Gemengd Nieuws.
Door tusschenkonist van mevrouw M.
baronesse Van Oldenneel mocht het Comilé
voor uitgewekenen andermaal een gift van
f 300 ontvangen, wederom beschikbaar ge
steld door den heer I. J. M. Muurling, te
Warrenton (Virginia), hier welbekend als
schenker van den Muurling-beker en die
begin December het comité bereids een gift
van f 1000 deed toekomen.
De ambtenaren van het Belgisch hoofd
consulaat te Amsterdam zullen morgen,
wederom in »Het Valkje*, zitting houden
tot het uitbetalen van het kostwiunersgeld
en tot het inschrijven van hen, die alsnog
meenen daarop recht te hebben.
Het Vlaamsche Opera solisten-ensemble,
dat morgenavond ook in >Amicitiac hier
zich zal doen hooren, heeft een heel goede
pers.
De Apeldoornsche Courant* schreef:
Een solisten-ensemble, dat er zijn mag,
zich aan zijn taak wijdende met een enthu-
siasme, dat de concertgevers bezielde tot
zulk een vertolking, dat het gevolg niet
anders kon zijn of er was van het begin tot
het einde een ononderbroken geestelijk con
tact tusschen uitvoerenden en toehoorders.
De «Nieuwe Arnhemsche Courant*
De zaal van Musis liep zóo vol, dat
stoelen aan den podiumwand gezet werden.
Dat zij hartelijke toehoorders vonden, spreekt
van zelf; maar recht er op hadden zij zeker,
om hun begaafdheid en kunstenaarschap.
Het «Deventer Dagblad*:
Een succes van het begin tot het einde.
Na elk nummer daverde de zaal van het
handgeklap. Het peil van dit concert was
dan ook werkelijk verre boven het middel
matige.
En «De Meppeler Courante
Voor de tweede maal traden in den
schouwburgzaal alhier op de solisten van
het Opera solisten-ensemble die, evenals den
vorigen keer, het kunstlievend publiek genot
volle oogenblikken verschaften.
De uitvoering der verschillende nummers
verwekte steeds een daverend applaus.
Een woord van bijzonderen lof mogen wij
den heer Van Schaik voor zijn prachtige,
muzikale begeleiding niet onthouden.
De Kon. vereeniging
tooneel* zal heden acht c
«Pro domo*.
Het Nederlandsch
agen hier opvoeren
Omtrent het proef-fokstation, dat bij «Birk-
hoven* zal verrijzen en waarvan de Burge
meester in zijn Nieuwjaarsrede zulke juiste
verwachtingen uitsprak, schrijft de Rijks-
pluimveeconsulent, de heer H. B. Beaufort,
in het jongste nummer van het Maandblad
der V. P. N.
Van verschillende zijden ontvingen
instemming met het plan, in de onder-afdee-
afdeelingen geld bijeen te brengen voor de
stichting van het proeffokstation.
Ook in de Algemeene vergadering
Utrecht werd door verschillende afdeelingen
in dezen geest gesproken en het is verblij
dend, te zien hoeveel belangstelling allerwege
wordt betoond in de tot stand koming fan
deze inrichting.
Reeds kwamen van enkele afdeelingen toe-
zeggingen in tot deelneming in de geldlee-
ning en wij vertrouwen ook spoedig van die
afdeelingen, welke nog niets van zich lieten
hooren.
Veltn vragen ons inmiddels hoever wij
reeds gevorderd zijn en hoe de plannen
den uitgewerkt.
Wij geven hieronder een beknopt over
zicht van den stand van zaken.
Door al den tegenslag, dien wij reeds
ondervonden, is het niet mogelijk, de ge-
heele inrichting in werking te hebben vóór
het nieuwe broedseizoen aanvangtwij zullen
echter dit voorjaar beginnen met het aan
schaffen van een beperkt aantal hoenders,
afkomstig van verschillende fokkers in Neder
land en het buitenland. Deze toornen zullen
worden gecontroleerd, op den leg waardoor
wij een goed vergelijkend overzicht krijgen,
Van al deze toornen worden kuikens gefokt
omtrent groeikracht, gewichtstoeneming tijd
van lcgrijpheid en alle verdere eigenschappen
en kenmerken dezer nakomelingen worden
de vereisebte gegevens verzameld, zoodat
wij de waarde der toornen leeren kennen
uit de nakomelingen.
