Zaterdag 19
September 1914.
No. 8469.
63e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „Do Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FZlSSSEZZi
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post ƒ1.15. Advertention 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officiefile- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentifin van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
Z0RTSGHA05T 9.
Postbus 9.
Telefoon 91
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dins
dag den 22 September aanstaande, des avonds te
acht ure.
Amersfoort, 19 September 1914.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
KOSTELOOZE INENTING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
Brengen ter algemeene kennis, dat des Woens
dags van iedere week, des namiddags ten drie
uur, in een der lokalen van het voormalig Werk
huis, aan den Westsingel alhier, gelegenheid tot
kostelooze inenting wordt gegeven.
Vestigen er voorts de aandacht op, dat bij de
aanmelding het vertoonen van een geboortebe
wijs of trouwboekje gewenscht is.
Amersfoort, 17 September 1914.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat de aangekondigde schietoefeningen met
zwaar geschut van het fort PAMPUS, in
de week van 14 tot en met 19 September
1914, zullen plaats vinden op 2 s September
a.s. en zoo noodig ook op volgende dagen.
De sector, waarin gevuurd zal worden,
strekt zich uit ongeveer van de richting
N. N. O. door Oost tot in O. Z. O., gerekend
van het fort.
Amersfoort, 19 September 1914
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
GROENTEN- en FRUITVEILING.
Snijboonen 6 a 13 cent per 100. Prinsesse-
boonen 2.5 a 5 cent per 100. Dubbele boonen
20 i 32 cent per ben. Roode kool 3 a 4 cent
per stuk. Witte kool 3 a 4 cent per stuk.
Komkommers 1 a 4 cent per stuk. Andijvie
65 a 80 cent per 100. Selderij 1 a 3 cent
per bos. Kroten 1 a 3 cent per bos. Wor
telen f 0.80 a f 1.25 per 100 bos. Uien
f 1.20 per halve H.L. Postelein 14 cent p. ben.
Amersfoort, 15/17 September 1914.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
Neutraal.
De heer Joh. H. Beem, de bekende archi
varis van Den Briel, plaatst in het »N. v.
d. D.« de volgende dichterlijke-uiting
Neutraaldat is niet zielloos zijn,
Geen eigen meening zeggen,
En, nu eens hier en dan weer daar,
Zich willoos neer bij leggen.
Ons schip bruist door de branding heen.
Daar dreigen vele klippen
En vele stroomen, links en rechts,
Om 't uit den koers te wippen.
Een schuwe vlucht'ling is aan boord,
Eens aller wensch en bede,
Maar nu een balling op Gods aard
En tóch Gods kind: de Vrede.
Neutraaldat is, met mannenmoed
En vrouwenzachtheid beiden,
Ons scheepje door die branding heen
Te redden en te leiden.
'n Kennis dan zond me in- 't begin van
deze week wat Duitsche couranten ze staan,
evenals de Hollandsche bladen, vol met op
roepen om steun, 't Eene comité bedenkt dit,
het andere dat om aan geld of om aan gif
ten in natura te komen tout comme
chez r.ous.
Onder die alle interesseerde mij natuurlijk
't meest de oproep van een comité tot ver
schaffing van kleeren en daarin trof ik de
beide, mij toen nog geheel onbekende, woor
den aan.
De burgeressen van het Duitsche stadje
vroegen n.l. haar zusteren met den meesten
aandrang om kleeren, dekens, enz. Ook zij
kwamen aan huis ieders pakje halen het
»Liebespaketchen«, zooals zij het noemden.
Natuurlijk was elk bundeltje welkom;
maar 'n Ideal-Lïebespaketchen t zie, om dat
aan vele huizen 'in ontvangst te kunnen ne
men, was toch wel het toppunt van haar
wenschen,
'n »Ideal-Liebespaketchenc toch moet be
vatten, wilde het aanspraak op dien naam ma
ken, een volledige uitrusting ze behoeft niet
fonkelnieuw te zijn voor een man, vrouw
of kind; zelfs laarzen en hoed niet te vei
geten en ook verschillende grondstoffen voor
het doen vervaardigen van allerlei kleeding-
stukken en wol om kousen te laten breien.
Lokkende benaming, niet waar »Liebes-
paketchen, Ideal-Liebespaketchen* 't is alsof
men er mee te kennen wil geven, dat het
pakje yol liefde en toewijding gemaakt werd!
Gister en vandaag zullen ook hier zeker
heel wat vrouwen zoo'n »Liebespaket-
chen« in orde hebben gebracht, opdat het
Maandag of de volgende dagen van de ko
mende week gereed ligtwant het bespaart
zooveel tijd, als het dadelijk ter hand gesteld
kan worden,
i Bekijken wij bijvoorbeeld eens de Lange-
straat met haar 143 woningen de boven
huizen niet meegeteld. Zou het nu wel te ruim
gerekend zijn, dat er twee minuten ver-
loopen om elk gereedliggende pakje in ont
vangst te nemen en 't in de kar te plaatsen?
