Zaterdag 20
Februari 1915.
No. 8533.
64e Jaargang
HE COÏÏRAIÏ.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff'
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FHSDZRZKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- eq Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f i.~
franco per post ft. 15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleSle- en ontelgenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels «.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
SORTZGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19,
KKNNI8GEVINGEÜ
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dins
dag 23 Februari aanstaande, des namiddags te
acht ure.
Amersfoort, 20 Februari 1915.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
maken bij deze bekend
a. dat dit jaar voor den herijk van maten
en gewichten zitting zal worden gehouden
alhier in het gebouw van de schietvereeni-
ging «Prins Hendrik», Willem van Meche-
lenstraat no. 24
voor verkoopers van .nieuwe maten en
gewichten en voor eenige eigenaars van
groote partijen, die een oproepingsbriefje
ontvangen, op Maandag 22 en Dinsdag 23
Februari 1915,
voor hen wier familienaam begint met
A en C Woensdag 24 Februari des voor
middags
B 24 des namid
dags en Donderdag 25 Februari.
D Vrijdag 26 Februari des namiddags
E en F Maandag 1 Maart des voormid
dags,
G Maandag 1 Maart des namiddags,
II, I en J Dinsdag 2 Maart,
K en I. Woensdag 3 Maart,
M en N Donderdag 4 Maart,
O en P Maandag 8 Maart des voortnid-
dags,
Q en R 8 namid
dags,
S en T Dinsdag 9 Maart,
U en V Woensdag 10 Maart,
W, X, Y en Z Donderdag 11 Maart
De duur der zittingen op bovengenoemde
dagen is des voormiddags van 9 tot «2 en
des namiddags van 1 tot 3 uur.
Voor apothekers, goud- en zilversmeden
(fijnere weging) Maandag 15 Maart van 9 I
tot 12 en 1 tot 2 uur.
b. dat de maten en gewichten schoon, I
droog en roestvrij moeten worden aange
boden om onderzocht te kunnen worden
c. dat betaald moet worden voor het
justeeren van gewichten en wel ten bate van
's Rijks schatkist
d. dat de maten en gewichten, die ge
stempeld worden met het afkeuringsmerk
(den op den basis loodrecht" gearceerden
driehoek) niet in winkels, enz. teruggebracht
mogen worden
e. dat de maten en gewichten vóór het
einde van het jaar 1915 gestempeld moeten
zijn met de letter V en dat er, bij verzuim
of verhindering om van de onder a ge
noemde zitting gebruik te maken, nog ge
legenheid bestaat, maten en gewichten te
laten herijken aan het ijkkantoor te Utrecht
des Zaterdags van 9 tot 1 uur.
f. dat de milligram-gewicht niet op de
herijk-zitting, maar alleen aan de ijkkantoren
herijkt kunnen worden (opzending per post
franco).
Amersfoort, 3 Februari 1915.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
KAMER van ARBEID.
Burgemeester en Wethouder van Amers
foort,
Gelet op dartfkelen 15 en 18 van het Kies
reglement voor de Kamers van Arbeid,
Brengen ter algemeene kennis, dat op he
den zijn vastgesteld de lijsten, aanwijzende
de patroons en de werklieden, die tot het
kiezen van leden van Kamers van Arbeid
bevoegd zijn,
dat de vastgestelde lijsten voor een ieder
ter inzage liggen ter Gemeente-secretarie
afdeeling III (bureau Militaire zaken) op
werkdagen van des voormiddags negen tot
des namiddags drie uur en dat afschriften
der vastgestelde lijsten tegen betaling der
kosten verkrijgbaar zijn,
dat binnen 14 dagen na beden bij Gede
puteerde Staten dezer Provincie bezwaren
tegen de lijsten kunnen worden ingebracht,
dat die bezwaren moeten zijn ontleend aan
het feit, dat de namen van den verzoeker
of van een ander in strijd met de bepalin
gen der Wet op de Kamers van Arbeid of
van het Kiesreglement voor die Kamers
daarop voorkomen, niet voorkomen of niet
behoorlijk voorkomen.
Amersfoort, 15 Februari «915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
MAXIMUM BROODPRIJZEN.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat met ingang van 18
Februari 1915J in afwijking van voorgaande
regelingen, door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel blijkens schrijven van
16 Februari 1915, No. 11066/6, is besloten,
de maximum-prijzen voor meel en brood te
bepalen als volgt
1. Tarwebloem (gebuild, inlandsch,
sluitend een soort) per 100 K.G. f20.80,
2. Tarwemeel (ongebuild) per 100 K.G.
f 17.—.
3. de onder 1 en 2 vastgestelde prijzen
zijn berekend netto contant aan fabriek, mo
len of magazijn, voor bakkers en dergelijke
verbruikers; aan tusschenpersonen moet op
verzoek 25 cent korting worden toegestaan
4. Wit brood
a. Gebuild tarwemelkbrood per K. G.
f0.26.
b. Gebuild tarwehalfmelkbrood per K.G.
f0.28.
c. Gebuild tarwewaterbrood per K.G.
f 0.24.
d. Gebuild tarwewaterbrood (rabbinaal
toezicht) per K.G. fo.25.
