingelicht door de met Frankrijk
bevriende Engelsche pers er hoegenaamd
geen mededeelingen worden gedaan aan
oorlogs-correspondenten, vaklieden in optima
forma, de besten van de besten, mannen met
een wereldnaam.
Hetgeen tot dusver werd ten beste gegeven, is
eensdeels fantasie om toch iets te lezen te
geven, anderdeels geschreven om te gelijk
stemming te maken in de eigen partij en
afbreuk te doen aan de tegenpartij.
Men herinnere zich óok, dat de telegraaf-
agentschappen in handen zijn van Fransche
en Engelsche Maatschappijen en dat hun
agenten in Duitschland pas sedert Maandag
van deze week weer aan het woord konden
komen.
Men aanvaarde daarom voorloopig al het
geen wordt meegedeeld onder voorbehoud.
De -Igemeene verzuchting van alle jour
nalisten, die toch zoo gaarne hun lezers op
de hoogte houdenis geen nieuws. Dinsdag
zelfs geen enkel bulletin.
De groote slagen en de ernstige gebeur
tenissen, die aanstaande zijn, worden lang
zaam voorbereid, zoodat een tijdelijk ophou
den van den berichtenstroom niet meer dan
natuurlijk is. Niet minder natuurlijk is, dat
dat de menschen in deze dagen van span
ning voortdurend nieuw nieuws wenschen
en ongeduldig uitzien naar groote dingen.
Maar deze laten zich niet dwingen.
Daarover beschikken de leiders der ijzeren
legermachten in hun verschrikkelijke verant
woordelijkhein en eerst moeten die lcger-
machteu zijn saamgekomenthans zijn ze
nog slechts in opmarsch.
In vergelijking met 1870 is er ditmaal
reeds heel snel gevochten.
Den 14 Juli 1870 verliet Benedetti Ems.
Pas den 2 Augustus had het treffen plaats
bij Saarbrückcn, den 4 Augustus bij Weis-
senburg, den 6 bij Worth en bij Spiecheren,
den 16 bij Mars la Tour, eindelijk den 30
Augustus en den 1 September bij Sedan.
Thans zond Duitschland in den avond van
2 Augustus zijn ultimatum aan België over
den vrijen doortocht en reeds drie dagen
later hadden de gevechten rond Visé en
Luik plaats.
Het parool is afwachten en niet te spoe
dig alles gelooven, dat wordt gemompeld,
niet alles vreezen waarvoor gevreesd kan
worden. Men zie de zaken niet nóg somber
der in dan ze al zijn.
Wie in ons land mocht willen wanhopen,
zie toch vooral niet voorbij den grooten,
onmetelijken zegen, dat wij tot dusver aan
den oorlog zijn ontkomen en dat vrij zeker
de oorlog ons bespaard zal worden. Stoffe
lijke verliezen zullen wij lijden, economische
moeilijkheden zullen wij te bestrijden hebben
doch het leven onzer bewoners, de bodem
en ue eigendom, die de onze zijn, konden,
Godë zij dank, tot dusver worden beveiligd
en worden het met de dag meer.
>Ab\varten und Theetrinken* is thans een
gevleugeld woord in het Duitsche leger.
Laat ons, volk achter leger en vloot, óok
afwachten.
De Regeering is wakker en zorgt voor
Laat ons haar steunen door niet éen daad
te begaan, welke ook maar in de verste verte
doet blijken van sympathie dan wel anti
pathie met een van de strijdende partijen.
Ons medelijden omvatte allen die thans
in het veld zijn, allen menschen als wij, met
de zelfde deugden en de zelfde ondeugden,
onderdanen van met ons land bevriende
mogendheden, tegenover welke ook wij, niet-
combattanten, de meest strikte onzijdigheid
in acht hebben te nemen.
Doen wij dit dan steunen wij eerst recht
de neutrale houding van onze Regeering,
dan dienen wij ons vaderland evengoed als
de nu strijdende volkeren het hunne, op een
wijze, die wel minder gerucht maakt, maar
die niet minder dienstig is tot de algemeene
zaak.
KONINGIN EN VOLK.
De Haagsche kouter der »Prov. Gronin
ger Ct.« schrijft:
Nimmer zal mij uit de herinnering wijken
het tooneel, dat ik Dinsdag der vorige week
voor het Koninklijk Paleis in het Noord
einde heb meegeleefd.
Ik heb onze Vorstin bij vele ook gewich
tige gebeurtenissen, in haar leven, van vrij
nabij kunnen gadeslaan, bij feestelijke ge
legenheden, in 's lands raadszaal, als jonge
vrouw, toen zij voor het eerst haar echtge
noot (toen nog haar verloofde) aan het volk
voorstelde, als jonge moeder, toen zij voor
de eerste maal haar kind aan haar getrouwe
onderdanen liet zien. En onder vele andere
omstandigheden.
Nimmer als Dinsdag.