Welnu, dan zijn er circa vijf uren voor
noodig alleen om onze hoofdstraat te be
werken*. Als nu de gedienstige nog even
talmt met opendoen, als dan bovendien 't
pakje moet worden gehaald, dan enfin,
ge begrijpt zelf wel, huismoeders, dat uw
liefdesgave dubbel gewaardeerd zal worden
door geen tijd verloren te doen gaan bij de
inzameling, welke plaats heeft van Maandag
tot en met Donderdag.
Vol goeden moed vangt het dames-comité
Maandagochtend klokke negen zijn tochten
door de verschillende wijken aan.
En zoo zullen vandaag over 'n week zeker
honderden en honderden bundeltjes »Lie-
bespaketchen* in 't magazijn opgestapeld
liggen, welsprekende getuigen van de royale
wijze, waarop de Amersfoortsche vrouwen
ook thans weer een beroep op haar offer
vaardigheid hebben beantwoord.
Suze Frederiks.
Liebespaketchen.
»Liebespaketchen, Ideal-Liebespaketchen
sinds gepasseerden Dinsdag is mijn vocabula
rium met deze twee woorden verrijkt vóór
dien tijd wist ik eerlijk niet, dat ze beston
den, veel minder, wat ze beteekenden,
De eerste najaarsvergadering der classis
Amersfoort van de Ned. Hervormde kerk
zal op 30 September hier worden gehouden.
Tevens heeft daarin plaats het examen
voor de akte als godsdienstonderwijzer.
De Provinciale Staten stelden Donderdag
het voorstel tot electriciteits-voorziening van
de Provincie in handen van een commissie,
bestaande uit de heeren Van Andel, Bilder-
dijk. Van Boetzelaar, Van Lier, Schilte, Van
Tuyll en Van Zijst.
De vergadering werd verdaagd tot t
October.
Agenda voor de openbare vergadering van
den Raad der Gemeente Amersfoort, op
Dinsdag 22 September 1914, des avonds ten
8 ure.
1. Voorstellen van Burgemeester en Wet
houders 1. tot toetreding als lid van de op
te richten vereeniging »Vereeniging tot werk
verschaffing in de bouwbedrijven, gevestigd
te Amersfoort*, 2. tot verkoop ven zes per-
ceelen bouwterrein aan die vereeniging, en
3. tot het leenen van geld aan genoemde
vereeniging.
2. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging der Gemeente-begroo
ting, dienst 1914.
3. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot onbewoonbaarverklaring van de
woningen Bolderstraat no. i4,toebehoorende
aan P. Lobel, no's 16 en 18, toebehoorende
aan G. van Kalleveen. en de woningen no's
20, 22, 24, 26, 28, 30 en 32, toebehoorende
aan J. W. Boshuizen.
4. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het verleenen van eervol ontslag,
overeenkomstig verzoek, aan M. van Lingen,
als lid der Commissie tot wering van school
verzuim.
5. Aanbieding van de Gemeente-begroo
ting, dienst 1915.
6. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om machtiging te (verleenen tot het
doen doortrekken van de gasbuizen in den
Leusderweg.
Bij de behandeling der Noodwetten is door
de Regeering meermalen erkend, dat zij
thans maatregelen neemt, waarvoor zij onder
normale omstandigheden de verantwoorde
lijkheid niet zou kunnen dragen.
Burgemeester en Wethouders meenen, dat
de Gemeentebesturen tegenover verschillende
genomen en nog te nemen maatregelen niet
anders staan en dat de overheid meer dan
ooit heeft te zinnen op middelen, welke de
financieele en economische belangen kunnen
bevorderen.
Een van de meest kwade gevolgen, welke
de crisis kan brengen, is wel de werkloos
heid, die financieel en moreel haar slacht
offers treft en onder alle lagen der samen
leving haar gevolgen doet gevoelen.
Zoo geen maatregelen worden getroffen,
laat het zich aanzien, dat in de naaste toe-
ki nst groote werkloosheid zal heerschen
in de bouwvakken en al meenen B. en W.,
dat nog een aanvang zal worden gemaakt
met enkele nieuwe werken, toch hebben zij
het plicht geacht, na te gaan of ook van
Gemeentewege hier hulp kan worden gebo
den. Bestrijding van werkloosheid zal ook
voor de Gemeente van groot belang zijn,
omdat daardoor niet zulke groote uitkeerin-
gen aan werkloozenklassen behoeven te ge
schieden.
De woningvoorraad is hier zeer gering,
vooral wat betreft woningen van f300 tot
f 600 huurwaarde. Tot den bouw van deze
soort zal niet worden overgegaan omdat de
duurte van de meeste bouwmaterialen een
winstgevende exploitatie onmogelijk maakt,
het onzekere van den toestand een beletsel
is voor den aannemer om in te schrijven
naar een werk waarvan hij de risico moet
dragen, en het geld duur en crediet moei
lijk verkrijgbaar is.