Bruin brood.
Ongebuild tarwebrood per K.G. fo.20.
Amersfoort, 17 Februari 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
WAARSCHUWING.
Zij, die op de Vrijdagmarkten 12 en 19
Februari van een reizend koopman tteschjes,
inhoudende een middel om te verzilveren en
te vernikkelen hebben gekocht, worden ge
waarschuwd, dat deze fleschjes eene giftige
kwikverbinding bevatten en dat het ge
vaarlijk kan zijn hiermede voorwerpen te
behandelen, welke in aanraking komen met
eet- en drinkwaren of welke in handen .an
kinderen kunnen geraken.
Amersfoort, 20 Februari 1915.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A R. VEENSTRA.
Als de nood
op 't hoogst is
Geen vereeniging hier ter stede heeft eer.
in ieder opzicht prettiger vergaderzaal dan
de plaatselijke loge der Nederlandsche Theo
sofische vereeniging. De voormalige scherm
en gymnastiekzaal van den heer P. de Jong,
aan de verlengde Wilhelmina-straat, sedert
kort door die afdeeling betrokken, óok voor
haar leeszaal en bibliotheek, is op wel zeer
onbekrompen wijze ingericht voor haar
nieuw doel. Meubels en stofteering getuigen
van grooten smaak en goed overlegde ver
lichting is onverbeterlijkde verwarming
en de ventilatie zijn er zoo als men 't maar
kan wenschen. 't Is een lust om er te wezen, j
En in dit aangenaam en stemmig milieu
sprak Donderdagavond mevrouw Ros-Vrij-
man, uit 's-Gravenhage, voor een talrijk en
zeer aandachtig publiek.
Nadat de heer R e i m a n de openbare
vergadering, uitgeschreven door de Orde
van de Ster in het Oosten, met een kort
wcord had geopend en mejuffrouw Verhage,
op het orgel begeleid door mejuffrouw Dyse- I
rinck, had gezongen de aria uit »Paulus«
Gott der Herr vergisst die Seinen nicht,
nam mevrouw Ros, Secretares der Orde,
het woord en zeide ongeveer
Wanneer gij wel eens iets hebt gehoord
van het werk der Orde, namelijk dat haar
doel is om den weg voor te bereiden voor
een groot Leeraar, die zal inluiden een
nieuwe fase in de ontwikkeling der mensch-
heid, dan komt het U misschien hinderlijk
voor, dat wij, leden der Orde, in dezen tijd
tot U komen met een onderwerp als werd
aangekondigd: »Als de nood op't hoogst is«. I
Is er grooter en schriller contrast denkbaar
dan tusschen dezen tijd, met al zijn afscbuwe-
lijkheid, wreedheid en wanhoop, dezen tijd 1
waarin het beest in den mensch hoogtijd
viert, en het spreken over de verwachting
v?n een Leeraar, die in staat zal zijn den
weg te banen, dien de mensch zal hebben
te gaan Zooiets kan alleen opkomen in het
hoofd van theosofen, die onlogisch denkende
schepsels met hun dwaze utopieën, zult gij
geneigd zijn, te denken, wellicht halfluid te
zeggen.
Ik wil trachten, tegenover die gedachte
U voor te houden mijn redelijke overtuiging,
gebaseerd op jarenlange studie en ernstig
denken. Ik wil trachten, met U na te gaan
hetgeen de geschiedenis van alle godsdiensten
en alle wijsbegeerten leert en tot U te komen
1 met redelijke gedachten omtrent de nooden,
I die duizenden menschen uit alle kringen
deelen. Ik kom niet tot U als zevendedag-
I adventiste of als een aan het Bijbelwoord
I hangende fanatiek-godsdienstige, doch als
modern denkend wezen, wier gelooven is
een deel van haar levensovertuiging.
Ik zal niet trachten, U een overzicht te
geven van de groote, algemeene leering,
welke we kunnen putten uit alle godsdiensten
in de wereldzulk een overzicht is voor een
groot deel te vinden in de moderne theoso
fische litteratuur.
De eerste leering in al die godsdiensten
en wijsbegeerten is, dat het heelal is de
uiterste uitdrukking van "buiten in de materie
van een groot, aldoordringend, almachtig,
albezielend goddelijk leven niet het elemen
taire begrip, dat wij in onze jeugd hebben
gekregen; niet een persoonlijk God; doch
het aldoordringend, alonderhoudend goddelijk
leven, dat het heelal in stand houdt en alom
leeft.
Wij menschen en de gansche schepping,
van het nietigst atoompje tot het hoogst ge
organiseerd denkvermogen, behooren daartoe.
Dit leert ons de onderlinge samenhang, de
onderlinge eenheid, het onderling verband,
onverschillig de verschillen.
Het is maar hoe we de zaak bezien. Vóór
U hangt een lamp met groenen kap; het
licht lijkt U groen. Is de kap rood of geel
of paars dan lijkt het licht een andere kleur
te hebben, doch het licht is in werkelijkheid
kleurloos.