De geheele nieuwere fokinrichting is ge
baseerd op den stelregel, dat «de waarde
van een fokdier in hoofdzaak wordt bepaald
door zijn nakomelingen* en dezen stelregel
zullen wij op het fokstation als leiddraad
nemen.
Intusschen is reeds een aanvang gemaakt
met de afrastering van de terreinen en het
is een lust, zelfs in dit gure jaargetijde
rond te wandelen tusschen de heerlijke bos-
schen en weiden, waarop de inrichting zal
verrijzen.
Met heel mooie terrein, dat uit twee
stukken bestaat, is 12 H.A. groot.
Wij zijn nu geregeld bezig met terrein-
opmetingen, want al hebben wij 12 H.A.,
toch moeten wij zuinig omgaan met de be
schikbare ruimte; er zijn heel mooie plekjes
bosch, eiken, berken en dennen en wij sparen
«Ües zooveel mogelijk. Alleen van het den
nenhout hebben wij meer dan ons lief is en
zal een gedeelte moeten vallen; een deel
van dit hout komt ons weer te pas voor
allerlei doeleinden, want «zuinigheid* in elk
opzicht t is hier de boodschap.
Wij zijn echter niet alleen van plan te
hakken, maar ook te plantende grond is
door zijn beschutte ligging uitstekend geschikt
voor fruitteelt en wij zullen van elk hoekje
gebruik maken om daar piooi fruit aan te
planten. De inrichting moet in elk opzicht
een leerschool zijn; wij moeten de hoenders
de zelfde k vrijheid kunnen geven als op de
boerderij; wij moeten hoenders houden, zoo
als in groote parken, beplant met hoogstam;
wij moeten hoenders houden op kleine opper
vlakte, waar elke vierkante Meter wordt
benut voor het planten van laagstam lei-
boomen tegen de hokken en voor h®* kwee
ken van groenten en groenvoer voor de
dieren.
Zoo zal er wat te leeren zijn voor den
boer, voor den hoenderparkhouder en voor
den man, die, slechts over een klein lapje
grond beschikkend, daaruit een deel van zijn
bestaan wil halen.
Helpt allen een handje om de inrichting
een succes te doen worden; later helpt de
inrichting U.
De plaatselijke Hanze-afdeeling houdt
hedenavond haar jaarvergadering.
De vereeniging «Handel en Nijverheid*
vergadert aanstaanden Maandag.
In de plaatselijke afdeeling van den Ned.
Protestanten Bond hoopt Vrijdag 19 dezer
dr. W. Haverkamp, Ned. Hervormd predikant
te Nijmegen, weder ïc komen vertellen; nu
van enkele zijner jongste ervaringen.
Weder dienende zal het eerste elftal
van Quick aanstaanden Zondag ontvangen
Z, A. C., uit Zwolle.
De politie geleidde heden wederom drie
Belgische vrouwen, uit Maastricht hier aan
gebracht, naar het vluchtoord te Nunspeet.
Zij hield hier aan een man, verdacht van
diefstal van landbouwgereedschap te Rens-
woude en leverde hem uit aan de marechaus
see te Veénendaal.
Een gelukkige herinnering heeft voorden
mensch meer nut dan eea gelukkige ge
beurtenis.
Volgens het voorloopig overzicht overhel
weer in Januari, meegedeeld door het Kon.
meteorologisch instituut te De Bilt, was de
regenval in Januari ruim het dubbele van
de normale hoeveelheid, vooral tengevolge
van de zware regens in de eerste helft der
maand. De verspreiding over het geheele
land was vrij gelijkmatig. In den Haarlemmer-
meerpolder kwam een grootere maandsom
voor dan tot dusver elders in Januari is
waargenomen.
De temperatuur was gemiddeld 2 graden,
boven normaal; sedert den i8en was de
temperatuur 's nachts vealal beneden het
vriespunt.
De Bilt had slechts in het geheel 27 uren
zonneschijn tegen 54 uren normaal.
De «Mr. Jan Pieter Adolf-stichting*, aldus
genoemd naar nu wijlen mr. J. P. A. graaf
Van Limburg Stirum en bestemd om schip
breukelingen op de levenszee zoo mogelijk
weer in behouden haven te brengen, is gis-
op den geboortedag van den in 1902
overleden stichter, geopend.