Zooals zij daar stond, de trekken wit als
het kleed, dat zij droeg, gespannen van in
gehouden emotie, innige, diepe bezorgdheid
op heel het gelaat, de linkerhand zenuwach
tig spelend met de blonde haren van het
kind, dat zij nu en dan, als instinctmatig,
tegen zich aandrukte
Een geheele divisie was langs haar ge
trokken, schier rakelings: een bonte troep
van jongere en oudere mannen, allen de
oogen op haar richtend, als om te zeggen
>wij zijn er, gij kunt op ons rekenen*. 1
Anders guitige jongenssnuiten stonden nu
strak; landweermannen met baarden hadden I
de oude stramheid van hun eersten oefentijd I
teruggevonden piepjonge officieren, in splin
ternieuwe uniform en met glimmend leergoed,
der handjes van Julians gegrepen en zóo,
met het kind naast zich, trad zij met snelle
treden op het volk toe, tot zij de (eerste rij
bijna beroerde.
Met dat zeldzaam fraai getimbreerd ge
luid, dat op wie 't hoort zijn bekoring nooit
mist, gaf H. M., den rechterarm omhoog
geheven tot jubelgebaar, het sein tot een
>Leve het vaderland!»
En steeds maar die kreet herhaleqd, die
nu duizend echo's vond, passeerde zij nu de
revue van haar volk.
Duizenden hoeden en zakdoeken, als een
vlucht zeldzame vogels, gingen aan uitge
stoken handen de lucht in, vrouwen en meisjes
snikten, mannen bedwongen hun tranen niét.
Vlak bij mij stond de gewezen Indische
legeraanvoerder generaal Van Daalen en
die houwdegen was zijn aandoening kwalijk
meester.
Een gejuich als een orkaan brak los; een
groep zette het volkslied in.
Dan even het moment van suite, slechts
onderbroken door het luide snikken van
vrouwen en toen zong heel de massa, als
éen reusachtig gemengd koor, onder het
klankbord van den zonbestraalden hemel.
En, midden op de rijweg, het van het
lange staan moede geworden Prinsesje naast
zich, dat met verwonderd-ernstig snoetje naar
Moeder opzag, zong de Koningin der Neder
landen met haar volk mede, terwijl het
betraande gelaat als hoogere bezieling ver
kreeg.
Hier gaf het geprangde gemoed van Vor
stin en volk zich lucht in de tonen en
woorden van het volkslied.
Ik geloof niet, dat ik ooit meer zóo zal
hooren zingen.
In de I.uthersche kerk hier hoopt aan
staanden Zondagochtend voor te gaan ds.
J. L. F. de Meijere Joh. Cz., thans predikant
te Haarlem.
In de Remonstrantsche kerk, ds. I. Hooy-
kaas, die uit het buitenland is teruggekeerd.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden, Voor
zitter van het Ned. Roode Kruis, vergezeld
van den heer A. W. baron Van Ittersum,
werkmeester der Johanniter-orde, en lui
tenant jhr. J. H. Backer, ordonnansofficier
van H. M. de Koningin en tijdelijk adjudant
van Z. K. II.. bracht gistermiddag een bezoek
aan de nood-ziekenhuizen van het comité
Amersfoort en omstreken van het Ned. Roode
Kruis.
Na in oogenschouw te hebben genomen
het gedeelte van het St, Elisabeths-gast of
- ziekenhuis begaf Z. K. H. zich naar het
poogden niet eens ïschneidig* te doen; de Patronaatsgebouw aan het Zand, waar hij
tros scheen een bijeengeraapt mengsel van de hoofdverpleegsters, de verpleegsters, de
allerlei gerequireerde wagens, welker zeden 1 helpsters en het personeel der mannen-
nog de namen droegen van bekende Haagsche coionne z-,ch deed voorstellen.
handelaren; fijne koetspaarden, cobs
hackneys, gingen voor munitiewagens of
sleepten een veldsmidse.
Neen, dit was geen revue, het was een
oorlogsvaardige troep, waaraan niets vergeten
was.
Het leger bracht zijn Koningin het saluut
zijner offervaardigheid.
Het was een »ave Caesar* in de taal der
20ste eeuw omgezet.
Staande op het voorplein van het Paleis,
vlak bij den rijweg van het Noordeinde, had
de Koningin het voorbijtrekken gevolgd
met haar, duizenden, die in een breeden boog
een halven cirkel bijna, tegenover het Paleis
en op de trottoirs geschaard, diep onder den
indruk van den ernst der tijden, deze revue
bijwoonden, in stilte bijna, zonder kreet, zon
der poging om een goed plaatsje te veroveren.
Nu was de troep voorbij.
Toen geschiedde het meest spontane ge
beuren, dat ik ooit heb meegeleefd.
Nog vóór Prins Hendrik goed haar be
doeling kon begrijpen, had de Koningin een
Met de leden van laatstgenoemde collone,
die gereed zijn om naar het Zuiden des lands
te vertrekken, onderhield Z. K. H. zich eenige
oogenblikken.
Ook de Landstorm heeft thans aanzegging
g-kregen, zich gereed te houden.
Welke diensten kunnen gevorderd van
deze reserve, zetten we reeds uiteen in het
nummer van 8 Augustus.
Ten postkantore licht men ons in, dat er
nog rechtstreeks verkeer bestaat met onze
Koloniën.
Hun. die naar het buitenland willen schrij
ven, wordt aangeraden daarvoor briefkaarten
te gebruiken.
Brieven worden geopend en daardoor veel
vertraagd.
Er zijn nieuwe karmijnroode bankbriefjes
van f 10 en blauwe van f 25 in omloop ge
bracht door de Nederlandsche Bank.
Heden werden aan het Agentschap ie