Gij denkt, dat de dingen verschillend zijn,
doch ze zijn éen; alles en allen behooren
tot éen onverbrekelijke eenheid en tot die
éene.goddelijke bron waaruit ze on^'mden
en tot welke ze zullen terugkeeren.
Hetgeen ik U zeg, zeg ik niet op eigen
gezag of op dat der moderne theosofie; dit
is geen bedenksel van een groep menschen
ik herhaal slechts hetgeen door alle tijden,
alle godsdiensten, alle wijsbegeerten wordt
geleerd.
Voor het bestaan van het alomtegenwoor
dig goddelijk leven zijn duizendvoudige be
wijzen te putten uit de litteratuur van alle
godsdiensten van heel de wereld, met de
figuren van hun stichters, hun groote kun
stenaars, hun groote geesten, die in en door
hun werk en hun leven hebben bewezen,
dat de mensch van geboorte innerlijk is een
goddelijk en geestelijk wezen, dat wordt
bezield en beïnvloed en beheerscht door de
stof rondom ben.
Ik laat U niet zien het uitvindsel van een
enkelen fanaticus of een sentimentcelehet
geen de wereld-litteratuur ons leert, als we
die onsectariscb bestudeeren, in het licht waar
in zij werd geschreven, bewijst hetgeen ik
zeg. Frederik van Feden, Thomas a Kempis,
Plato, Pythagoras, Hermes en zooveel anderen
bewezen dit reeds.
Overal, in alle godsdiensten, vinden we
terug de ontplooiing van het geestelijk leven
van den mensch op drievoudige wijze. Alle
godsdiensten spreken van die drievuldigheid.
De Hindoe-wijsbegeerte spreekt van wil,
wijsheid en werkelijkheid. Naarmate de
mensch stijgt als zedelijk en redelijk en gees
telijk wezen, stijgt ook die wil. Een derge
lijke uitspraak vinden we in de Egyptische,
de Indische en ook in de Christelijke leer.
Steeds brengt de tweede persoon (Vader,
Zoon, Heilige geest) het heelalsoffer van het
goddelijk leven in de stof, die den schakel
vormt tusschen de stof en het levenin den
Zoon weerkaatst de Vader zich als liefde,
zelfopoffering en werkzaamheid. (In Hem heb
ik Mijn welbehagenHij is mijn eerstgeborene
Hij is de oudste Mijner broederen).
Dat beginsel leeft in ons, niet door uiter
lijke belijdenis, doch in meerdere mate naar
gelang van onze innerlijke ontwikkeling. Het
kan zich openbaren in den ongeloovige, die
zich slechts vastklampt aan de materie.
Dat beginsel is ook in ons, gelijk het leeft
in alles; in den mensch drukt het zich ech
ter het schoonst uit.
Ik moet U over al deze dingen spreken
om U te kunnen schetsen de figuur, welke
de Orde van de Ster in het Oosten ver
wacht.
Waar we den arts en de verpleegster
zien uitgaan naar het slagveld, waar we zien
de opofferende liefde van de helden eens
volks, zien we tevens de figuur van Chris
tus. Christus leeft niet speciaal in degenen,
j die Hem belijden op speciale wijze, doch in
ieder, die Zijn geest begrijpt en die gevoelt de
samenbindende kracht van wijsheid, liefde en
opoffering.
In deze atmosfeer valt onmiddellijk weg
de kinderlijke gedachte van iemand, die zich
een eigen godje denkt. God beperkt zich
J niet tot huid of kleur of stand. Gods zon
schijnt over allen, boozen èn goeden. Wij
kunnen scheidsmuurtjes maken en die hoog
j optrekken, zóo hoog, dat wij werkelijk geen
I zon meer zien; maar dan vergeten we, dat
zij schijnt, ver boven die muren uit.
I Hoe ontwikkelen we nu dien Christus
geest, opdat gebeure hetgeen Paulus zeide,
opdat wij de Christusgestalte in ons krijgen,
I opdat Zijn beeld levend en stralend is in ons
I hart, opdat de mensch volmaakt worde ge-
lijk de Vader in den hemel volmaakt is?
I Dat is mogelijk, want anders zou er niet
i in alle godsdiensten over worden gesproken.
I Het is mogelijk voor ons, de eerste vaste
stappen in die richting te zetten.
De eerste, onveranderlijke weg is deze
gij moet U reinigen, stoffelijk, moreel en
j verstandelijk, en daarnaast moet gij uzelven
geven aan de wereld in den dienst van zelf
opoffering.
Nooit is door eenig Leeraar een ander
antwoord gegeven op die gewichtige vraag
1 (Christus' antwoord aan den rijken jonge-
1 ling; Eerder gaat een kemel door het oog
eener naald).
I Geef uzelven. met al hetgeen ge bezit
aan stoffelijk en geestelijk goed. Wat ge
1 bereikt langs deze lijn is niet het uwe, want
het behoort aan de wereld.
Dat is een heel lange, heel moeilijke weg,
met veel vallen en opstaan.