Zij ligt onder de Gemeente Barneveld op
de hofsteden «Schoonderbeek* en iSchaffe-
laar* en is 112 H. A. groot. Het paviljoen,
waarvoor een Rijks-subsidie is verleend van
f 10 000, biedt ruimte voor 25 personen en
is bestemd voor hen die het meest geschikt
zijn voor landarbeid; in de nog te bouwen
drie paviljoens zullen worden opgenomen
drankzuchtigen, ontslagen gevangenen en
jongelieden uit de beteren standen die zich
wenschen te bekwamen in den landbouw.
Op 1 Januari van dit jaar bestond de be
volking van de Gemeente Utrecht uit 60 955
mannen en 66 134 vrouwen totaal 127 089.
weertoestand. In Europa's Zuid-
Oosthoek, bijv. in vele deelen van de Donau-
monarchie en Zuid-Duitscbland en ook- in
den Balkan, heerscht sedert eenige dagen
strenge vorst;er is een dikke sneeuwdeken
jelegd en de sneeuwval is nog niet opge-
ïouden. Ook in West-Rusland heerscht
winterweer. Voorts heeft het in vele deelen
van Noord-Duitschland gevroren, maar op
het oogenblik is daar de temperatuur stij
gende, In Denemarken werd Zondag ge
schaatst, maar nu heerscht er dooiweer.
De grootte van een atoom. Sedert de
ontdekking van het radium is in wetenschap
pelijke kringen een groote verwarring ont
staan omtrent het begrip atoom. Oorspron
kelijk verstond men onder atoom het kleinste,
niet meer deelbare, want, zooals men weet,
dat «atomos* beteekent «het ondeelbare*.
Maar toen uit de proefnemingen met radium
dergelijke substanstie begon te blijken,
dat het kleinst mogelijke deeltje toch nog
deelbaar en het -absoluut kleinste deeltje
slechts ongeveer het tweeduizendste ge
deelte van het «atoom* was, gaf men aan
dat nieuwste allerkleinste den naam van
«electroon*; het was de electrisebe eenheid,
het hl inste electrische brokske maar het
oude .kleinste» gedeelte liet men den naam
atoom behouden. Ter verduidelijking ging
men voor atoom toen nog het woordje
chemisch zettenmaar een atoom was
ondeelbaar. Een deelbare atoom, zoo n
chemische atoom, ja, feitelijk was dat onzin.
Maar het wetenschappelijk onderzoek rust
niet. Nadat men nu bijna twintig jaar lang
de electroon als de allerkleinste «atoom*
heeft beschouwd men had echter nog
twee soorten electronen, de positieve, die
betrekkelijk dik waren, en de kleine, aller
nietigste negatieve begon uit nieuwe
proefnemingen te blijken, dat schrik niet,
lezer ook de electronen nog deelbaar waren.
Dr. Constantinowsky, van het Physicalisch
instituut der Weensche universiteit, heeft
proefnemingen met electronen gedaan en
getracht, die stomme nietigheden te scheiden.
Jaren achtereen moet hij ze behandeld heb
ben. Eindelijk zijn ze voor de verleiding
bezwekendr. Constantinowsky heeft kunnen
constateeren, dat een lading van nauwelijks
een tiende electroon nog uitzeventien deeltjes
moet bestaan, misschien zelfs uit nog meer.
Wij zouden nog meer bijzonderheden om
trent die atomen, electronen en de nieuwe
Constantinowsky-electronen kunnen meedee-
len, maar het zou den lezer doen duizelen.
Hun, die het naadje van de kous willen
weten, verwijzen wij naar de verhandelingen
van het® Weensche instituut. En wij willen
hier eindigen met de constateering van het
feit, dat wij ten opzichte van de deelbaar
heid der materie nog steeds, ook heden,
nog niet weten, hoe klein in waarheid de
allerkleinste, de werkelijke, atoom is.
Spionnentaal. Toen vóór enkele jaren
eenige brochures verschenen over den handel
in blanke slavinnen en verschillende feiten
hieromtrent werden meegedeeld, heeft het
publiek o.a. ook vernomen, dat die lage
individuen er een eigen taaltje op nahielden,
waarin zij correspondeerden en seinden en
waarin zij elkaar uitstekend konden verstaan.