Burgemeester en Wethouders zijn er in
geslaagd, een weg te vinden, welke het der
Gemeente mogelijk maakt, deze moeilijkhe
den te ondervangen zonder dat de te aan
vaarden risico te groot wordt en de recht-
streeksche voordeelen niet zouden opwegen
tegen de mogelijke nadeelen.
Gedacht is de oprichting eener vereeniging,
welke zich ten doel stelt bestrijding van de
werkloosheid door het bouwen en exploitee-
ren van huizen binnen de Gemeente. Leden
van die vereeniging kunnen slechts zijn zij,
dit- bij den bouw zijn betrokken (architecten,
aannemers en onder-aannemers) benevens
een drietal leduu, door de Gemeente aan
gewezen.
Het stamkapitaal wordt gevonden door
inleg door de leden van een klein bedrag.
De verdere middelen worden gevonden door
het loon van belanghebbenden voor een deel
te betalen in contanten en voor een ander
deel in schuldbekentenissen, terwijl het res-
teerende wordt bestreden uit een door de Ge
meente te verleenen hypotheek.
Wegens de duurte der materialen zal het
Gemeentelijk grondbedrijf hulp verleenen
door den grond goedkoop beschikbaar te
stellen.
De arbeidskrachten zullen zooveel mogelijk
worden gezocht binnen de Gemeentede
'arbeidsduur wordt geregeld in overeenstem
ming met de belangen van patroons en
werklieden de loonstandaard wordt gehand
haafd en alles zal zooveel mogelijk geschie
den in het belang der gemeenschap.
Op dezen grondslag is een plan ontwor
pen voor het bouwen van zes dubbele villa's
op verschillende mooie punten aan de Noord
zijde van den Utrechtsche weg.
De geheele financieele opzet gaat uit van
de gedachte van samenwerking, maar is zoo
danig geregeld, dat de leden-deelnemers eerst
dan financieel voordeel zullen genieten, wan
neer de Gemeente geheel schadeloos zal zijn
gesteld. Bovendien deelt de Gemeente mede
in een eventueel te maken winst.
Een door B. en W. uitgenoodigde com
missie van deskundigen meent, dat de totaal-
kosten zullen bedragen rond f 75 000, waar
onder begrepen de kosten van den grond,
geschat op f 1 per M3, welke lage prijs de
hoogere uitgaven voor materialen dekt. De
te verleenen hypotheek zal hoogstens f 70 000
bedragen, ad 4.5 pCt. en af te lossen in ten
hoogste 10 jaar.
B. en W. wendden zich tot het Rijk, dat
financieel belang heeft bij een krachtige be
strijding der werkloosheid en meenen, naar
aanleiding van een onderhoud met de Minis
ters van Landbouw, Nijverheid en Handel
en van Financiön, te mogen aannemen, dat
de Regeering een verzoek om financieelen
steun in gunstige overweging zal nemen.
Ten einde te geraken tot uitvoering van
het plan stellen zij den Raad voor:
toe te treden tot de Vereeniging tot werk
verschaffing in dc bouwbedrijven, daarvoor
in de kas dier vereeniging te storten dertig
gulden, en B. en W. te machtigen, namens
den Raad ondergeschikte wijzigingen in de
Statuten goed te keuren;
een hypothecaire leening aan te gaan van
ten hoogste f 70000; en
aan de vereeniging te verkoopen zes per-
ceelen bouwterrein, groot ongeveer 6000 M3,
tegen f 1 per M3.
De ontwerp-statuten zijn gevoegd bij het
voorstel, waarvan B. en W. terecht schrijven,
dat de uitvoering van het plan warme aan
beveling verdient, terwijl het verleenen van
steun door de Gemeente in de gegeven om
standigheden volkomen geoorloofd is.
Een plan, waarmee zijn ontwerper zich
een onvergankelijke eerezuil stichtte.
Op de Staats-begrooting voor 1915 is nog
geen bedrag uitgetrokken voor overneming
van de Gemeentelijke Hoogere Burgerschool
door het Rijk.
Bij de uitbreiding, met ingang van aan
staanden Maandag, van het spoorwegverkeer
zal ook de dienst aan het postkantoor wor
den uitgebreid.
Men vergete intusschen niet, dat tal van
ambtenaren en beambten thans dienst doen
bij de veldpostkantoren en in de stellingen.
De traktementen der Rijks-ambtenaren zul
len reeds aanstaanden Maandag betaalbaar
worden gesteld, terwijl met ingang van 1
October een halfmaandelijksche uitbetaling
zal plaats hebben.
Bij de familie hier is de droeve tijding
ontvangen, dat luitenant-ter-zee J. Theo
Stroeve in de Geelvinck-baai (Nieuw Guinea)
door een pijlschot is gedood.
Luitenant Stroeve, die den leeftijd van
slechts 25 jaar bereikte, werd in 1910 be-