Hun «artikel* stelden zij voor als de eene
of andere koopwaar, b.v. vaten wijn, zakken
aardappelen, koeien, paarden, enz. En als hun
zaakwaarnemer in een ander land op een
goeden dag een telegram ontving, dat hij
met trein zooveel twee zak chilisalpeter zou
ontvangen, die afgehaald moesten worden
met den wagen, wist de zaakwaarnemer, dat
hij met een rijtuig aan het station moest
komen om twee nietsvermoedende Zuid-
Amerikaansche meisjes in het verderf te
helpen storten.
Een zelfde taaltje een boeventaaltje,
zouden wij zeggen houden de gerouti
neerde spionnen er op na.
Duitschland heeft natuurlijk overal in En
geland spionnen zitten, en omgekeerd zal
Engeland wel geregeld door zijn spionnen
op de hoogte worden gehouden van de be
wegingen der Duitsche vloot. Spionnen zijn
ook in neutrale landen, maar kunnen niet
van codes gebruik maken en nemen daar hun
toevlucht tot het eene of andere handels
artikel. Wijn schijnt zich ook hiertoe uit
stekend te leenen. Ook financieele telegram
men, die bijvoorbeeld koersen bevatten, kun
nen belangrijke militaire of maritieme ge
heimen inhouden. Ook de kunst wordt aan
den oorlog dienstbaar gemaakt; een beschrij
ving van een schilderij of ander kunstvoor
werp schijnt zeer geschikt te zijn om ge
gevens betreffende den oorlog verstuurd te
krijgen.
Natuurlijk loopen de spionnen weieens in
den valdaarom is het goed voor hen, niet
al te uitvoerige telegrammen te zenden en
niet te dikwijls van vak te veranderen.
Niet alleen de telegrammen, maar ook de
brieven worden in dit spionnentaaltje ge
schreven. Onlangs kwam een dergelijke brief,
nog wel open verzonden, in verkeerde han
den. Hij was van Hamburg naar Amsterdam
gestuurd en moest van hieruit vermoedelijk
doorgezonden worden naar Londen. De brief
was in het Duitsch geschreven en stelde
voor te zijn een brief van een Duitsch koop
man aan zijn neef, die te Amsterdam volon
tair op een tabakskantoor was. Hij bevatte
een onschuldig praatje over tabak en over
familie-aangelegenheden, waarin volgens onze
meening geen militaire geheimen konden
zitten. Bedenkelijk was echter de beschrijving
van oom's nieuwe huis, waarbij een platte
grond was gevoegd. De Duitsche censuur
had den brief laten doorgaan, maar de
plattègrond was eruit genomen. Wellicht
stelde hij de ligging van mijnen voor, mis-
schien ook iets anders. Maar de heeren van
de censuur waren zoo voorzichtig mogelijk
geweest.
Het"roTduseen „i.puttingsoorlog worden.
,nn een croote verarming van
Ongetwijfe h „ovolgr zijnmaar ook
P Cwg oorlogvoerende landen zouden er
jlifden En nu Edward Holden, de
T ir van een groote Londensche Bank,
ft verklaard dat Duitschland op slag vijf
mintd r kun»™ leenen en da. het in
leder geval den oorlog nog een jaar zou
eder voor zoover het de .lood-
deelen* betreft, wirdt ook in Engeland het
aan al voorstanders van het voorzetten van
den oorlog kleineren begint men in te z,en,
dat een vrede bij compromis wellicht zeer
a"!ekerledTDritfcbêrs hebben belangrijke
verliezen geleden, belangrijker waarschijnlijk
dan de bondgenooten, die met menschen-
materiaal uit hu» koloniën werkenmaar de
Duitscher is energiek, zet door, werkt to, hij
„iet meer kan. Wie weieens met Dn.Uch-
land zaken heeft gedaan, wie weieens bezoek
heeft gehad van een Dnitschen handelsreis,
ver of wie weieens de concurrentie heeft
ondervonden van een Duitsche combinatie,
zal dit ongetwijfeld met ons eens zijn. De
Rus vecht nog, maar zonder enthusiasme.
De Franschman gelooft nog in de kracht van
zijn wapenen, maar éen ernstige tegenslag
kan hem ontmoedigen en het moreel van
zijn leger vernietigen. Alleen de Engelsche
soldaat zal ten slotte zijn tegenstander blij
ken te staan, gelijk de Engelsche handels
reiziger niet bang is voor den Duitschen
concurrent.
Wij willen hiermee niet zeggen, dat de
conjunctuur voor Duitschland zoo gunstig is.
Integendeel. Aan een Duitsche overwinning
aan beide fronten, tot de vijand verpletterd
is, gelooven we niet. Maar evenmin geloo-
ven wij het omgekeerde, en een vrede bij
compromis zal de eenige oplossing blijken.
België zal dan niet ten tweede male het
tooneel des bloeds behoeven te worden. En
toch zal het zijn onafhankelijkheid terug
krijgen, terwijl Duitschland zijn koloniën zal
terugontvangen, behalve zijn nederzetting in
Oost-Azië en een stukje in Afrika wellicht.
Wat er tegen is Het zelfde, dat men
aanvoert tegen iedere minnelijke schikking,
n.I. dat de vrede geen verzoening, geen
waarachtigen vrede, maar slechts een schijn-
vrede zou beteekenen. Maar dacht gij, voor
standers van de verplettering van Duitsch
land, dat Duitschland, wanneer het «vernie
tigd* was, niet weer zou opstaan, zich niet
opnieuw tot de tanden zou wapenen Ook
de vrede van 1871 is een schijn vrede ge
weest. En toen was er toch wel degelijk
een winnende en een verliezende partij.
De vrede mag aanvankelijk voorloopig
zijn ten minste in het hart van de re
geerders hij kan een definitieve vrede
worden, zoodra de partijen beide maar ern
stig willen.
Ieder snakt op het oogenblik naar den
vrede. Laten wij hopen, dat hij spoedig komt,
even plotseling als de oorlog losbarstte.
Vrede bij compromis. Meer en meer
wint de overtuiging veld, dat de vrede niet
met de macht van het geweld zal worden
bevochten, maar dat men een vrede krijgt
bij compromis. Ieder onafhankelijk strateeg,
die nadenkt, is reeds tot de conclusie gc-
De zeven Grieksche wijzen en hun n.eest
bekende spreuken zijn
Cleobulus van RhodosMaat houden, is goed.
Pitacus van Mitylene: Let wel op den tijd.
Bias van Pryene; De meesten zijn slecht.
Thales van MileteBorgen brengt leed.
Periandros van Corinthe: Bedenk vooraf.
Cheilon van Sparta: Ken uzelven.
Solon van Athene: Niets te veel.
Kortzichtigheid. Vele kortzichtigen
hebben, zooals men weet, hun kwaal te
wijten aan de schoolbanken. Zooals onlangs
de resultaten van een dezer dagen gehouden
experiment bevestigden, is de kortzichtigheid
enkel en alleen het gevolg van de hangende
houding van het hoofd. Prof. Levinsohn,
ophthalmoloog te Berlijn, heeft een paar
apen gedwongen tot een dergelijke houding
als schoolkinderen aannemen, en dit eenige
maanden lang een paar uur daags. Het ge
volg was, dat een aap, wiens gezicht voor
heen normaal genoemd kon worden, na de
proef merkbaar aan kortzichtigheid leed, ter
wijl een aap, die al eenigszins kortzichtig-
was in veel ernstiger graad bijziende werd.
Nethuid en oogspieren hadden ook danig
onder den invloed van de kuur geleden.
Bij de kortzichtigheid speelt de erfelijkheid
een grooten rol. De nakomelingen van een
™ar sn»l»chi op geslacht de vrouwen
li™ de oogen pijnigden mot
u spannend naaiwerlt, rijn a|, het ware
bijziendheid voorbeschikt.
Een merkwaardig getuigenit. Een der
oorlogscorrespondenten van de .New-York
fr«mn biiw 0"einiiï de" in,0dU der Dultedte
«troffen J daarbii reerete
eatie van h°,rne-OI?e en de s°ede
Sn blad ,U"*cl"! leser' H,i aan
gMdeho.d "tike"i »a»l" hij de
SSlelf vnnr eC1 Pr«S' °P
»n. maar L?' biirond™
maar wel !al menigeen getroffen wor-
